Στις 14 και 15 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε στη Λευκάδα διήμερο εκδηλώσεων από την «Πρωτοβουλία για τη διάσωση της περιοχής του Κάστρου» με θέμα «Η υπεράσπιση του περιβάλλοντος των ελεύθερων χώρων και της ελεύθερης ζωής στην εποχή της “αξιοποίησης”».
Την πρώτη μέρα έγινε συζήτηση με ομιλητές τους: Μαρία Καραμανώφ, αντιπρόεδρο του ΣτΕ-πρόεδρο του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, Δέσποινα Κουτσούμπα, αρχαιολόγο-περιφερειακή σύμβουλο Αττικής και Σταύρο Αντύπα, νομικό-μέλος της «Ανοιχτής Συνέλευσης κατοίκων Κεφαλονιάς».
Τη δεύτερη μέρα (Κυριακή) έγινε Πανελλαδική συνάντηση πρωτοβουλιών και συλλογικοτήτων από Βόρεια Ελλάδα, Θεσσαλία Αττική, Ήπειρο, Ιόνιο, Αιγαίο και Κρήτη, (διά ζώσης και με τηλεδιάσκεψη).
Όπως σημειώνεται σε σχετικό δελτίο τύπου: «Απέναντι σε ένα σύστημα που έχει την τάση να κατασπαταλά τους φυσικούς πόρους (ατμόσφαιρα, κλίμα, θάλασσες, κ.λπ.), να λεηλατεί τη φύση και παράλληλα να μετατρέπει τον φυσικό, κοινωνικό χώρο και περιβάλλον σε εμπόρευμα, με σκοπό το μέγιστο κέρδος, η ανάγκη για διεκδίκηση της προστασίας του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των πολιτών, συνετέλεσε στην ανάπτυξη εκατοντάδων κινημάτων σε όλη την επικράτεια.»
Διαπιστώθηκε επίσης στην εκδήλωση η ανάγκη δημιουργίας «Πανελλαδικού δικτύου πρωτοβουλιών και συλλογικοτήτων», για ενημέρωση δραστηριοτήτων και κινηματικών δράσεων που συνδέονται με αυτές, με στόχο τη διεκδίκηση καλύτερης ζωής για τον άνθρωπο σε ένα περιβάλλον που να του αξίζει…»
Αυτή είναι μόνο μια από τις δράσεις που έφερε ξανά στην επικαιρότητα το θέμα της «αξιοποίησης» του Κάστρου της Αγίας Μαύρας στη Λευκάδα. Ένα Κάστρο που είδαμε και στον «Θίασο» του Θόδωρου Αγγελόπουλο. Ένα μνημείο-σύμβολο του νησιού που ετοιμάζεται για ξεπούλημα. Ίσως αυτοί που το σχεδιάζουν να μην έλαβαν υπόψη τις αντιδράσεις των κατοίκων, σε ένα νησί με μεγάλη ιστορία στα κινήματα. Στην κάποτε «κόκκινη» Λευκάδα, όπου φαίνεται πως επιζεί ακόμη το αγωνιστικό πνεύμα, κόντρα στον καιρό.
Σε μια εποχή γενικού «παγώματος», οι πολίτες της Λευκάδας έχουν αντιδράσει δυναμικά στην επιχειρούμενη παραχώρηση της παραλίας και των –εντός αρχαιολογικής ζώνης εγκαταστάσεων– του παλιού τουριστικού περιπτέρου στο Κάστρο.
Όπως σημειωνόταν σε ρεπορτάζ της Εφημερίδας των Συντακτών (22/9/2022), «πρόκειται για έκταση άνω των 80 στρεμμάτων που εκτείνεται δεξιά της γέφυρας που συνδέει το νησί με την Αιτωλοακαρνανία και αποτελείται από τη μοναδική κοντινή και προσβάσιμη για τους κατοίκους της Λευκάδας παραλία, το παλιό τουριστικό περίπτερο (Ροτόντα) με τις λουτρικές αλλά εγκαταλελειμμένες εδώ και δεκαετίες εγκαταστάσεις του και όλη την έκταση που έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογική ζώνη ενδιαφέροντος Α, εξ ορισμού αδόμητη, αφού περιλαμβάνει μέρος του μεσαιωνικού Κάστρου της Αγίας Μαύρας.
Η εταιρεία NOTION, από το 2020 με απόφαση του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Λευκάδας που έχει την αρμοδιότητα, κέρδισε την παραχώρηση της περιοχής του Κάστρου, ενώ παράλληλα διεκδικεί την παραχώρηση και των εφαπτόμενων κτιρίων του παλιού (και υπερχρεωμένου) συνεταιρισμού οινοπαραγωγών της Λευκάδας (ΤΑΟΛ) με στόχο την ανάπτυξη ενός φαραωνικού τουριστικού συγκροτήματος, με ξενοδοχείο, τουριστικό περίπτερο, εστιατόριο, καφέ μπαρ, καμπίνες, ομπρελοξαπλώστρες, ακόμη και μικρή προβλήτα για πρόσδεση σκαφών, όπως φαίνεται σε σχέδιο αναρτημένο στην ιστοσελίδα της.»
Άνθρωπος της εταιρείας και ο… επίτιμος δημότης Λευκάδας, ο περιβόητος Σπύρος Φλογαΐτης, που προσπαθεί με κάθε τρόπο να κάμψει τις αντιστάσεις, αλλά και να εμποδίσει μέσα από νομικά τερτίπια τον Δήμο Λευκάδας να αντιδράσει. Όχι βεβαίως πως είναι και πολύ μάχιμος ο Δήμος, όμως φαίνεται πως οι δημοτικές εκλογές που πλησιάζουν και η πάνδημη αντίδραση τον έχουν αναγκάσει, έστω και χλιαρά, να πάρει θέση ζητώντας επανεξέταση του θέματος.
Ήδη έχουν γίνει στο νησί πολύ μεγάλες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, με αποκορύφωμα τις 2 Νοεμβρίου, όπου πραγματοποιήθηκε και συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Από τα πιο ελπιδοφόρα ήταν η συμμετοχή του Μουσικού Σχολείου Λευκάδας στις διαμαρτυρίες που οργάνωσαν φορείς όπως η ΕΛΜΕ Λευκάδας, ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, η Νέα Χορωδία, η Πρωτοβουλία για τη διάσωση της περιοχής του Κάστρου, η Πρωτοβουλία Αγροτών Λευκάδας κ.ά. Η συμμετοχή ήταν πολύ σημαντική στη μεγάλη αυτή κινητοποίηση.
Όσο για το Δημοτικό Συμβούλιο, όπως σημειώνεται από την απόφασή του στις 2/11, «προέκυψε το δεδομένο ότι η γενική βούληση των αντιπροσώπων της αυτοδιοίκησης τάσσεται αναφανδόν εναντίον της προσωρινής παραχώρησης του τουριστικού περίπτερου στο Κάστρο Λευκάδας. Ωστόσο αυτό είναι απλώς και μόνο ένα βήμα προς την επιθυμητή κατεύθυνση και άρα δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση αιτία εφησυχασμού…
…Μετά τις προγραμματισμένες συναντήσεις με τον Δήμαρχο και Βουλευτή Λευκάδας επιβεβαιώθηκαν οι ανησυχίες. Και οι δύο καταφάσκουν στον νομότυπα αποφασιστικό ρόλο του Λιμενικού Ταμείου, ρόλο που όμως οι πολίτες της Λευκάδας δεν αναγνωρίζουμε και άρα δεν νομιμοποιούμε, πολλώ δε μάλλον που ο πρόεδρός του δεν είναι καν αιρετός. Και επιμένουμε στο πρόσωπο του προέδρου, καθότι ο ίδιος προκλητικά και επανειλημμένα, με πράξεις και με λόγο, τάσσεται υπέρ της επένδυσης παρά το γεγονός ότι η θέση του αυτή έρχεται σε αντίθεση με εκείνη των συμπολιτών του…
Κατόπιν όλων των παραπάνω κρίνεται επιβεβλημένη και μια συνάντηση με τον “Ανώτατο Προβλεπτή Λευκάδος” κύριο Καρβούνη, στην προσεχή συνεδρίαση του ΛΤ, όπου και θα υπενθυμίσουμε τη βασική και ανυποχώρητη θέση μας: η παραλία του Κάστρου να διατηρήσει σε όλη της την έκταση τον δημόσιο, κοινόχρηστο και ελεύθερο χαρακτήρα της, χωρίς αποκλεισμούς τάξεων, φύλων και φυλών τόσο για εμάς όσο και για τις μελλοντικές γενιές…»
Σε διαδικτυακή δημοσκόπηση όπου συμμετείχαν 1465 κάτοικοι της Λευκάδας, το 93,9% απορρίπτει την πρόταση «αξιοποίησης» και το 79% ζητά ο Δήμος να κάνει δημοψήφισμα για την πρόταση παραχώρησης του Κάστρου.
