Της Έλενας Πατρικίου. Στη Συνδιάσκεψη του περασμένου Δεκεμβρίου κάποιοι πολύ αριστεροί σύντροφοι θεώρησαν λογικό, σκόπιμο και, κυρίως, αριστερό να επικαλεστούν ως ιστορικό πρότυπο αριστερής δημοκρατίας την εσωτερική λειτουργία του μπολσεβικικού κόμματος της προ ή και μετεπαναστατικής Ρωσίας.
Οι Ρώσοι μπολσεβίκοι μπορούν να επαίρονται για πλήθος επιτευγμάτων ηρωικού και όχι μόνον χαρακτήρα, αλλά η δημοκρατία, οποιουδήποτε είδους ή βαθμού, δεν συγκαταλέγεται μεταξύ αυτών. Το λογικό ολίσθημα της επίκλησης της «μπολσεβικικής δημοκρατίας» είναι κατανοητό (και εφόσον δεν μετατρέπεται σε υποχρεωτική ιστορική ανάγνωση είναι συγχωρητέο) στον βαθμό που εκπορευόταν, στα πλαίσια μίας πολιτικής εσωκομματικής αντιπαράθεσης, από την επιθυμία θεμελίωσης (έστω και εκβιαστικά) μιας άποψης μέσω της αναγωγής της σε ένα φαντασιακά συγκροτημένο ιδεατό «κοινό» μας παρελθόν.
Αντίθετα, η επίκληση της «ταξικής μεροληψίας», η οποία, σύμφωνα με κάποιους, οφείλει να διακατέχει τον ΣΥΡΙΖΑ και να εμπνέει τη διαμόρφωση των πολιτικών του θέσεων είναι άκρως ανησυχητική τόσο για το βάθος της γλωσσικής πενίας της Αριστεράς όσο και για το εύρος της λογικής σύγχυσης την οποία ενδέχεται να υπαινίσσεται.
Νομίζω πως η «ταξική μεροληψία» πρωτοεμφανίστηκε το περασμένο φθινόπωρο στο εισηγητικό κείμενο της Συνδιάσκεψης της φίλης ΑΚΟΑ. Στη διάρκεια της Συνδιάσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ ακούστηκε κάποιες φορές σαν παράτονος μικροφωνισμός σε διάφορες σύντομες τοποθετήσεις. Έκτοτε έκανε κάποιες έκτακτες εμφανίσεις σε αποφάσεις τοπικών οργανώσεων… και, νομιμοποιημένη(!) διά της ανεπαισθήτου αυτής επαναλήψεως, εμφανίστηκε προσφάτως θριαμβευτικά, ως γλωσσικό σύνταγμα αυτονόητο, κοινόχρηστο και κοινώς αποδεκτό και ως λογική κατηγορία καθόλα λογική(;), αυταπόδεικτα πολιτική(;), ευνόητα αριστερή(!), συμπερασματικά μαρξιστική(!!!) και αποφασιστικά φιλάνθρωπη.
Το κείμενο των Γιάννη Αλμπάνη, Ηρώς Διώτη και Ευκλείδη Τσακαλώτου με τίτλο «ΣΥΡΙΖΑ κοινωνικά ριζοσπαστικός και πολιτικά αποφασιστικός» έχει ενδιαφέροντα σημεία, εναρκτήρια και καταληκτικά. Αλλά η «ταξική μεροληψία» που υπονομεύει το κέντρο του και λακτίζει τα κέντρα των αναγνωστών του θα μπορούσε να τινάξει στον αέρα κείμενα πολύ συνεπέστερα ως προς τον ορθό λόγο και πολύ εναργέστερα ως προς τη διαύγεια.
Διότι, πολύ απλά, η μεροληψία δεν είναι καλό πράγμα. Αντιθέτως, είναι κακό πράγμα. Όπως και η δικτατορία, είτε η σκέτη είτε αυτή του προλεταριάτου. Ήταν άτυχη, για τη θεωρία και για την πράξη, η στιγμή κατά την οποία ο Λένιν είχε την έμπνευση να εισάγει ως νόμιμη και δίκαιη τη δικτατορία του προλεταριάτου. Η «ταξική μεροληψία» μπορεί, αν συνεχίσουμε να την χρησιμοποιούμε με την ελαφρά συνείδηση που διέπει όσους ως τώρα το πράττουν, να αποβεί αντιστοίχως μοιραία. Διότι με ποιο οργουελιανό ή άλλο λεξικό ανά χείρας θα πείσουμε πως επειδή είναι ταξική, η δική μας μεροληψία, αναγκαστικό συνώνυμο της αδικίας, είναι δικαιότερη; Διότι με ποιό θεωρητικό κατασκεύασμα, μαρξιστικοειδές, λενινιστικογενές ή γενικώς αμετροεπές, θα πείσουμε πως η δική μας μεροληψία αποτελεί ιαματικό αντίδοτο στην μεροληψία των άλλων, όπως ίσως η δικτατορία του προλεταριάτου θα μπορούσε (αλλά δεν μπόρεσε) να αποτελέσει θαυματουργή θεραπεία στη συγκεκαλυμμένη ή μη δικτατορία της αστικής τάξης;
Αν νόμος (πρέπει να) είναι το δίκιο του εργάτη, αυτό συμβαίνει (ή μάλλον, θα θέλαμε να συμβαίνει) διότι του νόμου προηγείται το δίκαιο. Η ταξική πάλη δεν είναι μία εγελιανού τύπου τραγική σύγκρουση μεταξύ δύο δικαίων. Είναι μία ανθρώπινη και κοινωνική σύγκρουση, στην οποία ο οικονομικά δυνατός μπορεί να επιβάλλει ως νόμο το άδικο συμφέρον του, επενδυμένο με τα ιδεολογικά ψιμύθια της πολιτικής νομιμότητας. Η Αριστερά μπορεί να υπάρξει μόνο αποκαλύπτοντας την ταξική μεροληψία του αντιπάλου της. Ποτέ υιοθετώντας μία χυδαία λέξη και μια χυδαία στάση για να χαρακτηρίσει τις πολιτικές της επιλογές και τον κομμουνιστικό της ανθρωπισμό.
