Ολοκληρώθηκε η 1η Ολυμπιακή Γιορτή Σπόρου στο Παρανέστι Δράμας με συμμετοχή από 17 χώρες
του Δημήτρη Γκάζη
Η 1η Ολυμπιακή Γιορτή Σπόρου στο Παρανέστι Δράμας ολοκληρώθηκε με σημαντικές παρουσίες κινημάτων και πρωτοβουλιών από 17 διαφορετικές χώρες που βρέθηκαν στη γη του Πελίτι προκειμένου να ενώσουν τις φωνές τους, τις εμπειρίες τους, τις γνώσεις τους και να κάνει ένα βήμα πιο μπροστά η εφαρμογή της ιδεολογίας της αγροοικολογίας.
Μετά τη σύνταξη της ιδρυτικής διακήρυξης, που δίνει ξεκάθαρο μήνυμα πως η Ολυμπιακή Γιορτή θα συνεχίσει και μετά το 2017, ακολούθησαν σημαντικές παρεμβάσεις και παρουσιάσεις σχετικά με τη διατήρηση και ανάπτυξη των παραδοσιακών ποικιλιών, τα διατροφικά κινήματα, τα κινήματα ενάντια στους Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς (ΓΤΟ). Για τα κινήματα αυτά ο έλεγχος της τροφής από τις μεγάλες πολυεθνικές είναι στην ουσία στέρηση της ελευθερίας και ο πραγματικά ελεύθερος κόσμος περνά μέσα από την ελεύθερη τροφή.
Ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης, εμπνευστής και γενικός συντονιστής του Πελίτι, εμπνευστής της Ολυμπιακής Γιορτής Σπόρων που οργάνωσε την Ολυμπιακή Γιορτή, μας έφερε σε επαφή με εκπροσώπους οργανώσεων και κινημάτων που συμμετείχαν στην Ολυμπιακή Γιορτη. Έτσι ο Δρόμος μίλησε με τον Tapsoba Ali De Goamma, ακτιβιστή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, εκπρόσωπο του Συλλόγου Πολιτών για την Αγροοικολογία (CCAE) και πρόεδρο της οργάνωσης Terre a Vie, από την Μπουρκίνα Φάσο. Με τον Matthieu Le Breton, βιοκαλλιεργητή και ακτιβιστή, μέλος της οργανωτικής επιτροπής της Διεθνούς Συνάντησης ενάντια στους ΓΤΟ. Με τον Noufou Koussoube, εκπρόσωπο της αγροτικής οργάνωσης ΝΑΑΜ, από την Μπουρκινα Φάσο. Με την Shannon McCabe εκπρόσωπος της μη κερδοσκοπικής εταιρείας διακίνησης σπόρων, Baker Creek Heirloom Seed Co.
Tapsoba Ali De Goamma, πρόεδρος της οργάνωσης Terre a Vie
Να οργανώσουμε την αντίσταση σε όλο τον κόσμο
Στο παρελθόν είχε ενταχθεί πειραματικά στην αγορά της Μπουρκίνα Φάσο, ένα είδος τροποποιημένων σπόρων βαμβακιού το οποίο όμως έδινε μια κοντύτερη και χαμηλότερης ποιότητας ίνα. Εγέρθηκαν αντιδράσεις, οι οποίες εξελίχτηκαν σε ένα μεγάλο κίνημα ενάντια στη Μοσάντο. Αποτέλεσμα αυτού του κινήματος ήταν οι παραγωγοί να σταματήσουν την χρήση των συγκεκριμένων σπόρων βαμβακιού και να επιστρέψουν στις παραδοσιακές, τοπικές ποικιλίες. Αυτή την περίοδο η Μοσάντο προσπαθεί να εισάγει μια νέα ποικιλία φασολιού και οργανωνόμαστε εκ νέου για να το αποτρέψουμε.
Η προηγούμενη επιτυχία καθώς οι βλέψεις μας από δω και πέρα, βασίζονται σε μια πλατιά συνεργασία που αναπτύχθηκε ανάμεσα σε παραγωγούς, πολίτες και καταναλωτές. Σημαντικότατο ρόλο έπαιξε και η υποστήριξη από πολλές και διαφορετικές κοινωνικές ομάδες. Ακόμη και θρησκευτικές κοινότητες.
Η μεγάλη ανάπτυξη του κινήματος έφερε σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση της Μπουρκίνα Φάσο, η οποία αρχικά προσπάθησε να προσκαλέσει δυσπιστία στην κοινωνία, αλλά βλέποντας ότι δεν είχε αποτέλεσμα, προέβη σε διαφόρων ειδών εκφοβισμούς για να κάμψουν την αντίσταση αγροτών και πολιτών.
Για να πετύχουμε όμως σημαντικές νίκες πρέπει η αντίσταση να οργανωθεί σε όλο τον κόσμο. Πρέπει οι κυβερνήσεις να αντιληφθούν τα προβλήματα που δημιουργούνται από την χρήση ΓΤΟ και να σταματήσουν τις υπάρχουσες συμφωνίες. Πρέπει η ανθρωπότητα να καταλάβει την αξία της αγροοικολογίας και να προωθήσουμε δράσεις και εναλλακτικές προτάσεις για την παραγωγή.
Το 2016 αποτέλεσε χρονιά ορόσημο καθώς άρχισαν πλατιές συζητήσεις για την παύση χρήσης ΓΜΤ στην Αφρική και η οργάνωση μας έπαιξε και παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτό.
Matthieu Le Breton, Διεθνής Συνάντηση ενάντια στους ΓΤΟ
Να αγωνιστούμε ενάντια στις εταιρείες των μεταλλαγμένων
Εγώ συμμετέχω στην Ολυμπιακή Γιορτή ως μέλος της οργανωτικής επιτροπής της Διεθνούς Συνάντησης Ενάντια στους ΓΤΟ, που πραγματοποιείται 28-30 Απριλίου στη Βρετάνη της Γαλλίας. Στη Διεθνή Συνάντηση συμμετέχουμε κινήσεις και οργανώσεις από όλο τον κόσμο και προσπαθούμε να ανταλλάξουμε απόψεις και εμπειρίες για το κίνημα ενάντια στους ΓΤΟ. Στην προηγούμενη συνάντηση που διοργανώθηκε στην Μπουρκίνα Φάσο συμμετείχαν κινήσεις από 17 χώρες, οι περισσότερες από τις οποίες ήταν από την Αφρική. Φέτος, στη 2η Συνάντηση υπάρχουν αντιπροσωπίες από 35 χώρες, και θα προσπαθήσουμε να συντονιστούμε και να βρούμε κοινούς τρόπους για να σταματήσουμε τη διάδοση των ΓΤΟ.
Το μη βίαιο ακτιβίστικο κίνημα στο οποίο συμμετέχουμε, προωθεί διάφορες δράσεις, μεταξύ των οποίων είναι και η καταστροφή ΓΤΟ στο πεδίο παραγωγής. Για παράδειγμα το 2010, πήγαμε σε ένα διεθνές ερευνητικό κέντρο φυτικής παραγωγής και καταστρέψαμε 70 αμπέλια για να σταματήσουμε τη διάδοσή τους στο περιβάλλον. Έτσι προσπαθούμε με έναν πιο δυναμικό τρόπο να ενημερώσουμε τον κόσμο για τις βλαβερές επιπτώσεις των ΓΤΟ. Μια τέτοια στάση όμως δεν είναι απλή, καθώς υπάρχουν χώρες που υπάρχει έντονη ποινικοποίηση. Στην Νότια Αμερική, αν βρεθείς στους αγρούς μπορεί ακόμη και να σε πυροβολήσουν.
Έχω γνωρίσει πολλούς ακτιβιστές από όλο τον κόσμο και συμφωνούν με αυτές τις δράσεις γιατί έτσι θα μπορέσουμε να ανοίξουμε ένα παράθυρο πληροφόρησης των πολιτών. Παρόλα αυτά όμως δεν μπορούμε απλά να μένουμε στους ακτιβισμούς. Γιατί αν θέλουμε να αποτρέψουμε τη διάδοση και χρήση των ΓΤΟ θα πρέπει να έχουμε μια θετική αντιπρόταση.
Οι ΓΤΟ αποτελούν σοβαρή πηγή γενετικής μόλυνσης καθώς αλλοιώνουν τη διατροφική αλυσίδα. Σε κάθε περίπτωση δεν αποτελούν μια λύση για την αγροτική παραγωγή. Το βασικό επιχείρημα που χρησιμοποιείται για τη διάδοσή τους είναι ότι μπορούν να αποτελέσουν λύση στη διατροφική επάρκεια. Αλλά στην πραγματικότητα παράγεται ήδη αρκετή τροφή που μπορούν να καλύψουν τις διατροφικές ανάγκες του πλανήτη. Ακόμη κι αν αποφασίσουμε να ακολουθήσουμε μόνο πρακτικές βιολογικής γεωργίας.
Οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, όπως η Μοσάντο, έχουν ως στόχο να ελέγξουν ολόκληρη την διατροφική αλυσίδα. Θέλουν να ελέγχουν εμάς μέσω της τροφής. Αλλά αν θέλουμε να είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι, σε έναν ελεύθερο κόσμο, πρέπει να αγωνιστούμε ενάντια στη Μοσάντο και τις άλλες εταιρείες. Αλλά ίσως ο καλύτερος τρόπος για να το πράξουμε αυτό είναι να διακινούμε φυσικούς παραδοσιακούς σπόρους.
Noufou Koussoube, αγροτικής οργάνωσης ΝΑΑΜ
Μονόδρομος ο αγώνας για «καθαρή» τροφή
Η ΝΑΑΜ είναι μια οργάνωση αγροτών στη Μπουρκίνα Φάσο που μετρά 50 χρόνια δράσης και συσπειρώνει 76.000 αγρότες. Ο αρχικός μας σκοπός ήταν συνεισφέρουμε στην αυτονομία των παραγωγών και να βοηθήσουμε να βρεθούν λύσεις που να αντιμετωπίζουν κυρίως την ξηρασία, που αποτελούσε το πρωταρχικό μας πρόβλημα. Στην πορεία προσπαθήσαμε να προωθήσουμε της ιδέες της αγροοικολογίας στον αγροτικό κόσμο και να πείσουμε τους παραγωγούς να αποφύγουν την χρήση ΓΤΟ και φυτοφαρμάκων.
Ο βασικός λόγος ύπαρξης της ΝΑΑΜ είναι η προσπάθεια στήριξης των παραγωγών. Κάνουμε προτάσεις πάνω στο είδος και τις μεθόδους παραγωγής, ενώ επιχειρούμε και μια μεγαλύτερη υποστήριξη που περιλαμβάνει λύσεις και μεθόδους αντιμετώπισης διαφόρων προβλημάτων πάνω στην παραγωγή. Για παράδειγμα, προτρέπουμε την χρήση κομπόστ αντί συμβατικής λίπανσης και φυσικών παραδοσιακών σπόρων σε αντικατάσταση των ΓΤΟ και των υβριδίων. Επιπλέον προσφέρουμε τεχνογνωσία σχετικά με τη διατήρηση των προϊόντων. Επίσης προσπαθούμε να αποτελούμε μια δικτύωση ώστε να μπορούν οι παραγωγοί να μοιράζονται προβλήματα, λύσεις και εμπειρίες.
Η ΝΑΑΜ πλέον συσπειρώνει ένα μεγάλο αριθμό παραγωγών και η σημαντική αυτή κινητοποίηση πολιτών φοβίζει την κυβέρνηση, η οποία προσπαθεί με κάθε τρόπο να πιέσει και να κάμψει το κίνημα των παραγωγών. Κυρίως όμως προσπαθεί να αποδομήσει το βασικό πυρήνα του κινήματος μας, που είναι η ιδεολογία της αγροοικολογίας.
Παρά τις δυσκολίες που συναντάμε δεν μπορώ παρά να είμαι αισιόδοξος για το μέλλον. Το κίνημα των αγροτών αντιστέκεται στις πιέσεις της κυβέρνησης, αλλά δεν καθοδηγείται απόλυτα από την ΝΑΑΜ. Έχει τη δική του αυτονομία, ενώ πλέον βρίσκει υποστήριξη και από επιστήμονες και ακαδημαϊκούς. Σήμερα, ο αγώνας για «καθαρή» τροφή αποτελεί μονόδρομο και δεν μπορεί παρά να είναι νικηφόρος.
Shannon McCabe, Baker Creek Heirloom Seed Co
Να χρησιμοποιήσουμε ότι η φύση έφτιαξε για μας
Η εταιρεία μας (Baker Creek Heirloom Seed Co) αποτελεί έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που εδρεύει στο Μιζούρι και σκοπός του είναι να παρέχει πιστοποιημένους και καλής ποιότητας σπόρους. Πρόκειται για φυσικές παραδοσιακές ποικιλίες και όχι για ΓΤΟ ή υβρίδια.
Στις ΗΠΑ οι ΓΤΟ είναι εξαιρετικά διαδεδομένοι. Η συντριπτική πλειοψηφία των σπόρων καλαμποκιού και σόγιας είναι γενετικά τροποποιημένοι. Το άλλο μέρος της αγοράς καλύπτεται από υβρίδια, τα οποία δεν έχουν υποστεί γονιδιακές αλλαγές, αλλά δεν έχεις τη δυνατότητα να κρατήσεις σπόρο και να κάνεις τη δική σου σποροπαραγωγή.
Η δική μας εταιρεία αναπτύσσει και πουλάει σπόρους που μπορούν να εξυπηρετήσουν καλύτερα τους μικρούς παραγωγούς. Δεν είναι στείροι, άρα μπορούν να κρατήσουν μέρος τους για να παράξουν το δικό τους σπόρο. Είναι σπάνιοι, πλέον, σπόροι, παρόλα αυτά παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Το περιβάλλον στις ΗΠΑ είναι πολύ δύσκολο για να μπορέσει κάποιος να μεταφέρει γνώση και εμπειρία σχετικά με τα σοβαρά μειονεκτήματα των ΓΤΟ ή ακόμη και για τα πλεονεκτήματα των παραδοσιακών ποικιλιών. Τα ΜΜΕ στην ουσία έχουν προκαλέσει ένα μπλακ-άουτ σε ότι αφορά τη σχετική πληροφόρηση. Έτσι κι εμείς προσπαθούμε να βρούμε άλλους τρόπους να ενημερώσουμε καταναλωτές και παραγωγούς. Το βασικό μας εργαλείο είναι το 3ημερο φεστιβάλ «Ασφαλούς Τροφής» που διοργανώνουμε κάθε χρόνο στην Καλιφόρνια, από το οποίο περνούν πάνω από 20.000 επισκέπτες, ενώ παίρνουν μέρος στις συζητήσεις σημαντικοί επιστήμονες και ακτιβιστές ενάντια στους ΓΤΟ. Ταυτόχρονα προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η σελίδα μας στο facebook έχει 500.000 μέλη και κάθε τεχνικό βίντεο που ανεβάζουμε έχει χιλιάδες προβολές.
Δίνουμε βάρος στην επικοινωνία, καθώς η ενημέρωση και η πληροφόρηση είναι οι παράγοντες που θα καθορίσουν τη ζήτηση που θα εκφράσουν παραγωγοί και καταναλωτές. Αυτό που προσπαθούμε να μεταφέρουμε είναι πως μπορεί για κάθε περιοχή και κάθε καλλιέργεια να υπάρχει ο ιδανικός σπόρος. Μια φυσική, παραδοσιακή ποικιλία που πήρε στη φύση μπορεί και χιλιάδες χρόνια να τη δημιουργήσει και να την προσαρμόσει στα συγκεκριμένα δεδομένα. Κι αυτός είναι ο λόγος που με τέτοιες ποικιλίες και κατάλληλες καλλιεργητικές φροντίδες μπορεί να πάρει ο παραγωγός και καλής ποιότητας προϊόντα αλλά και σε σημαντικές αποδόσεις.
