Τι δουλειά έχουν Οι Αλύκοι στη Χώρα των Θαυμάτων; Να υποθέσω ότι είναι κάτι παραπάνω από ένα λογοπαίγνιο; Μπορείς να μας πεις τι θα δούμε στην καινούργια έκθεσή σου και πού διαφοροποιείται από τις προηγούμενες;
Πέρα από το λογοπαίγνιο και το εύρημα είναι το εισιτήριο για να μπω με τον δικό μου τρόπο στην Χώρα των Θαυμάτων. Να προσθέσω τα δικά μου μικροεπεισόδια. Να συναντήσω γνώριμους χαρακτήρες και να τους συστηθώ ξανά με νέα ιδιότητα. Να γίνω ένα μικρό κομμάτι αυτού του κόσμου που δεν σταμάτησε ποτέ να με γοητεύει. Οι Αλύκοι, σε ένα μεγάλο βαθμό, είμαι εγώ. Σε αυτή μου την έκθεση ο επισκέπτης θα μπορεί να δει μια ιδιαίτερη έκδοση από την οποία προκύπτει και ο τίτλος της. Ένα ιδιαίτερο βιβλίο, ένα livre d’artiste. Ντυμένo σε μαύρο μετάξι. Ένα βαθύτυπο άλφα κεφαλαίο στο εξώφυλλο σηματοδοτώντας το ύφος και το σύνολο της δουλειάς. Εξαιρετικής ποιότητας χαρτί, βιβλιοδεσία από τον Μπάμπη Λέγγα και ένα διάφανο κουτί από πλέξι γκλας για να φιλοξενεί, να προστατεύει και να αναδεικνύει το βιβλίο αυτό. Φροντισμένo στην κάθε του λεπτομέρεια, μόνο για πενήντα αριθμημένα και υπογεγραμμένα αντίτυπα. Τα πρωτότυπα των βιβλίων στους τοίχους προς πώληση μαζί με έργα μεγαλύτερων διαστάσεων και σχέδια σε μελάνια που προέκυψαν από τη βόλτα που έκαναν η Αλίκη και οι Αλύκοι στην Χώρα των Θαυμάτων.
Μήπως, κατά κάποιον τρόπο, μέσα από τους Α-λύκους κάνεις μια προσπάθεια να ενώσεις δύο διαφορετικούς κόσμους, δύο διαφορετικές ηλικίες του ανθρώπου;
Δεν θα το έλεγα, διότι πραγματικά δεν ξέρω τι είναι αυτό που λέμε ηλικία. Σε λίγες μέρες θα κλείσω τα 36, αλλά είμαι πραγματικά τόσο; Μου αρέσει να κατοικώ σε παράλληλους κόσμους. Οι Αλύκοι μού κρατούν παρέα την ώρα που δουλεύω, τους βλέπω στην απέναντι κεραμοσκεπή καθώς κοιτάζω έξω από το παράθυρο. Τα βράδια που επιστρέφω σπίτι με περιμένουν στον κήπο μου. Πώς μπορούν όλα αυτά να έχουν ηλικία; Δε με ενδιαφέρει καθόλου ο όρος αυτός. Απεναντίας, με ενδιαφέρει η διάθεση των ανθρώπων.
Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων φαίνεται να έχει μια ξεχωριστή σημασία για σένα. Θυμάσαι πότε την πρωτοδιάβασες; Τι είναι αυτό που σε γοητεύει;
Συλλέγω εκδόσεις από τις περιπέτειες της Αλίκης, από όλο τον κόσμο, τα τελευταία δέκα χρόνια περίπου. Δεν ξέρω γιατί το αγαπώ τόσο ιδιαίτερα αυτό το βιβλίο και δεν με ενδιαφέρει, καθώς αποφεύγω να ψάχνω αίτια και αφορμές για το τι κάνω γενικότερα. Η γνωριμία μου με την Αλίκη έγινε λίγο ανάποδα, μια και σαν παιδί πρωτοδιάβασα το Μες στον καθρέφτη και τι βρήκε η Αλίκη εκεί. Πρωτοχρονιά του 1984, δώρο για τα γενέθλιά μου.
Υπάρχει ζωγραφική για «μεγάλους» και για «παιδιά»; Αλλάζει ο τρόπος που προσεγγίζεις τα θέματά σου;
Υπάρχει η ειλικρινής ζωγραφική που πηγάζει από ανάγκες και η ζωγραφική κατ’ επίφαση. Είτε κάνω μια καθαρά εικαστική δουλειά, είτε δουλεύω πάνω σε ένα παιδικό βιβλίο, αυτό που προσπαθώ είναι να είμαι ευχαριστημένος όσο το δυνατόν περισσότερο, σε σχέση με το ζητούμενό που μου έχει τεθεί και που έχω θέσει. Αυτό, σίγουρα, θα διαφοροποιεί τους χειρισμούς μου κατά περίπτωση, το αισθητικό αποτέλεσμα και την αίσθηση που θέλω να μεταφέρω. Είναι ένας μηχανισμός, όμως, που λειτουργεί αυτόματα. Το ίδιο το θέμα κάθε φορά με διαφοροποιεί και κατευθύνει και όχι μια συνειδητή σκέψη.
Τέχνη στην εποχή της κρίσης… Έχουν κάποια επιπλέον καθήκοντα οι καλλιτέχνες; Θα χρησιμοποιούσες την τέχνη για να διαμαρτυρηθείς; Θα ζωγράφιζες ένα πανό ή κάτι τέτοιο;
Χρέος των ανθρώπων των τεχνών και των γραμμάτων είναι να χρησιμοποιήσουν τα «όπλα» τους για να θέσουν προβληματισμούς αφύπνισης. Να διαμορφώσουν αισθητική, ήθος και ισχυρά αντιβιοτικά στις σύγχρονες πανδημίες που ελλοχεύουν. Με τη δουλειά μου νομίζω πως, ανέκαθεν, διαμαρτυρόμουν. Ενάντια στην κακογουστιά, το εύκολο και την προχειρότητα. Αν εσύ ρωτάς κάτι διαφορετικό βάζοντας το πανό ως σύμβολο θα σου απαντούσα, μπορεί ναι ή ακόμη και όχι. Ανάλογα με τα χέρια που θα κρατούσαν τα πανό.
Έχεις συνεργαστεί με τα Ελληνικά Γράμματα. Ποια είναι η άποψή σου για τον τρόπο που έκλεισε ο εκδοτικός οίκος; Τι θα γίνει με τα βιβλία και τους συνεργάτες του;
Πώς μπορείς να εναντιωθείς στον σεισμό για το σπίτι που έριξε, καταπλακώνοντας αυτά που αγαπάς; Τι έχεις να απαντήσεις απέναντι στα νέα για τον χαμό ενός αγαπημένου προσώπου; Το κλείσιμο των Ελληνικών Γραμμάτων εμπεριέχει και τα δύο παραπάνω συναισθήματα. Σε περιπτώσεις σαν αυτές μπορούμε να ενεργοποιηθούμε. Να είμαστε περισσότερο υποψιασμένοι, να θωρακίσουμε και να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας περισσότερο. Έχω (αρνούμαι να λέω πως είχα) πάνω από 35 βιβλία στις εκδόσεις αυτές. Βιβλία που αγαπώ και που ακόμη και σήμερα δεν μπορώ να χωνέψω πως κάποιοι μπορούν και ακυρώνουν, ειδικά με τέτοιον τρόπο, να σβήνουν και να διαγράφουν την πορεία τόσων ανθρώπων που εμπιστεύτηκαν και ακούμπησαν πάνω στα Ελληνικά Γράμματα τις ιδιαίτερες ευαισθησίες τους. Η λέξη ανήθικο είναι πολύ λίγη!
