Μετά την ThyssenKrupp και άλλους γερμανικούς κολοσσούς, που ανακοίνωσαν πρόσφατα ότι «στα πλαίσια εξορθολογισμού» θα καταστρέψουν δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας, ήρθε η σειρά και της αυτοκινητοβιομηχανίας VW να δείξει ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πάλαι ποτέ ατμομηχανή της Ε.Ε. είναι βαθιά και δομικά – κι ότι η τρικομματική ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπό τον σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο Σολτς είναι επιεικώς ανίκανη να τα αντιμετωπίσει. Μετά τα πολιτικά χαστούκια των εκλογών στα ανατολικογερμανικά κρατίδια, έφτασε η ώρα και για το οικονομικό γρονθοκόπημα, καθώς το Συμβούλιο Εργαζομένων της VW αποκάλυψε ότι η μεγαλύτερη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία σχεδιάζει να κλείσει τουλάχιστον τρία εργοστάσια στη Γερμανία και να απολύσει χιλιάδες εργαζόμενους – με την κυβέρνηση Σολτς να κοιτάζει χάσκοντας και πολλούς να αναρωτιούνται μήπως ήρθε η ώρα για πρόωρες ομοσπονδιακές εκλογές…
ΜΕΧΡΙ ΣΤΙΓΜΗΣ η διοίκηση της VW ούτε επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε την αποκάλυψη, αλλά παραδέχθηκε ότι η κατάσταση είναι «σοβαρή», δείχνοντας τη μεγάλη πτώση των κερδών στο τρίτο τρίμηνο του 2024. Το κλίμα όμως προετοιμαζόταν εδώ και καιρό, με πιο χαρακτηριστικό καμπανάκι τον τερματισμό, από πλευράς της εργοδοσίας, μιας συμφωνίας δεκαετιών με τα γερμανικά συνδικάτα, η οποία εγγυούνταν τις θέσεις εργασίας στα εργοστάσια που λειτουργούν επί γερμανικού εδάφους. Το τελευταίο διάστημα η εργοδοσία υπογράμμιζε την «ανάγκη να υπάρξει ισορροπία μεταξύ κερδοφορίας και ασφάλειας των θέσεων εργασίας» και έκανε λόγο για ενδεχόμενη περικοπή μισθών, ενώ τα γερμανικά ΜΜΕ είχαν αρχίσει το μασάζ αναφερόμενα στα «προνόμια των παχυλά αμειβόμενων εργατών της VW»! (Φυσικά δεν λένε κουβέντα για το γεγονός ότι μόνο τα 10 μέλη του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας τσεπώνουν 40 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο!).
ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΜΕΤΟΧΟΙ και το ανώτατο υπηρετικό προσωπικό τους ίσως πιστεύουν ακόμα ότι, αν όλα τα εργοστάσια μεταφέρονταν στην Κίνα ή σε άλλες χώρες «φτηνού εργατικού δυναμικού», τα κέρδη τους θα ήταν υψηλότερα – και είναι γνωστό πως οι μεγαλομέτοχοι δεν νοιάζονται και πολύ για το αυτοκτονικό ξεγύμνωμα της Ευρώπης με τη μετατροπή της αποκλειστικά σε χώρο «παροχής υπηρεσιών». Ας πάει στην ευχή λοιπόν, σκέφτονται, και ο Σολτς, ή και η όποια εναπομείνασα «κοινωνική σταθερότητα» στις μητροπόλεις του ευρωπαϊκού καπιταλισμού. Έτσι το διοικητικό συμβούλιο της VW είχε ανοιχτά θέσει ως στόχο πέρσι –κι αφού είχε ανακοινώσει κέρδη ύψους 2,6 δισεκατομμυρίων ευρώ για το 2022– τον πάση θυσία (να τα λουκέτα των εργοστασίων) τετραπλασιασμό των κερδών έως το 2026! Στο μεταξύ όμως αναδύεται ένα νέο επιπλέον πρόβλημα (λίγο πιο πραγματικό αυτό): οι Κινέζοι και λοιποί Ασιάτες έχουν ούτως ή άλλως αρχίσει να αγοράζουν αυθεντικά κινεζικά και λοιπά ασιατικά αυτοκίνητα, κι όχι ιμιτασιόν γερμανικά. Ταυτόχρονα αυξάνονται οι κινεζικές εξαγωγές –ιδίως ηλεκτρικών οχημάτων– στον υπόλοιπο κόσμο, οδηγώντας σε απίσχνανση των γερμανικών και λοιπών Δυτικών μεριδίων στην αγορά.
ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ η κάθε VW έπεσε στον φαύλο κύκλο που η ίδια δημιούργησε «οπλίζοντας» με παραγωγή την Ασία, αφού επί δεκαετίες το μοναδικό κριτήριο ήταν η μεγιστοποίηση του κέρδους. Και τώρα (νομίζει ότι) απαντά στη μείωση των κερδών σπάζοντας το ταμπού που θεωρούσε ιερή την μεταπολεμική πολιτική της «συνεργασίας των τάξεων» στη Γερμανία – επιτιθέμενη ανοιχτά σε αυτό που οι Γερμανοί εργάτες της βαριάς βιομηχανίας θεωρούσαν δεδομένο, δηλαδή τη σίγουρη και σχετικά καλοπληρωμένη δουλειά. Οι προσπάθειες του Σολτς να δείξει ότι αυτό δεν συμβαίνει είναι απλώς αξιοθρήνητες. Μάζεψε π.χ. τις προάλλες τους εργοδότες και τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία για να συζητήσουν από κοινού πώς θα αναζωογονηθεί η γερμανική κοινωνία (συζήτησαν, μα δεν κατέληξαν). Και προχθές απηύθυνε έκκληση(!) στη VW «να διατηρήσει τις θέσεις εργασίας». Η δε έγκυρη, υποτίθεται, Frankfurter Allgemeine Zeitung ανακαλύπτει την… Αμερική, επισημαίνοντας ότι «το υψηλό κόστος της ενέργειας έχει επιπτώσεις». Μόνο που δεν τολμά να αναρωτηθεί, γιατί άραγε εκτοξεύθηκε το κόστος της ενέργειας; Θα… μειωθεί μήπως αν η Γερμανία εμπλακεί ακόμη βαθύτερα στον πόλεμο κατά της Ρωσίας;
