Το δημοψήφισμα προκλήθηκε από το κυβερνών κόμμα και τον πρωθυπουργό Ρ. Τ. Ερντογάν που θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε τομείς όπως η δικαιοσύνη, η οποία, όντας μέχρι τώρα στα χέρια του κεμαλικού κράτους, εμπόδιζε το AKP να αποκτήσει μεγαλύτερη δύναμη. Όμως, στη χώρα αυτή υπάρχει και η Αριστερά, όπως και ο κουρδικός παράγοντας. Ο τελευταίος μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο, αφού με τη μη προσέλευσή του στο δημοψήφισμα μπορεί να κρίνει την τελική του έκβαση. Η Αριστερά -που είναι αρκετά αδύναμη και σε δύσκολη θέση- δεν έχει ενιαία θέση απέναντι στο δημοψήφισμα. Παρακάτω δημοσιεύουμε τη συνέντευξη που έδωσε ο Αλπ Άλτινορς, από το Σοσιαλιστικό Κόμμα των Καταπιεζόμενων, στο Δρόμο , σχετικά με το κλίμα που επικρατεί και τις εκτιμήσεις της τουρκικής Αριστεράς.
Πείτε μας για το γενικό κλίμα και τη στάση διάφορων πολιτικών δυνάμεων σχετικά με το διεξαγόμενο την Κυριακή δημοψήφισμα.
Αυτή την περίοδο υπάρχει ιδιαίτερη πολιτική ένταση στην Τουρκία εξαιτίας της προτεινόμενης από την κυβέρνηση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και τον πρωθυπουργό Ερντογάν τροποποίησης του συντάγματος. Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης, βασικά αντιδραστικές και φασιστικές, όπως το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) και το Εθνικιστικό Κόμμα (MΗP), αντιτίθενται στις προτεινόμενες αλλαγές από αντιδραστική σκοπιά, παρότι η προτεινόμενη τροποποίηση στην πραγματικότητα δεν αλλάζει επί της ουσίας πολλά πράγματα σε σχέση με το ισχύον ως τώρα σύνταγμα, το οποίο συντάχθηκε από τη στρατιωτική χούντα το 1982 και επικυρώθηκε με ένα δημοψήφισμα την ίδια χρονιά, σε συνθήκες που η προπαγάνδα για το «Όχι» ήταν απαγορευμένη. Πρόκειται βασικά για ένα φασιστικό και αντιδραστικό σύνταγμα του οποίου η κυβέρνηση του AKP δεν αλλάζει την ουσία, το χαρακτήρα, αλλά προσπαθεί να μεγαλώσει το δικό της μερίδιο στον κρατικό μηχανισμό. Για παράδειγμα, θέλει να επανασχεδιάσει τη σύνθεση των δικαστηρίων, θέλει να επανασχεδιάσει το συμβούλιο δικαστών και εισαγγελέων, έτσι ώστε να μπορέσει να ισχυροποιήσει τον έλεγχό της σ’ αυτό το θεσμό.
Ποια είναι η στάση της Αριστεράς στο δημοψήφισμα;
Εμείς, το Σοσιαλιστικό Κόμμα των Καταπιεζόμενων (ESP), λέμε όχι και στις δύο επιλογές σ’ αυτό το δημοψήφισμα. Είμαστε αντίθετοι τόσο με την πτέρυγα του «Ναι» όσο και με εκείνη του «Όχι» και κάνουμε μια καμπάνια αποχής από το δημοψήφισμα. Στην καμπάνια αυτή έχουν συμπαραταχθεί πολλές δυνάμεις με κύρια το Κόμμα Ειρήνη και Δημοκρατία, το οποίο είναι νόμιμη έκφραση του Κουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος. Ο κουρδικός λαός αντιτίθεται τόσο στις προτάσεις του Ερντογάν, όσο και στο μέτωπο του «Όχι» που βασικά υπερασπίζεται το τωρινό σύνταγμα, προσπαθώντας να νομιμοποιήσει το στρατιωτικό φασιστικό χαρακτήρα του.
Επίσης έχει συγκροτηθεί ένα «Μέτωπο για το μποϊκοτάζ» στο οποίο συμμετέχουν κι άλλα αριστερά κόμματα, όπως το Σοσιαλδημοκρατικό, το Εργατικό Κόμμα και οι μαοϊκές ομάδες που υπάρχουν στην Τουρκία. Επίσης υπάρχει το Λαϊκό Μέτωπο που κάνει καμπάνια υπέρ του μποϊκοτάζ, αλλά δεν συμμετέχει στο «Μέτωπο για το μποϊκοτάζ». Ως Μέτωπο, κάνουμε μαζική δουλειά στις τάξεις των εργατών, του κουρδικού λαού, των γυναικών, της νεολαίας, ώστε να απέχουν από το συνταγματικό δημοψήφισμα.
Εδώ στην Ελλάδα γνωρίζουμε πως υπάρχουν δυνάμεις της Αριστεράς που συντάσσονται με το «Ναι» και άλλες με το «Όχι». Μπορείτε να μας ξεκαθαρίσετε λίγο τα πράγματα;
Η κατάσταση στο προοδευτικό και αριστερό κίνημα δεν είναι καλή. Βασικά είμαστε κατακερματισμένοι. Κάποιες από τις οργανώσεις, όπως το DSIP τροτσκιστικής κατεύθυνσης, προπαγανδίζουν το «Ναι». Θεωρούν τις συνταγματικές αλλαγές θετικές, αλλά όχι επαρκείς. Υπέρ του «Ναι» έχει ταχθεί επίσης το Κόμμα Ποιότητα και Δημοκρατία (EDP). Τα άλλα αριστερά κόμματα όπως το Κόμμα Ελευθερία και Αλληλεγγύη (ODP), το Εργατικό Κόμμα, το Τουρκικό Κομμουνιστικό Κόμμα, στηρίζουν το «Όχι», ευρισκόμενα στην ίδια γραμμή με τη φασιστική και αντιδραστική αντιπολίτευση.
Βασικά το δημοψήφισμα αυτό προκάλεσε μεγάλη ένταση μέσα στην κοινωνία και μέσα στο αριστερό κίνημα. Εμείς απορρίπτουμε το «Ναι», απορρίπτουμε και το «Όχι» και προπαγανδίζουμε το μποϊκοτάζ. Αυτή είναι μια ανεξάρτητη και επαναστατική θέση, ενώ το «Όχι» ενισχύει τις αντιδραστικές φασιστικές δυνάμεις και το «Ναι» ενισχύει τη νεοφιλελεύθερη αντιδραστική κυβέρνηση του AKP.
Υπάρχει μεγάλη διάσπαση, αλλά οι θέσεις δεν φαίνεται να αλλάζουν. Ο καθένας έχει τη δική του θέση και δεν διαφαίνεται πως κάποια δύναμη θα αλλάξει τοποθέτηση μέχρι το δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου
Τι θα γίνει την επομένη του δημοψηφίσματος;
Αν οι αλλαγές στο σύνταγμα εγκριθούν, δεν θα αλλάξει τίποτα εκτός από το ότι το AKP θα εδραιωθεί, θα αποκτήσει περισσότερη δύναμη, περισσότερη αποτελεσματικότητα σε κάποιους καθεστωτικούς θεσμούς, όπως το συνταγματικό δικαστήριο και το συμβούλιο των δικαστών και εισαγγελέων. Αν οι συνταγματικές αλλαγές δεν περάσουν, το σύνταγμα θα παραμείνει ως έχει και η αντιπολίτευση θα ισχυριστεί ότι η κοινωνία είναι ικανοποιημένη με το τωρινό σύνταγμα και την τωρινή κατάσταση.
Εμείς δεν είμαστε ευχαριστημένοι με καμία από τις δύο αυτές περιπτώσεις και γι’ αυτό προπαγανδίζουμε το μποϊκοτάζ. Όσο περισσότεροι άνθρωποι δεν πάνε στις κάλπες, τόσο θα φανεί πως ο λαός δεν είναι ευχαριστημένος με την τωρινή κατάσταση, αλλά επιθυμεί μια άλλη αλλαγή. Μια άλλη αλλαγή με ένα ελεύθερο δημοκρατικό σύστημα και την πλήρη άρνηση του στρατιωτικού φασιστικού συντάγματος. Με την πλήρη άρνηση εννοούμε και τη νεοφιλελεύθερη οικονομική φύση αυτού του συντάγματος και τη φασιστική πολιτική φύση του. Προσπαθούμε να οργανώσουμε ένα μπλοκ αλλαγής. Είμαστε υπέρ της αλλαγής, υπέρ του μετασχηματισμού, αλλά με επαναστατικό δημοκρατικό τρόπο και όχι με τον τρόπο του AKP. Είμαστε, επίσης, ενάντια στις συντηρητικές και αντιδραστικές δυνάμεις που προσπαθούν να διατηρήσουν τις θέσεις και τα προνόμιά που τους παρέχει το σημερινό σύνταγμα.
Τέλος, θέλω να στείλω τους χαιρετισμούς μας στους μαχητικούς Έλληνες εργάτες και τον ελληνικό λαό. Προσπαθούμε να τους δώσουμε υποστήριξη με την ανάπτυξη του ταξικού αγώνα εδώ, στην Τουρκία.