Ένα νέο «ποιοτικό» στοιχείο ήρθε να προστεθεί στο δημόσιο πολιτικό σκηνικό με τη διαμεσολάβηση των ΜΜΕ: τα πόθεν έσχες των πολιτικών αρχηγών. Η υπόθεση κυριάρχησε την τελευταία εβδομάδα, αυξάνοντας τη δικαιολογημένη αποστροφή απέναντι σε ό,τι ονομάζεται και προσφέρεται ως «πολιτική». Η Ν.Δ. μέρες τώρα νόμιζε ότι θα στρίμωχνε τον Κασσελάκη που δεν έχει καταθέσει το πόθεν έσχες. Ο «κάπτεν Αμέρικα» όμως, σε προεκλογική ομιλία στη Θεσσαλονίκη, ανέβασε στην οθόνη τις εικόνες της περιουσιακής κατάστασης του ίδιου και του Μητσοτάκη, και άφησε το πόπολο να βγάλει συμπεράσματα! Μετά, με μια πονηρή «αφέλεια», δήλωσε ότι είναι ένας ανιδιοτελής νέος επιχειρηματίας που διέπρεψε στο εξωτερικό και ήρθε για να προσφέρει στον τόπο, να ανοίξει δρόμο ώστε οι Έλληνες να ζουν καλύτερα, να μπει τέρμα στην παραεξουσία του κ. Μητσοτάκη. Θεωρεί πως το πρόβλημα είναι ότι το πολιτικό χρήμα στην Ελλάδα δίνεται μαύρο και κάτω από το τραπέζι, ενώ στις ΗΠΑ δίνεται με διαφάνεια. Πάντα κατά τον κ. Κασσελάκη, αν αυτό συμβεί και στη χώρα μας, θα έχουμε εξυγίανση του πολιτικού συστήματος.
Από το δίευρο που έφερε ως καινοτόμα αμερικανιά ο Γιώργος Παπανδρέου για να συμμετέχει ο λαός άμεσα στην εκλογή του αρχηγού (διαδικασία που αγκάλιασαν στη συνέχεια η Ν.Δ. και ο ΣΥΡΙΖΑ) μέχρι τη «διαφάνεια» στις χρηματοδοτήσεις των κομμάτων από τις ελίτ, ένα τσιγάρο δρόμος. Και πάντα κάποιοι radicals (ριζοσπάστες) χρειάζονται για να ανοίξει ο τσιγαρόδρομος. Δεν είναι πλάκα: είναι η αμερικανοποίηση της πολιτικής ζωής με ηχηρό και φανφαρόνικο τρόπο. Τώρα επικεφαλής στην αριστερά (έτσι καταγράφεται ο ΣΥΡΙΖΑ) είναι ένας πολύ πλούσιος άνθρωπος, που μέχρι ένα-δύο χρόνια πριν δεν είχε ανακατευτεί ενεργά στην πολιτική. Τώρα έχει τον τίτλο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης και ζει μέρες δόξας, σαν αυτές που απολάμβανε η Αλίκη Βουγιουκλάκη ως σταρ τη δεκαετία του 1960. Και πάλι δεν είναι πλάκα: είναι υποβιβασμός της πολιτικής και δημόσιας ζωής. Ποια κόμματα, ποια συμμετοχή; Με ένα δίευρο ψηφίζεις αρχηγό, με ένα μέιλ γίνεσαι μέλος, και το επιχειρείν αναδεικνύεται ως μέγιστο προσόν για όλα τα πόστα σε όλα τα επίπεδα!
Οι βαλκανικές ελλαδικές ελίτ πρέπει να μετασχηματιστούν σε λόμπι (χωρίς να αλλάξει η φύση τους), να κάνουν χορηγίες προς τα κόμματα, να δημιουργούν συμφύσεις μ’ αυτά ώστε να βρίσκονται οι κατάλληλες προτάσεις-λύσεις-συμβιβασμοί. Η ζωή το έφερε να σχηματιστεί ένα ολιγοπώλιο, το Μητσοτακικό Μαξίμου, που μέσα από έναν υπερσυγκεντρωτισμό μοιράζει τις ροές κατά το δοκούν. Αυτό δημιουργεί μια ανισορροπία, και αναταράξεις με όσους μένουν εκτός. Η όποια επαναφορά της «κεντροαριστεράς» δεν μπορεί να γίνει μέσω πολιτικής, συνθημάτων, οικοδόμησης κομμάτων και συμμετοχής. Θα γίνει με την παρέμβαση κέντρων, μεγάλων οίκων επικοινωνίας και μάνατζερς, πάντα στο έδαφος της αμερικανοποίησης. Η οποία εισάγει ένα άλλο μοντέλο πολιτικής, όπου το «πλουσιόμετρο» και τα λόμπι παίζουν κεντρικό ρόλο. Πιθανά στη χώρα μας η κεντροαριστερά να χρειαστεί και ολίγη αντιδεξιά-αντιμητσοτακική φρασεολογία. Αλλά στις βασικές επιλογές παραμένει βαθιά συστημική και ευρωατλαντική. Έχει άκρες με τις ελίτ, δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για την Ελλάδα και τον λαό μας, ούτε για τα υπαρξιακά προβλήματα που κατακλύζουν κοινωνία και χώρα.
Η ελληνική εκδοχή της αμερικανοποίησης απεχθάνεται οποιαδήποτε σοβαρή συζήτηση για τα κεντρικά προβλήματα. Ποια Ευρώπη, πώς Ευρώπη, τι Ευρώπη; Τίποτα! Οι ειδικοί ξέρουν… Ούτε μιλιά για τα εθνικά ζητήματα, τις απειλές της Τουρκίας, τις υποχρεώσεις προς ΝΑΤΟ-ΗΠΑ στους δύο πολέμους που διεξάγονται και έχουμε εμπλοκή. Η κουβέντα για το πόθεν έσχες βολεύει και για «ξεκάρφωμα» από τις σαφείς δεσμεύσεις που έχει αναλάβει το πολιτικό σύστημα απέναντι σε Ευρωκρατία-Πρεσβεία-Ερντογάν. Και φυσικά αποκοιμίζει μπροστά στην πραγματική κατάσταση της οικονομίας, της άμυνας, της ασφάλειας, των υποδομών, της υγείας, της παιδείας, του περιβάλλοντος.
Παλιά, όπως εύστοχα ειπώθηκε, υπήρχε το «αριστερόμετρο» και το «δεξιόμετρο». Τώρα εισάγεται ορμητικά και το «πλουσιόμετρο» στο… Πουέρτο Ρίκο της Μεσογείου, σε μια μίξη αρώματος βαλκανικού καπιταλισμού και κολομβιανής μαφίας. Η αμερικανοποίηση φορά χρώματα ουράνιου τόξου, και έχει μια ευαισθησία «συμπερίληψης» (πάντα υπό την αιγίδα της Πρεσβείας, της Κομισιόν και των ιδρυμάτων με ονόματα μεγάλων εφοπλιστών-επιχειρηματιών). Το πόπολο θα ζει ονειρευόμενο να γίνει πλούσιο, τη στιγμή που υποβιβάζεται ήδη σε κάτι που θυμίζει δουλοπάροικο προηγούμενων αιώνων. Ο Πολίτης και η Πολιτική έχουν εξοστρακιστεί.
Η αμερικανοποίηση οδηγεί σε μεγάλη περιθωριοποίηση της πλειοψηφίας, και καταργεί τον δημόσιο χώρο και τη συμμετοχή. Άρα επείγει ένα μεγάλο εγχείρημα με νόημα, σημασία, αξίες. Οι κάλπες δεν θα το δώσουν. Ας σκεφτούμε όλοι πώς θα είναι η επόμενη εβδομάδα και, κυρίως, τι μας έρχεται.
