Ούτε μια λαθροχειρία της προκοπής δεν κατάφερε το διεφθαρμένο και υποστηριζόμενο από τον στρατό πολιτικό-επιχειρηματικό βαθύ κράτος της Αλγερίας. Οι Αλγερίνοι έχουν ξεσηκωθεί εδώ και δέκα μήνες απαιτώντας δημοκρατία και δικαιοσύνη*, και η αποχή τους από τη στημένη και πλήρως χειραγωγημένη εκλογική διαδικασία της 12ης Δεκεμβρίου ήταν τόσο συντριπτική ώστε, παρ’ όλες τις «παρεμβάσεις», δεν έγινε κατορθωτό να υποβαθμιστεί. Έτσι η ελεγχόμενη από τη στρατιωτική ηγεσία εθνική εφορευτική επιτροπή τα μαγείρεψε από εδώ κι από εκεί, και τελικά αναγκάστηκε να ανακοινώσει αποχή άνω του 60%, και επιπλέον 13% λευκών και άκυρων ψηφοδελτίων.
Στην πραγματικότητα βέβαια, όπως ανακοίνωσε μεταξύ άλλων η βερβερίνικη Συσπείρωση για τον Πολιτισμό και τη Δημοκρατία (RCD), ένα από τα κόμματα που υποστήριζαν το κάλεσμα του λαϊκού κινήματος διαμαρτυρίας για αποχή, η συμμετοχή περιορίστηκε γύρω στο 10%. Ακόμη και αν ληφθούν υπόψη μόνο τα μαγειρεμένα επίσημα ποσοστά, ο εκλεκτός του στρατού Αμπντελματζίντ Τεμπούν ανακηρύχθηκε πρόεδρος με την υποστήριξη μόλις του 20% του εκλογικού σώματος, δηλαδή έχει σχεδόν ανύπαρκτη νομιμοποίηση. Το γεγονός αυτό καταδεικνύεται και από το ότι οι κάλπες κάθε άλλο παρά καταλάγιασαν τις μαζικές διαμαρτυρίες, καθώς οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν και μετά τις εκλογές.
Αποτυχία του στρατού ως «πυροσβέστη»
Αυτό που ζητά η μεγάλη πλειοψηφία του αλγερίνικου λαού, είτε διαδηλώνει είτε όχι, είναι να ξηλωθεί μια και καλή το «σύστημα», όπως αποκαλούν οι Αλγερίνοι το ημιστρατιωτικό καθεστώς που κυβερνά εδώ και δεκαετίες την Αλγερία μαζί με την πολιτική-επιχειρηματική ελίτ, έχοντας και το ΟΚ της παλιάς αποικιακής δύναμης, της Γαλλίας. Η αιματηρή καταστολή του πρώτου κύματος διαμαρτυρίας, από τον Φεβρουάριο ως τον Απρίλιο, δεν έδωσε τα προσδοκώμενα από το καθεστώς αποτελέσματα. Έτσι ο στρατός τελικά παρενέβη με «πυροσβεστικές» διαθέσεις, ωθώντας σε υποχρεωτική έξοδο τον μέχρι τότε αιωνόβιο πρόεδρο Μπουτεφλίκα και υποσχόμενος «εκδημοκρατισμό».
Αυτό που ζητά η μεγάλη πλειοψηφία του αλγερίνικου λαού, είτε διαδηλώνει είτε όχι, είναι να ξηλωθεί μια και καλή το «σύστημα», όπως αποκαλούν οι Αλγερίνοι το ημιστρατιωτικό καθεστώς που κυβερνά εδώ και δεκαετίες την Αλγερία
Αντί όμως αυτή η κίνηση να λειτουργήσει κατευναστικά, έγινε κατανοητή από τους εξεγερμένους ως απόδειξη της δύναμής τους – μια αίσθηση ανύπαρκτη για δεκαετίες, αρχικά εξαιτίας της εκατόμβης που προκάλεσε η βάρβαρη σύγκρουση των υποστηριζόμενων από τη Γαλλία στρατιωτικών με τους ισλαμιστές και τζιχαντιστές που ενισχύονταν από τις ΗΠΑ (τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα), κι έπειτα εξαιτίας της σιδηράς πυγμής με την οποία κυβερνούσε το μετεμφυλιακό καθεστώς. Έτσι το κίνημα διαμαρτυρίας που ξέσπασε αυθόρμητα πριν 8 μήνες συνεχίστηκε μέχρι και σήμερα, με βασικά αιτήματα την αποχώρηση του στρατού από την πολιτική ζωή, την απελευθέρωση των πολιτικών κρατούμενων, την καταπολέμηση της τεράστιας διαφθοράς κ.ο.κ.
Αποσταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής
Πάντως το απονομιμοποιημένο καθεστώς πήρε αυτήν την εβδομάδα μια απρόσμενη ανάσα εξαιτίας της ταχείας αποσταθεροποίησης της ευρύτερης περιοχής λόγω της λιβυκής σύρραξης και της απειλής που αυτή συνιστά για την Αλγερία. Είχε προηγηθεί ο αιφνίδιος και περίεργος θάνατος του 80χρονου στρατηγού Αχμέντ Γκαΐντ Σαλάχ, επικεφαλής του αλγερίνικου ΓΕΕΘΑ. Ο Σαλάχ, ως ο πραγματικός ισχυρός άνδρας της χώρας, είχε βρεθεί στο στόχαστρο των διαδηλωτών – αλλά ο θάνατός του τη στιγμή του παροξυσμού της διεθνοποιημένης σύγκρουσης στη Λιβύη, με άμεση την «υπόσχεση» στρατιωτικής επέμβασης από την Τουρκία και άλλες δυνάμεις, πάγωσε ένα τμήμα των κινητοποιούμενων λόγω του φόβου επέκτασης του λιβυκού πολέμου και στις γειτονικές χώρες.
Έτσι οι διαδηλώσεις αυτής της Παρασκευής, βοηθούντων και των πρωτοχρονιάτικων διακοπών, ήταν σαφώς μικρότερες των προηγούμενων. Την προηγούμενη νύχτα είχε συνεδριάσει το πανίσχυρο «Ανώτατο Συμβούλιο Ασφαλείας» της Αλγερίας με τη συμμετοχή του νέου προέδρου Τεμπούν και του στρατηγού Σενγκριά, αντικαταστάτη του Σαλάχ, με αντικείμενο τη στάση της Αλγερίας στη σύρραξη της γειτονικής Λιβύης. Εκεί από τη μια η «αναγνωρισμένη από τη διεθνή κοινότητα» κυβέρνηση, με στρατιωτική υποστήριξη κυρίως από την Τουρκία, προσπαθεί να αναχαιτίσει την προέλαση του πολέμαρχου Χαφτάρ, που ενισχύεται από τη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, τα Εμιράτα του Κόλπου (πλην Κατάρ) και –εμμέσως πλην σαφώς– από τη Γαλλία αλλά και τη Ρωσία.
Μέχρι στιγμές οι γείτονες της Λιβύης, Αλγερία και Τυνησία, φρόντιζαν να μην εμπλακούν στη σύγκρουση. Τώρα τα μηνύματα είναι αντιφατικά και από τις δύο χώρες, που δέχονται κι αυτές πλέον «επίθεση φιλίας» από τον Ερντογάν. Ίσως οι Αλγερίνοι στρατιωτικοί να βλέπουν την εμπλοκή τους σε ένα εξωτερικό μέτωπο ως ευκαιρία απαλλαγής τους, έστω και προσωρινά, από την πίεση της λαϊκής πλειοψηφίας στο εσωτερικό…
* Για τα άρθρα του Δρόμου σχετικά με την Αλγερία, βλ. edromos.gr/tag/αλγερία