του Κάρλο Φορμέντι
Εδώ και μερικά χρόνια, σε όλες τις Δυτικές χώρες είναι σε εξέλιξη μια καμπάνια ενάντια στη χρήση μετρητών, ακόμη και για πληρωμές μικροποσών. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, δεν θυμάμαι λεπτομέρειες, έφτασαν στο σημείο να θεωρείται υποχρεωτική η χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας. Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούν οι διεθνείς ελίτ για να δικαιολογήσουν αυτήν την πολιτική είναι βασικά δύο: το ρευστό χρήμα χρησιμοποιείται συστηματικά για παράνομους σκοπούς (διαφθορά, ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, κ.λπ.) και/ή για φοροδιαφυγή (εμπορικές μεταβιβάσεις και πληρωμές «μαύρων» επαγγελματικών δανείων, για τα οποία δεν καταβάλλεται ο ΦΠΑ, και δεν υπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημα).
Έχω εκφράσει ήδη την απορία μου γιατί ορισμένα ιταλικά κόμματα της «Αριστεράς» έχουν υιοθετήσει τα επιχειρήματα αυτά, αποσιωπώντας τα κέρδη που αυτή η «μεταρρύθμιση» θα επέφερε στις τράπεζες που μας έχουν ήδη λεηλατήσει, απομυζώντας τις κρατικές επιδοτήσεις (δηλαδή δημόσιο χρήμα) για να γλυτώσουν τις συνέπειες της κρίσης που οι ίδιες προκάλεσαν. Ένα εκτενές άρθρο που δημοσιεύτηκε στην ιταλική εφημερίδα Κορριέρε ντέλα Σέρα στις 29 του περασμένου Γενάρη, με την υπογραφή της Μιλένα Γκαμπανέλλι (γνωστής από τηλεοπτικές εκπομπές, και με την ταμπέλα μιας γυναίκας «της Αριστεράς») με ώθησε να ασχοληθώ πάλι με αυτό το θέμα, προκειμένου να αντιληφθούμε ποια είναι τα πραγματικά αίτια αυτού του κυνηγιού μαγισσών που στρέφεται ενάντια σε όποιον πληρώνει με μετρητά.
Στο άρθρο προβάλλουν εκ νέου τα γνωστά επιχειρήματα ενάντια στην εγκληματικότητα και τη φοροδιαφυγή, αλλά λέγεται και ξεκάθαρα πως ο πραγματικός στόχος είναι άλλος, ο πολίτης δηλαδή, που αντί να καταναλώνει και να επενδύει τα εισοδήματα του τα αφήνει να «σαπίζουν» στον τρέχοντα λογαριασμό του, συμπεριφορά που θυμίζει αυτούς που στο παρελθόν συνήθιζαν να κρύβουν τα λεφτά τους στο στρώμα του κρεβατιού, αντί να τα καταθέσουν στις τράπεζες στις οποίες δεν είχαν καμία εμπιστοσύνη.
Ο χρηματιστικοποιημένος καπιταλισμός, αντί να επενδύει σε παραγωγικές δραστηριότητες, προτιμά να στοιχηματίζει σε ομόλογα υψηλού ρίσκου, και όπως όλοι πλέον οι έντιμοι οικονομολόγοι παραδέχονται, η ασυνήθιστη αύξηση που προηγήθηκε της κρίσης τροφοδοτούνταν σχεδόν αποκλειστικά από τον ιδιωτικό δανεισμό των εργαζομένων και της μεσαίας τάξης, που οδηγήθηκαν να ξοδεύουν πάνω από τις δυνατότητές τους με τη βοήθεια «τοξικών» δανείων
Περισσότερη συσσώρευση πλούτου μέχρι την επόμενη φούσκα
Να ποιο είναι το ζήτημα: ο χρηματιστικοποιημένος καπιταλισμός, αντί να επενδύει σε παραγωγικές δραστηριότητες, προτιμά να στοιχηματίζει σε ομόλογα υψηλού ρίσκου, και όπως όλοι πλέον οι έντιμοι οικονομολόγοι παραδέχονται (δεν χρειάζεται να είσαι μαρξιστής ή νεοκεϋνσιανιστής για να το κάνεις), η ασυνήθιστη αύξηση που προηγήθηκε της κρίσης τροφοδοτούνταν σχεδόν αποκλειστικά από τον ιδιωτικό δανεισμό των εργαζομένων και της μεσαίας τάξης, που οδηγήθηκαν να ξοδεύουν πάνω από τις δυνατότητές τους με την βοήθεια «τοξικών» δανείων (δηλαδή μη διαχειρίσιμων μεσομακροπρόθεσμα). Αφού έσκασε η φούσκα, όλοι αυτοί είναι αναγκασμένοι να σφίξουν το ζωνάρι για να εξυπηρετήσουν τα συσσωρευμένα χρέη, ακόμη και μετά την «ανάκαμψη» (μόνο για το 1% που εκείνα τα χρόνια των ισχνών αγελάδων πλούτισαν περισσότερο, ενώ όλοι οι υπόλοιποι βγήκαν τραυματισμένοι), και προσέχουν πολύ να αποφύγουν άλλα ρίσκα κρατώντας σφιχτά τα ελάχιστα που κατόρθωσαν να βάλουν στην άκρη, προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν μια νέα κρίση.
Έτσι εφαρμόζοντας το ρητό του προέδρου Μάο που έλεγε πως πρέπει να «χτυπάμε το σκυλί που πνίγεται», οι πολιτικές και οικονομικές ελίτ και τα τσιράκια τους αρχίζουν να επιτίθενται ενάντια στους «τσιγγούνηδες», που κρύβανε τα λεφτά τους, για να τους πείσουν να ανοίξουν το πορτοφόλι τους. Και να τους αναγκάσουν να καταθέσουν χρήματα στα αποθεματικά των τραπεζών, με αντικίνητρα ή και με νόμους που καθιστούν υποχρεωτική τη χρήση ηλεκτρονικών καρτών (που ως γνωστόν μας εμποδίζουν να ελέγχουμε τα έξοδα μας). «Θέλετε ή όχι να τονωθεί ξανά η οικονομία; Θέλετε ή όχι να εξασφαλίσετε το μέλλον των παιδιών σας; Τα λεφτά σας δεν θα τα πάρετε μαζί στον τάφο σας, και για τούτο πρέπει να τα ρίξετε στην κυκλοφορία!». Κι όλα αυτά χωρίς να ψελλίσουν τίποτα σχετικά με τα ποσά που έριξαν τα κράτη στις τράπεζες και σε επιχειρήσεις, αντί να τα επενδύσουν και που χρησιμοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό για νέες κερδοσκοπίες, που θα συνεχιστούν μέχρι να σκάσει η επόμενη φούσκα. Και τότε τι θα γίνει; Τότε το 99% των ταλαίπωρων θα κάνουν το καθήκον τους και θα ξαναρχίσουν να ξοδεύουν τις πενιχρές τους οικονομίες, που όλες μαζί είναι το καύσιμο που απαιτείται για να κινηθεί η παγκόσμια οικονομία. Κανένας δεν πιστεύει πλέον πως όλα αυτά χρησιμοποιούνται για να χτυπηθεί η μαύρη οικονομία και οι μεγάλοι φοροφυγάδες, ενώ όποιος το ισχυρίζεται, δεν είναι παρά ένας αναξιόπιστος απατεώνας και φαφλατάς.
