στον Μιχάλη Σιάχο
Με αυτή του τη φράση ο Αλέκος Αλαβάνος υπογραμμίζει με έμφαση και εκ νέου τις δυνατότητες μιας αριστερής ριζοσπαστικής πολιτικής στην Περιφέρεια της Αττικής. Σε μια πυκνή συνέντευξη, απαντά σε ερωτήματα που απασχολούν κάθε αριστερό πολίτη. Μιλά για το Μέτωπο και τις διαστάσεις που μπορεί να προσλάβει, την «Ελεύθερη Αττική», για το Μνημόνιο και τις δυνατότητες ανατροπής του, για την Αριστερά, τον ΣΥΡΙΖΑ και το δικό του ρόλο στα πράγματα.
Που πάει το καράβι του Μετώπου; Είναι κάτι υπό κατασκευήν ή ιδεολογικό ζήτημα που ζυμώνεται;
Ένα τέτοιο εγχείρημα έχει πολλές διαστάσεις. Είναι, πρώτο, μια ανάλυση της κατάστασης. Το Μέτωπο πρώτο στην Ελλάδα, κι όχι μόνο στην Αριστερά, εντόπισε τη νέα φάση της παγκόσμιας κρίσης, ως κρίσης δημοσιονομικού χρέους και ελλειμμάτων, την Ευρώπη ως κεντρικό θέατρο αυτής της κρίσης και την ιδιαίτερη θέση της Ελλάδας σε αυτήν. Είναι, δεύτερο, μια αντίληψη για ένα υποκείμενο μετασχηματισμού της κοινωνίας με ευρύτερες διαστάσεις από την ιστορική Αριστερά. Όχι σαν μια κουρελού από ρετάλια του παλιού πολιτικού συστήματος που πασχίζουν για επιβίωση μέσα σε μια εποχή που εγκυμονεί άγριες αλλαγές. Αλλά ως μια νέα συνάντηση δυνάμεων πολλαπλής αφετηρίας – αριστερής, κομμουνιστικής, σοσιαλιστικής, οικολογικής, ακόμα και αντιεξουσιαστικής, ή και χωρίς προϋπηρεσία, παρθένων, νεανικών κυρίως δυνάμεων – που εδραιώνεται σε ένα πρόγραμμα ριζοσπαστικής και λαϊκής υπέρβασης της κρίσης. Είναι, τρίτο, συμπύκνωση, όχι αντιγραφή, της αγωνιστικής μνήμης από μεγάλα ενωτικά εγχειρήματα του εργατικού κινήματος σε διάφορα σημεία του χρόνου και του τόπου: από την Ελλάδα, στα μέσα και τα τέλη του 20ού αιώνα, μέχρι τη Λατινική Αμερική του σήμερα. Κι είναι ακόμη μια απόφαση, που πήραμε εν πλήρει συνειδήσει, να πούμε τέρμα στο σημερινό τέλμα της Αριστεράς. Τέρμα. Και φυσικά βρίσκεται σε εξέλιξη.
Πάμε για άλλο πράγμα, τελείωσε ο ΣΥΡΙΖΑ; Τι εχέγγυα υπάρχουν ότι η νέα προσπάθεια θα διαφέρει από τα αρνητικά του ΣΥΡΙΖΑ;
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τελειώνει όσο υπάρχουν φίλοι του, έστω πληγωμένοι, απογοητευμένοι ή θυμωμένοι, που είχαν πρωταγωνιστήσει και έστησαν αυτή την άνοιξη, αυτό το φαινόμενο της δυναμικής επανεμφάνισης της Αριστεράς στην πολιτική σκηνή, δημιουργώντας ένα ηθικό που είχαμε να το δούμε για δεκαετίες. Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως της Βαλτετσίου, μια γελοιογραφία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με τις αιώνιες συνεδριάσεις, τις συνεχείς αναζητήσεις κοινών παρανομαστών χωρίς αντίκρισμα στην κοινωνία, τους βυζαντινισμούς, έχει τελειώσει. Πολλά είναι τα εχέγγυα που απαιτούνται από το Μέτωπο για να μείνει έξω από τις φάκες –πολιτικές, οργανωτικές και κυρίως κουλτούρας και αξιών – που συνοδεύουν την Αριστερά σε όλη την ιστορία της, όπως τον τελευταίο χρόνο. Θα υπογραμμίσω ένα, κεντρικό. Να μη φοβάται τη δημοκρατία. Το ίδιο ισχύει και για ένα ΣΥΡΙΖΑ που κάνει την τομή με τον εαυτό του και επιχειρεί, έστω και καθυστερημένα, να γίνει χώρος των μελών του.
Ο Tύπος αναφέρει ότι η κάθοδος δύο ψηφοδελτίων που ακουμπάνε στο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει πως με αφορμή τις εκλογές γίνεται ένα «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» στο χώρο της Αριστεράς.
Πάρτε την περιφέρεια Αττικής. Σωστά, αριστερές δυνάμεις, που βρεθήκαμε έξω από τη Γενική Διεύθυνση Αττικής ή στο Ελληνικό χέρι με χέρι και κυρίως καρδιά με καρδιά στηρίζουν διαφορετικούς συνδυασμούς. Δέστε όμως και τους άλλους χώρους. Τρεις υποψήφιοι που προέρχονται από το χώρο του ΠΑΣΟΚ, που κανείς δεν παραιτήθηκε οικειοθελώς. Δυνάμεις της Ν.Δ. βρίσκονται σε ψηφοδέλτια προέλευσης ΠΑΣΟΚ. Είναι αυτό δείγμα ενός τοπίου που κλονίζεται, χωρίς βέβαια να αποκλείεται η ανάταξή του, βοηθούντων των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης που έχουν ένα ασύλληπτο πανικό μη τυχόν κι αλλάξει οτιδήποτε σε αυτό το διαχειρίσιμο πολιτικό σκηνικό, από την Ακροδεξιά μέχρι την Αριστερά. Εμείς θέλουμε την ανατροπή του. Αξίζει να κάνουμε το μειονέκτημα πλεονέκτημα. Η αναστάτωση στο χώρο της Αριστεράς να γίνει το κουκούλι που θα ξεπηδήσει η πεταλούδα.
Γιατί το Μέτωπο διαφέρει από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ που θέλει να καταγράψει δυνάμεις;
Θα ήταν η πλήρης αποτυχία μας κάτι τέτοιο. Στην Αριστερά έχει παιχθεί πολλές φορές αυτό το έργο, άλλοτε σε πολυτελείς κι άλλοτε σε φτωχικές αίθουσες. Η καταγραφή δυνάμεων κάποιας ομάδας. Ή ο απεγνωσμένος αγώνας ανάμεσα σε δύο ανταγωνιστικά ψηφοδέλτια για τη μεταξύ τους πρωτιά, όπως κάποτε με το ΚΚΕ και το ΚΚΕεσ ή το ΚΚΕ και τον ΣΥΝ. Συμπλοκή στην αυλή του σπιτιού τη στιγμή που όλο το χωριό καίγεται, τη στιγμή που τα Ορκ πάνε να καταλάβουν τη Μέση Γη. Το Μέτωπο δεν θα είναι στην αυλή. Δεν μας ενδιαφέρει. Είναι ήδη στο χωριό που καίγεται.
Η «Ελεύθερη Αττική»
Ο κόσμος δεν φαίνεται να πιστεύει ότι η κατάκτηση μιας περιφέρειας μπορεί να αποτελέσει αρχή για το ξήλωμα του Μνημονίου. Ποια είναι η γνώμη σας;
Δεν είναι δοσμένος ο χαρακτήρας των περιφερειακών εκλογών στην Αττική. Κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση θέλουν να τις κρατήσουν χαμηλά, σαν την κανονική εκλογή ενός νομάρχη, σε μια στιγμή που τα πράγματα μπορούν να γίνουν δύσκολα για το δικομματισμό. Από την άλλη πλευρά, το Μέτωπο, στη συγκέντρωση του Σπόρτιγκ την άνοιξη επέλεξε την Αττική ως το χώρο μιας πολιτικής μάχης, και για την περιφέρεια βέβαια, αλλά και πανελλαδικά. Γιατί; Γιατί εδώ ζει ο μισός σχεδόν πληθυσμός της χώρας. Γιατί δεν έχουμε απλώς δημοκρατικό έλλειμμα, αλλά κατάρρευση της λαϊκής κυριαρχίας με μια κυβέρνηση που κάνει το αντίθετο από αυτά που υποσχέθηκε και με το ΔΝΤ και την Ε.Ε. στο Μαξίμου. Γιατί ο πολίτης που φοβάται, που δεν αντέχει το κόστος μίας ακόμα ημέρας απεργίας, μπορεί να μιλήσει. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες για μας. Δυνατότητες όμως που πρέπει να ενεργοποιήσουμε, όχι βεβαιότητες.
Γιατί θα είναι απελευθέρωση η νίκη στην περιφέρεια, πώς θα επεκταθεί σε ολόκληρη τη χώρα; Οι μεγάλοι πολιτικοί οικονομικοί και εθνικοί στόχοι δεν μπορούν να ολοκληρωθούν στα πλαίσια επιμέρους χώρων, γιατί λοιπόν επιμένετε να δίνετε έμφαση στην «Ελεύθερη Αττική»;
Γαλατικό χωριό λοιπόν. Αστερίξ και Οβελίξ. Δεν σας κρύβω την αμαρτία μου. Μου αρέσουν πολύ. Μου αρέσει που περιφρονούν, γελοιοποιούν και συντρίβουν τους Ρωμαίους. Θα ήθελα να μένω σε ένα τέτοιο χωριό. Δεν χρειάζεται όμως να φτάσουμε εκεί. Μια επιτυχία της «Ελεύθερης Αττικής» στις εκλογές δεν θα είναι ένα δημοψήφισμα απλώς, που θα το ξεχνούσαν πιθανά σε λίγο. Θα είναι ένα Συμβάν. Μια περιφερειακή αρχή που δεν θα πολιτικολογεί, αλλά θα εφαρμόζει συγκεκριμένες πολιτικές έξω και ενάντια στη λογική του Μνημονίου. Δεν θα απολύσει. Δεν θα υποταχθεί τις εντολές της τρόικα. Θα ενεργοποιηθεί εκεί που της επιτρέπονται ελάχιστες κινήσεις. Θα βάλει τέλη στις τράπεζες. Η κυβέρνηση φυσικά θα αντιταχθεί. Θα υποστηρίξει τους νόμους της ενάντια στο Σύνταγμα. Από εκεί και πέρα το θέμα θα έχει υπερβεί την Αττική. Θα έχουμε κατάρρευση της λογικής και της δύναμης του μονόδρομου και νέα πολιτική πραγματικότητα.
Στις εκλογές αυτές, όλοι εμφανίζονται αντιμνημονιακοί, Τι σημαίνει και γιατί συμβαίνει αυτό;
Κατ’ αρχάς σημαίνει μια εντυπωσιακή πρόοδο στις δυνατότητες ηγεμονίας του Μετώπου. Θυμηθείτε το φθινόπωρο. Όταν πρωτομπήκαν από συντρόφους που είναι τώρα στο Μέτωπο ως κομβικά τα ζητήματα του αδύναμου κρίκου, του πειράματος, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του χρέους, τι ακούσαμε για απόψεις ΚΚΕ, για διχασμούς, για μεγαλομανίες. Σήμερα αναγκάζονται να επαναλάβουν, κατόπιν εορτής, τη μια μετά την άλλη τις κεντρικές αντιλήψεις του Μετώπου. Όχι μόνο στο χώρο της Αριστεράς, πολύ ευρύτερα. Copy-paste. Έτσι βλέπουμε τους πάντες σήμερα να διακηρύσσουν το όχι στο Μνημόνιο. Δεν αρκεί πια αυτό. Κι εγώ ως ψηφοφόρος, σε περίπτωση που είχα μια σειρά συνδυασμούς, συμπεριλαμβανομένου και του κόμματός μου, που ήταν αντίθετοι στο Μνημόνιο, αλλά θα το εφάρμοζαν στα πλαίσια της κυβερνητικής νομιμότητας, θα έκανα αποχή χωρίς δισταγμό.
Ποια είναι η διαφορά της «Ελεύθερης Αττικής» από τα ψηφοδέλτια Μητρόπουλου και Δημαρά;
Θα ήθελα να τονίσω θετικά μερικά διακριτικά στοιχεία του συνδυασμού μας. Επιμένουμε στην εναλλακτική λύση, με επίκεντρο το θέμα της παραγραφής του μεγαλύτερου μέρους του χρέους. Επιμένουμε στην κινηματική αντίληψη, για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του δημάρχου της Μαριναλέντα «πρόκειται για μια εξουσία που αναλαμβάνει ο ίδιος ο λαός, προκειμένου να αλλάξει την πραγματικότητα που βιώνει». Επιδιώκουμε την περιφέρεια ως εστία παραγωγής μιας αντι-τρόικα πολιτικής, για να χρησιμοποιήσω πάλι μια φράση του Γκορντίγιο «μια κόντρα εξουσία». Στη διαμόρφωση του ψηφοδελτίου μας βάζουμε κριτήρια τόσο πολιτικής όσο και ήθους. Δεν είναι απολίτικο αυτό. Το έχω ξαναπεί, η εντιμότητα είναι μια επαναστατική αρετή ακόμα κι αν τη συναντάμε σε ένα συντηρητικό πολίτη, ειδικά σ’ αυτή την εποχή του βούρκου που ζούμε.
Μπορούμε να μιλήσουμε για ειδική τακτική του ΠΑΣΟΚ, ώστε μέσα από τα πολλά πασοκικά ψηφοδέλτια να δημιουργηθούν αναχώματα, ώστε η δυσαρέσκεια να μην πάει σε ριζοσπαστικές κατευθύνσεις;
Δύσκολα μπορεί κανείς να αποδώσει όλες τις εξελίξεις μονοδιάστατα, σε ένα κέντρο που σχεδιάζει τα πάντα. Εκ των πραγμάτων όμως, μπορεί να γίνουν έτσι. Το σύστημα ξέρει πολύ καλά ότι δεν έχει να φοβάται τίποτε από συνδυασμούς που δεν έχουν καθόλου θέση. Ή από συνδυασμούς που κάθε μέρα αλλάζουν θέση, σαν να πρόκειται για δελτία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας. Κι όλα αυτά γίνονται μπροστά στα μάτια μας.
Ο κόσμος έχει συγκεκριμένα προβλήματα. Π.χ., ο κόσμος μπορεί να μην έχει να πληρώσει για τον παιδικό σταθμό και για βιβλία. Ορισμένα συνθήματα-ατάκες ηχούν ή τα χαρακτηρίζουν ως επικοινωνιακά τεχνάσματα. Πώς μπορεί να πειστεί ο απλός κόσμος σήμερα; Έχετε κάνει περιοδείες, μιλήσατε σε συγκεντρώσεις εργαζομένων και απεργών, ποια εικόνα αποκομίσατε;
Δύσκολα πείθεται. Αλλά αξίζει τον κόπο. Έχω συναντήσει νέους που μόλις πετάχτηκαν με κυνισμό και βαρβαρότητα από τη δουλειά τους σε μεγαλοεπιχειρηματίες. Τους έχω μιλήσει για το αυτονόητο σε μας, την κοινή δράση ενάντια στις πολιτικές της τρόικα, για δουλειές. Μου έχουν απαντήσει ότι αυτά είναι ξεπερασμένα, της εποχής μου, φταίει η παγκόσμια κρίση. Θέλει μια αποδόμηση της λογικής του συστήματος από το α μέχρι το ω. Για να πείσεις τον απογοητευμένο να απελευθερωθεί από την ψήφο στο Σγουρό, μερικές φορές χρειάζεται να μιλήσεις για τον Μαρξ, τον Αλιέντε, τον Ρούσβελτ, κάτι που σε άλλες συνθήκες θα θεωρούνταν μεγάλο επικοινωνιακό λάθος. Όμως, ο κόσμος ακούει, φτάνει να μιλήσουμε μαζί του. Γι’ αυτό το σημαντικό σήμερα είναι να τον βρούμε. Δεν φτάνουν τα κλισέ. Είναι αναξιόπιστα. Η παραλυτική για τη σκέψη δύναμη της τηλεόρασης ειδικά είναι μεγάλη. Έχουμε στρατευμένη τηλεόραση στη χώρα μας, F-16 του συστήματος. Με κάθε τρόπο. Με τις ειδήσεις, με τα πρόσωπα που προβάλλει. Με τα πρόσωπα που κατεβάζει η ίδια στις εκλογές. Η τηλεόραση είναι ισχυρότερος αντίπαλος από το δικομματισμό. Σε μερικές περιπτώσεις ακραία εχθρική σε δυνάμεις που αμφισβητούν σε βάθος το σύστημα, όπως το Μέτωπο. Δύο παραδείγματα. Την επομένη της παρουσίασης με συνέντευξη του ψηφοδελτίου «Ελεύθερη Αττική» ζητά το Mega παρουσία στο βραδινό δελτίο, την ακυρώνουν, εμφανίζουν τον Α. Μητρόπουλο. Στην τελευταία «Ανατροπή της Δευτέρας», πάλι στο Mega, γίνεται ακριβώς το ίδιο πράγμα, συμφωνία, ακύρωση, Α. Τσίπρας. Δεν τους φοβόμαστε. Δεν ρίχνουμε νερό στο κρασί μας. Στρατευμένη τηλεόραση, όχι όμως ανίκητη.
Με ποιο αποτέλεσμα θα είστε ευχαριστημένος; Ποια η επόμενη ημέρα για την Αριστερά;
Κατ’ αρχάς δεν είναι μόνο η Ιθάκη. Οδύσσεια είναι το ταξίδι. Έχει σημασία πώς βιώνουμε αυτές τις μέρες, που γίνεται όλη αυτή η αναγκαία δικτύωση. Γι’ αυτό ξεκινήσαμε συμβολικά την καμπάνια με το Ταξίδι στα Κύθηρα. Παρέμβαση βάθους στην κοινωνία, χρέος, πόνος μπροστά στον πόνο που συναντάμε, αλλά την ίδια στιγμή και αίσθηση εκδρομής. Και αλληλεγγύη και συλλογικότητα και δημοκρατία και δράση, αλλά ο θεμέλιος λίθος είναι η εμπιστοσύνη. ΄Ο,τι κτίζεται χωρίς εμπιστοσύνη, και στην Αριστερά, καταρρέει. Για το στόχο μας, παρότι πολλοί σύντροφοι μου έχουν κάνει ήδη κριτική, θα επιμείνω. Για μένα προσωπικά καλό αποτέλεσμα είναι να μπούμε στον δεύτερο γύρο. Αν δεν γίνει αυτό, το ίδιο θα πω ως προσωπική μου γνώμη το βράδυ της 7ης Νοέμβρη — ελπίζω να μη χρειασθεί. Πολλές δυσκολίες έχουμε να ξεπεράσουμε. Η πρώτη και κύρια όμως είναι η έλλειψη οικονομικών πόρων. Στηριζόμαστε σχεδόν απόλυτα στην Οικονομική Εξόρμηση, σε μια εποχή μάλιστα που για πολλούς είναι δύσκολο να βάλουν κατά μέρος έστω και 5 ευρώ.
Η Αριστερά οφείλει να ανατρέπει
Πολύς κόσμος της Αριστεράς είναι πληγωμένος και δεν έχει καταλάβει πώς και γιατί η Αριστερά έχει βρεθεί σε αυτήν την κατάσταση. Θα συμφωνείτε ότι το φετινό καλοκαίρι ήταν από τα χειρότερα των τελευταίων χρόνων για τους αριστερούς ανθρώπους. Ζητούν μια λογική εξήγηση ιδιαίτερα από ένα πρόσωπο που ήταν και είναι ηγετική φυσιογνωμία του χώρου.
Ναι, πολλοί είναι πληγωμένοι. Το τραύμα όμως δεν θεραπεύεται με μια λογική εξήγηση. Το τραύμα θεραπεύεται μέσα από τις αυθεντικές ανθρώπινες σχέσεις. Σχέσεις που δεν προσδιορίζονται από το ρόλο που έχει ο καθένας, ηγετικό ή άλλο, αλλά από την έγνοια , την κατανόηση που έχει ο ένας για τον άλλο. Μέσα στη μεγάλη οικογένεια της Αριστεράς. Αυτό για μένα είναι το πρώτο μέλημα για το Μέτωπο. Όταν θεραπευθεί το τραύμα, τότε θα έρθει η λογική εξήγηση. Κι ακόμη, την απάντηση για το χθες δεν θα τη βρούμε στο ίδιο το χθες. Θα τη βρούμε μέσα στο σήμερα. Μέσα από την πράξη θα λυθούν άλυτα προβλήματα στο μυαλό μας.
Είναι ο Αλαβάνος μέρος του προβλήματος της κατάστασης της Αριστεράς και ιδιαίτερα του ΣΥΡΙΖΑ; Ποια τα σημεία τομής του Αλαβάνου με τον ΣΥΝ και τι πιστεύετε για την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ από δω και πέρα;
Κανένας στην Αριστερά, άτομο ή συλλογικότητα, δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν είναι μέρος του προβλήματος, πολύ περισσότερο όταν έχει βρεθεί σε κάποια ηγετική θέση. Το ζητούμενο, όμως, είναι τι στάση έχει όταν διαπιστώνει το πρόβλημα. Αναπαράγει την ίδια προβληματική κατάσταση, προσαρμόζεται και υποκρίνεται ότι όλα βαίνουν καλώς, στρογγυλοκάθεται στις δάφνες του και απολαμβάνει το θυμιατό ή προχωράει έστω κι αν αυτή η τόλμη σημαίνει διακινδύνευση, σημαίνει ότι κάποιοι καλοί σύντροφοι πληγώνονται, σημαίνει ότι αναλαμβάνει και την ευθύνη και το τίμημα; Η Αριστερά, αν θέλει να είναι ανατρεπτική δύναμη, πρέπει να ανατρέπει ό,τι καθηλωμένο, παραλυτικό έχει στον εαυτό της. Αυτό επιχειρούμε με το Μέτωπο. Έστω και καθυστερημένα.
Από πολλούς υπάρχει η ένσταση ότι το Μέτωπο είναι one man show. Πώς βιώθηκε η περσινή χρονιά, πως νιώσατε σαν απλό μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς καμιά από τις προηγούμενες ιδιότητες; Ήταν εύκολο, δύσκολο, είχε στοιχεία «κάθαρσης» και επανεξέτασης ζητημάτων, είχε και αυτοκριτικό χαρακτήρα; Πότε νιώθετε μεγαλύτερη μοναξιά, τώρα ή τότε που συμμετείχατε σε όργανα και παίζατε, από υπεύθυνες θέσεις, ηγετικό ρόλο;
Η αδυσώπητη μοναξιά είναι η ηγετική θέση, όταν οι ανθρώπινες σχέσεις γίνονται επιφανειακές, ωραιοποιημένες, ωφελιμιστικές, υποκριτικές και άκαμπτες. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε ηγετικές θέσεις συχνά καταλαμβάνονται από το αίσθημα του θριάμβου. Ο θρίαμβος είναι καταστροφή. Το λέει και ο Αισχύλος. Αντίθετα, η μοναξιά όταν είσαι πάλι μέσα στον κόσμο, η δυνατότητα να διερευνήσεις πάλι τις αβέβαιες ανθρώπινες σχέσεις, μπορεί να φέρει την κάθαρση, κι ακόμα περισσότερο την εξέλιξη.
Περιφέρεια ως θεσμός ανατρεπτικός και όχι υπαλληλικός
Την άνοιξη αγώνες, τώρα εκλογές. Τι αλλάζει στον τρόπο απεύθυνσης, στον τονισμό, στην τακτική;
O αγώνας των εργαζομένων, των ανέργων, της νεολαίας έχει κεντρικό ρόλο στην αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων. Ο αγώνας όμως είναι πολύμορφος. Απεργίες, τοπικές εκλογές, ακτιβισμοί, διαδίκτυο. Μπορούμε να πούμε ότι η κατάκτηση ενός θεσμού όπως η Περιφέρεια Αττικής από δυνάμεις όπως η «Ελεύθερη Αττική» μπορεί να είναι ένα ποιοτικά νέο στοιχείο. Η Αριστερά σωστά εξέφρασε μια αυστηρή κριτική στον Καλλικράτη. Δεν εντόπισε όμως τις μεγάλες δυνατότητες που δίνει. Θα υπάρχει μια τοπική κυβέρνηση που θα εκφράζει την πλειοψηφία του λαού της μισής Ελλάδας. Η πρώτη περιφερειακή Αρχή της Αττικής θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το θεσμό, αν θα είναι υπαλληλικός σύμφωνα με τον Καλλικράτη ή ανατρεπτικός σύμφωνα με την «Ελεύθερη Αττική». Ας το δούμε πρακτικά αυτό. Με βάση τον Καλλικράτη, η περιφερειακή αυτοδιοίκηση δεν έχει αυτόνομες δραστηριότητες στην απασχόληση. Το πρώτο πρόβλημα των νέων στην Αττική είναι η δουλειά. Αν μια περιφερειακή διοίκηση υπερβεί τις αρμοδιότητες του Καλλικράτη κι αν χρησιμοποιήσει χρήματα γι’ αυτό, θα έχει όχι μόνο διοικητικές κυρώσεις αλλά και ποινικές. Εμείς για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων είμαστε έτοιμοι να πάμε φυλακή. Πιστεύουμε, όμως, ότι κανείς δεν θα μπορέσει να μας συλλάβει. Θα είμαστε χαμένοι σε ένα ποτάμι λαού που είναι αποφασισμένος να υπερασπισθεί το δικαίωμά του στη εργασία.
Από την άνοιξη έχει αλλάξει το κλίμα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Ποια η συμβολή της Ελλάδας στα κινήματα αυτά; Η Ελλάδα, όμως, τελικά δεν έγινε ο καταλύτης. Προς τα πού πάει η κατάσταση;
Ήμουν στη συγκέντρωση της ΑΔΕΔΥ την Πέμπτη. Από πλευράς συμμετοχής θλίψη. Στο Μαξίμου μπορεί να τρίβουν τα χέρια τους. Ηττημένοι οι φορτηγατζήδες. Ηττημένοι οι δημόσιοι υπάλληλοι. Ηττημένη η νεολαία. Ηττημένοι οι μαγαζάτορες. Μια κυβέρνηση που δημιουργεί στο λαό το σύνδρομο της ήττας είναι καταδικασμένη, κι όχι μόνο από την ιστορία. Είναι πολύ ενδιαφέρον το προηγούμενο της Ισλανδίας για τη δίωξη του πρώην πρωθυπουργού της όχι για ποινικά, αλλά για πολιτικά αδικήματα, μέσα από την τυπική κατηγορία της «αμέλειας». Ας το πάρει υπόψη η κυβέρνηση Παπανδρέου ότι σε περίπτωση καταστροφής της χώρας υπάρχουν πολιτικές ευθύνες που ούτε η τυφλή δικαιοσύνη δεν συγχωρεί.
Από το περασμένο φθινόπωρο που τέθηκε το θέμα του Συμφώνου Σταθερότητας, μέχρι τώρα, η πορεία των πραγμάτων ήταν μια σκλήρυνση εφ’ όλης της ύλης. Γιατί βυθίζουν την Ευρώπη στην ύφεση, δεν παίρνουν υπόψη τους τα προβλήματα που δημιουργεί η πολιτική τους; Υπάρχουν αντιθέσεις στην Ευρώπη σε σχέση με τη Γερμανία κ.λπ.;
Αυτές τις μέρες το ευρώ ανεβαίνει σε σχέση με το δολάριο. Την ίδια στιγμή η ιρλανδική οικονομία, δύο χρόνια αφότου εφάρμοσε τη συνταγή του Συμφώνου Σταθερότητας, καταρρέει.
Η καπιταλιστική Ευρώπη στην πραγματικότητα παραπαίει. Η Ελλάδα είναι ο χώρος του πιο διεστραμμένου πειράματος. Ο πιο αδύναμος κρίκος. Ας συμβάλλουμε να σπάσει η αλυσίδα που έχει δέσει όλους τους λαούς της Ευρώπης.
