Πανελλαδική πρωτιά και στις προσλήψεις μερικής απασχόλησης. Του Θεόφιλου Σιχλετίδη.
Κι ενώ το υπουργείο Πολιτισμού θέλει να μετατρέψει τη Θεσσαλονίκη σε σταυροδρόμι πολιτισμών και το υπουργείο Υποδομών σχεδιάζει κρεμαστές γέφυρες στη θάλασσα και δύο (το δούλεμα που πέφτει δεν έχει προηγούμενο) υποθαλάσσιες οδικές αρτηρίες, τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας δείχνουν πως στον κόλπο του Θερμαϊκού αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς μία εργασιακή ζούγκλα, όπου ευδοκιμούν τα «φυτά» της ανεργίας, της μερικής απασχόλησης και της μαύρης εργασίας. Έτσι, ενώ η πόλη φοράει τα καλά της ρούχα (γενιές και γενιές Θεσσαλονικιών έχουν μεγαλώσει με τέτοιες μπαρούφες) για τα εγκαίνια της 75ης ΔΕΘ, κάτω από αυτά υπάρχουν τα στοιχεία του εγκλήματος, γιατί το κοινωνικά εκρηκτικό κοκτέιλ της υψηλής ανεργίας, της χαμηλής απασχόλησης, της μαύρης εργασίας και των άτυπων μορφών απασχόλησης δεν είναι τυχαίο, αλλά προϊόν συγκεκριμένου σχεδίου που βρίσκεται σε εξέλιξη από τα μέσα τις δεκαετίας του ’90. Μετά από δεκαπέντε χρόνια συστηματικής δουλειάς, από τις κυβερνήσεις και από το οικονομικό σύστημα, η Θεσσαλονίκη ετοιμάζεται να μπει στο 2011 –τη χρονιά που θα κορυφωθεί, όπως όλα δείχνουν, η επίθεση στον κόσμο της εργασίας– με την κρίση όχι μόνο να χτυπάει αλλά να έχει ρίξει κάτω την πόρτα στα σπίτια όλων των εργαζομένων. Είναι αλήθεια, πως τα επίσημα στοιχεία αποκρύβουν και πλευρές και το μέγεθος του προβλήματος. Είναι όμως και ενδεικτικά της κατάστασης, αποτελούν μία βάση για να γίνουν προσεγγίσεις και στο συνολικό μέγεθος και σε όλες τις πλευρές του προβλήματος. Έτσι:
Μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου του 2010 η Ελληνική Στατιστική Αρχή εντόπισε στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης το μεγαλύτερο αριθμό ανέργων από το 2000 για το πρώτο τρίμηνο έτους. Το ποσοστό ανεργίας έφτασε το 12,9% και οι άνεργοι τις 54.200. Και όλα αυτά σε ένα τρίμηνο που –σύμφωνα με τις στατιστικές μελέτες– δεν παρουσιάζει τις μεγαλύτερες προς τα πάνω διακυμάνσεις των ποσοστών της ανεργίας. Αντίστοιχο ρεκόρ –μάλιστα 12ετίας– καταγράφηκε στο σύνολο των νομών της Κεντρικής Μακεδονίας, με την ανεργία στο 12,4% και τους ανέργους στις 104.500. Βέβαια, στα Εργατικά Κέντρα της περιοχής οι συνδικαλιστές αμφισβητούν αυτά τα στοιχεία και εκτιμούν ότι η πάλαι ποτέ Στατιστική Υπηρεσία «κρύβει» δεκάδες χιλιάδες ανέργους και ότι η ανεργία είναι κατά πέντε με επτά μονάδες μεγαλύτερη. Σε ένα βαθμό τους δικαιώνουν τα στοιχεία του ΟΑΕΔ, που στην Κεντρική Μακεδονία έχει καταγεγραμμένους 150.000 ανέργους. Αυτό πάει να πει, πως η Ελληνική Στατιστική Αρχή «χάνει» ή θέλει να «χάνει» έναν στους τρεις ανέργους. Που πάνε οι χαμένοι άνεργοι; Κατά πάσα πιθανότητα στον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό, που στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης και συνολικά στην Κεντρική Μακεδονία είναι –σύμφωνα με τις στατιστικές μελέτες– ποσοστιαία μεγαλύτερος από το μέσο πανελλαδικό όρο. Με βάση την πληθυσμιακή σύνθεση της Θεσσαλονίκης και συνολικά της Κεντρικής Μακεδονίας αυτό το φαινόμενο παραμένει –χρόνια τώρα– ανεξήγητο, προφανώς γιατί είναι ένα στατιστικό τρικ, ώστε να μην φαίνεται πως η «πρωτεύουσα των Βαλκανίων» ή το «Ντουπάι της Νοτιοανατολικής Ευρώπης» ή η «Βαρκελώνη του Θερμαϊκού» μαστίζεται από νεοφιλελεύθερες πολιτικές, που γεννούν όλο και περισσότερο ανεργία.
Στο πώς στο διάολο τα βγάζει πέρα ο κόσμος στη Θεσσαλονίκη, την απάντηση τη δίνουν τα στοιχεία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας για τις προσλήψεις που έκαναν οι επιχειρήσεις μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2010. Συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη 11.280 επιχειρήσεις δήλωσαν 33.466 προσλήψεις. Από αυτές οι 16.046 ήταν μερικής απασχόλησης, οι 4090 εκ περιτροπής και οι 13.331 πλήρους απασχόλησης. Πουθενά αλλού στην Ελλάδα οι προσλήψεις μερικής απασχόλησης δεν ήταν περισσότερες από αυτές που αφορούσαν πλήρη απασχόληση! Μία πιο γενική εικόνα για την εργασιακή «ιδιομορφία» της Θεσσαλονίκης δίνουν τα στοιχεία συνολικά για την Κεντρική Μακεδονία όπου 24.729 επιχειρήσεις δήλωσαν 31.887 προσλήψεις πλήρους απασχόλησης, 24.121 μερικής και 6.447 εκ περιτροπής απασχόλησης. Δηλαδή μικρότεροι νομοί και νομοί που ζουν από τον τουρισμό, όπως της Χαλκιδικής, δίνουν περισσότερες θέσεις πλήρους απασχόλησης απ’ ότι η Θεσσαλονίκη. Εδώ, η επιστήμη δεν σηκώνει τα χέρια ψηλά, τα υψηλά ποσοστά άτυπων μορφών εργασίας –ήδη από το 2000 το ποσοστό στην Θεσσαλονίκη ήταν διπλάσιο από το επίσημο πανελλαδικό– είναι αποτέλεσμα του μετασχηματισμού της πόλης σε κέντρο υπηρεσιών (τρέχα γύρευε υπηρεσιών…) και της συνειδητής επιλογής των κυβερνήσεων να υπάρξει αποβιομηχάνιση και να καταρρεύσουν και οι παραδοσιακοί παραγωγικοί κλάδοι και η αγροτική οικονομία του νομού. Απέναντι σε όλα αυτά η κυβέρνηση του μνημονίου και οι υποψήφιοι της στο δήμο της Θεσσαλονίκης και στην περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας παρουσιάζουν στους «ιθαγενείς» φύκια για μεταξωτές κορδέλες, μοιράζουν χάντρες και καθρεφτάκια που απέμειναν από τις ένδοξες μέρες του εκσυγχρονισμού και ετοιμάζονται να πουλήσουν την ίδια την πόλη (ναι, να την πουλήσουν, Νέα Παραλία, ΔΕΘ, λιμάνι, ΕΥΑΘ, πάρκα, δρόμους, πρώην στρατόπεδα) για να υπάρξουν νέες ευκαιρίες ανάπτυξης γι’ αυτούς που ρήμαξαν τα πάντα εδώ και δύο δεκαετίες. Τα λέμε στις διαδηλώσεις.
