Κυκλοφορούσε ως διανοούμενος δημοσιογράφος. Ανέλαβε ορισμένα κυβερνητικά πόστα την πρώτη περίοδο. Τώρα κάνει πάλι πιο έντονη την παρουσία του γιατί πλησιάζουν και εκλογές. Αρθρογραφεί ακόμα και στα ΝΕΑ και υπερασπίζεται σθεναρά την κυβερνητική πολιτική. Ως διανοούμενος, παραφράζει το γνωστό «με λογισμό και μ’ όνειρο» στη δική του φράση «με πραγματισμό και όραμα». Και είναι ειλικρινής, νομίζοντας ότι λέει κάτι βαθυστόχαστο που ο αναγνώστης θα θεωρήσει πολύ σοβαρό και εμπνευσμένο.
Το «όραμα» είναι εκτός πάσης συζήτησης. Το αποδεικνύει κάθε μέρα ο ευτελισμός ολόκληρου του πολιτικού στοιχείου, της πολιτικής ζωής στη χώρα. Τίποτα δεν μπορεί να κρύψει πως το «όραμα» δεν υπάρχει. Στην περίπτωσή μας, πρόκειται για καλλωπιστικό στοιχείο που αποσκοπεί να δώσει τάχα «βάθος» στη σκέψη. Τι μένει λοιπόν; Ο πραγματισμός. Αυτό μάλιστα, είναι ενδιαφέρον.
Τι είναι όμως ο «πραγματισμός»; Είναι μια σκληρή επιθετική ιδεολογία, που γεννήθηκε μαζί με τον αμερικανισμό και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Ξέκοβε από αστικούς καθωσπρεπισμούς, ρομαντισμούς και ηθικολογίες, και διακήρυττε πως σημασία έχει μόνο το αποτέλεσμα. Κάθε μέθοδος, κάθε μέσο, κάθε τρόπος, όλα είναι θεμιτά φτάνει να οδηγούν στο αποτέλεσμα. Δεν υπάρχει κανένας ηθικός φραγμός, καμιά δεδομένη δεοντολογία που μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην επιχείρηση παραγωγής αποτελέσματος. Δεν πρόκειται απλά για «μακιαβελισμό» ή για το άλλο διαδεδομένο πως η πολιτική είναι «η τέχνη του εφικτού». Ο πραγματισμός είναι πιο μοντέρνος (και μεταμοντέρνος). Τα χρησιμοποιεί όλα, παλιά και νέα υλικά, παλιές και νέες μεθοδολογίες, τα έχει καλά με τη λατρεία της τεχνολογίας και όλες τις παραλλαγές του θετικισμού, αναγορεύει τον λογικό εμπειρισμό σε μέγιστη αρετή και δρα δια της ισχύος και των νέων μηχανισμών που διαθέτει.
Ο «διανοούμενος» δημοσιογράφος, νυν βουλευτής και πρώην υπουργός, θα μπορούσε αντί για «πραγματισμό και όραμα» να έλεγε «με ρεαλισμό και όραμα», θα ήταν πιο ανώδυνο. Δύο τινά συμβαίνουν: Ή δεν ξέρει τι εστί πραγματισμός και απλά διαισθάνεται ότι έχει σχέση με μια ρεαλιστική πολιτική που φέρνει αποτελέσματα, ή γνωρίζει πολύ καλά, αλλά θέλει να «αναβαθμίσει» το πολιτικό στοιχείο με το περιεχόμενο του πραγματισμού. Στην «εποχή των τεράτων» –φράση που αγαπά κι ο έτερος διανοούμενος Κ. Δουζίνας, ο οποίος ως φιλόσοφος λατρεύει τον Ολυμπιακό και δεν τα χαλάει με τον Μαρινάκη– φυτρώνουν και τερατώδη σχήματα, «με πραγματισμό και όραμα»…
Για όποιον θέλει να ανατρέξει, ο σολωμικός στίχος «με λογισμό και μ’ όνειρο» ανήκει στα σχεδιαγράμματα του ποιητή στο ανολοκλήρωτο αριστούργημα «Ελεύθεροι πολιορκημένοι». Φυσικά, αξίζει χίλιες φορές περισσότερο η ανάγνωση του έργου από την παρακολούθηση της ελεύθερης πτώσης πολιτικών της πλάκας.
Το παρόν σημείωμα γράφτηκε με αφορμή ένα άρθρο του Ν. Ξυδάκη στα ΝΕΑ
Σ.Π.
