Από τη στήλη Γυρίζει
Αφού πρώτα στήριξαν παντοιοτρόπως τον Σαντάμ στον 8ετή πόλεμο εναντίον της Ιρανικής Επανάστασης, προκειμένου να περιορίσουν τη διεθνή δυναμική που έφερε τότε εκείνος ο ισλαμισμός απειλώντας τα συμφέροντα αμφότερων των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ, οι πρώτες στράφηκαν στη συνέχεια (1991) και εναντίον του Σαντάμ. Από τότε καθιερώθηκε αυτό που αναλυτές αποκάλεσαν δόγμα της διπλής ανάσχεσης, δηλαδή την επιδίωξη των ΗΠΑ να επιβληθούν ταυτόχρονα-παράλληλα σε δυο δυνάμεις ανταγωνιστικές μεταξύ τους, Ιράν και Ιράκ.
Όσο αλαζονική ή υπερβολικά long-shot κι αν μοιάζει η τακτική αυτή, εκ του αποτελέσματος δεν δείχνει ανεδαφική, και αν η οικονομική κρίση δεν είχε τόσο βίαια χτυπήσει την οικονομική ηγεμονία των ΗΠΑ (ή αν η γιαγιά μου είχε καρούλια…), ίσως τώρα μετά τη Βαγδάτη να είχε έρθει η ώρα της Τεχεράνης.
Θεωρώντας ίσως, λοιπόν, πως το δόγμα αυτό στέφθηκε επί της αρχής με επιτυχία, εφαρμόζεται τώρα σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, αλλά από μια Ουάσιγκτον σε χειρότερη στρατηγικά θέση από αυτή στην οποία βρισκόταν το 1991 ή το 2003 όταν εισέβαλε στο Ιράκ, και με αντικείμενο δυο πολύ μεγαλύτερες δυνάμεις από το Ιράν και το Ιράκ. Ποιους αφορά τώρα το δόγμα; Τη Ρωσία και την Κίνα! Το άκρον άωτον της αλαζονείας;
Η περιπέτεια της Ουκρανίας, αν έδειξε κάτι, αυτό είναι ότι τουλάχιστον η Ρωσία είναι πολύ πιο ευάλωτη απ’ όσο θέλει να δείχνει. Η δε σχέση της με την Κίνα θα συνεχίσει μέχρι νεωτέρας να κινείται σε μήκη κύματος όχι ιδιαίτερα «συμμαχικά», όπως άλλωστε το επιβεβαίωσε προχθές η δήλωση του Ιβανόφ, εκπροσώπου του Ρώσου Προέδρου: «Δεν βρίσκω κανένα νόημα, το ίδιο και η κινεζική πλευρά, πρέπει να παραδεχτώ, ούτε εκείνη βρίσκει ότι έχει νόημα η σύμπτυξη μιας νέας στρατιωτικής συμμαχίας ή ένωσης, ή κάτι τέτοιο. Οι σχέσεις μας, συμπεριλαμβανομένων των αμυντικών σχέσεων, δεν στοχοποιούν κανέναν τρίτο».
Παρ’ όλα αυτά, επειδή τα πάντα λαμβάνουν χώρα στον πραγματικό κόσμο, στον οποίο κόσμο η οικονομική κρίση για παράδειγμα είναι ένα πραγματικό και καταλυτικό γεγονός, κι ας μην το λαμβάνουν υπόψη τους τα διάφορα παίγνια των επιτελείων, και επειδή πολύ περισσότερο οι ήδη ορατές τάσεις καθόλου δεν προεξοφλούν κάποια υπεροχή των ΗΠΑ απέναντι στους δυο μαζί ανταγωνιστές τους, οι πιθανότητες επιτυχίας αυτής της διπλής ανάσχεσης είναι συντριπτικά μικρότερες απ’ ό,τι στην περίπτωση του Ιράν και Ιράκ. Ωστόσο, αν δεν υπάρξει κάποια συνταρακτική αναστροφή των δεδομένων –π.χ. συμμαχία Ρωσίας και ΗΠΑ!- οι ΗΠΑ είναι υποχρεωμένες να κινηθούν σε μια τέτοια αλαζονική τροχιά που προοπτικά θα αυξήσει τις εντάσεις και θα τις φέρει σε μεγαλύτερη σύγκρουση με τους δυο ευρασιατικούς γίγαντες.
Γιώργος Τσίπρας
