Τέλος η αυτόματη αλλαγή κλιμακίων – Άθικτα τα πελατειακά δίκτυα
Το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και η ηγεσία του, έπειτα από την ολική άρνηση εφαρμογής του περιβόητου συστήματος αξιολόγησης με την ποσόστωση, κατέστρωσε νέο, πονηρότερο σχέδιο προκειμένου να προωθήσει τον στραγγαλισμό των δημοσίων υπαλλήλων. Σύμφωνα με το νέο σύστημα, οι προαγωγές των υπαλλήλων, οι μισθολογικές επιβραβεύσεις, η μετακίνησή τους στην εσωτερική αγορά εργασίας (μόνιμος μηχανισμός κινητικότητας), η επιλογή των διευθυντών, ακόμα και η οριστική πρόσληψη ενός υπαλλήλου στο Δημόσιο, μετά τη διετή περίοδο προσαρμογής, θα επηρεάζονται ή θα εξαρτώνται από τα αποτελέσματα της νέας αξιολόγησης. Επίσης η «ανάπτυξη» του κάθε υπαλλήλου και η εξέλιξή του θα είναι άμεσα συνυφασμένα με αυτή. Όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα αξιολογούνται, ενώ στη διαδικασία θα συμμετέχουν ο αξιολογούμενος, ο αξιολογητής (άμεσος προϊστάμενος) και ο έμμεσος αξιολογητής (άμεσος προϊστάμενος του αξιολογητή). Πλέον, ο δημόσιος υπάλληλος θα έχει την ευθύνη για την προσωπική του ανάπτυξη και εξέλιξη. Στο νέο σύστημα δεν υπάρχει χώρος για οποιαδήποτε πραγμάτευση γενικότερων προβλημάτων και πολιτικών που ταλανίζουν τη Δημόσια Διοίκηση.
Εξετάζοντας τις μέριμνες της μεταρρύθμισης, συνάγεται το συμπέρασμα ότι πρόκειται για συνταγή που περιλαμβάνει δύο στοιχεία: πρώτον, εργαλεία και αντίληψη κλασικού management, περιέχοντας όμως μόνο τα αρνητικά του στοιχεία. Δεύτερον, τον κατακερματισμό των εργαζομένων και τον εύκολο χειρισμό και απόλυσή τους. Όπως σημειώνει άλλωστε το υπουργείο, επιδιώκει την καλλιέργεια νορμών συμπεριφοράς.
Κάθε δημόσιος υπάλληλος θα έχει πλέον το Ατομικό Πλάνο Ανάπτυξης, που θα περιλαμβάνει τις προτεινόμενες ενέργειες για εκπαίδευση και ανάπτυξη του αξιολογούμενου για τη διάρκεια του επομένου έτους.
Από την πλευρά του, ο αξιολογητής συζητά και συμφωνεί με τον αξιολογούμενο τα στοιχεία που θα καθορίσουν την απόδοση (τι πρέπει να γίνει και πώς). Συμπληρώνει το έντυπο της αξιολόγησης και καταρτίζει το Ατομικό Πλάνο Ανάπτυξης του αξιολογούμενου.
Τέλος, ο έμμεσος αξιολογητής επιλαμβάνεται ενστάσεων και τυχόν διαφωνιών.
Τα κριτήρια της αξιολόγησης
Τα κριτήρια της αξιολόγησης μπορούν να ερμηνευθούν ποικιλοτρόπως. Όπως το «Η συμπεριφορά του υπαλλήλου τις περισσότερες φορές δεν είναι η προσήκουσα» και η εξυπηρέτηση του «κοινωνικού συνόλου». Σε περίπτωση συμμετοχής του υπαλλήλου σε απεργία, όλα τα παραπάνω μπορούν να αποτελέσουν πειθαρχικά εργαλεία. Ακόμη, οι προϊστάμενοι θα αξιολογούνται σε τρία επιπλέον κριτήρια, στη διαχείριση ανθρώπων (βλ. μειώσεις μισθών-απολύσεις-εκτέλεση των συνταγών εργασιακής επισφάλειας), στη στρατηγική σκέψη (όπως λέει και η πιάτσα, ABC, Always Be Cost-Cutting), και στη διαχείριση αλλαγών. Προφανώς μνημονιακών.
Νέο σύστημα προαγωγών
Πριν από το νέο σύστημα αξιολόγησης, ήρθε και νέο σύστημα προαγωγών που ήδη εφαρμόζεται. Σύμφωνα με τα ίδια τα λόγια των μεταρρυθμιστών, βασικά χαρακτηριστικά του νέου συστήματος προαγωγών είναι ότι καταργεί τις αυτόματες προαγωγές, συμμορφώνεται στο πλαίσιο του μισθολογικού κόστους και ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ανθρώπινου δυναμικού, επιβραβεύει την υψηλή απόδοση και διασφαλίζει την αξιοκρατία.
Είναι όμως έτσι; Ο Δρόμος επικοινώνησε με τον Γιώργο Πετρόπουλο, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΑΔΕΔΥ, ο οποίος τόνισε πως το νέο σύστημα «βάζει μια θηλιά γύρω από το λαιμό των υπαλλήλων. Προφανώς οι υπηρεσιακές και μισθολογικές προαγωγές θα είναι υπό τον έλεγχο των κομματικών και πελατειακών δικτύων. Πλέον θα έχουμε έναν ασφυκτικό έλεγχο στη δημόσια διοίκηση, ενώ καθιερώνονται οι μισθοί πείνας, τους οποίους πλέον συνδέει με στόχους. Ακόμα, αξίζει να πούμε μερικά πράγματα για το σύστημα προαγωγών που ήδη έχει εφαρμοστεί σε ορισμένες περιπτώσεις. Με το νέο σύστημα, μεγάλη σημασία έχει η συνέντευξη, που μπορεί και να αγγίξει το 70-30 σε σχέση με τα υπόλοιπα κομμάτια, ανάλογα με την θέση. Πράγμα που, προφανώς, υπό τις συνθήκες που λειτουργεί σήμερα η Δημόσια Διοίκηση, δίνει τη δυνατότητα κομματικού και πελατειακού ελέγχου των προαγωγών. Δεν δίνεται η δυνατότητα ιεράρχησης των τυπικών προσόντων. Η διαδικασία μπορεί να γίνεται σχεδόν αυθαίρετα, με στοιχεία που είναι ελέγξιμα ως προς την εγκυρότητά τους.
Η βασική λογική και του συστήματος αξιολόγησης αλλά και προαγωγών είναι λιτότητα, δυνατότητα να υπάρχουν απολύσεις και ασφυκτικός έλεγχος από κομματικά και πελατειακά δίκτυα του κρατικού μηχανισμού. Μάλιστα, υπάρχουν και παραδείγματα. Ακόμα και οι νέοι Οργανισμοί που διαφημίστηκαν, που υποτίθεται μείωναν τις δομές κ.λπ., οδηγήθηκαν σε σύντμηση των διευθύνσεών τους. Διευθυντές παύθηκαν και έγιναν απλοί υπάλληλοι. Αυτοί, φυσικά, που αντιτάχθηκαν στην αξιολόγηση ή δεν ήταν αρεστοί. Ενώ προήχθησαν άτομα που δεν είχαν καν αξιολογηθεί το προηγούμενο διάστημα. Χαρακτηριστική η περίπτωση της Γενικής Διεύθυνσης στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης ή η περίπτωση διευθύντριας στο υπουργείο Πολιτισμού που αντιτάχθηκε στις εντολές. Ανάλογο περιστατικό είχαμε και στο υπουργείο Υγείας.
Πρόκειται για μια αναπαλαίωση των πελατειακών πρακτικών του παρελθόντος».
