Τελικά χρειάστηκε κάτι λιγότερο από δεκαέξι χιλιάδες χρόνια για να βιώσουμε ξανά τις καταστροφές που σήμανε η κακοκαιρία Daniel. Ούτε ένα μήνα μετά σε Θεσσαλία, Εύβοια, Φθιώτιδα και Μαγνησία, οι κάτοικοι έζησαν και πάλι την ίδια τραγωδία. Στάλθηκαν ξανά δεκάδες μηνύματα εκκένωσης από το 112 και ως εκεί, διότι το αποτέλεσμα ήταν το ίδιο για μια ακόμη φορά: Πόλεις και χωριά βρέθηκαν κυριολεκτικά θαμμένα κάτω από το νερό και τις λάσπες. Η καταστροφή είναι και πάλι μεγάλη, ενώ σε πολλές περιοχές έρχεται να προστεθεί στην ήδη τραγική κατάσταση που προϋπήρχε, είτε πρόκειται για πλημμυρισμένα σπίτια και επιχειρήσεις, είτε για νοσοκομεία, κατεστραμμένους δρόμους, σιδηροδρομικές γραμμές, φράγματα και χωράφια.
Τα ίδια Παντελάκη μου…
Λες και ζούμε σαν κοινωνία τη μέρα της μαρμότας, όπου τα ίδια ακριβώς πράγματα λέγονται για πολλοστή φορά από τους ίδιους δημοσιογράφους και κάθε λογής ιθύνοντες, με τη μόνη διαφορά ότι οι καταστροφές απλώνονται και προστίθενται. Πάλι η μόνη εξήγηση που δίνεται αφορά την κλιματική αλλαγή, με κίνδυνο πλέον να χαθεί ακόμη και η κοινή λογική. Αφού, θα έπρεπε να είναι αυτονόητο πως η μέγιστη προτεραιότητα όταν μια περιοχή υποστεί πλημμυρικές ζημιές στην αρχή του φθινοπώρου είναι η θωράκισή της από τις επόμενες βροχές. Αν αυτό δεν εφαρμοστεί, τότε μιλάμε για τζόγο, διότι φθινόπωρο είναι και κάποτε θα έβρεχε πολύ, είτε σύντομα είτε όχι. Σίγουρα πλήρης αποκατάσταση δεν θα μπορούσε να υπάρξει, αλλά εδώ μιλάμε για στοιχειώδη αποκατάσταση, συντήρηση και έκτακτα έργα. Αυτό άλλωστε θα όφειλε να σημαίνει και η κατάσταση ανάγκης για κάποια περιοχή της χώρας και όχι να καταρρέουν δρόμοι, γέφυρες, να σπάνε πάλι φράγματα και οι μόνες εικόνες από «έκτακτα» έργα να είναι αποτέλεσμα πρωτοβουλίας των κατοίκων.
Με λίγα λόγια βρισκόμαστε σε μια στιγμή όπου σε ένα σημαντικό ποσοστό της χώρας –ας μην ξεχνάμε και τις πυρκαγιές του καλοκαιριού– το κράτος έχει επί της ουσίας καταρρεύσει, η πρόσβαση σε αυτές τις περιοχές είναι από δύσκολη έως αδύνατη, η ηλεκτροδότηση και η ύδρευση έχουν σημαντικά προβλήματα και μακροχρόνιες διακοπές ενώ και για πολλούς ανθρώπους τίθεται σοβαρό ζήτημα στέγασης και διαβίωσης γενικότερα. Ενώ, η εικόνα της διάλυσης της χώρας και της απόσυρσης του κράτους, εντείνεται επικίνδυνα σε κάθε επόμενο περιστατικό.
Αντί να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα γρήγορα, η κυβέρνηση επέλεξε να κινηθεί αργά για να μαζέψει κυρίως τα σπασμένα μέσα από μια ανεπαρκή και αισχρή επιδοματική πολιτική. Και μετά από ένα μήνα έγιναν ξανά τα ίδια…
Ρεμούλες και «επενδύσεις»
Απέναντι σε αυτά η κυβέρνηση επέλεξε να κινηθεί αργά για να μαζέψει κυρίως τα σπασμένα μέσα από μια ανεπαρκή και αισχρή επιδοματική πολιτική. Όπου όχι μόνο τα λεφτά δεν φτάνουν για αποκατάσταση των οικιακών ζημιών αλλά γρήγορα εμφανίστηκαν και δημοσιεύματα για «περίεργες» καταθέσεις αποζημιώσεων σε μη πληγέντες, δημιουργώντας ένα σκηνικό που θυμίζει την πολιτική της Ν.Δ. στις πυρκαγιές της Ηλείας. Με τη μόνη διαφορά ότι έχουμε 2023 και λεφτά δεν υπάρχουν για πολλούς μποναμάδες. Παράλληλα, ό,τι καταστρέφεται δίνεται φιλέτο στους γνωστούς πλέον εργολάβους και επενδυτές, είτε για να κάνουν ξανά τα έργα που κατέρρευσαν είτε για να στήσουν ανεμογεννήτριες και άλλα τέτοια καλούδια – διαβάστε στη σελίδα 24 σχετικά με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στις καμένες εκτάσεις του Έβρου. Βέβαια δεν γίνεται ούτε λόγος για τις ευθύνες εκείνων που έκαναν και κάνουν τα έργα, ούτε λόγος για πρόστιμα, δίκες, εισαγγελικές έρευνες για τις εργολαβικές εταιρείες που ροκάνισαν και ροκανίζουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Αλλά και ούτε λόγος για επίταξη των μηχανημάτων τους, ως ελάχιστη συνεισφορά έπειτα από την αποτυχία τους. Το μόνο που αφορά την κυβέρνηση είναι οι μπίζνες και οι «τολμηρές» αλλαγές που έχει εξαγγείλει ότι θα κάνει και δεν μπορούν να περιμένουν, ούτε μπροστά σε τέτοιες καταστροφές.
Ο ρόλος των επίσημων ΜΜΕ
Σε αυτή τη σουρεαλιστική συνέχεια, βοηθάει τα μέγιστα και η απόκρυψη των συνθηκών που ζουν οι κάτοικοι στις πνιγμένες περιοχές. Μια-δύο μέρες, άντε μια εβδομάδα το πολύ και η προσοχή του δημόσιου διαλόγου στρέφεται αλλού. Είναι χαρακτηριστική η στροφή των συστημικών ΜΜΕ στο πρόσωπο του Κασσελάκη και στις συνήθειές του τη στιγμή που χιλιάδες άνθρωποι δεν έχουν τα απαραίτητα.
Ο πόνος, η οργή και η απόγνωση εμφανίζονται για λίγο μόνο τη στιγμή της καταστροφής και έπειτα αποκρύπτονται με μανία για να γυρίσουμε στην «κανονικότητα». Από σπόντα ακούμε κατοίκους που λένε ότι δεν έχουν να φάνε και έχουν ξεμείνει από χρήματα, βλέπουμε ηλικιωμένους να μην έχουν που να μείνουν και αγρότες να μεταφέρουν τα κουφάρια πνιγμένων ζώων σχεδόν τρεις εβδομάδες μετά, χωρίς καμία υγειονομική προφύλαξη. Ούτε βέβαια θα βρει κανείς στην ροή των ειδήσεων το πως ζουν οι άνθρωποι σε κατεστραμμένες περιοχές λίγους μήνες αργότερα, όπως για παράδειγμα στον Έβρο, στην Ρόδο ή στην Εύβοια που πέρα από πλημμυρισμένη είναι και καμένη.
Αχτίδα φωτός η αλληλεγγύη
Η απόσυρση του κράτους, σημαίνει και απόσυρση της δημοσιότητας, σημαίνει περιοχές μαύρες τρύπες. Η μόνη αχτίδα ελπίδας σε αυτές τις στιγμές είναι για μια ακόμη φορά η προσφορά και η αλληλεγγύη του κόσμου. Είναι οι εθελοντές, συχνά νέοι άνθρωποι που είτε ζουν στην περιοχή είτε καταφθάνουν από αλλού, που βοηθούν τον κόσμο να ξελασπώσει τα σπίτια του, προσφέρουν φαγητό, μοιράζουν νερά, ανοίγουν δρόμους, συνεισφέρουν οικονομικά. Αυτή η προσφορά –που ξεπερνά κατά πολύ εκείνη του κράτους– ακόμη και να μην μπορεί «να σώσει την παρτίδα» από μόνη της, είναι μια ένδειξη για μια άλλη συνείδηση, για ένα συλλογικό «εμείς».
