Η σημερινή κατάσταση
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι επιδίωξή της είναι να βάλει τάξη στη σημερινή άναρχη κατάσταση, ελπίζοντας ότι μπορεί να αλλάξει το σκηνικό πολεοδομικής παρανομίας της οικιστικής αναρχίας, της προχειρότητας και της αισχροκέρδειας που επικρατεί στο παραλιακό μέτωπο. Αποκρύπτει, όμως, επιμελώς ότι η κατάσταση αυτή είναι αποτέλεσμα της πολιτικής που εφάρμοσαν τα 20 τελευταία χρόνια τα δύο κόμματα (ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ.), που σήμερα συγκυβερνούν.
Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι το ότι το μεγαλύτερο μέρος της παραλίας έχει παραχωρηθεί σε ιδιώτες -τις περισσότερες φορές παράνομα- για νυχτερινά κέντρα, ταβέρνες, καφετέριες, μπαρ, οργανωμένες πλαζ και άλλες εγκαταστάσεις παραβιάζοντας τη νομοθεσία και το Σύνταγμα, σύμφωνα με τα οποία οι παραλίες είναι δημόσια περιουσία και στερώντας από εκατομμύρια πολίτες, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες κρίσης, το στοιχειώδες δικαίωμα για δωρεάν κολύμβηση. Αποτέλεσμα της αντικοινωνικής συμπεριφοράς των σημερινών «επενδυτών», ιδιαίτερα των πλαζ και των νυχτερινών κέντρων, είναι εκτός από την αισχροκέρδεια και οι τόνοι ποικίλων σκουπιδιών που παράγουν και ιδιαίτερα η αδιαφορία για την ησυχία των κατοίκων, που τους κρατούν άυπνους από τα χιλιάδες ντεσιμπέλ των ηχείων των νυχτερινών κέντρων ή των συναυλιών που πραγματοποιούνται στις οργανωμένες πλαζ.
Αποκορύφωμα αυτής της ανάλγητης συμπεριφοράς είναι ότι στο Ασκληπιείο Νοσοκομείο της Βούλας οι ασθενείς μένουν άυπνοι, ενώ κινδυνεύουν σοβαρά και συνάνθρωποί μας με επείγοντα προβλήματα που βρίσκονται στις εντατικές, εξαιτίας των ηχητικών από τα νυχτερινά κέντρα στα ΑΣΤΕΡΙΑ Γλυφάδας ή από τις συναυλίες που οργανώνονται στην Α’ Πλαζ Βούλας, απέναντι από το νοσοκομείο.
Εκτός, όμως, από τις κοινωνικές επιπτώσεις, εξαιτίας της υποβάθμισης απαξιώνονται πάρα πολύ τα σημαντικά μνημεία της Ιστορίας και της φύσης που βρίσκονται στην παραλιακή ζώνη. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τον Φαληρικό Όρμο με τα 3.000 χρόνια ιστορίας μαζί με το βιότοπο του Δέλτα του Κηφισού που βρίσκεται δίπλα του, το ναό του Ζωστήρα Απόλλωνα που βρίσκεται στον περίβολο του Αστέρα της Βουλιαγμένης και θα πωληθεί μαζί με το ξενοδοχείο στους επίδοξους επενδυτές, το βιότοπο των Αλυκών και του Αγίου Νικολάου στην Ανάβυσσο που προορίζεται για ξενοδοχειακές μονάδες, τις αρχαιότητες της παραλίας της Βούλας που βρίσκονται θαμμένες κάτω από τα τραπεζάκια της παράνομης επέκτασης της καφετέριας Νότος και θα μπορούσα να παραθέσω πολλά άλλα μνημεία.
Στην άναρχη αυτή κατάσταση προσπάθησε η Εκτελεστική Επιτροπή του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας να βάλει κάποια τάξη και ετοίμασε ένα Ρυθμιστικό Σχέδιο εργαζόμενη από το Δεκέμβριο του 2011 έως τον Μάρτιο του 2012, όπως δήλωσε στην Εποχή της Κυριακής, 15/7, η κυρία Μαντούβαλου Μαρία καθηγήτρια του Πολυτεχνείου και μέλος της Επιτροπής. Δυστυχώς, όμως, τα εμπόδια που συνεχώς παρουσιάζονταν από την κυβέρνηση εξανάγκασαν την Επιτροπή σε παραίτηση με αποτέλεσμα σήμερα η Αθήνα να μην έχει ρυθμιστικό σχέδιο.
Πίσω από το όραμα της ελληνικής Ριβιέρας
Η κυβέρνηση, λοιπόν, σύμφωνα με τις εξαγγελίες της σχεδιάζει -και μάλιστα άμεσα- να αλλάξει ριζικά την πιο πάνω εικόνα του παραλιακού μετώπου και να δημιουργήσει την Ελληνική Ριβιέρα. Θα παραχωρήσει όλη την έκταση από το Φάληρο μέχρι το Σούνιο στο επενδυτικό σχήμα που πιο πάνω αναφέραμε για να δημιουργηθούν ξενοδοχειακά συγκροτήματα, μαρίνες, συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, εμπορικά κέντρα και κάθε είδους επιχειρήσεις που θα φέρουν κέρδη για τη χώρα και θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.
Ποια είναι όμως η πραγματικότητα που κρύβεται πίσω από όλες αυτές τις εντυπωσιακές εξαγγελίες;
α) Τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα (πιθανότατα ξένων συμφερόντων) θα λειτουργούν με τη γνωστή μέθοδο του all inclusive παρέχοντας κάθε είδους υπηρεσίες (εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια, μπαρ, κομμωτήρια κ.ά.), ενώ οι πελάτες τους με το γνωστό βραχιολάκι στο χέρι δεν θα βγαίνουν καθόλου έξω από αυτά. Αναγκαστικά, λοιπόν, σε όλους τους δήμους της παραλιακής ζώνης θα κλείσουν εκατοντάδες, πιθανόν και χιλιάδες επιχειρήσεις, που λειτουργούν σήμερα, όπως μικρά ξενοδοχεία, ταβέρνες, καφετέριες, μπαρ και τόσα άλλα καταστήματα, με αποτέλεσμα να χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας.
β) Η πρόσβαση στην παραλία θα είναι πλέον τελείως απαγορευμένη για όσους δεν θα έχουν να πληρώσουν το πανάκριβο εισιτήριο για να μπουν στις πολυτελείς αυτές τουριστικές μονάδες.
γ) Οι αρχαιολογικοί χώροι και τα ιστορικά μνημεία θα υποβαθμιστούν ακόμα περισσότερο, αφού θα ξεκοπούν τελείως από τις τοπικές κοινωνίες. Υπάρχει δηλαδή το ενδεχόμενο να δούμε ακόμα και τον Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο στον προαύλιο χώρο μιας τουριστικής μονάδας, όπως είναι σήμερα ο ναός του Ζωστήρα Απόλλωνα στον προαύλιο χώρο του Αστέρα Βουλιαγμένης.
δ) Πολύ χειρότερη μοίρα θα περιμένει, βέβαια, τα φυσικά οικοσυστήματα της παραλιακής ζώνης. Γιατί ποιος από τους επενδυτές θα ενδιαφερθεί για το Δέλτα του Κηφισού, το ρέμα της Πικροδάφνης, το βιότοπο του Αγ. Νικολάου και των αλυκών της Αναβύσσου και τα άλλα φυσικά τοπία;
ε) Εκτός από όλες τις πιο πάνω επιπτώσεις, είναι σχεδόν σίγουρο ότι στο όνομα της ανάπτυξης θα εκδιωχθούν από την παραλιακή ζώνη όλοι οι ναυταθλητικοί σύλλογο, όπως του Φαλήρου, του Καλαμακίου, της Γλυφάδας, της Βούλας, της Βουλιαγμένης, της Βάρκιζας και άλλων παράλιων περιοχών, όπως έχει ήδη αποφασισθεί να εκδιωχθεί το αθλητικό κέντρο του Αγίου Κοσμά προκειμένου να παραχωρηθεί ο χώρος στον υποψήφιο επενδυτή μαζί με το πρώην Αεροδρόμιο του Ελληνικού.
στ) Η καταστροφικότερη όμως επίπτωση, αν βέβαια παραδοθεί η παραλιακή ζώνη στους επενδυτές, θα είναι η απώλεια της δημόσιας γης που αποτελεί τη σημαντικότερη προίκα της χώρας μας για την οικονομική της ανάπτυξη, όταν ξεπεράσουμε την περίοδο της κρίσης.
Όμως, ας μην ανοίγει και πολύ η όρεξη των επενδυτών. Γιατί είναι σίγουρο ότι οι αγώνες των τοπικών κινημάτων και όλων των φορέων του Λεκανοπεδίου θα ακυρώσουν και αυτή τη φορά τα φαραωνικά αυτά σχέδια και θα ισχύσει και πάλι αυτό που αναφέρεται στον ιστότοπο buildnet.gr στις 13-72012: «Το εγχείρημα έχει αναγγελθεί πολλές φορές μέχρι σήμερα, αλλά άλλες τόσες φορές έχει μείνει στα συρτάρια των υπουργείων».
Δημόσιες και ελεύθερες παραλίες για ήπια άθληση και αναψυχή – Το Ελληνικό Μητροπολιτικό Πάρκο Υψηλού Πρασίνου
Για μια ακόμα φορά, λοιπόν, έρχονται στην επιφάνεια οι διεκδικήσεις των συλλογικοτήτων και των πολιτών που επί 20 και πλέον χρόνια αγωνίζονται για να μείνει η παραλιακή ζώνη δημόσιος χώρος με ελεύθερη πρόσβαση σε όλους. Είναι ανάγκη, επιτέλους, να αξιοποιηθούν τα πλεονεκτήματα του παραλιακού μετώπου με ήπιες εναλλακτικές επιλογές δράσεις άθλησης και αναψυχής. Ιδιαίτερα μάλιστα για το Ελληνικό, είναι ανάγκη ζωτικής σημασίας, εξαιτίας της μεγάλης έλλειψης πρασίνου και ελεύθερων χώρων στο λεκανοπέδιο, να υλοποιηθεί η μελέτη του Πολυτεχνείου και να γίνει το πρώην Αεροδρόμιο Μητροπολιτικό Πάρκο Υψηλού Πρασίνου.
Παράλληλα, οι συλλογικότητες και τα κινήματα των δήμων του παραλιακού μετώπου διεκδικούν:
– Να γκρεμιστούν όλες οι παράνομες κατασκευές στην παραλιακή ζώνη, να αναβαθμισθούν οι ακτές, τα ιστορικά μνημεία και τα φυσικά οικοσυστήματα και να αξιοποιηθούν για ιστορική και περιβαλλοντική ενημέρωση και ήπια αναψυχή (Δέλτα Κηφισού, Φαληρικός Όρμος, Ρέμα Πικροδάφνης, αρχαιότητες σε Γλυφάδα και Βούλα, Αλυκές Αναβύσσου κ.ά.)
– Ο Ναός του Ζωστήρα Απόλλωνα να απαλλοτριωθεί, να βγει εκτός του περιβόλου του Αστέρα και να αποτελέσει αυτοτελές αρχαιολογικό μνημείο.
– Οι οργανωμένες πλαζ να δοθούν στους δήμους και να έχουν σε αυτές ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση όλοι οι πολίτες.
– Οι ναυταθλητικοί σύλλογοι να ενισχυθούν για την προαγωγή των θαλάσσιων αθλημάτων.
– Να δημιουργηθεί ποδηλατόδρομος από το Φάληρο μέχρι το Σούνιο, σύμφωνα με τη μελέτη του Πολυτεχνείου.
– Να συνδεθεί ο Πειραιάς με το Σούνιο με Προαστιακό Σιδηρόδρομο.
Το αναπτυξιακό, λοιπόν, μοντέλο της Ελληνικής Ριβιέρας που σχεδιάζει η κυβέρνηση και που μόνο ζημιά θα προκαλέσει και στην οικονομία και στο φυσικό περιβάλλον και στα ιστορικά μνημεία και στην κοινωνία, δεν είναι μονόδρομος.
Οι πολίτες και τα κινήματά τους έχουν επιλέξει το δρόμο της ήπιας ανάπτυξης που είναι προς όφελος και της κοινωνίας και του φυσικού περιβάλλοντος. Και το δρόμο αυτό, του οποίου οι βασικές κατευθύνσεις αναφέρθηκαν πιο πάνω, θα διεκδικήσουν και θα επιβάλλουν με τους αγώνες τους.
μέλος του Δικτύου Προστασίας Σαρωνικού