Τι ιστορία κι αυτή με τα μπουζούκια και τους μπουζουξήδες! Κανένα όργανο δεν απέκτησε τέτοια προσωπικότητα όσο το μπουζούκι. Τι κι αν έφαγε λάσπη, τι κι αν κακόπεσε, το μπουζούκι αναδείχτηκε στο βασιλιά των οργάνων της ελληνικής μουσικής. Κι αυτό το οφείλει στους παίχτες του, τους κακόφημους και καλόφημους μπουζουξήδες. Που πήραν ένα όργανο, που σε καμία άλλη χώρα δεν υπάρχει, και το κάνανε σημαία. Ούτε ένας ούτε δύο. Δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες και χιλιάδες. Δεν υπάρχουν, δυστυχώς, στατιστικές για το πόσα μπουζούκια κατασκευάστηκαν, ούτε για πόσους μπουζουξήδες έβγαλε μέχρι σήμερα ο τόπος. Κι ακόμα βγάζει, παρ’ όλο που οι μουσικές άλλαξαν, τα τραγούδια άλλαξαν, οι ορχήστρες άλλαξαν, τα μαγαζιά άλλαξαν, τα γούστα άλλαξαν.
Όταν ξεκίνησε τρίχορδο ήταν σχεδόν παράνομο κι όταν χωρίστηκε σε τρίχορδο και τετράχορδο αντί να χάσει ανέβηκε σκάλες, έφτασε να γίνει παγκόσμιο, από τον Χατζιδάκι, τον Θεοδωράκη, τον Τσιτσάνη, τον Βαμβακάρη και τον Ζαμπέτα. Εκατομμύρια χασάπικα, συρτάκια και ζεϊμπέκικα κυκλοφόρησαν από την Αμερική ως την Αυστραλία, από την Ευρώπη ως την Ιαπωνία και από την Παλαιστίνη ως την Αφρική και τη Βραζιλία. Το μπουζούκι έγινε σύμβολο της Ελλάδας, κοντά στον Παρθενώνα. Καμία άλλη χώρα στον κόσμο δεν απέκτησε τα τελευταία εκατό χρόνια μια τόσο δική της, τόσο αναγνωρίσιμη και τόσο δημοφιλή μουσική βασισμένη πάνω σε ένα μουσικό όργανο. Χάρη στο μπουζούκι και τους μπουζουξήδες. Χάρη στην ψυχή και τα χέρια λαϊκών ανθρώπων, αυτοδίδακτων, που πάνω του έγραψαν καταπληκτικά τραγούδια και με τη δεξιοτεχνία τους έπαιξαν φανταστικά ταξίμια, που ταξιδεύουν τον ακροατή πρώτη θέση σε τοπία μαγευτικά, τον ευφραίνουν και τον ανακουφίζουν από τα βάσανα και τους καημούς.
Γι’ αυτό είναι απώλεια, μεγάλη απώλεια, κάθε αναχώρηση ενός μεγάλου δεξιοτέχνη μπουζουξή από τη ζωή. Γιατί καθένας τους είναι μοναδικός κι ανεπανάληπτος. Σαν τον Στέλιο Ζαφειρίου, που έφυγε στα 74 του χρόνια. Ένας μουσικός που δεν νοιάστηκε ούτε για τη φήμη ούτε για την υστεροφημία του, αλλά απόλαυσε το σεβασμό των συναδέρφων του σε όλη του την παραγωγική σταδιοδρομία. Μπορεί να μην υπάρχει συνθέτης και ενορχηστρωτής που να μην τον χρησιμοποίησε και τραγουδιστής που να μην επιδίωξε να τον έχει παρτενέρ του. Φίλος και συνεργάτης του Ζαμπέτα, ζαμπετικός, έπαιξε σε ηχογραφήσεις του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Σπανού, του Λοΐζου, του Μαμαγκάκη, του Πλέσσα και αμέτρητων άλλων, με τον Καζαντζίδη, τη Σωτηρία Μπέλλου, την Πολύ Πάνου, τον Στράτο Διονυσίου, τον Μητροπάνο, τον Βοσκόπουλο, τον Γαβαλά, τη Μαρινέλλα που τον είχε ταίρι της επί σκηνής και πολλούς άλλους του λαϊκού, ελαφρού και έντεχνου λαϊκού τραγουδιού.
Ένας σπουδαίος μουσικός κι ένας ακέραιος άνθρωπος, ένας τέλειος τζέντλεμαν, που θα έλεγε κι ο Γιώργος Ζαμπέτας.
Στέλιος Ελληνιάδης
