του Ειδικού Συνεργάτη
Οι δεκάδες πρόσφυγες στην πλατεία Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη, που περιμένουν την Ελληνική Αστυνομία να τους συλλάβει για να αιτηθούν μετά την παροχή ασύλου, είναι αποτέλεσμα της αύξησης των προσφυγικών ροών –κυρίως– από τον Έβρο. Τούτο μαρτυρά και το διάβημα της Αθήνας προς Βρυξέλλες και Άγκυρα, στο οποίο οι ελληνικές Αρχές διαμαρτύρονται για πλημμελή φύλαξη των συνόρων από πλευράς Τουρκίας. Κάτι που επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία που έδωσε στη Βουλή την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής: Το 2016 πέρασαν από τον Έβρο 3.300 άνθρωποι, το 2017 5.500 και το 2018 –μέχρι στιγμής– περίπου 12.000! Παράλληλα αποτροπιασμό και ερωτηματικά προκαλεί η δολοφονία τριών γυναικών-προσφύγων που βρέθηκαν με κομμένο τον λαιμό στην συγκεκριμένη ακριτική περιοχή.
Οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες που φτάνουν στην Ελλάδα έχουν να αντιμετωπίσουν απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής, καθώς και ανύπαρκτη ιατρική περίθαλψη. Επιπλέον, δεν ξέρουν τι ακριβώς συμβαίνει στην Ευρώπη, αφού κανείς δεν τους ενημερώνει ότι ο «πλούσιος» και σε… φιλανθρωπία ευρωπαϊκός βορράς ουσιαστικά έχει κλείσει την κάνουλα υποδοχής νέων προσφύγων και κάνει «διαλογή» για το ποιους και πόσους θα δεχτεί. Έτσι οι πρόσφυγες εγκλωβίζονται στη χώρα μας αφημένοι στη μοίρα τους. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η μετατροπή της Ελλάδας σε μία απέραντη αποθήκη ψυχών, της ελληνικής τραγωδίας από τη μία και της προσφυγικής δυστυχίας από την άλλη.
Οι συνθήκες στα hotspot
Το φως της δημοσιότητας έχουν δει πολλά δημοσιεύματα που αφορούν την κατάσταση στη Μόρια, που δεν μπορούν ωστόσο να περιγράψουν με ακρίβεια το τι γίνεται εκεί. Οι αριθμοί λένε ότι πρόκειται για ένα μέρος σχεδιασμένο να φιλοξενεί 2.000 ανθρώπους και τώρα εκεί βρίσκονται 8.000, ίσως και περισσότεροι. Για να πάρουν πρωινό άνθρωποι στήνονται στην ουρά από τις 3-4 το βράδυ μέχρι τις 6-7 το πρωί οπότε και αρχίζει η διανομή. Γυναίκες αναγκάζονται να γεννήσουν στα χωράφια, αφού ιατρική περίθαλψη και ασθενοφόρα θεωρούνται είδος πολυτελείας για τους πρόσφυγες. Ενώ οι μεταδιδόμενες ασθένειες θερίζουν, ιδιαίτερα τα μικρά προσφυγόπουλα. Ενώ τον Αύγουστο, μετά τις καταγγελίες για τις συνθήκες εκεί, η κυβέρνηση εξήγγειλε ότι θα αδειάσει τη Μόρια. Τελικά μετέφερε 400 άτομα (μεγάλος αριθμός σε σχέση με το τι γινόταν πριν), αλλά τον ίδιο μήνα κατέφθασαν 500-600 νέοι πρόσφυγες στο νησί της Λέσβου.
Στα στρατόπεδα της Αττικής, μετά την υπογραφή της συνθήκης μεταξύ Τουρκίας και Ε.Ε. έφτασαν πρόσφυγες που ανήκουν στις πολύ ευπαθείς ομάδες, άνθρωποι που πάσχουν από καρκίνο, έγκυες κοκ. Στα camp στην περιοχή του Λαυρίου δεν υπάρχει μεγάλο νοσοκομείο για να περιθάλψει αυτούς τους ανθρώπους που θα πρέπει να πάρουν το ΚΤΕΛ και να έρθουν στην Αθήνα. Γίνεται αντιληπτό ότι αν κάποιος κλείσει ραντεβού με γιατρό στις 8:30 για παράδειγμα στον Ευαγγελισμό, είναι αδύνατο να μπορέσει να έρθει το πρωί. Οι συνθήκες υγιεινής είναι επίσης άθλιες, αφού δεν υπάρχει τακτικός καθαρισμός, παρά μόνο καθαρισμός «έκτακτης ανάγκης» που πραγματοποιείται από το ναυτικό κατά καιρούς.
Μπροστά σ’ αυτά ο Σκαραμαγκάς, η Μαλακάσα όπου πρόσφατα δολοφονήθηκε ένας Σύριος και το Σχιστό, με τα περιστατικά διακίνησης ναρκωτικών, πορνείας κ.λπ., θεωρούνται «καλά» camp.
Διακινητές και η αιματοβαμμένη Μεσόγειος
Υπάρχει μία συνεχής προσπάθεια από κυβερνητικούς κύκλους και από την Ε.Ε. να ποινικοποιηθεί η εθελοντική δράση ανθρώπων που βοηθούν τους πρόσφυγες να διασχίσουν τη θάλασσα από τα τουρκικά παράλια προς την Ελλάδα. Κι αυτό συμβαίνει επειδή ακριβώς δεν πρόκειται για εργαζόμενους στις μεγάλες διεθνείς ΜΚΟ, αλλά για απλούς εθελοντές. Στην πραγματικότητα αυτοί οι άνθρωποι βοηθούν τους πρόσφυγες που, έτσι κι αλλιώς, θα βρουν τρόπο να έρθουν στην Ελλάδα. Ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που κατηγορήθηκαν ως διακινητές άνθρωποι που προσπάθησαν να διασώσουν πρόσφυγες που βρίσκονταν στη θάλασσα. Η αλήθεια όμως είναι ότι εάν, ιδιαίτερα η τουρκική αλλά και η ελληνική κυβέρνηση ήθελαν, θα μπορούσαν να συλλάβουν τους πραγματικούς διακινητές.
Το πρώτο εξάμηνο του 2018 η Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες εκτιμά ότι έφτασαν στην Ευρώπη διασχίζοντας τη Μεσόγειο 45.700 άνθρωποι. Ένας αριθμός περίπου πέντε φορές μικρότερος από το πρώτο εξάμηνο του 2016. Παρά τη μείωση αυτή, τον φετινό Ιούνιο ένας στους επτά πρόσφυγες που διάσχισαν την Κεντρική Μεσόγειο, πνίγηκε στη θάλασσα, ένα ποσοστό πολύ μεγαλύτερο συγκρινόμενο με τον 1 στους 19 του πρώτου εξαμήνου του 2018 ή τον 1 στους 38 το πρώτο εξάμηνο του 2017. Έτσι, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση πανηγυρίζει για τη μείωση του αριθμού των προσφύγων και τη δράση της Frontex, το ποσοστό των ανθρώπων που πνίγεται στη Μεσόγειο αυξάνεται δραματικά.
Το ISIS και οι πρόσφυγες
Εκ των πραγμάτων οι άνθρωποι που φτάνουν εδώ μπορεί να είναι οτιδήποτε. Σύριοι οπαδοί του Άσαντ ή της αντιπολίτευσης, οπαδοί του ISIS κοκ. Το ζήτημα είναι ότι η διαιώνιση αυτής της κατάστασης και η χειροτέρευση των συνθηκών ενέχει το ρίσκο ακόμα και άνθρωποι που δεν είχαν καμία ανάμειξη με τρομοκρατικές οργανώσεις, στην απελπισία τους να το δουν σαν την έσχατη και μοναδική λύση για να μπορέσουν να ζήσουν την οικογένειά τους. Ένας τέτοιος άνθρωπος που ζει εγκλωβισμένος, π.χ. στον Σκαραμαγκά, τι θα έκανε αν τον πλησίαζε κάποιος και του πρότεινε να βάλει μία βόμβα στην Ομόνοια και να του δώσει 50.000 ευρώ; Είναι εύλογο αυτό το ερώτημα και για έναν άνθρωπο που έχει ξεριζωθεί από την πατρίδα του, ζει σε συνθήκες που μόνο ανθρώπινες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν και πρέπει να ζήσει η οικογένειά του, ποια μπορεί να είναι η απάντησή του;
Επειδή ακριβώς, δεν σου φέρονται ως ανθρώπινα ον, στον Σκαραμαγκά κυριολεκτικά σου φέρονται σαν να είσαι ζώο. Άνθρωποι έρχονται από τη Μόρια και τους βάζουν σε ένα δωμάτιο χωρίς στρώμα, χωρίς ένα μαξιλάρι, χωρίς κουβέρτα, χωρίς ένα ψυγειάκι. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι αν δεν καλύπτονται ούτε οι πολύ βασικές ανάγκες των ανθρώπων αυτών, μπορεί να μπούμε σε πολύ επικίνδυνα μονοπάτια.
Οι πρόσφυγες έχουν αρχίσει να χτίζουν τις κοινότητές τους στα διάφορα camps. Έχουν φτιάξει (παράνομα βέβαια) μαγαζιά, καντίνες κτλ. κι αυτό σημαίνει ότι τα στρατόπεδα αυτά παίρνουν έναν πιο μόνιμο χαρακτήρα, έξω από τον έλεγχο της κυβέρνησης και των ΜΚΟ. Αν στο μέλλον η κυβέρνηση αποφασίσει να κατεδαφίσει αυτές τις κοινότητες θα βρει μπροστά της 2.000-3.000 ανθρώπους, επειδή αυτό που θα έχουν φτιάξει μέχρι τότε εκεί είναι πραγματικά η τελευταία τους ελπίδα, το μοναδικό που έχουν και θα το υπερασπιστούν με ό,τι έχουν.
Εισαγγελική παρέμβαση για τα κονδύλια του προσφυγικού
Έρευνα διατάχθηκε από την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου για τις καταγγελίες κακοδιαχείρισης των κονδυλίων για το μεταναστευτικό στην Ελλάδα. Η κ. Δημητρίου ξεκίνησε τις διαδικασίες μετά από δημοσιεύματα της εφημερίδα Φιλελεύθερος, όπου περιλαμβάνονταν δηλώσεις του, πρώην πλέον, διευθυντή της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης Προσφύγων αντιστράτηγου ε.α. Ανδρέα Ηλιόπουλου. Μεταξύ άλλων ο αντιστράτηγος ε.α. που διηύθυνε τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης στα νησιά και τον Έβρο, παραδέχτηκε ότι υπάρχουν ενδείξεις για εκτεταμένα φαινόμενα κακοδιαχείρισης κονδυλίων τόσο από τον κρατικό μηχανισμό όσο και από ΜΚΟ οι οποίες διαχειρίζονται πόρους της Ε.Ε.* «Έχει χαθεί ο έλεγχος και είναι ώρα να παρέμβουν εισαγγελείς», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Είναι πασιφανές με τόσα ποσά που δίνονται για τους πρόσφυγες και το τι φτάνει τελικά σ’ αυτούς σαν υπηρεσίες, φροντίδα και περίθαλψη ότι υπάρχει διαφθορά. Κοινό μυστικό ανάμεσα στους πρόσφυγες είναι περίπτωση camp στο Λαύριο που φιλοξενούνται 250 πρόσφυγες. Ο δήμος έχει διορίσει 55 ανθρώπους από αυτούς εμφανίζονται 5-10 άτομα για 2-3 ώρες, βασικά για να υπογράψουν ότι πήγαν. Οι υπόλοιποι δεν εμφανίζονται ποτέ.
