Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Ερευνητές της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιοτεχνολογίας Nature Biotechnology, σύμφωνα με το Live Science, μελέτησαν δείγματα πάγων από 21 παγετώνες του Οροπεδίου του Θιβέτ, μιας περιοχής μεγάλου υψομέτρου ανάμεσα στην οροσειρά των Ιμαλαΐων στα νότια και στην έρημο Τακλαμακάν στα βόρεια. Η έρευνα αποκάλυψε 968 άγνωστα μέχρι σήμερα είδη μικροβίων και η ανάλυση των γονιδιωμάτων τους έδειξε ότι μερικά τουλάχιστον από αυτά έχουν τη δυνατότητα να πυροδοτήσουν νέες πανδημίες, σε περίπτωση που ένα γρήγορο λιώσιμο των πάγων, λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, τα απελευθερώσει από την παγωμένη «φυλακή» τους.
Είναι η πρώτη φορά που αναλύεται πλήρως το γονιδίωμα μικροβιακών κοινοτήτων κρυμμένων μέσα σε αρχαίους παγετώνες. Τα μικρόβια που βρέθηκαν, είναι κυρίως βακτήρια, αλλά επίσης αρχαιοβακτήρια, μύκητες κ.ά. Το 98% είναι τελείως άγνωστα για τους επιστήμονες, ενώ η μεγάλη μικροβιακή βιοποικιλότητα μέσα στους πάγους εξέπληξε τους ερευνητές.
Οι Κινέζοι επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι ακριβώς πόσο παλαιά είναι μερικά από αυτά τα μικρόβια των παγετώνων. Προηγούμενες μελέτες πάντως έχουν δείξει ότι είναι δυνατό να αναζωογονηθούν μικρόβια παγιδευμένα προ τουλάχιστον 10.000 ετών. Μια προηγούμενη έρευνα του 2020 είχε αναλύσει πυρήνες πάγου από έναν μόνο θιβετανικό παγετώνα και είχε ανακαλύψει 33 διαφορετικές ομάδες ιών μέσα στους πάγους, εκ των οποίων 28 δεν είχαν ποτέ παρατηρηθεί έως τότε.
Η ποικιλία των «παγωμένων» μικροοργανισμών, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη τήξη των παγετώνων λόγω κλιματικής αλλαγής, αυξάνει τις πιθανότητες δυνητικά επικίνδυνα μικρόβια –κυρίως βακτήρια– να δραπετεύσουν και να σπείρουν άγνωστες αρρώστιες στη Γη, «οδηγώντας σε τοπικές επιδημίες ή ακόμη και πανδημίες», σύμφωνα με τους ερευνητές. Υπάρχουν ήδη ενδείξεις πως μερικά από αυτά τα άγνωστα βακτήρια μπορεί να αποδειχθούν άκρως επικίνδυνα για τους ανθρώπους και όχι μόνο.
Ακόμη κι αν τελικά αυτά τα παθογόνα βακτήρια δεν επιβιώσουν για πολύ χρόνο μετά την απελευθέρωσή τους από τους παγετώνες τους, μπορεί παρόλα αυτά να προκαλέσουν προβλήματα, σύμφωνα με τους ερευνητές, επειδή τα βακτήρια έχουν τη μοναδική ικανότητα να ανταλλάσσουν μεγάλα τμήματα του DNA τους με άλλα βακτήρια. Έτσι, ακόμη κι αν τα βακτήρια των πάγων πεθάνουν λίγο μετά τη δραπέτευσή τους, μπορεί να έχουν προλάβει να περάσουν σε άλλα βακτήρια μερικούς παθογόνους παράγοντες που κρύβονται στο γενετικό υλικό τους.
Το Θιβετανικό Οροπέδιο πιθανώς μελλοντικά αποδειχθεί εστία μελλοντικών επιδημιών ή πανδημιών, καθώς οι παγετώνες του –μετά την τήξη τους– τροφοδοτούν με φρέσκο νερό διάφορα μεγάλα και μικρά ποτάμια, όπως τον Γιανγκτσέ, τον Κίτρινο Ποταμό, τον Γάγγη κ.ά., που παρέχουν νερό στις δύο πολυπληθέστερες χώρες του κόσμου, την Κίνα και την Ινδία. Όπως έδειξε και η Covid-19, οι πανδημίες τείνουν να ξεπηδάνε από περιοχές με μεγάλο πληθυσμό.
Όμως το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την Ασία, καθώς περισσότεροι από 20.000 παγετώνες υπάρχουν στη Γη, καλύπτοντας πάνω από το 10% της επιφάνειας της ξηράς. Κάθε παγετώνας εκτιμάται ότι έχει τις δικές του μοναδικές μικροβιακές κοινότητες. Οι δορυφορικές εικόνες δείχνουν ότι από το 2000 έως σήμερα έχει επιταχυνθεί η απώλεια πάγων από τους περισσότερους παγετώνες του πλανήτη, πράγμα που αυξάνει τον κίνδυνο για τη διαρροή μικροβίων και την πρόκληση νέων πανδημιών κάπου στη Γη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Κίνδυνος για πυρκαγιές
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Μάθιου Τζόουνς του Κέντρου Ερευνών Tyndall για την Κλιματική Αλλαγή στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωφυσικής Reviews of Geophysics, επιβεβαιώνουν ότι η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή συνιστά βασικό παράγοντα για την αύξηση κινδύνου των δασικών πυρκαγιών παγκοσμίως, καθώς δημιουργούνται ξηρές και καυτές συνθήκες που ευνοούν το ξεκίνημα και την εξάπλωση μίας μεγάλης και δύσκολα ελεγχόμενης πυρκαγιάς. Όσο αυξάνεται η θερμοκρασία του πλανήτη στο μέλλον τόσο θα αυξάνεται ο κίνδυνος των πυρκαγιών.
Τα κλιματικά μοντέλα δείχνουν ότι αυτό ισχύει ιδιαίτερα για περιοχές όπως η Μεσόγειος (όπου και η Ελλάδα) και η Αμαζονία στη Νότια Αμερική. Εάν, πάντως, η άνοδος της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας φθάσει τελικά τους 2 έως 3 βαθμούς σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, τότε εκτιμάται ότι σχεδόν όλες οι περιοχές του πλανήτη θα γίνουν πιο «φιλικές» για τις πυρκαγιές.
Σύμφωνα με τη μελέτη:
- Η διάρκεια της ετήσιας περιόδου πυρκαγιών έχει –κατά μέσο όρο– αυξηθεί παγκοσμίως κατά 14 ημέρες ετησίως (27%) στη διάρκεια της περιόδου 1979-2019.
- Η συχνότητα των ημερών με ακραίο καιρό ιδανικό για πυρκαγιές έχει αυξηθεί κατά 10 ημέρες ετησίως (54%) κατά μέσο όρο παγκοσμίως στη διάρκεια της ίδιας περιόδου.
- Από την άλλη πλευρά, σε παγκόσμιο επίπεδο, η συνολική έκταση που έχει καεί από πυρκαγιές εμφάνισε μείωση περίπου κατά το ένα τέταρτο ή 1,1 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα κατά τα έτη 2011-2019. Μεγάλο μέρος αυτής της μείωσης (590.000 τ.χλμ.) έχει υπάρξει στις αφρικανικές σαβάνες, όπου το 60% έως 70% των παγκόσμιων καμένων εκτάσεων συμβαίνει κάθε χρόνο. Όμως, μεγάλες αυξήσεις στις καμένες εκτάσεις παρατηρούνται σε άλλες περιοχές του κόσμου, π.χ. στα σιβηρικά και βορειοαμερικανικά δάση.
Πηγή: skai.gr
Αλλαγές στον πυρήνα της Γης
Η γνώση μας για το εξωτερικό τμήμα του πυρήνα της Γης και ο ρόλος του στο μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας βασίζονται ως επί το πλείστον στη θεωρία. Οι επιστήμονες δεν έχουν παρατηρήσει ποτέ απευθείας τη συναγωγή θερμότητας και πώς αυτή μπορεί να αλλάζει… έως τώρα. Η Ying Zhou του Virginia Tech προσφέρει για πρώτη φορά αποδείξεις.
H Zhou μελέτησε τα σεισμικά κύματα από δύο διαφορετικούς σεισμούς σε κοντινές τοποθεσίες με διαφορά 20 ετών. Έτσι, εντόπισε αλλαγές που λαμβάνουν χώρα μεταξύ του εξωτερικού πυρήνα και του μανδύα. Ο σίδηρος που υπάρχει στον εξωτερικό πυρήνα επηρεάζει άμεσα το μαγνητικό πεδίο της Γης, προσφέροντας προστασία από κοσμική και ηλιακή ακτινοβολία, που μπορούν να κάνουν τη Γη μία ακατοίκητη έρημο.
Τα δεδομένα έδειξαν λοιπόν πως τα σεισμικά κύματα ταξίδεψαν περνώντας από την ίδια περιοχή του εξωτερικού πυρήνα, ένα δευτερόλεπτο πιο γρήγορα και στους δύο σεισμούς.
Κάτι άλλαξε στο μονοπάτι των κυμάτων και μπορούν να ταξιδέψουν ταχύτερα τώρα. Το υλικό που βρισκόταν εκεί πριν 20 χρόνια, εξαφανίστηκε. Αυτό είναι νέο υλικό και είναι ελαφρύτερο. Αυτά τα ελαφριά στοιχεία θα κινηθούν προς τα πάνω και θα αλλάξουν την πυκνότητα της περιοχής όπου βρίσκονται.
Ο πρώτος σεισμός έλαβε χώρα στα νησιά Kermadec του νότιου Ειρηνικού ωκεανού τον Μάιο του 1997 και ο δεύτερος τον Σεπτέμβριο του 2018, δίνοντας στους ερευνητές μία μοναδική ευκαιρία να δουν πώς αλλάζει ο πυρήνας της Γης στον χρόνο.
Ο βόρειος γεωμαγνητκός πόλος κινείται με μία ταχύτητα 50 χιλιομέτρων τον χρόνο. Απομακρύνεται από τον Καναδά και πάει προς Σιβηρία. Το μαγνητικό πεδίο δεν είναι ίδιο κάθε μέρα. Αλλάζει. Αφού αλλάζει, υποθέτουμε πως και η συναγωγή θερμότητας στο εξωτερικό τμήμα του πυρήνα αλλάζει με τον καιρό, αλλά δεν υπήρχαν αποδείξεις, δεν το είχαμε δει ποτέ. Τώρα μπορούμε να το δούμε. Αν μπορούμε να το δούμε από σεισμικά κύματα στο μέλλον, θα μπορούμε να εγκαταστήσουμε σεισμικούς σταθμούς και να παρακολουθούμε τη ροή.
Η Zhou υποστηρίζει πως τα ελαφρύτερα στοιχεία, όπως το υδρογόνο, ο άνθρακας και το οξυγόνο απελευθερώθηκαν στον εξωτερικό πυρήνα από το 1997 και ανταποκρίνονται σε μία μείωση πυκνότητας 2-3%, καθώς και σε μία συναγωγή ταχύτητας περίπου 40 χιλιομέτρων την ώρα.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Nature Communications Earth & Environment.
Πηγή: Unboxholics
