Δεκάδες Ιδρύματα, think tanks, οργανώσεις και πολλά εκατομμύρια ευρώ υφαίνουν από καιρό το… μέλλον της Ουκρανίας. Του Νικολάι Μαλισέφσκι*
Ένα κοινό όραμα για το μέλλον της Ουκρανίας μπορεί να αναδειχθεί σε σημαντική παράμετρο για τη δημιουργία μιας Γερμανο-Πολωνικής συμμαχίας και εξηγεί γιατί Βερολίνο και Βαρσοβία βρίσκονται σε φάση προσέγγισης. Αυτή είναι η κεντρική ιδέα μελέτης, που δημοσιεύθηκε πριν να ξεσπάσουν οι διαδηλώσεις στην πλατεία Μεϊντάν, με τίτλο «Μετά την Βίλνα: Πολωνία και Γερμανία Πρέπει να Διευρύνουν την Ανατολική Πολιτική της ΕΕ», και σκοπό να ενεργοποιήσει Γερμανούς και Πολωνούς διπλωμάτες και πολιτικούς και βουλευτές. Η έντονη ενεργοποίηση της Ουάσιγκτον στην Ουκρανία έβαλε σε δεύτερη μοίρα τις προσπάθειες των Ευρωπαίων να γεφυρώσουν τις διαφορές τους μέσα στους κόλπους της Ε.Ε. στο ζήτημα της Ουκρανίας. Αλλά την ίδια στιγμή Γερμανοί και Πολωνοί δραστηριοποιούνται ενεργά στην Ουκρανία, αξιοποιώντας τη μέθοδο του καρότου και του μαστιγίου για να υποδαυλίσουν τις συγκρούσεις στη χώρα.
Η Πολωνία τη βρωμοδουλειά
Από την πλευρά της η Γερμανία έχει αφήσει στους Πολωνούς όλη τη βρωμοδουλειά που απαιτείται προκειμένου να εξαγοραστούν οι πολιτικοί της Ουκρανίας, με δωροδοκία ή με εκβιασμό. Ο Πολωνός πρόεδρος Μπρονισλάβ Κομορόφσκι προσφέρει… καρότο με τη μορφή οικονομικής βοήθειας στα πλαίσια της Ανατολικής Συμμαχίας ώστε να στηριχθούν οι φιλοδοξίες της Ουκρανίας να ενταχθεί στην Ε.Ε. Ο Έλμαρ Μπροκ, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προσφέρει οικονομική βοήθεια με αντάλλαγμα να γίνουν μεταρρυθμίσεις, ενώ χρησιμοποιεί την Deutsche Welle για να πείσει τους Ουκρανούς ότι πρέπει να εγείρουν αιτιάσεις κατά της Μόσχας στο Ευρωκοινοβούλιο.
Ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Γιάτσεκ Προτασέβιτς απειλεί να διακόψει τις επίσημες σχέσεις μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ουκρανίας. Αμερικανοί όπως ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι υποστηρίζουν ανοιχτά ότι η Ρωσία κινδυνεύει με κατάρρευση αν συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία. Πολωνοί ακτιβιστές και πολιτικοί απειλούν την Ουκρανία με εμφύλιο πόλεμο. Με προκλητικό τρόπο προβάλλουν την προοπτική διάλυσης της χώρας (δήλωση του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τασκ) και χρησιμοποιούν την κρατική ραδιοφωνία της Πολωνίας για να διασπείρουν την ιδέα ότι η Πολωνία «εγγυάται στην Ουκρανία το δικαίωμα της ορθής απόφασης».
ΜΚΟ σε δράση
Πολωνία και ΗΠΑ χρησιμοποιούν το Ίδρυμα για τη Συνεργασία Πολωνίας-Ουκρανίας και το Κέντρο για Ελεύθερες Εκλογές και Δημοκρατία για να προπαγανδίσουν τις ιδέες τους στην Ουκρανία. Οι Γερμανοί δίνουν έμφαση στην οικονομική και ανθρωπιστική διάσταση παράλληλα με τις προσπάθειες να προσελκύσουν την πολιτική και πνευματική ελίτ της χώρας. Κύριος στόχος δεν είναι να ενταχθεί η Ουκρανία στις δομές της Ευρώπης αλλά να πυροδοτήσουν μία «διαρροή εγκεφάλων» ή να οδηγήσουν χαρισματικές προσωπικότητες προς τη Γερμανία. Η αποστολή αυτή εκτελείται από πλήθος ινστιτούτα και φορείς όπως το Hans Seidel Foundation που έχει δεσμούς με το Κόμμα των Χριστιανοκοινωνιστών, το Robert Bosch Foundation, ένα από τα μεγαλύτερα ιδρύματα, τη Γερμανική Ακαδημία Ανταλλαγών ή DAAD, το German Research Foundation, που χρηματοδοτεί την έρευνα και είναι το μεγαλύτερο στην κατηγορία του στην Ευρώπη, την Ένωση Helmholtz Γερμανικών Ερευνητικών Κέντρων, το μεγαλύτερο επιστημονικός οργανισμό στη Γερμανία, την Ένωση για Παγκόσμια Εκπαίδευση και Ανταλλαγές, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση με ειδικά προγράμματα για τη Λευκορωσία.
Οι οικονομικοί πόροι που διαθέτουν όλοι οι παραπάνω προκαλεί ρίγος. Για παράδειγμα, η Fraunhofer Society που απέχει πολύ από το να είναι η μεγαλύτερη, διαθέτει προϋπολογισμό 1,4 δισ. ευρώ, ενώ στην περίπτωση της DAAD ο προϋπολογισμός υπερβαίνει τα 250 εκατομμύρια ευρώ κλπ. Δεν μιλάμε για το Ίδρυμα Konrad Adenauer που διαχειρίζεται εκατοντάδες ανθρωπιστικά προγράμματα σε πάνω από 120 χώρες…
Οι γερμανικές μη κερδοσκοπικές οργανώσεις έχουν οικοδομήσει ένα ευρύ δίκτυο συμμάχων στην Ουκρανία. Παρακολουθούν στενά τα μέσα ενημέρωσής της, συμμετέχουν σε προγράμματα με κρατικούς φορείς από την Ουκρανία, διοργανώνουν σεμινάρια με αξιωματούχους και εμπλέκονται ενεργά στις εκλογές. Οι δραστηριότητες αυτές δεν περιορίζονται εκεί, αλλά επεκτείνονται στη Λευκορωσία και τη Ρωσία.
Η επικέντρωση στη διανόηση και στην οικονομία τους επιτρέπει να έχουν πρόσβαση στην Ουκρανία αποφεύγοντας την αντιπαράθεση με τη Μόσχα αλλά και τις όποιες ευθύνες απέναντι στους Ουκρανούς (το φορτίο αυτό έχει αποδοθεί στους Πολωνούς εταίρους). Η Γερμανία είναι ο δεύτερος (μετά τη Ρωσία) εμπορικός εταίρος της Ουκρανίας που ενισχύει σταδιακά τη θέση της στην Ευρώπη και στο πρώην Σοβιετικό μπλοκ
* Από άρθρο του
στην ιστοσελίδα Strategic Culture
Μετάφραση: Ελεάννα Ροζάκη
Η δυσαρέσκεια των ΗΠΑ…
Όλα αυτά δυσαρεστούν τους ιθύνοντες πέραν του Ατλαντικού στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών. Η Ουάσιγκτον θέλει η Γερμανία να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά στην πλατεία Μεϊντάν, θέτοντας σε προτεραιότητα τα συμφέροντα της «παγκόσμιας κοινότητας» έναντι των εθνικών της συμφερόντων. Εννοείται πως στη συγκεκριμένη περίπτωση η «παγκόσμια κοινότητα» ταυτίζεται με τις ΗΠΑ.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες πιστεύουν ότι οι καθόλου κόσμιες εκφράσεις που ξεστόμισε η Νούλαντ απηχούν το κοινό αίσθημα των Αμερικανών που έχουν κουραστεί από τη διπλωματία της Ε.Ε., «μία γενική αίσθηση μεταξύ των Αμερικανών και όχι μόνο όσον αφορά την Ουκρανία, ότι υπάρχει μία κόπωση με την ευρωπαϊκή διπλωματία, ότι δεν φέρνουμε αποτελέσματα ούτε στην ίδια μας τη γειτονιά (Χέλγκα Σμιντ, αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας Πολιτικών Υποθέσεων Εξωτερικής Δράσης της Ε.Ε.). Αυτά απηχούν και οι τίτλοι των γερμανικών ΜΜΕ που παρουσιάζουν γλαφυρά το χάσμα μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας (π.χ. «“Fuck the EU”, Εντελώς Απαράδεκτο για την Μέρκελ», Die Welt).
