Μπορεί η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας να έχει αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική όμως οι παρεμβάσεις της επιδιώκουν να επηρεάσουν τα μελλούμενα σε μια Ευρώπη με σαφώς περισσότερα αδιέξοδα από τα χρόνια της πρωτοκαθεδρίας της Γερμανίδας πολιτικού και σε ένα κόσμο πιο ταραγμένο και χαοτικό. Αναφερόμαστε φυσικά στο βιβλίο της με τίτλο «Ελευθερία» –περίεργος τίτλος για μια πολιτικό που σφράγισε την πορεία της Ευρώπης στην κρίση, μέσα από την αρχή της σιδηρένιας δημοσιονομικής πειθαρχίας)– που αποτελεί έναν 750 σελίδων απολογισμό που καταθέτει η Α. Μέρκελ και ήδη προκαλεί αντιδράσεις σε όλη την Ευρώπη, με πολλούς εντός της Γερμανίας να της καταλογίζουν προσπάθεια αποποίησης των προσωπικών της ευθυνών.
Έντονες συζητήσεις προκαλεί και στη χώρα μας, χωρίς πιθανά να έχει διαβαστεί ολόκληρο το βιβλίο, από πολιτικούς και πολιτικούς χώρους που αναζητούν τη δικαίωση για τις επιλογές τους σε όσα η Α. Μέρκελ αναφέρει, επιδιώκοντας να εντάξουν τη μία ή την άλλη αναφορά στις τρέχουσες πολιτικές σκοπιμότητές τους. Είναι τέτοιος ο ραγιαδισμός του πάντα ετερόφωτου, πολιτικού προσωπικού στη χώρα μας που επιχειρεί να πιαστεί από μια φράση για να επιπλεύσει πολιτικά.
Ξεχωρίζουμε τρία σημεία, από όσα είπε (και όσα αποσιώπησε) η Α. Μέρκελ και έχουν τύχει μιας κάποιας δημοσιότητας και σχολιασμού στην Ελλάδα, αναδεικνύοντας πλευρές της τραυματικής μνημονιακής δεκαετίας. Τονίζουμε ότι το γεγονός πως το βιβλίο δεν έχει διαβαστεί στο σύνολό του, επιτρέπει στον καθένα να αναδεικνύει αποσπάσματα και φράσεις που θεωρεί ο ίδιος κρίσιμα, χωρίς απαραίτητα να αποτυπώνουν την πραγματικότητα που καταγράφεται στο χαρτί.
- Η Α. Μέρκελ επιρρίπτει βασικές ευθύνες για την είσοδο της χώρας μας στα μνημόνια στον Γ. Παπανδρέου και συγκεκριμένα στην ολιγωρία που εκείνος έδειξε μπροστά στον κίνδυνο χρεοκοπίας της χώρας. Παρά τις όποιες σκοπιμότητες μιας τέτοιας ανάγνωσης, πριν το «Καστελόριζο» γίνεται φανερό πως τα «μνημόνια» δεν ήταν μονόδρομος όπως παρουσιάστηκαν, αλλά αποτέλεσμα πολιτικής επιλογής ή και αδράνειας.
- Μικρή και σχεδόν εκ παραδρομής είναι η αναφορά στον Αντ. Σαμαρά στον οποίο καταλογίζει κάποια απροθυμία σχετικά με την πλήρη εφαρμογή των μνημονιακών επιταγών.
- Αφήσαμε τέλος την αναφορά (ή μάλλον τις εκτενέστατες αναφορές) στον Αλέξη Τσίπρα, για τον οποίο η Γερμανίδα πολιτικός έχει μόνο θετικά λόγια να πει, καθώς παρά την αρχική «αμηχανία», αυτός αποδείχθηκε «καλός διαπραγματευτής» (με πολύ καλή χρήση της αγγλικής γλώσσας μάλιστα!) και έφερε μια «καλή συμφωνία για τη χώρα του» (βλέπε νέο μνημόνιο), κλείνοντας έτσι τον κύκλο της αντιμνημονιακής αμφισβήτησης και σφραγίζοντας την σταθεροποίηση του συστήματος εξάρτησης στη χώρα μας. Μάλιστα στα πλαίσια του «rebranding» που επιχειρείται, κύκλοι περί τον Τσίπρα βλέπουν στα παραπάνω λόγια δικαίωσης της πολιτικής του, μια δικαίωσης που θεωρούν ότι είναι ικανή να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία στην πολιτική του καριέρα.
Σε κάθε περίπτωση, από τα παραπάνω αλλά και από άλλα αποσπάσματα, γίνεται φανερό το διαχρονικό ενδιαφέρον της Γερμανίας για τη χώρα μας. Μπορεί σήμερα η Γερμανία να βρίσκεται αντιμέτωπη με τα δικά της εσωτερικά προβλήματα, χωρίς τον δυναμισμό επιβολής της πολιτικής της στη γερμανική Ευρώπη που επέδειξε κατά την προηγούμενη δεκαετία, όμως το ενδιαφέρον αυτό δεν έχει πάψει και σίγουρα δεν έχουν πάψει οι ενδιαφερόμενοι (στα δεξιά και τα αριστερά του πολιτικού φάσματος) στην από εδώ πλευρά να καταστούν εκλεκτοί των Γερμανών στα ελληνικά πολιτικά πράγματα. Ένα ενδιαφέρον που (όπως έχει κατά καιρούς σχολιαστεί) δεν κινήθηκε πάντα με οδηγό τον ορθολογισμό και τους κανόνες των διακρατικών σχέσεων αλλά συχνά (όπως αποτυπώνεται και στα απομνημονεύματα της Α. Μέρκελ) επιβλήθηκε με μια εμμονική και τιμωρητική λογική ενός Τέταρτου Ράιχ που σκοπό είχε τον φρονηματισμό της κοινωνίας και την πλήρη υποταγή της πολιτικής ηγεσίας.
