Συνέντυξη στον Μιχάλη Σιάχο.
«Υπάρχει ένα πολιτικό χρέος για τις δυνάμεις της Αριστεράς: να αφουγκραστούν και να κατανοήσουν ότι η κοινωνική ανάγκη για σύνθεση υπερβαίνει την πολιτική λογική του κατατεμαχισμού. Η σύνθεση, όμως, προϋποθέτει κοινή δράση, κοινό μέτωπο. Από τα κάτω ισχυροποιείται η κοινή δράση, από τα πάνω, όμως, διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις», τονίζει μιλώντας στον Δρόμο η ανεξάρτητη βουλευτής Σοφία Σακοράφα
Αναφερόμενη στην πρωτοβουλία για τη σύσταση Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου (ΕΛΕ) για το χρέος, σημειώνει ότι «σε λίγες ημέρες θα βγει και το κείμενο διακήρυξης, μαζί με τις πρώτες υπογραφές από Ελλάδα κι εξωτερικό», υπογραμμίζοντας ότι «στρατηγικός στόχος είναι η απελευθέρωση δυνάμεων από το φόβο του μονόδρομου». Μιλώντας για την κρίση του πολιτικού συστήματος επισημαίνει ότι «προσπαθεί να αναδιατάξει δυνάμεις. Ήδη έχει παρουσιαστεί μια έντονη κινητικότητα στην κατεύθυνση της διατήρησής του, της διάσωσής του». Σε ό,τι αφορά τις πρωτοβουλίες οργάνωσης πολιτών απέναντι σε συγκεκριμένα ζητήματα, υπογραμμίζει ότι είναι «οι πυρήνες ενός κινήματος που αυτοργανώνεται κάθετα και θέτει αιτήματα» και συμπληρώνει ότι «αυτό που είναι κρίσιμο να γίνει, είναι αυτά τα κινήματα να συνδεθούν κι οριζόντια, ώστε να μπορέσουν να εξελιχθούν σε δύναμη κρούσης και να αναδείξουν πολιτικές λύσεις».
Το πολιτικό σύστημα βρίσκεται στο επίκεντρο της κριτικής και της αμφισβήτησης. Πολλοί ζητούν τη σαρωτική κατεδάφισή του. Βλέπετε μια καινούργια διάταξη στο πολιτικό τοπίο; Τι χρειάζεται για να γίνει αυτή;
To πολιτικό σύστημα, ακριβώς επειδή γνωρίζει αυτήν την κρίση, προσπαθεί να αναδιατάξει δυνάμεις. Ήδη έχει παρουσιαστεί μια έντονη κινητικότητα στην κατεύθυνση της διατήρησής του, της διάσωσής του. Αναμφισβήτητοι πυλώνες του είναι οι μηχανισμοί προπαγάνδας που προσπαθούν –και μέχρι σήμερα το καταφέρνουν– να εμπεδώσουν το δόγμα του μονόδρομου, την αντίληψη της συνένοχης κοινωνίας και φυσικά τη λογική του κοινωνικού αυτοματισμού.
Κρίσιμο παραμένει, εάν από την άλλη μεριά θα διαμορφωθεί μία πρόταση με διαφορετικό προσανατολισμό, μια πρόταση πειστική και ταυτόχρονα δυναμική. Και με απόλυτη αγωνία και ειλικρίνεια σας λέω, εάν όχι σήμερα τότε πότε… Υπάρχει ένα πολιτικό χρέος για τις δυνάμεις της Αριστεράς: να αφουγκραστούν και να κατανοήσουν ότι η κοινωνική ανάγκη για σύνθεση υπερβαίνει την πολιτική λογική του κατατεμαχισμού. Η σύνθεση, όμως, προϋποθέτει κοινή δράση, κοινό μέτωπο. Από τα κάτω ισχυροποιείται η κοινή δράση, από τα πάνω, όμως, διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις.
Η στάση σας στο Μνημόνιο ανέσυρε στην επιφάνεια ζητήματα συνείδησης, πειθαρχίας, κομματικών πιέσεων, ρόλου του βουλευτή, μετατροπής των Κοινοβουλευτικών Ομάδων σε λόχους. Πώς αποτιμάτε σήμερα όλα αυτά; Στην καθημερινότητά σας, στη Βουλή, στη σχέση με τον κόσμο είχατε προβλήματα;
Σήμερα οι επιλογές της κυβέρνησης βρίσκονται σε απόλυτη αναντιστοιχία με την κοινωνία, για το λόγο αυτό άλλωστε έχει δώσει συγκεκριμένο περιεχόμενο στη διαδικασία του «κατά συνείδηση». Κατά συνείδηση για την κυβέρνηση σημαίνει καθ’ υποταγή. Καθ’ υποταγή στο ΔΝΤ και σε ξένα πολιτικά διευθυντήρια.
Η συνείδηση όμως και η πειθαρχία στην πολιτική έχουν συγκεκριμένο περιεχόμενο κι αναφορά. Το περιεχόμενο είναι οι πολιτικές δεσμεύσεις που αναλαμβάνει κανείς και η αναφορά του είναι πάντα η ίδια η κοινωνία, που του έδωσε την εντολή υλοποίησης αυτών των δεσμεύσεων. Η πολιτική μου επιλογή, από το Μνημόνιο και μετά, ακουμπάει με απόλυτη συνέπεια σε αυτά τα δύο κι αυτό αναγνωρίζεται από ένα μεγάλο μέρος του κόσμου, μεταξύ των οποίων και ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ. Η λειτουργία μου στη Βουλή έχει πολλά προβλήματα, ακριβώς γιατί είμαι εκτός κάποιας ΚοινοβουλευτικήςΟμάδας (Κ.Ο.) και για τους ανεξάρτητους δεν προβλέπονται από τον Κανονισμό αυτά που προβλέπονται για τις Κ.Ο. Τονίζω, όμως, ότι αυτή η τεχνική δυσκολία δεν πρέπει να οδηγήσει στη σύσταση Κ.Ο. από τους ανεξάρτητους. Ακόμη κι εάν αυτό εξυπηρετεί τη μορφή, τη διαδικασία δηλαδή, υπονομεύει το περιεχόμενο, την πολιτική δηλαδή. Θεωρώ εγκληματικό για να έχω κάποιες διευκολύνσεις παραπάνω, να συμπράξω με πολιτικούς που μας χωρίζει η άβυσσος.
Θεωρώ, ταυτόχρονα, εξαιρετικά επικίνδυνο στις μέρες μας, με πρόσχημα διαδικαστικά θέματά να καταλύονται διαχωριστικές γραμμές. Εκτός κι αν αυτό για κάποιους είναι ένας πιλότος για τα μελλούμενα. Τότε δεν είναι απλώς επικίνδυνο, αλλά και πολιτικά χυδαίο.
Στη Βουλή θέσατε το ερώτημα της Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου (ΕΛΕ) του χρέους. Πείτε μας περισσότερα για την ιδέα και την πρωτοβουλία…
Καταρχήν δεν ανακαλύπτουμε τον τροχό. Η ΕΛΕ έχει συσταθεί σε κράτη με διαφορετικά χαρακτηριστικά και με σημαντικά αποτελέσματα. Στόχος είναι αυτή η επιτροπή να αναδείξει ποιο μέρος του χρέους είναι παράνομο ή απεχθές και να το αρνηθούμε. Στόχος, δηλαδή, δεν είναι εάν η Ελλάδα μπορεί να πληρώσει το χρέος, αλλά τι πρέπει να πληρώσει από αυτό.
Η ΕΛΕ είναι μια επιτροπή διεθνής, που αποτελείται από ειδικούς λογιστές του χρέους και των δημόσιων οικονομικών, από νομικούς, οικονομολόγους, αντιπρόσωπους των εργατικών οργανώσεων και μέλη των οργανώσεων την κοινωνίας των πολιτών. Θα είναι ανεξάρτητη από τα πολιτικά κόμματα, αλλά δεν θα αποκλείει τη συμμετοχή πολιτικών.
Η ΕΛΕ θα διασφαλίζει την πρόσβαση σε εξειδικευμένη γνώση και θα εγγυάται τον δημοκρατικό έλεγχο, καθώς και το υπόλογο όλων των εμπλεκομένων.
Είναι αυτονόητο ότι για να επιτύχει το στόχο, θα πρέπει να έχει πλήρη πρόσβαση στις συμβάσεις δημόσιου χρέους από τη μεταπολίτευση, συμπεριλαμβανομένων των εκδόσεων ομολόγων, αλλά και χρέους που είναι διμερές, πολυμερές, ή άλλης μορφής. Θέλω να τονίσω ότι δεν μιλάμε για μια επιτροπή περιχαρακωμένη, αλλά για μια επιτροπή δυναμική, που θα πλαισιωθεί από την ίδια την κοινωνία.
Το ζητούμενο είναι αφενός η ενημέρωση του ελληνικού λαού, αφετέρου η με καλύτερους όρους διαπραγμάτευση της Ελλάδας με τους πιστωτές της, αλλά και η απόδοση ευθυνών σε όσους δημιούργησαν αυτήν την κατάσταση.
Διαφάνεια, ενδυνάμωση της Ελλάδας κι απόδοση ευθυνών είναι το τρίπτυχο αυτής της τακτικού χαρακτήρα πρότασης. Ο στρατηγικός, όμως, στόχος είναι η απελευθέρωση δυνάμεων από το φόβο του μονόδρομου. Η ΕΛΕ, επί της ουσίας, είναι ένα τακτικό βήμα στα όρια των αστικών θεσμών και της διαφάνειας και παράλληλα ένα στρατηγικό βήμα συγκρότησης ενός κινήματος με ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά. Σε λίγες ημέρες θα βγει και το κείμενο της διακήρυξης, μαζί με τις πρώτες υπογραφές από Ελλάδα κι εξωτερικό.
Πολλές φορές υπάρχουν αντιδράσεις στο χώρο του ΠΑΣΟΚ, άλλοτε αυθεντικές κι άλλοτε συνδεμένες με χειρισμούς που επιδιώκουν να εγκλωβίσουν το ριζοσπαστισμό στο πλαίσιο του δικομματισμού. Από την άλλη, η Αριστερά προσπαθεί συχνά να εκμεταλλευτεί, κυρίως εκλογικά, τις διαφοροποιήσεις. Υπάρχει προοπτική μέσα από τέτοιες εύκολες συναντήσεις;
Η ελληνική κοινωνία έχει φτάσει στην πιο δύσκολη φάση της από τη μεταπολίτευση και μετά. Αυτό βοηθά, ώστε να αναγνωρίζει πιο εύκολα και τις κινήσεις ενσωμάτωσης αλλά και τις εκλογικές συμμαχίες που δεν έχουν πολιτικό βάθος. Και τις αναγνωρίζει γιατί πολύ απλά βλέπει ότι η επόμενη ημέρα παραμένει ίδια.
Αυτή τη στιγμή η κοινωνία βρίσκεται ένα βήμα πιο μπροστά κι από ευκαιριακές συγκολλήσεις κι από επικοινωνιακούς ελιγμούς εκτόνωσης. Βρίσκεται πιο μπροστά, γιατί η ανάγκη της είναι μεγάλη. Κι αυτή η ανάγκη ορίζει το μέτρο κάποιων συμμαχιών. Και το μέτρο σήμερα δεν είναι ούτε η διαχείριση, ούτε η συγκόλληση, αλλά η προοπτική της ανατροπής, η οποία όμως προϋποθέτει ισχυρό μέτωπο.
Οι φωνές ενάντια στο Μνημόνιο και το χρέος πληθαίνουν. Σιγά-σιγά διαμορφώνονται εναλλακτικές προτάσεις για το τι θα έπρεπε να κάνει η κυβέρνηση και το κράτος. Υπάρχουν, άραγε, προτάσεις για το τι πρέπει να κάνει η κοινωνία σ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο; Αν μιλάμε για συλλογική δράση, τι είδους κινήματα, τι αντιδράσεις χρειαζόμαστε;
Για πολλά χρόνια είτε από απογοήτευση, είτε από στρεβλή αντίληψη περί κατακτήσεων, ο ατομικισμός και η αφασία ήταν στην πρώτη γραμμή.
Σήμερα, λοιπόν, αυτό που είναι ικανό να συσπειρώσει, είτε είναι τα διόδια, είτε η προστασία του δημόσιου χώρου, είτε αύριο οι φοιτητικές κινητοποιήσεις, είτε η άρνηση του απεχθούς χρέους, είτε οι αγρότες της Στυλίδας είναι οι πυρήνες ενός κινήματος που αυτοργανώνεται κάθετα και θέτει αιτήματα.
Προσωπικά είμαι αντίθετη στην περιγραφή χαρακτηριστικών, στην ερώτηση τι είδους κίνημα χρειαζόμαστε. Νομίζω, άλλωστε, ότι αυτή η αυστηρή περιγραφή έχει οδηγήσει σε περιχαρακώσεις, ενώ σήμερα είναι η εποχή της πολύμορφης αυτοργάνωσης.
Αυτό που είναι κρίσιμο να γίνει, είναι αυτά τα κινήματα να συνδεθούν κι οριζόντια, ώστε να μπορέσουν να εξελιχθούν σε δύναμη κρούσης και να αναδείξουν πολιτικές λύσεις. Και βέβαια, όσο πιο ριζοσπαστικές δυνάμεις βρίσκονται μέσα στα κινήματα αυτά, τόσο πιο ριζοσπαστική θα είναι και η πολιτική λύση που θα διεκδικήσουν.
