Ανάμεσα σε όσα κυκλοφορούν αυτές τις μέρες, είδαμε και το «θα λογαριαστούμε μετά» ως κεντρικό σύνθημα και τίτλο μιας πρωτοβουλίας. Ασχέτως από το ποιοι πολιτικοί χώροι το προβάλουν, ίσως αξίζει να προβληματιστούμε για ένα τέτοιο σύνθημα.
Το «θα λογαριαστούμε μετά» δίνει την αίσθηση ότι επίκειται μια μεγάλη αναμέτρηση αφού τελειώσει η σημερινή κρίση.
Η πραγματικότητα είναι ότι τώρα, σήμερα, διεξάγεται ένας αγώνας για τη ζωή. Οι πάντες λογαριάζονται και αναμετρούνται. Με κορυφαία θέματα, όπως είναι η συλλογική ευθύνη, η προσωπική προσφορά, η στάση απέναντι σε μια κρίση που πλήττει την κοινωνία.
Συντριπτικά μεγάλα τμήματα της κοινωνίας ανησυχούν για τους γύρω τους, προβληματίζονται και αναζητούν απαντήσεις για όσα συμβαίνουν. Πειθαρχούν σε ορισμένα μέτρα, αντιλαμβάνονται ότι είναι ώρα όσο το δυνατόν μεγαλύτερης ενότητας. Αλλά και δεν σταματούν να αναλογίζονται τις ευθύνες όσων εδώ και μια δεκαετία κατέστρεψαν τις δυνατότητες της κοινωνίας και της πολιτείας να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις.
Οι πολίτες που προσέχουν να μη διαδοθεί εκθετικά ο ιός, οι νεότεροι που φροντίζουν για τους ηλικιωμένους, το προσωπικό των νοσοκομείων που είναι στην πρώτη γραμμή, οι εργαζόμενοι που εξακολουθούν να δουλεύουν σε διάφορους τομείς, όλοι δίνουν τη δική τους μάχη.
Το «θα λογαριαστούμε μετά» μοιάζει να σημαίνει ότι όλα αυτά είναι ένα «διάλειμμα» από την «κανονική» πολιτική πάλη που θα επανέλθει όταν κοπάσει η πανδημία. Σαν όλα αυτά να είναι «ουδέτερα» ή δεδομένα και μετά θα επιστρέψουμε σε όσα ξέρουμε, στην πολιτική όπως έχουμε συνηθίσει να διεξάγεται, στην αντιπολίτευση ή τον συνδικαλισμό.
Κι όμως, σήμερα λογαριάζονται όλοι, τώρα λογαριαζόμαστε. Όσα συμβαίνουν σε καταστάσεις έκτακτες, η στάση που κρατάει μέσα σε αυτές ο καθένας, οι διάφορες ομαδοποιήσεις και η κοινωνία, καθόλου μα καθόλου δεν είναι δεδομένες.
Δεν είναι τυχαίο ότι η κοινωνία απεχθάνεται αυτή τη στιγμή τη μικροπολιτική, την εύκολη αντιπολίτευση, τα κομματικά παιχνίδια. Ενώ, για παράδειγμα, ακούει προσεκτικά και με σεβασμό την κραυγή του υγειονομικού προσωπικού για τις ελλείψεις στα νοσοκομεία και τις πολιτικές που δεν δίνουν λύσεις, ταυτόχρονα εκνευρίζεται αφάνταστα με όσους απλώς σπεκουλάρουν για μικροκομματικά οφέλη.
Στη γραμμή «θα λογαριαστούμε μετά», όχι τυχαία, στοιχίζονται αρκετοί κι από τους απολογητές της προηγούμενης κυβέρνησης. Ο απίθανος κ. Καψώχας μάλιστα, με το «όταν γυρίσει θα τους γ…», βγήκε ακόμα πιο μπροστά… Αυτοί που τα έβρισκαν όλα υπέροχα τα προηγούμενα χρόνια, τώρα έχουν αγριέψει και δεν κρατιούνται να λογαριαστούν με τη… Δεξιά. Τι πιο συνηθισμένο τα τελευταία χρόνια, κινήσεις που λένε μεγάλα λόγια να αθροίζονται ουσιαστικά στη συριζική «αντιδεξιά» ατζέντα.
Είναι κι ένα θέμα ποιος είναι αυτός που μιλάει. Το ίδιο σύνθημα έχει άλλη σημασία, για παράδειγμα, αν το λέει ένας χώρος εργαζομένων που δίνει τη μάχη, άλλο να το λέει ένα πραγματικό μαζικό κίνημα, και διαφορετικό αν ακούγεται από μια άλλης κλίμακας υποκειμενική συγκρότηση.
Το κλίμα στην κοινωνία, το «mood» της για να το πούμε κι έτσι, ή και των όποιων πιο «προχωρημένων» τμημάτων της, δεν είναι αυτή τη στιγμή ακριβώς στο πώς «θα λογαριαστούμε μετά». Είναι περισσότερο στο πώς λογαριαζόμαστε τώρα, τι κάνουμε, ως κοινωνία και ο καθένας ξεχωριστά, για να ξεπεράσουμε με όσο το δυνατόν μικρότερες απώλειες τη σημερινή κατάσταση. Αυτός είναι ένας πραγματικός αγώνας με πολλές διαστάσεις, προσωπικές, κοινωνικές, πολιτικές, ακόμα και ιδεολογικές με την πιο ευρεία έννοια.
Το «θα λογαριαστούμε μετά», επί της ουσίας υποτιμά ή δεν αντιλαμβάνεται αυτό τον αγώνα και τις πολυάριθμες πλευρές του. Στην πραγματικότητα, περιμένει την επιστροφή σε μια «κανονικότητα» από την ανάποδη. Εκεί όπου ο «κανονικός αγώνας», αυτός που ξέρουμε, αυτών που ξέρουμε, θα δώσει τη λύση.
Πράγματι, υπάρχει ένα θέμα «μετά». Το τι θα συμβεί μετά από αυτή την κρίση, ποια διλήμματα θα ζητήσουν επιτακτικά απάντηση, ποιες ιδέες και πολιτικές, ή και ποια «συνείδηση», θα έρθουν στο προσκήνιο, είναι μεγάλο θέμα, και μάλιστα με διεθνικές διαστάσεις. Αλλά ακόμα κι αυτό, σε μεγάλο βαθμό, θα εξαρτηθεί από όσα συμβαίνουν τώρα, σήμερα, μπροστά στα μάτια μας.
