Μητροπολιτικό Πάρκο ή πάρκο εντατικών χρήσεων αναψυχής;
Η υπογραφή της παράδοσης από το ΤΕΘΑ στον Δήμο του Πρώην Στρατοπέδου Παύλου Μελά με σκοπό τη δημιουργία ομώνυμου μητροπολιτικού πάρκου σηματοδοτεί, αναμφίβολα, την έναρξη των συζητήσεων για την εικόνα και τις λειτουργίες του.
Το κρισιμότερο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι πώς το πρώην στρατόπεδο θα είναι μητροπολιτικό, επειδή θα έχει τις ανάλογες λειτουργίες και όχι επειδή ψευδεπίγραφα αποκαλείται έτσι από κάποιους για την εξυπηρέτηση αλλότριων σκοπιμοτήτων. Δυστυχώς τα πρώτα δείγματα είναι ανησυχητικά.
Σε επίπεδο σχεδιασμού, από το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπλασης που παρουσιάστηκε επίσημα στα τέλη Οκτωβρίου η μητροπολιτική διάσταση λείπει. Το σχέδιο δεν αντιμετωπίζει το Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά (ΜΠΠΜ) ως κομβικό σημείο και πρότυπο σχεδιασμού για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου δικτύου πρασίνου στη Δυτική Θεσσαλονίκη.
Αντίστοιχες είναι και οι επιλογές που γίνονται για το ίδιο το ΜΠΠΜ. Αντί ο σχεδιασμός να λαμβάνει υπόψη τις τεράστιες ανάγκες σε υψηλό πράσινο της Δυτικής Θεσσαλονίκης, ενδιαφέρεται κυρίως να διαμορφώσει έναν ελκυστικό χώρο πυκνών δραστηριοτήτων υπαίθριας αναψυχής που θα μπορούν να συνδυαστούν με τις όχι και τόσο ήπιες χρήσεις αρκετών κτιρίων.
Η αναίρεση στην πράξη του μητροπολιτικού χαρακτήρα, εκτός των σοβαρών επιπτώσεων στον σχεδιασμό του πάρκου, έχει και διοικητική-οικονομική διάσταση. Ένα μητροπολιτικό πάρκο είναι αυτονόητο ότι διοικείται από μητροπολιτική διοίκηση στην οποία μετέχουν οι ΟΤΑ, η Περιφέρεια και οι σχετικοί επιστημονικοί φορείς. Μια τέτοια διοίκηση φυσικά αξιώνει και μια ελάχιστη σταθερή χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό ή/και μέσω συγχρηματοδότησης από τους τοπικούς ΟΤΑ. Αυτά αφαιρούν τη δυνατότητα μικροπολιτικών παιχνιδιών σε επίπεδο δήμου και μειώνουν την εξάρτηση από ιδιωτικά κεφάλαια. Η εξάρτηση αυτή θα προκύψει στο ΜΠΠΜ αναπόφευκτα, καθώς τα λειτουργικά έξοδα ενός τόσο μεγάλου πάρκου δεν μπορούν να καλυφθούν από έναν μόνο δήμο.
Δυστυχώς, οι εξελίξεις αυτές δεν μας εκπλήσσουν. Αποτελούν συνέχεια σε μια σειρά παραλείψεων και μεθοδεύσεων που η κυβέρνηση επιτρέπει να γίνονται στη Θεσσαλονίκη. Κινήσεις που γίνονται σε αγαστή συνεργασία με τους δημάρχους και άλλους φορείς της πόλης, οι οποίοι αντιμετωπίζουν το πράσινο και τους ελεύθερους χώρους στην περιοχή τους ως δοβλέτια για την προώθηση επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.
Η υλοποίησή τους θα δημιουργήσει ανεπίστρεπτα τετελεσμένα και θα ακυρώσει τελεσίδικα την τελευταία ευκαιρία να αποκατασταθεί, όσο μπορεί να γίνει αυτό, η περιβαλλοντική υποβάθμιση και η ποιότητα ζωής, ιδιαίτερα της Δυτικής Θεσσαλονίκης.
Αποσπάσματα από την ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας για την υπεράσπιση του πρώην Στρατοπέδου Παύλου Μελά