Δεν είναι, επίσης, τυχαίο πως αμέσως με την πραγματοποίησή της, κινητοποιήθηκαν ξεχασμένες πένες, δημοσιογράφοι με ελάχιστη ή μηδενική συνδικαλιστική δράση για να απαιτήσουν τη «συνεργασία με τους εκδότες» για να μείνουν ανοιχτά τα «μαγαζιά». Το κείμενο υπογραφών που κυκλοφόρησαν καλεί τους δημοσιογράφους να μην κινητοποιηθούν. Το διακύβευμα φανερό. Μετά από ενάμιση χρόνο ανηλεούς εργοδοτικής επίθεσης στο δημοσιογραφικό κλάδο, ήρθε η στιγμή να χαραχθεί η κόκκινη γραμμή. Το αν αυτό θα γίνει με αμυντικές ή επιθετικές γραμμές, καλούνται να το αποφασίσουν, να το ψηφίσουν οι 5.500 δημοσιογράφοι στην κάλπη που ανοίγει τη Δεύτερα και την Τρίτη.
Οι προτάσεις που κατατέθηκαν και θα τεθούν σε επιλογή είναι τρεις: Η πρώτη δοκιμασμένη ήδη στο… εργαστήριο το ΔΟΛ. Το «σύμφωνο εργασίας» που εξαναγκάστηκαν να υπογράψουν μαζικά οι δημοσιογράφοι του Οργανισμού. Μειώσεις μισθών, διατήρηση θεσμικών και υπόσχεση πως δεν θα γίνουν μαζικές απολύσεις.
Η δεύτερη είναι πρόσκληση αγώνα με δυναμική απάντηση στους εργοδότες, με 7ήμερη απεργία και αξιοποίηση κάθε άλλου θεσμικού τρόπου αντίδρασης. Η τρίτη προέρχεται από το χώρο του ΚΚΕ και μιλά επίσης για απεργιακές κινητοποιήσεις. Μια απάντηση στα επιχειρήματα της εργοδοτικής πλευράς δίνει το κείμενο του «Τηλέμαχου» που εστάλη στον Δρόμο της Αριστεράς και το οποίο δημοσιεύουμε.
Ανοικτά ΜΜΕ ή μάτια ερμητικά κλειστά;
Κυκλοφόρησε στο Διαδίκτυο ένα κείμενο υπογραφών από δημοσιογράφους, με τον τίτλο Οι μάχες πρέπει να δίνονται με τα ΜΜΕ ανοικτά. Όσο κι αν ψάξαμε, βέβαια, στο κείμενο δεν βρήκαμε καμιά «μάχη», παρά μόνο επιφανειακές κοινοτοπίες (όπως η περιγραφή των αιτιών της κρίσης στα ΜΜΕ) και μια απεγνωσμένη προσπάθεια να τοποθετηθούν ανάμεσα στους εκδότες και τους δημοσιογράφους. «Τόσο οι εκδότες όσο και το σωματείο συμπεριφέρονται με τρόπο σπασμωδικό και ανοργάνωτο», γράφουν. Η προσπάθεια όσων πήραν την πρωτοβουλία (και σε καμία περίπτωση όσων υπογράφουν) να οργανώσουν το εργοδοτικό στρατόπεδο μέσα στους δημοσιογράφους είναι προφανής, όσο και ανεπαρκής.
Δεν είναι μόνο όσα γράφουν, αλλά και όσα λείπουν από το κείμενο των υπογραφών. Αναφερόμενοι στην παράγραφο 1 για την κρίση είναι εντυπωσιακό ότι μένουν σε απλές διαπιστώσεις. Δεν υπάρχει η λέξη Μνημόνιο και η εφαρμοζόμενη πολιτική, που έχει μεγάλο μέρος της ευθύνης για τη δραματική επιδείνωση της κατάστασης στον κλάδο, και βεβαίως ότι δεν αναδεικνύουν ένα ιδιαίτερα κρίσιμο πρόβλημα: ότι η κρίση των ΜΜΕ είναι κρίση περιεχομένου, εκφράζει την ολοένα και μεγαλύτερη απόσταση των κυρίαρχων ΜΜΕ από την κοινωνία, τους εργαζόμενους και τη νεολαία. Δύσκολο να το παραδεχθούν αυτό όσοι έχουν συμβάλλει (ή συνεργήσει) στο να γίνουν τα ΜΜΕ «ντουντούκα» των κυβερνήσεων και της τρόικας, των αφεντικών και των «νταβατζήδων», φτάνοντας σε σημείο γελοιοποίησης (εκτός εάν νομίζουν ότι η γελοιοποίηση των υπουργών της ΠΑΣΟΚικής μνημονιακής κυβέρνησης, δεν αγγίζει τα «παπαγαλάκια» αυτής της πολιτικής).
Αυτό το περιεχόμενο συμβάλλει στο βούλιαγμα των ΜΜΕ. Βγάζει μάτι, επίσης, ότι δεν γίνεται καμιά κουβέντα για τη διαπλοκή εκδοτών-πολιτικών-κράτους-κεφαλαίου γενικότερα, η οποία βεβαίως λόγω ύφεσης και αναδουλειάς στα μεγάλα έργα περνά σε δεύτερη μοίρα…
Όταν δεν θίγονται αυτά τα ζητήματα, όσον αφορά «το μέλλον της δημοσιογραφίας που οραματιζόμαστε, μοιάζει τόσο διαφημιστική η αναφορά στον Στιβ Τζομπς, που «δημιουργούσε το μέλλον που οραματιζόταν», που ταιριάζει καλύτερα η ατάκα που κυκλοφόρησε στο Διαδίκτυο μετά το θάνατο του επικεφαλής της Apple: Νόου τζομπς!
Η αθωότητα των δημοσιογράφων που υπογράφουν αποκτά θεατρικές (υποκριτικές) διαστάσεις όταν, αν και με πολυετή πείρα στο χώρο πολλοί απ’ αυτούς, αναρωτιούνται -αφού επισημάνουν ότι «η κοινή γνώμη αντιδρά στη διαπλοκή, τους έξαλλους τόνους και την κατευθυνόμενη ενημέρωση»- «ποια είναι η συγκεκριμένη ευθύνη των εκδοτών για τα όσα καταλογίζονται στα ΜΜΕ;» Έλα ντε…
Η πρότασή τους είναι διάλογος που «απουσιάζει πλήρως, με ευθύνη και των δύο πλευρών… Οι απεργίες και οι στάσεις εργασίας επιδεινώνουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση». Η απάντηση; «Οι μάχες πρέπει να δίνονται με τα Μέσα Ενημέρωσης ανοικτά». Μάχες; Τι μάχες, με τα Μέσα ανοικτά; Να παίζουμε ξύλο μέσα στα «μαγαζιά»; Μπα, δεν το κόβω για κάτι τέτοιο… Τότε να κρατάμε μούτρα στα αφεντικά; Ή μήπως να κρατήσουμε την αναπνοή μας μέχρι να σκάσουμε; Ή μήπως απλά να δουλεύουμε και να σκάσουμε;
Εύκολη λοιπόν η κριτική στις απεργίες (ειδικά στις ξέπνοες, χωρίς σχεδιασμό απεργίες της ΕΣΗΕΑ), πολύ πιο δύσκολη η πρόταση… Βεβαίως, παρά τη δήθεν πρωτοτυπία της πρότασης για ανοικτά ΜΜΕ, είναι κάτι σαν φραντσάιζινγκ του εκσυγχρονισμού, που εισήγαγαν οι πρόθυμοι της Γιαννάκου: Ανοικτά πανεπιστήμια, ανοικτά σχολεία, ανοικτά εργοστάσια, ανοικτά ΜΜΕ.
Το πρόβλημα για τους υπογράφοντες είναι ότι όλα αυτά δεν τα κλείνουν οι απεργίες, αλλά η κρίση του συστήματος και η βαθιά ύφεση. Κι όσοι νομίζουν ότι «θα τη βολέψουν» μπορεί να βρεθούν στον αέρα και σε λάθος πλευρά.
Κι αλήθεια πώς φαντάζονται το διάλογο, όταν από τη μια μεριά υπάρχει η εργοδοτική πλευρά, που με απίστευτη βία, αυθαιρεσία, αυταρχισμό και με το μαχαίρι στο λαιμό (και όλα τα εργαλεία με την οποία την έχουν εφοδιάσει οι κυβερνήσεις από παλιότερα και τώρα το σφαγείο Ε.Ε.-ΔΝΤ) έχουν επιβάλλει πρωτοφανείς ανθρωποθυσίες (χιλιάδες απολύσεις στον κλάδο, μειώσεις μισθών, ατομικές συμβάσεις, ελαστική εργασία με το μπλοκάκι και πάνω απ’ όλα καθολική ταπείνωση); Πώς καλείς σε γεύμα έναν υποψήφιο δολοφόνο;
Μην τους κατηγορούμε όμως άδικα. Έχουν και προτάσεις: «Πρέπει να αναζητηθούν όλες οι πιθανές λύσεις, όπως οι εθελούσιες έξόδοι δημοσιογράφων, τεχνικών και διοικητικών που βρίσκονται κοντά στη σύνταξη, ευρωπαϊκά προγράμματα επανεκπαίδευσης στα νέα Μέσα Ενημέρωσης», γράφουν, από «το σωματείο μας, αλλά και την εργοδοσία», «για να προστατεύσουν τους δημοσιογράφους, αλλά και τους εργαζόμενους κάθε ειδικότητας, που απειλούνται από την αναγκαστική συρρίκνωση ενός χώρου ο οποίος τα τελευταία χρόνια διογκώθηκε υπέρμετρα και συχνά μάλιστα χωρίς καμιά διαφάνεια». Συγκινητικό το ενδιαφέρον, ειδικά όταν αφορά τους άλλους, που πρέπει να εγκαταλείψουν το επάγγελμα, ενώ εσύ πρέπει πάση θυσία να μείνεις, συχνά με δύο και τρεις δουλειές. Το να μιλάς για εθελούσιες εξόδους, μετά από τρία χρόνια μακελειού στις θέσεις εργασίας, είναι σαν να πηγαίνεις στις κηδείες και να λες «άντε και στα δικά μας»… Στην πραγματικότητα προτείνουν αναγκαστικές «συναινετικές» απολύσεις που, εκτός των άλλων, βουλιάζουν και τα Ταμεία… Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι λείπει από το κείμενό τους, μια βασική πρόταση: Να ζει ο κάθε δημοσιογράφος αξιοπρεπώς από μία δουλειά! Ίσως γιατί αρκετοί από τους υπογράφοντες διαπρέπουν στο σπορ της πολυθεσίας…
Ένας πραγματικός διάλογος «για το μέλλον της δημοσιογραφίας που οραματιζόμαστε», προς όφελος των εργαζομένων και της κοινωνίας, θα έπρεπε να ξεκινήσει από μια φρασούλα που παρεισέφρησε μέσα στο κείμενο, όπως η λέξη Αριστερά, στο… Δημοκρατική Αριστερά και λοιπές συμβιβαστικές δυνάμεις: «Η ενημέρωση δεν είναι εμπόρευμα». Α, ναι; Και τότε γιατί να πουλιέται από Ανώνυμες Εταιρίες, με καθεστώς γαλέρας και υποταγμένους συντάκτες και εργαζόμενους;
Είναι γι’ αυτό, αυτές τις κρίσιμες στιγμές, που «πρέπει να αποφασίσεις με ποιους θα πας και ποιους θα αφήσεις».
Τηλέμαχος
