Άλλη μια μαύρη σελίδα της πολεμικής σύγκρουσης στην Ουκρανία γράφεται αυτές τις μέρες με την καταστροφή του φράγματος Νόβα Καχόβκα που βυθίζει ακόμη βαθύτερα την περιοχή στην αδιέξοδη δίνη του πολέμου. Το σοβιετικής κατασκευής φράγμα Νόβα Καχόβκα, στην επαρχία της Χερσώνας, συγκεντρώνει το νερό του ποταμού Δνείπερου στηρίζοντας τη λειτουργία του υδροηλεκτρικού σταθμού Καχόβκα και τροφοδοτώντας με νερό την περιοχή της Κριμαίας, τις τεράστιες αγροτικές εκτάσεις της νότιας Ουκρανίας καθώς και το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζιε.
Από την έναρξη του πολέμου το φράγμα αποτέλεσε στόχο στρατηγικής σημασίας τόσο λόγω της στρατηγικής του θέσης όσο και λόγω των συνεπειών που θα μπορούσε να προκαλέσει η ενδεχόμενη καταστροφή του. Οι Ρώσοι, που έχουν υπό τον έλεγχο τους την περιοχή, φαίνεται να έχουν παγιδεύσει τις εγκαταστάσεις με εκρηκτικά ενώ κατά καιρούς υπήρχαν καταγγελίες ότι ο ουκρανικός στρατός στόχευε το φράγμα με ρουκέτες. Κάπως έτσι φτάσαμε στην καταστροφή αυτών των ημερών και τις αλληλοκατηγορίες Μόσχας και Κιέβου για τον υπαίτιο αυτής με τα πραγματικά αίτια (στρατιωτικό πλήγμα, κενά στν συντήρηση, δολιοφθορά) να καλύπτονται πίσω από τόνους προπαγάνδας.
Ανυπολόγιστη φυσική καταστροφή
Η ανατίναξη του φράγματος αφήνει πίσω της μια τεράστια καταστροφή με τα νερά να σκεπάζουν μια έκταση 600 τετραγωνικών χιλιομέτρων, διώχνοντας από τις εστίες τους χιλιάδες κατοίκους. Οι πλημμύρες επηρεάζουν άμεσα πάνω από 60 χιλιάδες ανθρώπους, πάνω από 15 χιλιάδες κατοικίες ενώ είναι δύσκολο να προβλεφθούν οι μακροχρόνιες συνέπειες. Φόβοι εκφράζονται για τη βιωσιμότητα των καλλιεργειών στην περιοχή τόσο λόγω των πλημμυρών όσο και λόγω της μελλοντικής αδυναμίας άρδευσης των καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Παράλληλα σίγουρο είναι πως η καταστροφή θα επηρεάσει σε βάθος χρόνου τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής, καθώς αυτός επιβαρύνεται με χημικά, καύσιμα και άλλα απόβλητα που υπήρχαν αποθηκευμένα στις πλημυρισμένες περιοχές και σίγουρα έχουν διαρρεύσει. Φαίνεται έτσι μια ακόμη παράπλευρη απώλεια του πολέμου, αυτή των βαρύτατων συνεπειών που προκαλεί στο φυσικό περιβάλλον και τα οικοσυστήματα – συνέπειες που μένουν κληρονομιά και για τις επόμενες γενιές.
Πυρηνικός συναγερμός
Την ίδια στιγμή, συναγερμός σήμανε για μια ακόμη φορά για την ασφάλεια του πυρηνικού εργοστασίου στη Ζαπορίζιε. Το φράγμα τροφοδοτεί με νερό το πυρηνικό εργοστάσιο με σκοπό την ψύξη των αντιδραστήρων. Η μείωση της στάθμης του νερού μετά την ανατίναξη του φράγματος προκαλεί αντικειμενικά ανησυχίες για την ομαλή λειτουργία του σταθμού. Η ουκρανική εταιρία πυρηνικής ενέργειας Energoatom, που διαχειρίζεται τον σταθμό, δηλώνει πως δεν τίθεται, προς ώρας, κάποιος λόγος ανησυχίας καθώς «η κατάσταση εξακολουθεί να είναι σταθερή και υπό έλεγχο», με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) να συμπληρώνει ότι ο πυρηνικός σταθμός έχει νερό για την ψύξη των αντιδραστήρων «για πολλούς μήνες». Σε κάθε περίπτωση όμως όσο συνεχίζεται ο πόλεμος μοιάζει να παίζουμε με τη φωτιά καθώς τόσο οι εκατέρωθεν απειλές χρήσης πυρηνικών όπλων (μικρής ή μεγάλης κλίμακας) όσο και ο κίνδυνος «ατυχήματος» σε κάποιο από τα πυρηνικά εργοστάσια που βρίσκονται στις εμπόλεμες περιοχές φέρνουν όλο και πιο κοντά τον πυρηνικό όλεθρο.
Το βάλτωμα του πολέμου
Σημαντικές είναι οι συνέπειες και στο καθαρά στρατιωτικό κομμάτι. Η προαναγγελθείσα καλοκαιρινή αντεπίθεση των Ουκρανών φαίνεται να συναντά ένα ακόμη εμπόδιο, αυτό της πλημμύρας στην περιοχή της Χερσώνας που καθιστά αδύνατη την προέλαση για αρκετές εβδομάδες. Την ίδια στιγμή από την άλλη πλευρά, οι πλημμύρες, ως επί το πλείστον στις υπό ρωσικό έλεγχο περιοχές, είναι δεδομένο πως έχουν προκαλέσει καταστροφές στις αμυντικές οχυρώσεις του ρωσικού στρατού που θα πάρει χρόνο να ξανακατασκευαστούν μερικά χιλιόμετρα ανατολικότερα του Δνείπερου, αδυνατίζοντας ως τότε τις όποιες γραμμές άμυνας της Χερσώνας.
Σε κάθε περίπτωση το βάλτωμα του πολέμου και το εδώ και μήνες πάγωμα της γραμμής αντιπαράθεσης, η απουσία κάποιας ορατής διαδικασίας κατάπαυσης του πυρός και προοπτικής ειρήνευσης, η εμπλοκή όλο και περισσότερων χωρών στη γεωπολιτική σύγκρουση στην περιοχή (με αποστολή όπλων κ.ο.κ.) επιβεβαιώνει πως η ρωσο-ουκρανική σύγκρουση ως αντανάκλαση της γεωπολιτικής σύγκρουσης της Δύσης με την Ευρασία απειλεί να βυθίσει όλο και βαθύτερα στα πολεμικά αδιέξοδα όχι μόνο την περιοχή της Ευρώπης αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη.
Παράπλευρη απώλεια η αλήθεια
Ποιος ανατίναξε το φράγμα στην Καχόβκα; Ήταν «τρομοκρατική ενέργεια των Ουκρανών» όπως δηλώνουν οι Ρώσοι ή «ακόμη ένα έγκλημα πολέμου του Πούτιν» όπως καταγγέλλει το Κίεβο. Ανάλογα με τα ΜΜΕ που έχει επιλέξει ο καθένας να ενημερώνεται, αποδέχεται ένα ολόκληρο αφήγημα που έχει ήδη κατασκευαστεί για να υποστηρίζει τη μία ή την άλλη εκδοχή. Η ταχύτατη κατασκευή της πραγματικότητας, σχεδόν πριν καν αυτή υπάρξει, από τις επικοινωνιακές μηχανές του πολέμου έχει δείξει από την αρχή της πολεμικής σύγκρουσης στην Ουκρανία ότι η προπαγάνδα σκοτώνει κάθε έννοια αλήθειας και πληροφόρησης.
Στην Δύση, κυβερνήσεις και ΜΜΕ έσπευσαν να αποδεχτούν την ουκρανική εκδοχή. «Σοκαρισμένος από την άνευ προηγουμένου επίθεση στο φράγμα του υδροηλεκτρικού σταθμού της Καχόβκα», δήλωση με τουίτ του ο επικεφαλής του Ευρωκοινοβουλίου, Σαρλ Μισέλ, συνεχίζοντας λέγοντας πως «η καταστροφή της αστικής υποδομής είναι ξεκάθαρα έγκλημα πολέμου και θα αναγκάσουμε τη Ρωσία και τις μαριονέτες της να λογοδοτήσουν».
Μπορεί το αφήγημα πως οι Ρώσοι κατέστρεψαν υποδομή περιοχής που έλεγχαν και η οποία ήταν ζωτικής σημασίας για την υδροδότηση της Κριμαίας να φαντάζει περίεργο, όμως ήδη υποστηρίζεται ένθερμα ως βεβαιότητα από τα ΜΜΕ στη Δύση.
Η αλήθεια θα μπορέσει να αποκαλυφθεί αν και εφόσον υπάρξουν ανεξάρτητες έρευνες, που δεν είναι εφικτό να γίνουν εν μέσω πολέμου. Σίγουρα όμως οι διαμορφωτές γνώμης στη Δύση έχουν χάσει, εδώ και καιρό την αξιοπιστία τους, καθώς επανειλημμένα έχουν λειτουργήσει ως μηχανισμός προπαγάνδας με αποκορύφωμα την «αντικειμενική» κάλυψη μιας άλλης καταστροφής, αυτής του αγωγού North Stream που για μήνες προσπαθούσαν να την αποδώσουν σε κάποια «αυτοκαταστροφική» τάση της ρωσική ηγεσίας, μέχρι να αρχίσει σταδιακά αποκαλύπτεται πως ήταν έργο των δυτικών μυστικών υπηρεσιών.
