Γράφει η Τίνα Στρίκου
Τον Αύγουστο του 2018 ψηφίστηκε ο νόμος για την υποχρεωτική φοίτηση παιδιών στο προνήπιο με ορίζοντα τριετίας. Δηλαδή, ενώ μέχρι τότε μπορούσε ένα παιδί να γραφτεί στο προνήπιο αλλά η φοίτηση γινόταν υποχρεωτική στο νηπιαγωγείο, τώρα υποχρεωτικά τα παιδιά 4 ετών παρακολουθούν και προνήπιο. Ο νόμος είχε εγείρει μια σειρά από αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε νηπιαγωγούς και βρεφονηπιοκόμους που περιλάμβαναν και παιδαγωγικά επιχειρήματα, όπως το αν όντως το προνήπιο δίνει λύση στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν πολλά παιδιά στο δημοτικό. Το βέβαιο είναι ότι τα περισσότερα παιδιά, ήδη στα 4 χρόνια, παρακολουθούν μια δομή, συνήθως παιδικό σταθμό. Ένα μέρος καλύπτεται από τους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς και το υπόλοιπο από τους ιδιωτικούς, είτε μέσω προγραμμάτων voucher και ΕΣΠΑ, είτε με κόστος των γονέων.
Τι συμβαίνει σήμερα; Είναι καταρχάς δεδομένο ότι η υποδομή πολλών νηπιαγωγείων είναι θλιβερή. Αυτό όμως που θα συμβεί θα χειροτερεύσει τις υποδομές των σχολείων μιας ολόκληρης γενιάς. Προφανώς, οι χώροι των νηπιαγωγείων δεν μπορούν με μαγικό τρόπο να διπλασιαστούν για να υποδεχτούν τα προνήπια χωρίς πρόβλεψη και σχεδιασμό. Αφού λοιπόν δημιουργήθηκε το ζήτημα -που θα στεγαστούν π.χ. τα 3000 προνήπια στο Δήμο Αθηναίων- το 2019 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έσπευσε να το «λύσει», δίνοντας κατά παρέκκλιση οποιουδήποτε κανονισμού τη δυνατότητα, (ουσιαστικά τη σκιαγράφησε ως τη μόνη δυνατότητα…), για τοποθέτηση ελαφριών λυόμενων για 4+2 χρόνια σε προαύλια σχολείων (ακόμα και λυκείων), σε γήπεδα και άλλα οικόπεδα.
Φέτος λοιπόν, τα προνήπια και τα νήπια εγγράφηκαν υποχρεωτικά στο ηλεκτρονικό σύστημα που τα κατένειμε αναλόγως σε όλες τις περιοχές της χώρας. (Όπως γράφει η Naomi Klein, στην μετά-κορωνοϊού εποχή η τεχνολογία εισάγεται ισχυριζόμενη ότι λύνει προβλήματα εκεί που πραγματική και κοινωνική λύση δεν υπάρχει). Μένοντας στο παράδειγμα της Αθήνας, καμία νέα δομή δεν έχει δημιουργηθεί. Έτσι σήμερα, ένας γονιός εγγράφει το προνήπιο στο σύστημα και δεν έχει την παραμικρή ιδέα για το πού θα πάει το παιδί, αφού τα νηπιαγωγεία της γειτονιάς και των γύρω περιοχών είναι ήδη γεμάτα ήδη με τα νήπια. Θα μπει λυόμενο στη μικρή αυλή του δημοτικού; Και γιατί να κοπεί η μικρή αυτή αυλή; (Ο νόμος λέει ότι πρέπει να απομένουν δυο τ.μ. για κάθε παιδί). Γιατί πάμε προς τα πίσω; Φταίει ο Δήμος; Φταίει το Υπουργείο Παιδείας;
Δημιουργήθηκε μια κατάσταση χωρίς εξέταση των αναγκών και των προϋποθέσεων και δίχως να υπάρχει η βούληση -από καμία πλευρά- ώστε να πραγματοποιηθεί σωστά ή σχεδόν σωστά ένας σχεδιασμός. Αφού ο νόμος λέει υποχρεωτική φοίτηση των προνήπιων, μπορούν κάλλιστα οι αυλές των δημοτικών να γεμίσουν με λυόμενα ή να χρησιμοποιηθούν για το νηπιαγωγείο αίθουσες εικαστικών, εκδηλώσεων ή και του ολοήμερου των δημοτικών, όπως φαίνεται ότι θα γίνει σε πολλούς δήμους κυρίως των μεγάλων αστικών κέντρων. Να υποβαθμιστούν δηλαδή όλοι, ίσως να τσακώνονται και οι γονείς μεταξύ τους, προκειμένου να δημιουργηθεί χώρος για τα προνήπια και μάλιστα όταν η υποδομή είναι σχετικά απλή (αίθουσες νηπιαγωγείου και προαύλιο). Μπορούμε να φανταστούμε τι θα μπορούσε να σημαίνει η ικανοποίηση της ανάγκης της προσχολικής εκπαίδευσης για όλη την κοινωνία και τις γειτονιές: Τα νηπιαγωγεία θα έπρεπε να είναι όμορφα και χαμηλά κτίρια με κήπο. Το όλο θέμα γίνεται πιο σοκαριστικό, όταν η υφυπουργός Σοφία Ζαχαράκη αναγγέλλει με περηφάνια και λαμπερό χαμόγελο ηλεκτρονικά συστήματα και λυόμενα. Ξανά και ξανά ένα ζήτημα ανακύπτει για να λύσει κάτι το οποίο δε λύνεται κι έτσι εισάγεται μια λύση η οποία χειροτερεύει τις συνθήκες για όλους. Και η κοινωνία θεατής.
