Ο Τάβι Βάρτια (Taavi Vartia) είναι Φινλανδός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και συγγραφέας που έχει ιδιαίτερους δεσμούς με τη χώρα μας. Το 2014 έγραψε το σενάριο και σκηνοθέτησε την «Περιπέτεια στο Αιγαίο», μια ελληνοφινλανδική παραγωγή που γυρίστηκε στην Κω.
Πρόσφατα από τις εκδόσεις Βακχικόν κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του «Κλεμμένη νύφη» που διαδραματίζεται στην Ελλάδα και στη Νορβηγία την εποχή των Βίκινγκς.
Βασική του ηρωίδα η Χριστίνα, κόρη άρχοντα που ζει σε ένα –φανταστικό– νησί της Ελλάδας. Ο πατέρας της πέρα από την επίσημη ενασχόλησή του, το εμπόριο δερμάτων, ασχολείται με το λαθρεμπόριο και την πειρατεία.
Προδίδει τον συνεργάτη του Βίκινγκ και γίνεται η αιτία να σκοτωθούν η γυναίκα και η κόρη του. Η εκδίκηση θα είναι άγρια και το νησί θα ισοπεδωθεί κυριολεκτικά. Η Χριστίνα θα καταλήξει δούλα στον μακρινό Βορρά. Εκεί θα δείξει απαράμιλλη τόλμη και κουράγιο.
Μια συναρπαστική περιπέτεια που μας ταξιδεύει πίσω στον χρόνο και ζωντανεύει μια ολόκληρη εποχή, όταν οι Βίκινγκς είχαν έρθει σε επαφή με το Βυζάντιο και μάλιστα υπηρετούσαν ως επίλεκτη φρουρά διαφόρων αυτοκρατόρων.
Κινηματογραφική γραφή, σασπένς σε ένα απολαυστικό μυθιστόρημα, από έναν συγγραφέα-λάτρη της Ελλάδας.
Ο Τάβι Βάρτια βρέθηκε πριν λίγες μέρες (και πάλι) στη χώρα μας και είχαμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση. Η είδηση είναι πως ετοιμάζονται και νέες κινηματογραφικές παραγωγές.
Συνέντευξη στον Κώστα Στοφόρο
Τι ήταν αυτό που σας έκανε να διαλέξετε μια Ελληνίδα ηρωίδα για το μυθιστόρημά σας;
Έχω ήδη πολλά χρόνια παρουσίας εδώ στην Ελλάδα, έχοντας υλοποιήσει πολλά έργα και έχοντας ακόμη περισσότερα σχέδια για το μέλλον. Βεβαίως η βασική μου δουλειά είναι στη Φινλανδία, όμως παράλληλα έχω γράψει διάφορες ιστορίες και έχω υλοποιήσει έργα που επικεντρώνονται στην Ελλάδα.
Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια έρχομαι συνέχεια στη χώρα σας –τουλάχιστον δέκα φορές τον χρόνο! Ο πολιτισμός και οι άνθρωποι έχουν γίνει πολύ σημαντικοί για μένα. Γι’ αυτό ήταν πολύ φυσικό να επιλέξω Ελληνίδα ηρωίδα για το μυθιστόρημά μου.
Στην πραγματικότητα υπάρχει κάτι πολύ ιδιαίτερο σε αυτό το μυθιστόρημα. Αρχικά η βασική μου ηρωίδα, η Χριστίνα ήταν από τη Σαρδηνία. Ίσως γιατί τη βρήκα εξωτική ως τοποθεσία, μόνο και μόνο επειδή δεν την είχα επισκεφτεί ποτέ – ενώ η Ελλάδα ήταν ήδη σαν ένα δεύτερο σπίτι για μένα, πολύ κοντινή για να έρθει στο μυαλό μου όταν δημιουργούσα την ιστορία.
Όμως μετά την πρώτη δημοσίευση στη Φινλανδία, άρχισα να σκέφτομαι ότι θα έπρεπε να διαδραματίζεται στην Ελλάδα! Πολλοί άνθρωποι μου έλεγαν ότι θα ήταν υπέροχο να γυρίσω μια ταινία βασισμένη στο μυθιστόρημα, και σκέφτηκα πως αν αυτό γινόταν ποτέ αληθινό, σίγουρα θα ήθελα να τη γυρίσω στην Ελλάδα.
Στο τέλος, κι αυτό νομίζω είναι μάλλον ασυνήθιστο, ξανάγραψα το μυθιστόρημα και αυτή τη φορά έκανα την κλεμμένη ηρωίδα Ελληνίδα.
Και όταν σκέφτομαι τον μύθο και το περιεχόμενο –μια έντιμη και δυνατή γυναίκα, που επιβιώνει σε πραγματικά σκληρές, επικίνδυνες και συναισθηματικά δύσκολες συνθήκες– τότε είμαι σίγουρος πως η γυναίκα της ιστορίας μου έπρεπε να είναι Ελληνίδα.
Λατρεύω τη Φινλανδία, που είναι η πατρίδα μου, αλλά αγαπώ βαθιά την Ελλάδα
Γιατί προτιμήσατε ένα φανταστικό νησί; Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης;
Αυτό το νησί είναι της φαντασίας μου, αλλά θα μπορούσε να είναι κι αληθινό. Έχω ταξιδέψει πολύ στα ελληνικά νησιά αναζητώντας τόπους για γυρίσματα, κάνοντας ρεπεράζ, ετοιμάζοντας τις νέες μου δουλειές. Τα έχω γνωρίσει πολύ καλά και θα έλεγα ότι το νησί του μυθιστορήματός μου αποτελεί μια μίξη των νησιών που έχω επισκεφθεί.
Υπάρχουν πραγματικά ιστορικά στοιχεία στην αφήγηση σας;
Η «Κλεμμένη νύφη» έχει πραγματικά στοιχεία και γεγονότα που έχουν αληθινά συμβεί. Ωστόσο, έχω χρησιμοποιήσει πολύ τη φαντασία μου και δημιούργησα π.χ. ένα χωριό Βίκινγκ με πράγματα, εκδηλώσεις, αντικείμενα κ.λπ. που δεν συνέβησαν πραγματικά. Αλλά στο χωριό Βίκινγκ αυτής της ιστορίας συμβαίνουν, και αυτή είναι η πραγματικότητα αυτού του φανταστικού κόσμου. Για μένα, κατά τη διάρκεια της γραφής, το πιο σημαντικό πράγμα ήταν να επικεντρωθώ στην υπόθεση και στα συναισθήματα, όχι στα ιστορικά γεγονότα. Ωστόσο, από ιστορική άποψη, το βιβλίο είναι σίγουρα αξιόπιστο, για παράδειγμα οι άνθρωποι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, όπως και άλλα μεγάλα γεγονότα και προσωπικότητες, έχουν πραγματική ιστορική βάση.
Πόσο σας δυσκόλεψε να αναπαραστήσετε εκείνη την εποχή;
Ξέρετε, το γράψιμο είναι μια πολύ περίεργη και μυστηριώδης διαδικασία. Στην αρχή ο συγγραφέας δημιουργεί την ιστορία, την ατμόσφαιρα, τις τοποθεσίες και τους χαρακτήρες, αλλά πολύ σύντομα στρέφεται αντίθετα – οι χαρακτήρες, ο πολιτισμός, οι τοποθεσίες και η ίδια η ιστορία παίρνουν το προβάδισμα και ο συγγραφέας ακολουθεί και καταγράφει τα πάντα. Νομίζω ότι αυτό συμβαίνει στους περισσότερους συγγραφείς, και σε μένα συμβαίνει πάντα ακριβώς έτσι. Στην πραγματικότητα, δεν ήταν καθόλου δύσκολο να ζωντανέψω εκείνη την εποχή.
Φυσικά χρειαζόμουν να κάνω μια τεράστια έρευνα πριν ξεκινήσω, αλλά είχα μια μικρή αστεία και έξυπνη μέθοδο για αυτό: Η ιστορία της κλεμμένης νύφης διαδραματίζεται την ίδια εποχή με δύο από τα άλλα μυθιστορήματά μου.
Επειδή είχα κάνει μερικά χρόνια νωρίτερα μια τεράστια έρευνα για εκείνη την εποχή, προτίμησα να αξιοποιήσω τα στοιχεία που είχα συγκεντρώσει για να μπορέσω να επικεντρωθώ στην ιστορία της κλεμμένης νύφης.
Ήθελα να αφηγηθώ τη ζωή του βασικού χαρακτήρα, τα συναισθήματά της αλλά και όλα τα αντικρουόμενα γεγονότα που συνέβησαν, οπότε απλά τοποθέτησα τα πάντα στην ίδια εποχή, ακόμη και κυρίως στις ίδιες περιοχές και χώρες. Συνοψίζοντας, η εποχή δεν ήταν το βασικό που με ενδιέφερε, όμως καθώς έπρεπε να τοποθετήσω χρονικά την ιστορία επέλεξα την περίοδο που γνώριζα καλύτερα.
Έχετε κάποια ακόμη «ελληνικά» σχέδια;
Ναι σίγουρα. Είμαι στη φάση της δημιουργίας ενός δικτύου και μιας εταιρείας που θα φέρει πιο πολλές κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές στην Ελλάδα. Για πολλά χρόνια υπήρξα η πρώτη επαφή, ο συνδετικός κρίκος, για πολλά έργα από την Ολλανδία, τη Δανία, τη Γερμανία και τη Φινλανδία που γυρίστηκαν στην Ελλάδα.
Η κινηματογραφική βιομηχανία αναπτύσσεται εδώ στην Ελλάδα, και θέλω να είμαι ένας από αυτούς, που θα φέρει όλο και περισσότερες παραγωγές, πράγμα που σημαίνει όλο και περισσότερη απασχόληση για τους ντόπιους επαγγελματίες. Σημαίνει επίσης καλή προβολή για την Ελλάδα. Όπως είπα, έχω ήδη δουλέψει δεκαπέντε χρόνια στην Ελλάδα και θέλω να μείνω στη χώρα όσο το δυνατόν περισσότερο στο μέλλον. Λατρεύω τη Φινλανδία, που είναι η πατρίδα μου, αλλά αγαπώ βαθιά την Ελλάδα. Ας ελπίσουμε ότι θα έχω την ευκαιρία να σκηνοθετήσω και τα δικά μου έργα στην Ελλάδα, αλλά είναι πολύ σημαντικό για μένα να βοηθήσω επίσης εταιρείες παραγωγής και σκηνοθέτες από όλο τον κόσμο να έρθουν στην Ελλάδα με τις δικές τους παραγωγές.
Ως συγγραφέας και σκηνοθέτης έχω πολλά σχέδια που θα ήθελα να υλοποιήσω. Ένα από αυτά αφορά μια πολύ όμορφη, συγκινητική και συναρπαστική ιστορία, το «No One’s Child», την οποία έχει γράψει μια στενή φίλη και συνεργάτης μου, η Φινλανδή σεναριογράφος Petra Forsten, την οποία εκτιμώ πολύ. Μπορώ επίσης να σας πω ότι ανεπισήμως γίνονται ήδη συζητήσεις για την κινηματογραφική μεταφορά της «Κλεμμένης νύφης», οπότε ίσως στο μέλλον να γίνει μια μεγάλου μήκους ταινία…
