της Δέσποινας Χαραλαμπίδου*
Ψηφίστηκε στις 5 και 6 Μαρτίου στη Βουλή ο νόμος του υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο: «Στρατηγική Αναπτυξιακή Προοπτική των ΟΤΑ, ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις». Αιφνιδιαστικά και δίχως κανέναν διάλογο, ή έστω κάποια στοιχειώδη διαβούλευση την οποία οφείλει να έχει με τους εκπροσώπους της κοινωνίας, τους εκπροσώπους των εργαζομένων στους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού αλλά και στο δημόσιο, δίχως να έχουν τοποθετηθεί σχετικά τα δημοτικά και τα περιφερειακά συμβούλια όλης της χώρας.
Ο νόμος ουσιαστικά είναι ένα πολυνομοσχέδιο-σκούπα, με αιτιολογική έκθεση 752 (!) σελίδων, που επιχειρεί να ρυθμίσει διοικητικά, οικονομικά, κοινωνικά, εργασιακά κ.ά. θέματα και παρά το γεγονός ότι κινείται στην ίδια κατεύθυνση των ρυθμίσεων των νόμων «Καποδίστρια», «Καλλικράτη», και του «Κλεισθένη», καταργεί, αναστέλλει, ακυρώνει, και τροποποιεί πλήθος διατάξεων του «Καλλικράτη», του «Κλεισθένη», ακόμη και του «Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων», που αποτελούσαν σε έναν βαθμό, κάποιες, ελάχιστες, δικλείδες ασφαλείας για την προστασία των ΟΤΑ.
Με το πολυνομοσχέδιο συνεχίζονται οι προγραμματικές συμβάσεις, οι απευθείας αναθέσεις, οι ιδιωτικοποιήσεις, οι εκχωρήσεις αρμοδιοτήτων και επιχειρείται να περάσουν μέσα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, σημαντικά κομμάτια αρμοδιοτήτων και υποδομών στους ιδιώτες όπως π.χ. οι πολιτικές κοινωνικής συνοχής, η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, η διαχείριση απορριμμάτων, οι ΑΠΕ, το μεταφορικό έργο, ο τουρισμός, οι ιαματικές πηγές, οι αλλαγές στις χρήσεις γης κ.ά. μέσω της δυνατότητας για τη δημιουργία Αναπτυξιακών Οργανισμών Τ.Α. και μια σειρά από δυσμενείς διατάξεις για τους εργαζόμενους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Ο νόμος ουσιαστικά είναι ένα πολυνομοσχέδιο-σκούπα που καταργεί, αναστέλλει, ακυρώνει, και τροποποιεί πλήθος διατάξεων του «Καλλικράτη», του «Κλεισθένη», ακόμη και του «Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων», που αποτελούσαν σε έναν βαθμό, κάποιες, ελάχιστες, δικλείδες ασφαλείας για την προστασία των ΟΤΑ
Ειδικά όμως για τη σύσταση Αναπτυξιακών Οργανισμών Τ.Α.
Στην αιτιολογική έκθεση, αναφέρεται ότι είναι «επιβεβλημένη η μετεξέλιξη» των υπαρχουσών ανώνυμων αναπτυξιακών εταιρειών των ΟΤΑ για την αποτελεσματικότερη διαχείριση και εκτέλεση «αναπτυξιακών» προγραμμάτων των ΟΤΑ και έχει ως έργο την «επιστημονική, συμβουλευτική και τεχνική υποστήριξη», προκειμένου να αξιοποιηθούν «αναπτυξιακά, επενδυτικά και ειδικά προγράμματα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς ή Ευρωπαϊκούς πόρους.
Αναβαθμίζεται έτσι ο θεσμός των Αναπτυξιακών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που θα είναι Ανώνυμες Εταιρείες και πρακτικά θα αντικαταστήσουν τις τεχνικές υπηρεσίες των Δήμων. Με προφάσεις τη μη τεχνική επάρκεια και την υποστελέχωση των Τεχνικών Υπηρεσιών συστήνονται Ανώνυμες Εταιρείες που θα αναλάβουν τη σύναψη, εποπτεία και επίβλεψη δημοσίων μελετών και έργων από ΟΤΑ και την τεχνική και διοικητική υποστήριξη για θέματα που άπτονται αρμοδιοτήτων τεχνικών υπηρεσιών και υπηρεσιών δόμησης. Και μάλιστα σύμφωνα με το άρθρο 9, αναγορεύει αυτές τις Ανώνυμες εταιρείες σε «ισότιμους» φορείς της Τ.Α. που θα μπορούν να ασκούν αρμοδιότητες των ΟΤΑ και υπηρεσίες προς τους πολίτες.
Στήνεται με τον τρόπο αυτό ένας παράλληλος μηχανισμός λειτουργίας της Τ.Α. με τεράστιο λειτουργικό κόστος (λειτουργικά έξοδα, αμοιβές εκτελεστικών οργάνων Διοίκησης, κόστος πρόσληψης προσωπικού τακτικού και έκτακτου ).
Ταυτόχρονα δίδεται η δυνατότητα στους ΟΤΑ, με προγραμματική σύμβαση να αναθέτουν τη διοικητική και τεχνική υποστήριξη για θέματα που αφορούν τις τεχνικές υπηρεσίες και η αρμοδιότητα έκδοσης της τελικής διοικητικής πράξης να ασκείται από τον Προϊστάμενο της Τεχνικής Υπηρεσίας και σε περίπτωση έλλειψης Προϊστάμενου για οποιονδήποτε λόγο, από τον Δήμαρχο, πράγμα απαράδεκτο, γιατί γνωρίζαμε μέχρι τώρα ότι για παράδειγμα οικοδομικές άδειες ή έγκριση μελέτης κ.ά. δεν μπορεί να υπογράφει ο δήμαρχος και λόγω των δεσμεύσεων που προκύπτουν από τα επαγγελματικά δικαιώματα. Επιπλέον, η «παράκαμψη» των Τεχνικών Υπηρεσιών και των υπηρεσιών δόμησης των ΟΤΑ στοχεύει στην παράκαμψη και της νομιμότητας στη δόμηση, στο περιβάλλον και στην πολιτιστική κληρονομιά του τόπου, στο όνομα της «επιτάχυνσης» των διαδικασιών αδειοδοτήσεων και των επενδύσεων.
Ειδικά δε η παράγραφος 9 του άρθρου 12, σύμφωνα με την οποία δεν απαιτείται η έκδοση άδειας Δόμησης, από τις αρμόδιες αρχές, κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων για τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την ύδρευση, κατασκευή και λειτουργία των χώρων υγειονομικής ταφής των απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) και των σταθμών μεταφόρτωσης Απορριμμάτων , είναι ανεπίτρεπτη.
Η ανάθεση διαδικασιών και αρμοδιοτήτων στις υπό ίδρυση Αναπτυξιακές Εταιρείες ΟΤΑ, αποτελούν καθαρή μορφή ιδιωτικοποίησης των λειτουργιών των ΟΤΑ. Τα απολύτως υπαρκτά προβλήματα υποστελέχωσης των ΟΤΑ α’ και β’ Βαθμού μπορούν να επιλυθούν μόνο με προσλήψεις προσωπικού με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας και όχι με ανάθεση των αρμοδιοτήτων τους σε Α.Ε. οι οποίες λειτουργούν με διαφορετικά κριτήρια.
Υ.Γ.: Στο πρόσφατο παρελθόν δεκάδες «Αναπτυξιακές» διασπάθισαν δημόσιο χρήμα και στη συνέχεια τέθηκαν σε καθεστώς εκκαθάρισης φορτώνοντας τους Δήμους και τις Περιφέρειες με χρέη. Θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο για όλους τους πολίτες να δημοσιευτούν τα στοιχεία που έχει το υπουργείο Εσωτερικών για το πόσες Αναπτυξιακές χρεοκόπησαν, και ποια ήταν τα χρέη που άφησαν.
* Η Δέσποινα Χαραλαμπίδου είναι περιφερειακή Σύμβουλος της Κεντρικής Μακεδονίας, επικεφαλής της παράταξης «Ανυπότακτη Δημοκρατική Μακεδονία»
