Του Δημήτρη Υφαντή.
Στρίβειν διά της… κοστολόγησης
Δεν είναι δυνατόν να διατυπωθεί στοιχειωδώς αντιπαραθετική πρόταση σε όσα αδιέξοδα με καταιγιστικό ρυθμό συσσωρεύονται, αν δεν αντιμετωπίσει τα δύο θεμελιώδη ζητήματα που συνιστούν το κέντρο της δίνης όπου στροβιλίζεται βυθιζόμενη η οικονομία. Η Ν.Δ., μέσω της μαγικής λέξης της «επανεκκίνησης» της οικονομίας, παρακάμπτει αλλά δεν μπορεί να αποφύγει ούτε την παγίδα της χρεομηχανής, ούτε την παραγωγική ερήμωση.
Ληστρικές φοροαπαλλαγές, είτε άλλου τύπου κίνητρα (ΕΣΠΑ), δεν θίγουν ούτε στο ελάχιστο το ανατροφοδοτούμενο δίπολο: χρέωση-παραγωγική αποσάθρωση. Τα περί αναθέρμανσης της οικοδομής με φοροτεχνικά κίνητρα και μπόλικο μαύρο χρήμα αποτελούν ευχολόγια στη στεγνή από πόρους αγορά.
Η αξιοποίηση του ΕΣΠΑ είναι εντελώς στον αέρα, όταν οι ιδιωτικοποιήσεις και ο αχαλίνωτος μεταπρατισμός βαφτίζονται ως το αναπτυξιακό όραμα της χώρας, δηλαδή, το ίδιο μοντέλο που μοιραία μας έφερε ως εδώ.
Οι προτάσεις για τα μεσαία στρώματα απλά χαϊδεύουν αφτιά, εφόσον δεν διατυπώνεται κανένα στοιχείο αντιστροφής του οδοστρωτήρα της άλωσης κάθε οικονομικής δραστηριότητας από το μεγάλο κεφάλαιο και εξόντωσης μικρομεσαίων και επαγγελματιών. Τι μένει; Η αύξηση των εσόδων, οφειλόμενη στην… επανεκκίνηση. Εντάξει…
Τηρουμένων των αναλογιών, μόνο η Ν.Δ. του Κ. Καραμανλή είχε διατυπώσει ένα εναλλακτικό πρόγραμμα απέναντι στο σημιτικό εκσυγχρονισμό, που τουλάχιστον προϋπέθετε ορισμένες μείζονες εξαγγελίες μετασχηματισμού, όπως η επανίδρυση του κράτους, η σύγκρουση με τη διαπλοκή και η στοιχειώδης αποκατάσταση του λαϊκού εισοδήματος. Η γνωστή παταγώδης αποτυχία, διάψευση και διαστροφή αυτού του προγράμματος δεν είναι του παρόντος. Η παντελής έλλειψη οποιουδήποτε στοιχείου ρήξης και αλλαγής στο εξαγγελθέν, μετά από πολύ θόρυβο, πρόγραμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης προκαλεί σε μία τέτοια αποκαλυπτική σύγκριση. Η εμμονή του Α. Σαμαρά στη ρητορική του ενάντια στο Μνημόνιο και αντίστοιχα στην τακτική του να «μην εκβιάζεται» και να μην προσχωρεί στον άξονα των προθύμων, αδειάζει διαρκώς επικίνδυνα από περιεχόμενο και φαντάζει όλο και περισσότερο σημαία ευκαιρίας.
Ο αντι… λαϊκισμός
Ο Α. Σαμαράς επανέλαβε: «εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν», «τέλος στην εξαρτημένη ευημερία». Είναι κατανοητό το λεξιλόγιο συμμόρφωσης με τους κώδικες της διεθνούς πολιτικής τάξης και των εγχώριων κλώνων: Ο λαϊκισμός, οι ψεύτικες υποσχέσεις, η ευημερία με δανεικά, ο κρατισμός και οι συντεχνίες αποκηρύσσονται μετά βδελυγμίας σε κάθε ευκαιρία.
Η πολιτική, όμως, που επιλέγεται είναι η εύκολη λύση και ο πιο άθλια υπολογισμένος λαϊκισμός: Καταγγελία του Μνημονίου, ενώ το «εναλλακτικό πρόγραμμα» σε κανένα σημείο δεν κοντράρει και δεν αντιπαραθέτει πολιτικές διεξόδου και η βίβλος του Ευρωσυμφώνου υιοθετείται μέχρι κεραίας. Και, βέβαια, δεν διατυπώνεται καμία πολιτική για όσα βρίσκονται προ των πυλών – αναδιάρθρωση και νέο Μνημόνιο. Είναι έτσι αναμενόμενο το μόνο χειροπιαστό σημείο των εξαγγελιών Σαμαρά, να καταλήγει η διαπραγμάτευση «βήμα προς βήμα», του Μνημονίου με μεγάλο οραματικό στόχο τις περιπτώσεις Πορτογαλίας και Ιρλανδίας. Θεμιτό σαν στόχος της Ν.Δ., αλλά όχι σαν η διέξοδος που αναζητά ο λαός και η χώρα.
Καθόλου τυχαία, αυτά τα παραδείγματα ενός διαπραγματεύσιμου Μνημονίου, κατά Σαμαρά, χρησιμοποιούνται σαν μοχλός πίεσης για την ένταξη της Ν.Δ. στο άρμα της συναίνεσης. Τρόικα και Όλι Ρεν κάλεσαν ευθέως τη Ν.Δ. σε αυτή την κατεύθυνση. Και η κυβέρνηση αξιοποίησε άμεσα το Ζάππειο για να διαφημίσει την ταύτιση με την πολιτική της.
Εμμένοντας σε αυτές τις επικίνδυνες ασκήσεις ισορροπίας η Ν.Δ. θα είναι όλο και περισσότερο εκτεθειμένη στη διολίσθηση, με τη μία ή την άλλη μορφή, στα σενάρια «εθνικής σωτηρίας». Μήπως άλλωστε δεν είναι αυτός ο ανομολόγητος «μεγάλος» στόχος της; Γιατί ως εναλλακτική λύση δεν προκύπτει από πουθενά!
