Η ετήσια «αποκαθήλωση των μύθων» του 1821 έχει καταντήσει γεγονός σχεδόν εθιμοτυπικό. Καμιά χρονιά δεν λείπουν οι… συγκλονιστικές αποκαλύψεις ότι η Επανάσταση δεν κηρύχτηκε στις 25 Μαρτίου άλλα κάνα δυο εικοσιτετράωρα νωρίτερα (φοβερό…), ιστορικοί και ιστοριολογούντες αποκαθιστούν την τάξη σχετικά με τον χορό του Ζαλόγγου ή με το τι γλώσσα μιλούσε ο Μάρκος Μπότσαρης, αφιερώματα και βιβλία έρχονται να ξοδέψουν κι άλλο μελάνι στην προσπάθεια να ξαναγραφτεί με επιστημονική συνέπεια τι τελικά συνέβη 200 χρόνια πριν.
Φέτος, με τη «στρογγυλή» επέτειο, είχαμε λίγες δόσεις παραπάνω. Αυτά συνδυάστηκαν με έναν επίσημο εορτασμό από τη σχετική Επιτροπή (στην Ελλάδα γενικώς φαίνεται να κάνουν κουμάντο οι «επιτροπές») που μάλλον είχε αποστολή να φθείρει και να γελοιοποιήσει την επέτειο, αντιμετωπίζοντάς την σαν ατραξιόν ή εμπορικό γεγονός, συνοδευόμενο και από έναν αχταρμά «επαναπροσεγγίσεων». Μερίδα ιστορικών που ανήκαν στην Επιτροπή πρωταγωνίστησαν μάλιστα σε απόπειρες «αποκατάστασης». Ένας Βρετανός ιστορικός καλεί την ελληνική κοινωνία να αναθεωρήσει το πώς βλέπει την ιστορία της, κι ένας άλλος εξανίσταται με τους Έλληνες που αναγνωρίζουν τον Κολοκοτρώνη περισσότερο από τον Μαυροκορδάτο…
Προέρχονται αυτά από κάποια υπερβολική αγάπη για την ιστορική αλήθεια; Ένα ρεύμα μεγάλης ιστορικής ακρίβειας συνεπαίρνει Έλληνες και «φιλέλληνες» διανοούμενους που δεν ανέχονται την παραμικρή διαστρέβλωση των γεγονότων όπως ακριβώς συνέβησαν; Οι εξηγήσεις αυτές δεν μοιάζουν λογικές.
Υπάρχει ένα αγκάθι γύρω από τον τρόπο με τον οποίο ο λαός αντιλαμβάνεται το 1821. Αυτό είναι που προσπαθούν να αφαιρέσουν με το νυστέρι της «καθαρής» Ιστορίας και Επιστήμης. Ο λαός έχει στη συνείδησή του την Επανάσταση με τρόπο «λαϊκιστικό» και ξένο από το πνεύμα της εποχής. Ήρωες και ηρωισμοί, σύμβολα, μανιχαϊσμοί, μισητοί εχθροί και παράτολμα κατορθώματα που περιγελούν τους συσχετισμούς, καλό θα είναι να ξεριζωθούν. Δεν έχουν σχέση με το «εφικτό», η τέχνη του οποίου είναι σήμερα η επίσημη πολιτική.
Ο λαός έχει στη συνείδησή του την Επανάσταση με τρόπο «λαϊκιστικό» και ξένο από το πνεύμα της εποχής. Ήρωες και ηρωισμοί, σύμβολα, μανιχαϊσμοί, μισητοί εχθροί και παράτολμα κατορθώματα που περιγελούν τους συσχετισμούς, καλό θα είναι να ξεριζωθούν
Μαζί με τις «φιλελεύθερες» αναθεωρητικές προσεγγίσεις, οι αντίστοιχες «αριστερές» προτάσσουν τον «διεθνισμό» ή τον «καθαρό μαρξισμό» για να επιτελέσουν παρόμοιο έργο. Δίπλα στις αναλύσεις του καθηγητή Γ. Μηλιού ή των ριζοσπαστών δημοσιογράφων που έχουν τελευταία πολλαπλασιάσει την παρουσία τους σε ευαγή συγκροτήματα του Τύπου ροκανίζοντας το σύστημα από μέσα, ξεχωριστή ήταν φέτος η «συμβολή» του ΚΚΕ.
Με διακήρυξή του, το κόμμα ξεκαθαρίζει ότι ήταν καθαρά αστική η Επανάσταση του 21. «Αποτέλεσμα της ανάπτυξης των νέων καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής στα εδάφη της φεουδαρχικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας». Η διακήρυξη υποτιμά παντελώς τον ρόλο του λαού στην Επανάσταση, την οποία αντιμετωπίζει σαν ένα γρανάζι στη διαπάλη των παραγωγικών δυνάμεων και σχέσεων, μέσα από μια απίστευτα μηχανιστική και οικονομίστικη ανάγνωση. Δεν αναφέρει πουθενά τη σημασία της δημοκρατίας και του δημοκρατικού προτάγματος. Μετρά τα πάντα με τη μεζούρα ενός δήθεν αυστηρού «μαρξισμού», πετσοκόβει όλο το λαϊκό πνεύμα της Επανάστασης και χώνει σε κουτάκια την Ιστορία, εντελώς μακριά από τον τρόπο με τον οποίο ο λαός βλέπει το παρελθόν του. (Αν είναι, βέβαια, να κρατήσουμε αυτή την αυστηρή μεζούρα, ας τη βάλουμε να μετρήσουμε και σήμερα κόμματα και ηγέτες που εμφανίζονται στην πρωτοπορία του προλεταριάτου και της επανάστασης…). Πίσω από αυτή την τοποθέτηση, κρύβεται η αντίληψη που βλέπει μόνο το Κόμμα, και όχι τον λαό, ως φορέα οποιασδήποτε απελευθερωτικής πράξης, εξαφανίζοντας τον ριζοσπαστισμό και κάθε αγωνιστική παράδοση της κοινωνίας.
Αν ο γνωστός Π. Κωστόπουλος το έκανε στο επίπεδο της μαζικής κουλτούρας, αριστεροί και δεξιοί «αναθεωρητές» έχουν βαλθεί σήμερα να μας ξεβλαχέψουν… ιστορικοπολιτικά. Έργο δύσκολο και άχαρο.
Υ.Γ.: Είδατε πουθενά καμιά κριτική του ΚΚΕ προς την επίσημη Επιτροπή και τον τρόπο με τον οποίο «τίμησε» την επέτειο; Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι ο κος Κουτσούμπας, με φόντο το πορτρέτο του Λένιν, συνάντησε την κα Αγγελοπούλου τον Ιούνιο του 2020 για να συζητήσουν τα του εορτασμού, ενώ τον περασμένο Δεκέμβριο έκαναν νέα τηλεδιάσκεψη ενημέρωσης για την πορεία των προετοιμασιών. Πέραν αυτού, ουδέν. Αστική άλλωστε η επανάσταση, ποιος άλλος θα τη γιόρταζε πέρα από την αστική τάξη…