Ποιοι κερδίζουν από την απόκρυψη τοξικών αποβλήτων στα αστικά απορρίμματα
(Μέρος 2ο)
Του Βαγγέλη Στογιάννη*
Όταν τα αστικά σύμμεικτα απορρίμματα ανακατεύονται με βιοτεχνικά και βιομηχανικά απόβλητα, δεν υπάρχει ασφαλής τρόπος διαχείρισής τους. Αν τα οδηγήσουμε σε μονάδα μηχανικής ανακύκλωσης, θα πάρουμε τοξικό ζυμώσιμο κλάσμα και τοξινωμένα ανακυκλώσιμα υλικά. Θα έχουμε τοξικό άχρηστο κομπόστ και τοξικά ανακυκλωμένα υλικά (π.χ. προϊόντα από ανακυκλωμένο χαρτί επιβαρυμένα με ορμονικούς αναστολείς από χάρτινες συσκευασίες φυτοφαρμάκων). Επίσης, θα έχουμε υπόγεια νερά με βαρέα μέταλλα και κάθε είδους δηλητήρια από τα στραγγίσματα του κομπόστ.
Αν οδηγήσουμε τα σκουπίδια σε θερμική κατεργασία (κάθε είδους καύση) για ενεργειακή αξιοποίηση, τότε θα έχουμε αερορύπανση με διοξίνες, φουράνια και καρκινογόνα μικροσωματίδια, ενώ τα βαρέα μέταλλα θα αποτεθούν στις τέφρες σε στοιχειακή μορφή, που είναι εξαιρετικά κινητική και επικίνδυνη. Οι παραγωγοί αυτών των αποβλήτων επωφελούνται, καθώς αποκομίζουν κέρδη (μέσω τελών αστικών σκουπιδιών) από απόβλητα, των οποίων η ασφαλής διαχείριση θα κόστιζε έως και 1.000 ευρώ ανά τόνο.
Οι περιφερειακοί φορείς διαχείρισης αστικών απορριμμάτων κερδίζουν, με την είσπραξη τελών απόθεσης σε κεντρικές εγκαταστάσεις για εκατοντάδες χιλιάδες τόνους σκουπιδιών που δεν έχουν καμία θέση εκεί. Στην Αττική π.χ. ο ΕΔΣΝΑ χρεώνει 45 ευρώ για κάθε τόνο απορριμμάτων που μεταφέρεται στη Φυλή. Οι εργολάβοι-εργολήπτες ωφελούνται από την αύξηση του τονάζ που μεταφέρουν, και από το γρηγορότερο γέμισμα των χώρων τελικής απόθεσης που δημιουργεί ανάγκη διαρκών επεκτάσεων. Οι εργολάβοι-κατασκευαστές εργοστασίων επεξεργασίας, ομοίως ωφελούνται, καθώς χρηματοδοτούν με ΣΔΙΤ (με φόρους δηλαδή) την κατασκευή πανάκριβων εργοστασίων δυναμικότητας μεγαλύτερης από την ποσότητα της παραγωγής των αστικών σκουπιδιών της χώρας. Επίσης, επωφελούνται οι αιρετοί της Πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης, καθώς ξεφορτώνονται τα σκουπίδια -εκτός των ορίων των δήμων τους- χωρίς να ασχοληθούν σοβαρά με πολιτικές και μέτρα διαχείρισης. Η τέλεια μηχανή, δηλαδή. Όλοι κερδίζουν, εκτός από τον κοσμάκη που πληρώνει φόρους και ψηφίζει αυτούς που τον δηλητηριάζουν.
Η οικονομική εξαπάτηση των δήμων
Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής, το 2012, παρήγαγε 25.326,29 τόνους απορριμμάτων, δηλαδή 3.936,76 λιγότερα από το 2010, λόγω της κρίσης. Αντίστοιχα, ο Δήμος Παπάγου-Χολαργού παρήγαγε 19.436,27 τόνους, δηλαδή 3.806,93 λιγότερους από το 2010. Με την Υπουργική Απόφαση για τη σύσταση του ΕΔΣΝΑ (ΦΕΚ Β΄ 2854/11) οι εισφορές των δήμων θα προέκυπταν από την αρχική χρέωση των ποσοτήτων του 2010 επί 45 ευρώ ανά τόνο για να εκκαθαριστούν στη συνέχεια. Με την απόφαση 12/26-11-13 το Δ.Σ. του ΕΔΣΝΑ προσδιόρισε την τελική χρέωση στα 55,53 ευρώ ανά τόνο, προκειμένου να μην επιστρέψει στους δήμους περισσότερα από 17 εκ. ως αχρεωστήτως καταβληθέντα. Έτσι, η Αγία Παρασκευή πλήρωσε 1.406.368,88 ευρώ, δηλαδή 89.985,68 ευρώ παραπάνω, ενώ ο Παπάγος-Χολαργός 1.079.296,02 ευρώ, δηλαδή 33.352,02 παραπάνω. Πρόσφατα, ως επίδειξη κυνισμού, ο περιφερειάρχης δήλωσε πως η χρέωση και για την επόμενη χρονιά παραμένει στα 45 ευρώ ανά τόνο. Τι είπατε; Προς τα πού το πάνε, οι βαθιά νυχτωμένοι αυτοδιοικητικοί και τα «λουλούδια» του ΕΔΣΝΑ και της Περιφέρειας; Θα το δούμε στο επόμενο φύλλο του Δρόμου, γιατί τώρα μόλις αρχίζουμε…
Σημείωση: Πηγή για τις ποσότητες και τις χρεώσεις αποτελούν τα στοιχεία, που ο καθένας βρίσκει, στο prosynat.blogspot.com, την ακρίβεια των οποίων ο ΕΔΣΝΑ δεν έχει αμφισβητήσει.
* Ο Βαγγέλης Στογιάννης είναι γεωπόνος,
φυσιοδίφης-περιβαλλοντολόγος
