Ο περονιστής Σέρχιο Μάσα, υπουργός Οικονομικών του απερχόμενου κεντροαριστερού προέδρου της Αργεντινής Αλμπέρτο Φερνάντεζ, έκανε μια μικρή έκπληξη στον Α΄ γύρο των προεδρικών εκλογών (22/10): διαψεύδοντας τα προγνωστικά πλασαρίστηκε στην πρώτη θέση με 36,8%, έναντι 30% του αυτοπροσδιοριζόμενου ως… αναρχοκαπιταλιστή Χαβιέ Μιλέι. Έτσι η Πατρίσια Μπούλριτς, υποψήφια της παραδοσιακής Δεξιάς και ευνοούμενη του πρώην προέδρου Μάκρι, βρέθηκε στην τρίτη θέση με 23,8%. Ποσοστό 6,7% πήρε ο κεντρώος Χουάν Σκιαρέτι, και 2,7% η Μίριαμ Μπρέγκμαν του Αριστερού Μετώπου Εργατών. Την πραγματική έκπληξη, όμως, συνιστούσε το 30% του Μιλέι.
Με αυτούς τους συσχετισμούς, το αποτέλεσμα του Β΄ γύρου, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή 19/11 ήταν αναμενόμενο: ο «αναρχοκαπιταλιστής» συγκέντρωσε το σύνολο των ψηφοφόρων της Μπούλριτς, θριαμβεύοντας με 55,7% έναντι 44,3% του κεντροαριστερού Μάσα – που είχε μικρή δεξαμενή για να ενισχύσει την πύρρειο νίκη του Α΄ γύρου. Η μοναδική ελπίδα του θα ήταν να εμπνεύσει όσους απείχαν στις 22/10 σε «δημοκρατική πανστρατιά». Όντας ο υπουργός Οικονομικών μιας χώρας με καλπάζοντα πληθωρισμό και φτωχοποιούμενα στρώματα, δεν τα κατάφερε…
Απαξίωση των απερχόμενων, αλλαγή προς το χειρότερο
Ο Μιλέι οφείλει λοιπόν τη νίκη του στην πλήρη απαξίωση της κεντροαριστερής διαχείρισης υπό το προεδρικό δίδυμο Φερνάντεζ-Κίρχνερ. Όπως διαπιστώνει η ηγεσία του PCR (Επαναστατικό K.K.), «σε αυτή την κοινωνικά, πολιτικά και πολιτισμικά διχασμένη κοινωνία, η οργή και η εξουθένωση από τις κακές συνθήκες διαβίωσης ήταν καθοριστικές για τη νίκη του Μιλέι, που επιπλέον υποστηρίχθηκε ανοιχτά από τον Μάκρι και τα τμήματα της άρχουσας τάξης τον που στηρίζουν». Και συνεχίζει:
«Αυτοί οι τομείς, αν και μειοψηφικοί στην κοινωνία, κέρδισαν την υποστήριξη τεράστιων λαϊκών τομέων εξαιτίας του θυμού για τις πολιτικές της κυβέρνησης, οι οποίες δεν ανταποκρίθηκαν στις έκτακτες ανάγκες που αντιμετωπίζουν οι λαϊκές μάζες. Δηλαδή εκατομμύρια ανθρώπων που πεινούν, δεν μπορούν να πληρώσουν το νοίκι τους, εργάζονται χωρίς δικαιώματα κ.ο.κ. Όλα αυτά βάρυναν πολύ όταν ήρθε η ώρα της ψήφου, οπότε κυριάρχησε η πεποίθηση ότι αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί. Κάτι που εκμεταλλεύθηκε η δεξιά πτέρυγα, εμφανιζόμενη ως φορέας αλλαγής – στην πραγματικότητα μιας αλλαγής προς το χειρότερο»…
Μπορεί να εφαρμοστεί το ακραίο πρόγραμμα του Μιλέι;
Μπροστά στο προεκλογικό πρόγραμμα του Μιλέι, αυτό της παραδοσιακής Δεξιάς φαίνεται μετριοπαθέστατο! Αρκεί κανείς να αναφερθεί στο σχέδιο δολαριοποίησης της οικονομίας (επανάληψη δηλαδή ακριβώς της πολιτικής που οδήγησε στη χρεοκοπία το 2001 και προκάλεσε την εξέγερση του Argentinazo), κατάργησης της Κεντρικής Τράπεζας, δραστικής περικοπής των δημόσιων δαπανών κ.ο.κ. Πρόγραμμα που πασπαλίζεται και με ακόμα πιο εξωφρενικές προτάσεις, όπως η νομιμοποίηση της οπλοκατοχής και της πώλησης ανθρώπινων οργάνων(!) ή η απαγόρευση των αμβλώσεων.
Το θέμα βέβαια είναι κατά πόσο η νέα προεδρία θα μπορέσει να προωθήσει ένα τέτοιο ακραίο πρόγραμμα. Διότι ακόμη και πολλοί εξ όσων τον ψήφισαν στον Β΄ γύρο θα (ξανα)βρεθούν στους δρόμους όταν το επιχειρήσει. Επιπλέον, το κεντροαριστερό μπλοκ μπορεί να του βάλει σημαντικά εμπόδια σε θεσμικό επίπεδο, αφού διατήρησε την απόλυτη πλειοψηφία στη Γερουσία (13 στις 24 έδρες) και μια ισχυρή πρωτιά στη βουλή (58 από τις 124 έδρες, συν κάποιες ακόμη που έχουν κερδηθεί από αντιπάλους του Μιλέι). Είναι χαρακτηριστικό, όπως υπογραμμίζει ο Χούλιο Γκαμπίνα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες, ότι στην πρώτη μετεκλογική ομιλία του ο Μιλέι «εγκατέλειψε τον ρόλο του ασεβούς λαϊκιστή»…
Περιφερειακά πλήγματα, και πρώτες προσαρμογές
Η ανάδειξη του Μιλέι στην προεδρία της Αργεντινής «εγγυάται» αναταραχή στην οικονομία και την κοινωνία αυτής της βαρύνουσας λατινοαμερικάνικης χώρας. Επιπλέον, ανακόπτεται έτσι για μια ακόμα φορά το «ροζ κύμα» στη Λατινική Αμερική, και αναμένεται να επηρεαστούν οι περιφερειακοί συσχετισμοί αλλά και η οικονομία της υποηπείρου. Είναι χαρακτηριστική η ενοχλημένη αντίδραση του Μεξικανού προέδρου, που χαρακτήρισε το εκλογικό αποτέλεσμα «αυτογκόλ της Αργεντινής», του Βενεζουελάνου ομολόγου του, που χαρακτήρισε τον νικητή «νεοναζί», ή του Κολομβιανού προέδρου, που μίλησε για «λυπηρή μέρα». Ακόμη περισσότερο όμως, η εκλογή του Μιλέι αποτελεί πλήγμα συνολικά για το ατελές και δίχως ενιαίο προσανατολισμό αντιδυτικό στρατόπεδο, δεδομένου ότι αυτός δηλώνει πως αγαπά δύο μόνο χώρες στον κόσμο: τις ΗΠΑ και το Ισραήλ! Δηλαδή η ομάδα των BRICS μάλλον θα αναγκαστεί να αναπροσαρμόσει τις φιλοδοξίες της.
Εξάλλου κι ο ίδιος ο «αναρχοκαπιταλιστής» ήδη αναπροσαρμόζει τις δικές του: εκεί που δήλωνε ότι θα ανακτήσει τις Μαλβίνες από τη Βρετανία (αλλά… χωρίς πόλεμο!), δέχθηκε ήδη την πρώτη ψυχρολουσία από το Λονδίνο, που τον περιγέλασε. Ήταν η πρώτη διάψευση στα μάτια των ψηφοφόρων του, πριν καν αναλάβει επισήμως την εξουσία. Και μάλλον δεν θα είναι η τελευταία, όπως δείχνει η ευγενική απάντησή του στον Σι Τζινπίνγκ (με τον οποίο «δεν ήθελε να έχει σχέσεις») και η μελιστάλαχτη προσφώνηση του Πάπα (που μέχρι προχθές ήταν «ένας ηλίθιος κομμουνιστής»)…
