Ποιος ο απολογισμός της 12ετίας Wade σε επίπεδο κοινωνίας και εξάρτησης της χώρας;
Σε οικονομικό επίπεδο, κυριάρχησαν οι ιδιωτικοποιήσεις εταιριών που αγοράστηκαν από ξένα, κυρίως γαλλικά, συμφέροντα ή συνδεδεμένα με τον περίγυρο της Προεδρίας. Ιδιωτικοποιήθηκε η εταιρία φυστικέλαιου (βασικό εξαγωγικό προϊόν), διαλύθηκε η κρατική εταιρία εμπορίας του. Ιδιωτικοποιήθηκε η εταιρία βαμβακοκαλλιέργειας και υφαντουργίας, αγοράστηκε δε από αυτόν που πήρε και τους σιδηροδρόμους. Όλα αυτά βάθυναν την εξάρτηση και την εξαθλίωση. Σε πολιτικοστρατιωτικό επίπεδο, ο Wade έκλεισε μερικές γαλλικές στρατιωτικές βάσεις -κατάλοιπο της αποικιοκρατίας, δεν ακύρωσε όμως και τις μυστικές συμφωνίες που είχαν υπογραφεί με την ανεξαρτησία του 1960.
Ο συσχετισμός δύναμης των ιμπεριαλιστών στη Σενεγάλη δεν άλλαξε θεμελιωδώς, αν και υπήρξε διαφοροποίηση, με έντονη πλέον παρουσία των ΗΠΑ, χωρών της Ε.Ε., της Ιαπωνίας, της Κίνας, Αράβων, αλλά παρέμεινε κυρίαρχη η Γαλλία.
Γιατί τόση βία κατά την προεκλογική περίοδο;
Κατά την παρατεταμένη αυτή προεκλογική περίοδο, τα επεισόδια βίας ήταν απάντηση στις εκάστοτε βίαιες πολιτικές προκλήσεις του Wade. Αρχικά, αναθεώρησε το Σύνταγμα.
Στις 23 Ιούνη 2011 κατέθεσε νομοσχέδιο όπου μόνο αν είχες τουλάχιστον 25% πήγαινες στο 2ο γύρο. Ακολούθως, θέλησε να θεσπίσει Αντιπροεδρία για να τη δώσει στο γιο του.
Φοιτητές, καθηγητές, αντιπολίτευση, κοινωνία των πολιτών και δημοκράτες, δημιούργησαν τέτοιο συσχετισμό δύναμης ώστε ο Wade υποχώρησε.
Μετά, είχαμε κύμα αστυνομικής βίας ως απάντηση. Κατόπιν, είχαμε αναταραχές καθώς το ηλεκτρικό ρεύμα δίνεται με δελτίο και συχνά μένουμε, ιδιαίτερα στις πόλεις, ως και δυο μέρες χωρίς ρεύμα. Σ’ όλη τη χώρα ξεσηκώθηκαν με αιτήματα από παροχή ηλεκτροδότησης ως τη μη αναθεώρηση του Συντάγματος ή ακόμα και την απομάκρυνση Wade.
Ιδιαίτερα μετά την απόφασή του για δυνατότητα 3ης θητείας για τον εαυτό του, δημιουργήθηκε από δημοκρατικές πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις το Κίνημα 23 (Μ23), όπου διαδηλώναμε κάθε 23 του μηνός, συγκρουόμασταν με την αστυνομία, έμπαιναν φωτιές παντού κ.λπ.
Συμμετείχατε στο Κίνημα 23 και παράλληλα στο Μέτωπο «Ενωμένοι για την Ενδυνάμωση της Σενεγάλης» (Benoo Siggil Senegaal -BSS). Αντιπαρατίθονταν το ένα στο άλλο; Ποιες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις συμμετείχαν; Ηγεμόνευε η Αριστερά;
Το Μ23 είναι κίνημα δημοκρατικό. Όλα τα κόμματα συμμετείχαν, πρωτίστως τα αριστερά. Το BSS προϋπήρχε, ήδη από τις εκλογές του 2009. Συνιστά πολιτική, κυρίως, συμμαχία με κόμματα αριστερά και δεξιά που έφτιαξαν κοινή πολιτική πλατφόρμα εναντίον της εξουσίας και ιδιαίτερα ενάντια στην κληροδότησή της στον υιό Wade. Το 2009 κέρδισε πολλές πόλεις, όπως το Ντακάρ. Ο προπομπός του (Front Sigiil Senegaal) είχε οργανώσει με την κοινωνία των πολιτών, συνδικάτα, δημοκρατικές δυνάμεις, οργανώσεις αγροτών και εμπόρων, τις Assises Nationales (Εθνικές Συνδιασκέψεις), το 2008-2009, με τεχνικούς εμπειρογνώμονες, σε κεντρικό επίπεδο, αλλά και τοπικές συνδιασκέψεις πολιτών στις 45 περιφέρειες. Στόχος ήταν οι ίδιοι οι πολίτες να αναλύσουν την κατάστασή τους και να υποδείξουν λύσεις από τη σκοπιά τους. Οι Συνδιασκέψεις κατέληξαν σε μια Χάρτα, που υποδείκνυε την αναγκαιότητα επανίδρυσης των πολιτικών θεσμών ώστε το σύστημα να γίνει πιο δημοκρατικό. Επίσης, υποδείκνυε λύσεις στα προβλήματα διαφόρων τάξεων. Οι προσκείμενοι στο καθεστώς αρνήθηκαν να συμμετάσχουν, απειλώντας και πιέζοντας για μιντιακό μπλακ άουτ. Εν τέλει, οι Συνδιασκέψεις χάραξαν τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ καθεστώτος και λαού γενικά.
Ο ρόλος της ευρείας Αριστεράς, από σοσιαλδημοκράτες ως αντιιμπεριαλιστές μ-λ καταγωγής, ήταν ηγεμονικός αναφορικά με το γενικότερο προσανατολισμό και στο να τον εμποτίσει με την ανάγκη ρήξης και πάλης εναντίον του καθεστώτος. Η Χάρτα δεν προνοούσε ρητά τη μετωπική και άμεση σύγκρουση με τον ιμπεριαλισμό, αν την εννοούμε ως μια απλή αναφορά ότι αυτός συνιστά τη βάση όλων των εφαρμοζόμενων πολιτικών. Καθόριζε, ωστόσο, ως στόχο τη ρήξη με το στηριζόμενο από τον ιμπεριαλισμό καθεστώς και την αναγκαιότητα μεταρρύθμισης του συστήματος επί το προοδευτικότερο, παρότι κάτι τέτοιο δεν συνιστά πλήρη αποδέσμευση από τον ιμπεριαλισμό.
Ο νέος πρόεδρος έχει και αυτός τη στήριξη του ιμπεριαλισμού, όπως ο Wade;
Οι δυνάμεις γύρω από το Salle, όπως και ο ίδιος, ανήκαν στον περίγυρο του Wade. Ο Salle δηλώνει φιλελεύθερος. Ασπάστηκε τη Χάρτα των Συνδιασκέψεων κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, όντας πια αντιπολίτευση. Οι δυνάμεις που την εξέφραζαν εξαρχής, διχάζονταν μόνο στο ζήτημα της υποψηφιότητας, κάτι που μας διέσπασε τελικά. Απογοητεύσαμε όσους συσπειρώθηκαν γύρω μας από τις εκλογές του 2009.
Πήραμε 13% ως BSS και 11% το Σοσιαλιστικό Κόμμα (που σχετίζεται με το γαλλικό PSF). Αν συνυπολογιστεί η απογοήτευση αλλά και η τιμωρία από πλευράς πολιτών που ήθελαν ένα ψηφοδέλτιο, τότε η διάσπαση αυτή μας στοίχισε τη μη είσοδο στο 2ο γύρο.
Η Σενεγάλη συμμετέχει στο FCFA, κοινό νόμισμα χωρών της Δυτικής Αφρικής. Θέτετε τη νομισματική ανεξαρτησία ως βασικό και δη προεκλογικό σύνθημα;
Ως κόμμα θεωρούμε πως η ανεξαρτησία επιφέρει και οικονομική, χρηματοπιστωτική και νομισματική ανεξαρτησία. Το FCFA, κατάλοιπο της αποικιοκρατίας, είναι συνδεδεμένο με το φράγκο και πλέον με το ευρώ. Πληρώνουμε δε αυτή την «εγγύηση»! Όλο το εξωτερικό εμπόριο διεξάγεται μέσω Γαλλίας, η οποία καθορίζει ως και τον προϋπολογισμό μας, καθώς πέραν του ότι παρακρατά τμήμα των αποθεματικών μας, όταν υποτιμά το νόμισμά της, όπως το 1983, υποτιμά και το FCFA. Αλλά και όποτε θέλει υποτιμά το FCFA, όπως το 1994, οπότε και διπλασίασε τις τιμές των προϊόντων της, μειώνοντας παράλληλα στο μισό την τιμή της παραγωγής μας.
Προπαγανδίζουμε ένα κοινό νόμισμα της περιοχής ανεξάρτητο της Γαλλίας. Στις Συνδιασκέψεις, υιοθετήθηκε τέτοιο αίτημα. Το BSS δεν το είχε ως κύριο προεκλογικό σύνθημα, παρότι το ασπάζεται. Οικονομική χωρίς νομισματική ανεξαρτησία δεν νοείται. Ωστόσο, δεν μπορούμε να θέτουμε το ζήτημα του νομίσματος χωρίς να θίγουμε την πολιτική και οικονομική εξάρτηση. Η οικονομική ανεξαρτησία θα επιφέρει νομισματική ανεξαρτησία. Το νόμισμα είναι εργαλείο, καθορίζει το επίπεδο και το βαθμό εξάρτησης, όμως δεν μπορεί να αποσπαστεί από το πρόβλημα του οικονομικού συστήματος.
