Συνέντευξη στον Μιχάλη Σιάχο
Για τις ραγδαίες εξελίξεις στο Κυπριακό μίλησε στον Δρόμο ο πρέσβης, Γιώργος Αϋφαντής, υπογραμμίζοντας ότι καθοριστική παράμετρος για την όποια αφετηριακή ερμηνεία όσων προωθούνται είναι το γεγονός ότι αυτοί που βιάζονται για την επίλυση είναι οι ίδιοι που προώθησαν και τα μνημόνια. Αναφερόμενος στο χρόνο που εκδηλώθηκε η επίσπευση των εξελίξεων τονίζει ότι «θέλουν να προλάβουν την ανάδειξη μιας αριστερής κυβέρνησης στην Ελλάδα», ενώ σε άλλο σημείο ξεκαθαρίζει ότι «μείζον κριτήριο αποτίμησης των εξελίξεων είναι το ζήτημα της κυριαρχίας. Και κυριαρχία δεν υφίσταται όταν το ένα από τα δύο ομόσπονδα ή συνομόσπονδα μέρη διαθέτει πάνω στο νησί μια αδιανόητα ισχυρή επιθετική στρατιωτική δύναμη».
Γιατί επιταχύνονται οι συνήθως αργόσυρτες και υπνώττουσες εξελίξεις στο Κυπριακό;
Οι ραγδαίες εξελίξεις στο Κυπριακό δρομολογούνται γιατί οι επισπεύδοντες (δηλαδή, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο κατά πρώτον, η Τουρκία κατά δεύτερον) θέλουν να προλάβουν την ανάδειξη μιας αριστερής κυβέρνησης στην Ελλάδα. Αντιλαμβάνονται πολύ καλά ότι μια αριστερή κυβέρνηση στην Αθήνα θα σημάνει ανατροπή των συσχετισμών που, με τόση προσοχή, έχουν διαμορφώσει. Θεωρούν, λοιπόν, ότι τώρα είναι η στιγμή, όταν σε Λευκωσία και Αθήνα παραπαίουν κυβερνήσεις με βαρύτατες ευθύνες και ενοχές απέναντι στους πολίτες τους, από τον χειρισμό του εθνικού χρέους. Θέλουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης κυβερνήσεις εξαρτημένες, που έχουν ήδη παραδοθεί στους δανειστές και όχι ρωμαλέες κυβερνήσεις που εκφράζουν την λαϊκή αντίσταση στη μετατροπή της Κύπρου και της Ελλάδας σε προτεκτοράτα χρέους.
Τι επιδιώκουν οι «επισπεύδοντες», όπως τους χαρακτηρίσατε;
Οι ΗΠΑ, οι κ.κ. Μπαρόζο και Ρομπάι και η πρώην αποικιοκρατική δύναμη έχουν αναφανδόν τεθεί υπέρ της εκκίνησης και ταχείας ολοκλήρωσης της διαπραγμάτευσης. Δεν τηρούν ούτε τα προσχήματα. Μετά την συνάντηση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών με τον ομόλογό του στην Ουάσιγκτον, έσπευσε για επιστασία η κυρία Νούλαντ, ενώ το τραγικό απερχόμενο δίδυμο εξέφρασε στις Βρυξέλλες την ικανοποίησή του. Κυριαρχεί κλίμα κατεπείγουσας διεκπεραίωσης των διαπραγματεύσεων! Άραγε, όλοι αυτοί αίφνης κήδονται της ειρήνης και της σταθερότητας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, της κοινής ευημερίας Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων; Μα είναι ακριβώς οι ίδιοι που προωθούν τα μνημόνια. Και την ευημερία των μνημονίων τη ζούμε για τα καλά στο πετσί μας, σε Ελλάδα και Κύπρο!
Ποιος είναι ο ρόλος του Αναστασιάδη και των Σαμαρά Βενιζέλου;
Το μέτρο των προθέσεων ενός εκάστου των εμπλεκομένων πρέπει να το αναζητούμε στα πεπραγμένα του. Δεν έχει νόημα η δίκη προθέσεων. Έχει, όμως, νόημα η ανάλυση του ποιος κάνει τι μέσα στον στίβο μάχης, που ήταν και παραμένει το Κυπριακό. Συνεπώς, είναι α-νόητοι τόσο οι πηχιαίοι τίτλοι περί επικείμενης προδοσίας, όσο εξίσου α-νόητες είναι και οι οιμωγές κάποιων άλλων, «να δώσουμε στην ελπίδα την τελευταία της ευκαιρία»! Η κυπριακή και ελλαδική ηγεσία θα πρέπει να κριθεί από τις επιδόσεις της αλλά βεβαίως και την προϊστορία της. Βάσει ποιων κριτηρίων;
Θεωρώ ότι το βασικό κριτήριο, ο μπούσουλας με τον οποίο πρέπει να προσεγγίσουμε τις εξελίξεις, είναι κατά πόσον μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικοί πολέμιοι του μνημονίου στην Αθήνα, δίχως να εναντιωνόμαστε στην απόπειρα μετάλλαξης της Κυπριακής Δημοκρατίας που προωθούν οι μνημονιακοί δανειστές μας στην Λευκωσία. Γιατί, κακά τα ψέματα, η εξελισσόμενη διαπραγμάτευση επανένωσης του νησιού έχει τους ίδιους ηθικούς αυτουργούς αλλά και δράστες με την επιχείρηση εφαρμογής του Μνημονίου στην Κύπρο. Η μια δεν νοείται δίχως την άλλη.
Άλλο μείζον κριτήριο αποτίμησης των εξελίξεων είναι το ζήτημα της κυριαρχίας. Και κυριαρχία δεν υφίσταται όταν το ένα από τα δύο ομόσπονδα ή συνομόσπονδα μέρη διαθέτει πάνω στο νησί μια αδιανόητα ισχυρή επιθετική στρατιωτική δύναμη. Η κυριαρχία είναι φενάκη όταν αποτελεί προϊόν ενός λεόντειου συμβιβασμού, του αόπλου με τον πάνοπλο. Συνεπώς, καθήκον πρώτο των Ελλήνων διαπραγματευτών είναι ν’ απαιτήσουν την ταχεία αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων, ν’ απαλλαγούν οι Τουρκοκύπριοι από την ξένη κατοχή και οι Ελληνοκύπριοι από τη δαμόκλειο σπάθη της προέλασης των τουρκικών αρμάτων. Ιδού η λυδία λίθος του όλου διαπραγματευτικού εγχειρήματος.
Όμως, ο διαπραγματευτικός συμβιβασμός πρέπει να είναι και βιώσιμος. Και εδώ η βιωσιμότητα εξασφαλίζεται από τη δομή του κράτους, δηλαδή από τη δυνατότητα άσκησης στην πράξη της κρατικής κυριαρχίας. Σύμφωνα με το Κοινό Ανακοινωθέν, «η μία και μόνη κυριαρχία» εκπηγάζει από τα ομόσπονδα μέρη, «και όλοι οι πολίτες της Ενωμένης Κύπρου θα είναι επίσης πολίτες είτε της Ε/Κ συνιστώσας πολιτείας είτε της Τ/Κ συνιστώσας πολιτείας». Το τεκμήριο της αρμοδιότητας για όσες εξουσίες δεν έχουν ρητά εκχωρηθεί στις συνιστώσες πολιτείες, δεν προκύπτει -από το Ανακοινωθέν τουλάχιστον- ότι θα εναπόκειται στις Ομοσπονδιακές Αρχές. Μάλλον το αντίστροφο προκύπτει από τις διατυπώσεις του Ανακοινωθέντος. Συνεπώς, μιλάμε για ένα χαλαρό συνεταιρισμό που θα διαλυθεί στην πρώτη ένταση. Και η διάλυση θα αναστείλει τη συμμετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μέχρις ότου αποφασισθούν μέσα από ξεχωριστές διαπραγματεύσεις οι όροι της προσχώρησης ενός εκάστου από τα δυο κομμάτια της διάλυσης.
Είναι αυτά τα μόνα αναγκαία και ικανά προαπαιτούμενα μιας λύσης;
Άλλα θεμελιώδη κριτήρια για την αποτίμηση του όποιου διαπραγματευτικού αποτελέσματος είναι η άρση των συνεπειών του τουρκικού εποικισμού. Η λειτουργική διευθέτηση του εδαφικού καθεστώτος, στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Αρχών της ελεύθερης διακίνησης και εγκατάστασης προσώπων και της ακώλυτης διακίνησης αγαθών. Επίσης, θεμελιώδη διασφάλιση της κυπριακής ανεξαρτησίας και κυριαρχίας αποτελεί η πρόνοια ότι στα ομοσπονδιακά όργανα, όπως το Ανώτατο Δικαστήριο, η Κεντρική Τράπεζα, δεν μπορούν να έχουν διευθυντικό ή άλλο αποφασιστικό ρόλο ξένοι υπήκοοι. Ο περίφημος έβδομος δικαστής θα μπορούσε να είναι Αρμένιος ή Μαρωνίτης, δηλαδή, να προέρχεται από τις μειονότητες που ζουν πάνω στο νησί και όχι να υπαγορεύεται από το Λονδίνο ή τις Βρυξέλλες.
Την τελευταία λέξη για το προϊόν της διαπραγμάτευσης θα την έχουν οι ίδιοι οι Κύπριοι. Τα δημοψηφίσματα δεν αποτελούν ασφαλιστική δικλείδα;
Ασφαλώς και συνιστούν δημοκρατική δικλείδα ασφαλείας. Σημασία έχει η έγκυρη έκφραση της λαϊκής βούλησης για το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων. Και η εγκυρότητα διακυβεύεται όταν ψηφίζουν και οι έποικοι, όταν το «Ναι» συναρτάται με παχυλά οικονομικά πακέτα, ακυρώσεις χρεών και δελεαστικές υποσχέσεις για πακτωλούς από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων. Η επανένωση του νησιού δεν συνιστά πανάκεια ούτε και καταστροφή η διατήρηση του σημερινού καθεστώτος. Καταστροφή θα είναι να εξαπατηθούν και να εκβιαστούν οι Κύπριοι…