Γιατί ξεσηκωθήκατε ξανά;
Εδώ και τρεις βδομάδες, κάθε βράδυ, άτομα κάθε ηλικίας και κοινωνικής καταγωγής συγκεντρώνονται και συζητάνε. Το βασικό θέμα είναι η ακρίβεια, αλλά αναδεικνύεται η κοινωνική δυσλειτουργία και ο γενικός θυμός. Στις τοποθετήσεις τους όλοι αναρωτιούνται: πώς να επιζήσουμε με 425 € σύνταξη και με το 52% του πληθυσμού (400.000) να ζει κάτω απ’ το πανεθνικό όριο της φτώχειας (817 €), όπου βρίσκεται το 1/3 των εργαζομένων και 144.000 παιδιά. 91.250 νοικοκυριά παίρνουν επίδομα αλληλεγγύης, 102.000 είναι επίσημα άνεργοι σε ενεργό πληθυσμό 340.000, 60% των νέων ως 25 ετών είναι άνεργοι, 120.000 είναι αναλφάβητοι, και οι αυτοκτονίες είναι από τις κύριες αιτίες θανάτου (21% σε ανθρώπους 25-34 ετών).
Από την άλλη, έχουμε 2.000 πλούσια νοικοκυριά. Οι μισθοί των αξιωματούχων χαίρουν τιμαριθμικής αναπροσαρμογής και διάφορων μπόνους. Η Ρεϊνιόν ήταν γη βίαιων μεταναστεύσεων από Αφρική, Μαδαγασκάρη, Ινδία, Κίνα και Ευρώπη. Σήμερα, βιώνουμε μετανάστευση από και προς τη Γαλλία. Το Παρίσι και οι τοπικοί άρχοντες συνεχώς ενθαρρύνουν τη μετανάστευση για το Κεμπέκ και την Ευρώπη. Τα τελευταία 30 χρόνια 200.000 έφυγαν προς τη Γαλλία και ήρθαν 80.000 Ζorèy (σ.σ.«μητροπολιτικοί Γάλλοι»). Υπερεκπροσωπούνται σε θέσεις στελεχών, μεσαίων επαγγελματιών, εμπόρων και διευθυντών και υποεκπροσωπούνται στις γεωργικές, εργατικές και υπαλληλικές θέσεις. Αγοράζουν ευκολότερα γη, δεδομένης της τιμής της, και δημιουργούν γκέτο προνομιούχων στο «Ζorèyland», χαρακτηρίζοντας τους ντόπιους «ποταπούς, τεμπέληδες, υποζύγια»…
Επίσης, αγοράζουμε ακόμα και τα προϊόντα μας ώς και 55% ακριβότερα των γαλλικών τιμών. Εξάλλου, από τη Γαλλία εισάγουμε ακόμα και το αλάτι. Στα εισαγόμενα επιβάλλεται ένας παλιός αποικιακός φόρος, που όμως πλήττει και την τοπική παραγωγή. Παρ’ ότι αποδιδόμενος στις τοπικές Αρχές, για την προώθηση, επισήμως, της τοπικής βιομηχανίας και της απασχόλησης, «είναι αδύνατος ο υπολογισμός της αποδοτικότητάς του», κατά το Ελεγκτικό Συνέδριο, που έχει «τσιμπήσει» πολλούς τοπάρχες για διασπάθιση δημοσίου χρήματος. Zelu nena granmin, nou la pa bezoin*.
Γενικά, η «μητρόπολη» δημιούργησε ένα σύστημα εκμετάλλευσης όπου το δημόσιο χρήμα μετατρέπεται σε ιδιωτικό. Κάποιες οικογένειες πλούτισαν επί δουλοκτησίας. Δεν είναι πια βιομήχανοι ζάχαρης, αλλά ευημερούν τώρα χάρη στην κερδοσκοπία γης που καλλιεργούσαν άνθρωποι-«ζώα». Όταν το 1848 καταργήθηκε η δουλεία, οι δουλοκτήτες αποζημιώθηκαν. Οι απελευθερωμένοι στερήθηκαν της γης.
Έχουμε, τέλος, αποκοπεί από το γεωγραφικό μας περίγυρο με τον οποίο είχαμε οικονομικούς και πολιτιστικούς δεσμούς. Οι μεγαλύτεροι αλιείς στις θάλασσές του είναι Ευρωπαίοι, βρίσκουμε σε κονσέρβες τον πλούτο της περιοχής (450 εκατ. δολάρια ετησίως) στα σούπερ μάρκετ των εκμεταλλευτών μας. Όμως, η διατροφική αυτάρκεια είναι οικουμενικό δικαίωμα για όλες τις χώρες. Στον Ινδικό Ωκεανό, οι μεγάλες δυνάμεις στέλνουν τα πολεμικά τους πλοία για την «ασφάλεια του Διεθνούς Εμπορίου». Εδώ έχουμε τη χωροφυλακή για την καταστολή της «κακής σποράς».
Ποια ήταν η αφορμή του ξεσηκωμού;
Αρχικά, οι μεταφορείς απαίτησαν τη μείωση κατά 25 λεπτά της τιμής των καυσίμων, αποκλείοντας το μοναδικό αποθηκευτικό χώρο καυσίμων. Ο ηγέτης τους κάλεσε το λαό σε συμπαράσταση. Το σύνθημα ήταν πια μείωση του κόστους ζωής για όλους. Οι διαπραγματεύσεις του ίδιου ηγέτη με το νομάρχη και η μεταστροφή του, σπάζοντας τον αποκλεισμό μπροστά στους αποσβολωμένους αλληλέγγυους, ήταν η σπίθα που άναψε τη φωτιά… Αναταραχές ξέσπασαν σε St-Denis, Chaudron και Port, με αποκλεισμούς δρόμων και αστική βία που αναδεικνύει την άνιση κοινωνική δομή.
Οι κοινότητες, άρα οι πολίτες, είναι που θα πληρώσουν κατά 90% τη χρηματοδότηση των μέτρων που ανακοινώθηκαν. Χωρίς διαβούλευση, φορολογούν 60 βασικά αγαθά, φοροαπαλλάσσοντας, ταυτόχρονα, συγκεκριμένες μάρκες προϊόντων αμφιβόλου ποιότητας και περιφρονητικά για τον άνθρωπο (όπως τα κοτόπουλα χωρίς κόκαλα).
Απαιτούμε γενικευμένη μείωση τιμών κατά τουλάχιστον 40%, όχι μόνο σε ένα «καλάθι του φτωχού». Λέμε «αρκετά» με όσους καμώνονται πως «ξέρουν τι θα πει φτώχεια», όμως έχουν αποσπαστεί από το λαό.
Ποιες οι μορφές οργάνωσης του αγώνα; Το 2009 είχε δημιουργηθεί η Cospar, ένα συντονιστικό 62 συλλόγων, συνδικάτων και κομμάτων. Ποιος ο ρόλος της σήμερα;
Οι μεταφορείς διεξήγαν μια περιορισμένη μάχη, μπροστά στα οδοφράγματα. Ωστόσο, από τις 23 Φλεβάρη, σε κάθε πόλη, οι πολίτες συγκεντρώνονται. Ο αγώνας μόλις ξεκίνησε. Τα κινήματα πολιτών πρέπει να προστατευτούν απ’ τη λαιμαργία θεσιθήρων και ψηφολάγνων πολιτικών. Όσο για την Cospar, οι πολίτες δεν έχουν πια εμπιστοσύνη σε όσους δεν τηρούν τις υποσχέσεις τους.
Οι μορφές πάλης είναι πλέον πιο βίαιες…
Οι νέοι δεν έχουν τίποτε να χάσουν. Η καταστολή είναι σφοδρή και οι ποινές «παραδειγματικές»: από εξάμηνες ώς διετείς φυλακίσεις. Στάλθηκαν άλλοι 200 για «ενισχύσεις», έξοδα των οποίων θα καταβάλλουμε όπως και για τους 3.500 που επιστρατεύονται για «έκτακτες καταστάσεις». Οι Ti Goute Dolo είναι ειρηνικές: έχουμε μια νέα θεώρηση για την οικονομική ζωή, βασισμένη στην κοινωνική δικαιοσύνη, την ισότητα, την αναδιανομή του πλούτου και το συλλογικό καλό.
Το 2009 το κίνημα επεκτάθηκε και στα άλλα υπερπόντια διαμερίσματα. Είναι απαραίτητη η επέκτασή του τώρα για την επίτευξη των στόχων σας;
Όλοι είμαστε υπό τη Γαλλία. Πρέπει να ξέρουμε τι λένε στην Καραϊβική, τις Αντίλλες κ.λπ. Αυτό που ακούμε είναι πως το σύστημα των «Διαμερισμάτων» άγγιξε τα όριά του. Η πολιτική, οικονομική και πολιτιστική ανασυγκρότηση των εδαφών μας είναι το ζητούμενο.
Το σύνθημα για ανεξαρτησία τίθεται;
Πολλοί ντόπιοι φοβούνται την «απελευθέρωση». «Δείτε τη Μαδαγασκάρη, πρώην γαλλική αποικία και πλέον από τις φτωχότερες χώρες παγκοσμίως», λένε. Δεν είναι ώριμο το σύνθημα αυτό. Παλεύουμε να σβήσουμε απ’ το λεξιλόγιο και την καθημερινότητα τη λέξη και το σύστημα «μητρόπολη». Αρκετά με τις προεκλογικές υποσχέσεις των υπουργών που ξεφαντώνουν εδώ. Καμία ανάπτυξη δεν διαρκεί, αν αποκλείει τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Ένα νέο καθεστώς πρέπει να παρέχει τις πολιτικές δομές που θα επιτρέπει στο λαό να διοικεί τη χώρα. Ανυπομονούμε να αναβιώσει η ελπίδα και η ουτοπία: Είμαστε όλοι Έλληνες.
* Στα κρεολικά: Τους μακρυχέρηδες πολιτικούς, δεν τους έχουμε ανάγκη.
