Σε απόγνωση οι ροδακινοπαραγωγοί, φοβούνται ότι θα είναι μόνιμες οι αρνητικές επιπτώσεις του ρωσικού εμπάργκο -Ψεύτικες ελπίδες μοιράζει η κυβέρνηση υποσχόμενη ότι θα βρει νέες αγορές
του Δημήτρη Δήγκα*
Από την αρχή του καλοκαιριού φάνηκε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με το ροδάκινο. Η υπερπαραγωγή ροδάκινου σε Ισπανία και Ιταλία σε συνδυασμό με τον πόλεμο στην Ουκρανία έσπρωξε τις τιμές στα κατώτερα όρια της εικοσαετίας. Αυτό σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος παραγωγής, όχι μόνο του ροδάκινου αλλά όλης της αγροτικής παραγωγής της χώρας, οδήγησε τις τιμές του ροδάκινου κάτω από το κόστος παραγωγής. Και ξαφνικά σαν κερασάκι στην τούρτα ήρθε το εμπάργκο της Ρωσίας προς τα αγροτικά προϊόντα της Ε.Ε. να φέρει το τελειωτικό χτύπημα στους ροδακινοπαραγωγούς.
Ας δούμε όμως τα πράγματα από την αρχή: Το κόστος παραγωγής στη μνημονιακή Ελλάδα είναι υπερβολικά αυξημένο σε σύγκριση με αυτό των άλλων μεσογειακών χωρών που παράγουν τα ίδια προϊόντα. Ποιο είναι αυτό το κόστος; α) Ενέργεια (ακριβό πετρέλαιο και ηλεκτρικό ρεύμα). β) Μέσα παραγωγής (ακριβά φυτοπροστατευτικά, λιπάσματα, εργαλεία, μηχανήματα, λόγω υπερκοστολόγησης των εταιριών που εξάγουν αυτά τα προϊόντα στη Ελλάδα). γ) Ανύπαρκτος δανεισμός μετά την πώληση της ΑΤΕ. δ) Υψηλή φορολογία.
Όμως παρ’ όλα τα προβλήματα το ροδάκινο αποτελεί τον κινητήριο μοχλό για την οικονομία των νομών Πέλλας και Ημαθίας. Σύμφωνα με μία έρευνα της Ομοσπονδίας Ομάδων Παραγωγών, 18 επαγγέλματα σχετίζονται με την παραγωγή των ροδάκινων.
Τίναξε τα πάντα στον αέρα η κυβέρνηση
Ο πολιτικός τυχοδιωκτισμός της ελληνικής κυβέρνησης έδιωξε τα αγροτικά προϊόντα της χώρας μας από την αγορά της Ρωσίας. Μία αγορά στην οποία η Ελλάδα είχε το πλεονέκτημα να είναι πιο κοντά χιλιομετρικά σε σύγκριση με τις ανταγωνίστριες χώρες.
Να επισημάνουμε ότι τα ροδάκινα και γενικά τα φρούτα είναι καθαρά εμπορικά προϊόντα και δεν επιδοτούνται. Η είσοδός τους στην αγορά της Ρωσίας δεν έγινε με κάποια διακρατική συμφωνία, αλλά με πρωτοβουλία των ίδιων των παραγωγών. Η αγορά θεωρείτο δύσκολη γιατί απαιτούσε πιστοποιημένα προϊόντα ολοκληρωμένης διαχείρισης με υψηλά στάνταρ υπολειμματικότητας. Έτσι, οι συνεταιρισμοί και οι ομάδες παραγωγών ξόδεψαν εκατομμύρια ευρώ για να μπορέσουν τα προϊόντα τους να γίνουν δεκτά από την αγορά της Ρωσίας. Και ξαφνικά ήρθε η κυβέρνηση και με μία αψυχολόγητη ενέργεια τίναξε τα πάντα στον αέρα. Ο φόβος των παραγωγών είναι ότι οι επιπτώσεις από το εμπάργκο μπορεί να είναι μόνιμες. Γιατί η κυβέρνηση της Ρωσίας ήδη κλείνει διακρατικές συμφωνίες με άλλες χώρες για την προμήθεια αγροτικών προϊόντων σε βάθος όχι μηνών, αλλά χρόνων.
Το ροδάκινο θεωρείται για φέτος από τους παραγωγούς τελειωμένη υπόθεση. Τα ημίμετρα της απόσυρσης ή της διανομής σε ευπαθείς ομάδες δεν θα αποδώσουν γιατί το συγκομισμένο ροδάκινο έχει μέση διάρκεια ζωής περίπου ένα μήνα. Πολύ απλά, μια τεράστια ποσότητα έχει ήδη σαπίσει μέσα στα ψυγεία. Η Ε.Ε. ξεκαθάρισε ότι δεν θα αποζημιώσει τα ροδάκινα και η ελληνική κυβέρνηση δεμένη στο άρμα των μνημονίων και των δεσμεύσεων δεν πρόκειται να αντιδράσει. Έντονος είναι ο προβληματισμός των παραγωγών για το πώς θα βγει ο χειμώνας, μια και η πλειοψηφία τους δεν θα έχει φέτος εισόδημα, ή αν έχει θα είναι ελάχιστο.
Μεγάλος είναι ο προβληματισμός και για το πώς θα καλλιεργηθούν τα ροδάκινα για τον επόμενο χρόνο χωρίς χρήματα. Τα μόνα δάνεια που δίνει η Τράπεζα Πειραιώς που αγόρασε την ΑΤΕ είναι τα Ανοιχτά Δάνεια Αγροτών, με επιτόκιο καταναλωτικών δανείων το οποίο είναι απαγορευτικό. Επίσης, μια μεγάλη μερίδα αγροτών είναι αποκλεισμένη και από αυτά τα δάνεια γιατί οι προϋποθέσεις χορήγησής τους είναι πολύ απαιτητικές. Μεγάλο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και οι συνεταιρισμοί και οι ομάδες παραγωγών μια και ο συνδυασμός εμπάργκο και χαμηλών τιμών κάνει αρκετές από αυτές μη βιώσιμες.
Επίσης, ακολουθεί η συγκομιδή των σταφυλιών, των μήλων και των ακτινιδίων που κι αυτά πλήττονται καίρια από το εμπάργκο. Το πού θα διατεθούν αυτά τα προϊόντα κανείς δεν ξέρει. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε να βρει νέες αγορές. Όμως ο αγροτικός κόσμος της χώρας ξέρει πως αυτές δεν βρίσκονται πατώντας κάποιο μαγικό κουμπάκι. Κι αν αυτά τα προϊόντα αποζημιωθούν έστω για φέτος από την Ε.Ε., τι θα γίνουν το επόμενο χρόνο; Ποιος θα λύσει αυτό το αίνιγμα;
Μονομερής άρση των κυρώσεων
Για να βρεθεί λύση στο αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει οι ροδακινοπαραγωγοί θα πρέπει να τους δοθούν άτοκα ή χαμηλότοκα δάνεια για να μπορέσουν να καλλιεργήσουν την επόμενη χρονιά.
Επίσης θα πρέπει να απαλλαγούν από την καταβολή του ΕΝΦΙΑ και να ρυθμιστούν τα κόκκινα δάνεια που πολλοί έχουν.
Αυτό που ζητά απεγνωσμένα ο αγροτικός κόσμος της χώρας είναι η μονομερής άρση των κυρώσεων έναντι της Ρωσίας από τη χώρα μας, έτσι ώστε να αρθεί και από μέρους της το εμπάργκο. Άλλες αγορές ή δεν υπάρχουν ή είναι ασύμφορες.
* Ο Δημήτρης Δήγκας είναι ροδακινοπαραγωγός από την Επισκοπή Νάουσας
