Τη στιγμή που η Τουρκία κάνει «πικ-νικ» στην κατεχόμενη Αμμόχωστο και συνεχίζει το πάρτι παραβιάσεων της –σύμφωνα με το Διεθνές δίκαιο– ελληνικής ΑΟΖ, ο επίσημος πολιτικός κόσμος της χώρας καλλιεργεί συστηματικά και εσκεμμένα την εντύπωση ότι ο πολιτικός χρόνος αυθαιρεσιών του Ερντογάν πλησιάζει στο τέλος του. Κυβερνητικά στελέχη και αναλυτές των ΜΜΕ προβάλλουν την εικόνα ότι όλο και περισσότερο, όλο και περισσότεροι ευρωπαίοι παράγοντες συνειδητοποιούν την προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας και σύντομα θα οδηγηθούμε σε αυστηρές κυρώσεις, ικανές να συμμαζέψουν την επιθετικότητα της Άγκυρας.
Είναι συχνές οι αναφορές και οι προσδοκίες για τις αποφάσεις της επικείμενης συνόδου κορυφής της Ε.Ε., στα μέσα Δεκέμβρη, όπου αναμένεται να επαναξιολογηθεί η στάση της Τουρκίας. Αρνούνται όμως να σκεφτούν δύο πιθανά ενδεχόμενα. Το πρώτο θα ήταν η Ε.Ε. να συνεχίσει να δίνει παρατάσεις «συμμόρφωσης» στον Ερντογάν υποστηρίζοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα «χαθεί κάθε έλεγχος». Ήδη τέτοια επιχειρήματα υπάρχουν στον ευρωπαϊκό τύπο. Το δεύτερο θα ήταν να επιβληθούν κυρώσεις ανίσχυρες να κάμψουν την τουρκική επιθετικότητα. Ήδη τα όσα έχουν λεχθεί μέχρι τώρα φανερώνουν ότι οι σχεδιαζόμενες «κυρώσεις» θα είναι ανώδυνες. Μάλιστα το καθεστώς Ερντογάν παίρνει τα μέτρα του, με επαναπατρισμό δραστηριοτήτων που έχουν στοχοποιηθεί, ώστε αν τελικά υπάρξουν κυρώσεις, να καταστούν ακόμα πιο ανώδυνες. Ο επίσημος πολιτικός κόσμος της χώρας δεν έχει επεξεργαστεί κανένα σενάριο αντίδρασης σε μια τέτοια περίπτωση. Συνεχώς επαναλαμβάνει την πρόθεση του «για συνομιλίες και παραπομπή των θεμάτων χωρίς συμφωνία στη Χάγη», πέφτοντας στην παγίδα, γερμανο-τουρκικής έμπνευσης, περί συνυπευθυνότητας για την ένταση στην περιοχή. Σε κάθε περίπτωση η πολιτική ελίτ ετοιμάζεται για επώδυνες παραχωρήσεις με μοναδική «κόκκινη γραμμή» την αποφυγή ενός πλήρους εξευτελισμού της.
Τίποτα δεν βεβαιώνει ότι η προεδρική αλλαγή στις ΗΠΑ θα οδηγήσει και σε αλλαγή στάσης έναντι της Τουρκίας. Δεν έχουν αλλάξει οι εκτιμήσεις της Γερμανίας για την στρατηγική σημασία της συνεργασίας της με την Άγκυρα. Η ελληνική πολιτική ελίτ επενδύει σε ψευδαισθήσεις
Πολύπλευρη προσκόλληση στη δυτική συμμαχία
Η ενιαία στάση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης καθορίζεται από την βαθιά πεποίθηση ότι η «σωτηρία» μπορεί να προέλθει αποκλειστικά και μόνο από την παρέμβαση των δυτικών συμμάχων. Οι ψευδαισθήσεις για «χώρα πυλώνα της σταθερότητας της περιοχής και στρατηγικό εταίρο των ΗΠΑ», ηθελημένα ή αθέλητα, οδηγούν σε λάθος ανάγνωση της διεθνούς συγκυρίας. Δεν υπάρχει τίποτα που να βεβαιώνει ότι η προεδρική αλλαγή στις ΗΠΑ θα οδηγήσει και σε ουσιαστική αλλαγή της στάσης των ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας. Πρόσφατα δημοσιεύματα ιστοσελίδων think tank των ΗΠΑ αναφέρουν ότι αναμένεται απόρριψη της εκδήλωσης ενδιαφέροντος της Ελλάδας για αγορά F-35 λόγω του κινδύνου να στρέψουν την Τουρκία στην αγορά ρωσικών αεροπλάνων πέμπτης γενιάς και άρα πιο κοντά στη Ρωσία. Ανεξάρτητα από το εάν έχουν βάση τέτοιες αναλύσεις είναι βέβαιο ότι η προσπάθεια των ΗΠΑ να αποτρέψουν την απομάκρυνση της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ θα έχει ισχυρότατους υποστηρικτές και στη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Κατ’ αντίστοιχο τρόπο η πολιτική της Ε.Ε. δεν καθορίζεται από τις «αντι- τουρκικές» θέσεις του Αυστριακού καγκελάριου Κούρτ. Ίσως ούτε ακόμα από τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της Γαλλίας για επαναφορά της στα ταραγμένα τοπία της Μ. Ανατολής και της Β. Αφρικής που την φέρνει σε οξεία αντιπαράθεση με την Τουρκία. Η πολιτική της Ε.Ε. συνεχίζει να καθορίζεται από τις προθέσεις της Γερμανίας και των συμμάχων της στην Ευρώπη. Τίποτα δεν έχει αλλάξει όσο αφορά τους σχεδιασμούς-εκτιμήσεις για την στρατηγική σημασία της συνεργασίας τους με την Άγκυρα και την σύναψη ενός γερμανοτουρκικού άξονα. Είναι ενδεικτική η χλιαρή απάντηση της επίσημης Γερμανίας ακόμα και στο επεισόδιο με την άρνηση της Τουρκίας για πραγματοποίηση νηοψίας σε ύποπτο εμπορικό της πλοίο από γερμανική φρεγάτα στα ανοικτά της Λιβύης.
Δεν είναι μόνο αυτό. Η ελληνική πλευρά, προσκολλημένη στις σταθερές ξεπερασμένων εποχών, αρνείται να αντιληφθεί και βεβαίως να εκμεταλλευτεί τις αντιθέσεις των ισχυρών της Δύσης προς όφελος της. Αποκαλύπτεται τώρα ότι η κυβέρνηση απέκρυψε και δεν αξιοποίησε την προσφορά της Γαλλίας να συνοδέψει την συμφωνία προμήθειας οπλικών συστημάτων με την παροχή στρατιωτικής συνδρομής σε περίπτωση επίθεσης από την Τουρκία. Ανεξάρτητα από τους λόγους που οδήγησαν τη Γαλλία σε μια τέτοια «προσφορά» δεν μπορεί να μην αναγνωριστεί ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ένας ισχυρότατος αποτρεπτικός παράγοντας της τουρκικής επιθετικότητας. Βέβαια η πρόταση της Γαλλίας δεν δημοσιοποιήθηκε ποτέ επίσημα. Το γεγονός όμως ότι υπήρξε επίσημα παρέμβαση της Ε.Ε. ως προς τη νομιμότητα προμήθειας οπλικών συστημάτων χωρίς «διεθνή διαγωνισμό», όπως και ότι «ξαφνικά» στη συζήτηση προμήθειας οπλικών συστημάτων κυριαρχεί η πιθανότητα αγοράς αμερικάνικων φρεγατών (με ξεπερασμένα οπλικά συστήματα), πιστοποιούν ότι οι τελικές αποφάσεις παίρνονται υπό το βάρος πολιτικών πιέσεων. Και αυτή η φανερή διάσταση των πραγμάτων είναι σοβαρό κριτήριο για να εξηγηθεί το βάλτωμα της γαλλικής προσφοράς σε όπλα και εγγυήσεις.
Ο τουρκικός επεκτατισμός προϊόν στρατηγικού σχεδιασμού
Η πολιτική ελίτ της Άγκυρας στηρίζει τα επεκτατικά της σχέδια ακριβώς στην εκμετάλλευση των γεωπολιτικών αντιθέσεων των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Ταυτόχρονα αξιοποιεί ως όπλο την γεωγραφική της θέση, το μέγεθος του πληθυσμού και τις οικονομικές της δυνατότητες.
Η Τουρκία μέχρι τώρα εκβιάζει την Δύση για πλήρη ρήξη των σχέσεων της με το ΝΑΤΟ και απολαμβάνει έτσι ανοχή και «δώρα» στις προκλήσεις της. Συνεργάζεται με τη Ρωσία σε Συρία, Λιβύη και πρόσφατα στον Καύκασο, αξιοποιώντας την πρόθεση της Μόσχας να αμβλύνει την νατοϊκή περικύκλωση που υφίσταται και να διατηρήσει την αναταραχή στην Ν.Α. πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Την ίδια στιγμή ο Ερντογάν τολμά -υπερβαίνοντας και δοκιμάζοντας κάθε φορά τα όρια ανοχής ΗΠΑ και Ρωσίας- να διατηρεί τους δικούς του γεωπολιτικούς σχεδιασμούς και να υπηρετεί τα επεκτατικά του σχέδια. Μέχρι τώρα τα καταφέρνει. Έτσι αφού έβαλε «πόδι» στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, αμέσως εξαπέλυσε επίθεση, που είναι σε εξέλιξη, στην Β.Α Συρία πλήττοντας συριακές δυνάμεις και επεκτείνοντας τις κατακτήσεις περιοχών εγγύτερα της Ράκα.
Παίζει επικίνδυνα στηριγμένος σε μια στρατηγική ανάλυση της συγκυρίας. Κάνει δηλαδή ότι δεν κάνει για την προάσπιση της εδαφικής της ακεραιότητας η ελληνική πλευρά.
