Το γνωστό νερό μεταξύ Ιβάν Σαββίδη, Cocal-Cola και Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Της Δέσποινας Χαραλαμπίδου*
Από την αρχαιότητα ,ανάμεσα στα σύνορα Θεσσαλονίκης-Χαλκιδικής, στις παρυφές του όρους Κάλαυρος, υπήρχε μία πηγή από την οποία ανέβλυζε άφθονο νερό, σχηματίζοντας λίμνη που κατέληγε μέσα από ρεματιά, σε ένα μαγευτικό τοπίο, στο ποτάμι Ανθεμούντα. Από την ίδια ακριβώς τοποθεσία, αναβλύζει μέχρι και σήμερα το Ανθρακούχο Φυσικό Μεταλλικό Νερό Σουρωτή.
Οι γέροντες της περιοχής, αναπαράγοντας τους θρύλους της περιοχής, αναφέρουν ότι ένας από τους τακτικούς επισκέπτες και λάτρης του νερού, ήταν και ο Μέγας Αλέξανδρος. Το νερό έγινε διάσημο από τους εμπόρους και γύρω στο 1900, άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους γύρω από το χωριό, οι πρώτοι μόνιμοι κάτοικοι, οι οποίοι και ονόμασαν τον οικισμό που έχτισαν Σουρωτή.
Στη διάρκεια του Α Παγκοσμίου Πολέμου, το 1915, Γάλλοι στρατιώτες που στρατοπέδευσαν στην περιοχή, ενθουσιασμένοι από την εξαιρετική ποιότητα του νερού, δημιούργησαν ένα υποτυπώδες εμφιαλωτήριο και οργάνωσαν τις πρώτες αποστολές νερού στη Γαλλία. Δύο χρόνια αργότερα, το 1917, το παράδειγμα των Γάλλων στρατιωτών, ακολουθούν και Σέρβοι της μεραρχίας Μοράβα, οι οποίοι και εκσυγχρονίζουν το εμφιαλωτήριο και το εγκαθιστούν σε νέο διώροφο κτίριο και ονομάζουν το νερό της πηγής Kisepe Boda (υπόξινο νερό).
Με το τέλος του πολέμου η διαχείριση του εμφιαλωτηρίου περνάει σε ελληνικά χέρια και το 1935, συντάσεται η πρώτη σύμβαση με τον τότε ιδιοκτήτη Γ.Χωναίο και το ελληνικό δημόσιο, για την εκμετάλλευση της πηγής Σουρωτή μέχρι το 1985.
Μετά από δύο χρόνια πολύμορφων αγώνων των κατοίκων, παραχωρήθηκε το 1987, από το ελληνικό δημόσιο το δικαίωμα εκμετάλλευσης της πηγής στην Κοινότητα Σουρωτή, η οποία και δημιούργησε την Κοινοτική Επιχείρηση Εμφιάλωσης Μεταλλικού Νερού «Σουρωτή». Η Κοινοτική επιχείρηση, κατορθώνει να αναγνωριστεί το νερό της Σουρωτής, ως Φυσικό Μεταλλικό Νερό, ασβεστούχο, μαγνησιούχο υπόξινο, οξυανθρακούχο, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία και να συμπεριληφθεί στον κατάλογο των Φυσικών Μεταλλικών Νερών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προχωράει επίσης σε εκσυγχρονισμό του τεχνολογικού της εξοπλισμού, κάνοντας παράλληλα γοργά βήματα για την κατάκτηση μέρους της ελληνικής αλλά και της διεθνούς αγοράς.
Το 1998, με πρωτοβουλία της τότε δημοτικής αρχής, μετατρέπεται σε Ανώνυμη Εταιρία, πολυμετοχικού χαρακτήρα και με τη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δήμος και Νομαρχία) και κατορθώνει, τα προϊόντα της να τα προτιμάει μεγάλο κομμάτι του καταναλωτικού κοινού και στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό.
Τριάντα χρόνια μετά το 1987
Τριάντα χρόνια σχεδόν μετά τους αγώνες των κατοίκων για την παραχώρηση από το ελληνικό δημόσιο της εκμετάλλευσης της πηγής στην τότε Κοινότητα, οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης, γίναμε μάρτυρες ενός αγώνα δρόμου, μεταξύ των ομίλων: Ιβάν Σαββίδη από τη μια και της Coca-Cola από την άλλη, με έπαθλο για τον νικητή την ίδια επιχείρηση Σουρωτή Α.Ε.
Και οι δύο όμιλοι, στη προσπάθειά τους να αγοράσουν τις πολυπόθητες μετοχές της εταιρίας για να αποκτήσουν και τον έλεγχο της, υποσχέθηκαν τα «πάντα όλα»: την διατήρηση της επιχείρησης, την ανάπτυξή της, τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, την ανάπτυξη της περιοχής, την οικονομική συνδρομή στην ομάδα του χωριού και άλλα πολλά ευτράπελα ακούστηκαν στις συναντήσεις που οργάνωσαν οι όμιλοι σε ξενοδοχεία της πόλης μας για να πείσουν τους 1.200 περίπου κατόχους του 58% των μετοχών της εταιρίας!
Προκαλεί βέβαια πολλαπλά ερωτηματικά, το γεγονός ότι η διοίκηση της εταιρίας, δεν έκανε καμία ενέργεια συγκράτησης της διάθεσης των μετοχών της, όταν μάλιστα ο ίδιος ο διευθύνων σύμβουλός της δήλωνε πριν από λίγο καιρό ότι: «αν και τα δύο τελευταία χρόνια η εταιρία δεν έχει κέρδη, οι ζημιές δεν είναι τόσο μεγάλες, η εταιρία βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση, δεν έχει τραπεζικό δανεισμό, η ρευστότητά της είναι σε πολύ ικανοποιητική κατάσταση, έχει ισχυρή καθαρή θέση, κεφαλαιακή επάρκεια, δεν έχει καμία ληξιπρόθεσμη οφειλή, ποτέ δεν καθυστέρησε ούτε μία μέρα την πληρωμή εργαζομένων και ασφαλιστικών εισφορών ».
Ερωτηματικά όμως προκαλεί και η στάση της διοίκησης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠKΜ), η οποία, ως προίκα από την πρώην Νομαρχία Θεσσαλονίκης, κατέχει το 4,65 % των μετοχών και όλο το προηγούμενο διάστημα της «διαμάχης» των δύο ομίλων για τον έλεγχο της εταιρίας, όχι μόνο δεν πήρε καμία πρωτοβουλία για την διατήρηση του πολυμετοχικού χαρακτήρα της επιχείρησης και του κοινωνικού της χαρακτήρα, αλλά έδωσε και το πράσινο φως με απόφασή της για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου.
Η μετοχική σύνθεση της εταιρίας έχει διαμορφωθεί ως εξής: Σαββίδης 45%, Coca-Cola 19%, Δήμος Θέρμης 16%, ΠΚΜ 4,65%, Συνεταιρισμός 4,50% και άλλοι μικρομέτοχοι. Την Τετάρτη 21/12 έγινε γενική συνέλευση των μετόχων και εκλέχτηκε νέο διοικητικό συμβούλιο. Πρόεδρος επανεκλέχτηκε ο Γ.Λόλας Γ. και διευθύνων σύμβουλος ο Ι.Ιωαννίδης. Το νέο Δ.Σ. εκλέχτηκε με ποσοστό 93% που υποδηλώνει ότι οι δύο μεγαλομέτοχοι (Σαββίδης, Coca-Cola), παρά τις κόντρες για την εξαγορά των μετοχών έχουν συμφωνήσει στο επιχειρηματικό σχέδιο. Η απόφαση για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου (που κατά πάσα πιθανότητα θα αλλάξει και τη μετοχική σύνθεση), αναβλήθηκε για τις 20/1/2017.
Τρία υστερόγραφα
Λίγα χιλιόμετρα μόλις χωρίζουν την επιχείρηση Σουρωτή Α.Ε. και το εργοστάσιο της Coca-Cola στη Θεσσαλονίκη, που τρία χρόνια πριν το έκλεισε και μετέφερε όλη την παραγωγική της διαδικασία στην Βουλγαρία, πετώντας στον δρόμο τους εργαζόμενους…
Ο όμιλος Ιβάν Σαββίδη έχει καταγγελθεί πολλάκις για αντεργατικές πρακτικές. Στην ΣΕΚΑΠ, το πρώτο εάν δεν κάνω λάθος εργοστάσιο που εξαγόρασε στην Ελλάδα, ο συνδικαλισμός απαγορεύεται και οι απολύσεις είναι σε ημερήσια διάταξη…
Η Coca-Cola είναι ένας από τους χορηγούς του κ.Μπουτάρη για τον Χριστουγεννιάτικο στολισμό της πόλης και ο Ιβάν Σαββίδης, το τιμώμενο πρόσωπο από τον κ.Τζιτζικώστα στην ορκωμοσία του ίδιου ως Περιφερειάρχη τον Σεπτέμβριο του 2014.
* Η Δέσποινα Χαραλαμπίδου είναι πρώην βουλευτίνα, περιφερειακή σύμβουλος Κεντρικής Μακεδονίας και επικεφαλής της Ριζοσπαστικης Αριστερης Ενοτητας.
