του Δημήτρη Μακρίδη
Διάβασα το κείμενο σας για τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο το περασμένο Σάββατο. Διαφωνώ με όλη την προσέγγιση του θέματος. Η δε φωτογραφία από την ταινία «ο Λουστράκος» είναι τουλάχιστον ατυχής. Ωραία είναι μία μελό ταινία με όχι πολύ καλό μοντάζ. Είναι όμως μία καλή –για τα δεδομένα της εποχής– ταινία της Μαρίας Πλυτά που κάτι σου μένει μαζί με το σφύριγμα από τη μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου. Επιπλέον είναι η μόνη που βλέπουμε εμείς οι νεώτεροι την μεγάλη θεατρική ηθοποιό Ρίτα Μυράτ ως παρουσία και παίξιμο.
Θεωρούμε δικές μας όλες αυτές τις ταινίες, κτήμα μας. Αυτές τις αστικές όπως λανθασμένα κατακρίθηκαν, αστείες όπως τις κατέταξε ο χρόνος. Σε αυτές χωνόμαστε όταν η καθημερινότητα βαραίνει. Για μία ανάσα δροσιάς όταν η ξηρασία μας έχει σχεδόν αγγίξει. Για να απλοποιήσουμε τα πράγματα σε μπερδεμένους καιρούς. Να μπουν οι σκέψεις σε μία σειρά και να συγκολληθούν τα δεδομένα. Για να ακούσουμε τα σύκα-σύκα και τη σκάφη-σκάφη. Την αλήθεια κατάματα χωρίς υπεκφυγές. Για να βρούμε αλήθειες τόσο παλιές όσο η ανθρωπότητα, για το χρήμα, τη ματαιοδοξία, τα πάθη και τον έρωτα. Είτε απλά «να ξεσκάσουμε» όπως πήγαιναν οι θεατές στις πρώτες προβολές των ταινιών.
Τους είδαμε και όσους δεν παρακολούθησαν τέτοιες ταινίες. Κάποιους πιο ψαγμένους και ευαίσθητους που μίλαγαν για συλλογικότητες που αποδείχτηκαν βαρβάτες ατομικότητες. Εμείς θα τους κατατάξουμε με τον απλοϊκό διαχωρισμό στα τσογλάνια των πλούσιων οικογενειών που βλέπουμε στις ταινίες. Που μόλις «έπιασαν την καλή» βρέθηκαν ευθύς με την Φαρλάκαινα που τους ρούφαγε το αίμα και έγιναν κυριολεκτικά ξιπασμένοι Μπρούκληδες.
Ο παλιός ελληνικός κινηματογράφος ανήκει στις τρεις γενιές Ελλήνων που συνεχίζουν να το βλέπουν. Είναι δε από τα ελάχιστα πράγματα σε αυτή τη χώρα που ενώνουν και καλλιεργούν την κοινωνική συνοχή. Αλήθεια ποιος δεν θα απολαύσει τον τροτσκιστή Χρήστο Τσαγανέα ως συντηρητικό γυμνασιάρχη στο «Ξύλο βγήκε από το Παράδεισο»; Ή την καταδικασμένη από στρατοδικείο σε θάνατο Μαρία Φωκά ως τσιγγούνα θείτσα στον «Ιππότη της Βασούλας»;
«Τράβα το δρόμο σου Βασίλη», λέει σε κάποια στιγμή στην ταινία ο πολυγραφότατος Μήτσος Λυγίζος στον Βασίλη Καΐλα. Τραβήξτε το δρόμο σας άνθρωποι του Δρόμου. Αυτόν τον δύσκολο και ανηφορικό μονοπάτι μακριά από εύκολους ίσιους δρόμους όπως αναφέρει ο Σακελλάριος και οι Γιαννακόπουλοι στο ομώνυμο τραγούδι. Στο σκοπό σας κάποια στιγμή θα φτάσετε. Είμαστε σίγουροι όλοι εμείς οι αναγνώστες σας.
