του Ρούντι Ρινάλντι
Τι είδους εγχείρημα μπορεί να είναι ο Δρόμος του δεύτερου κύκλου; Σε αυτό το ερώτημα πρέπει, κατ’ αρχάς, να δώσουμε μιαν απάντηση.
Ο Δρόμος πρέπει ενσυνείδητα και σχεδιασμένα να προσδιοριστεί ως συμβολή διεξόδου της χώρας από την καθολική κρίση.
Ακολουθούν κάποιες σκέψεις γύρω από τις κατευθύνσεις και τη θεματολογία που θα κάνουν διακριτό το εγχείρημα του Δρόμου στο άμεσο μέλλον.
Η χρεοκοπία της Αριστεράς, το πολιτικό κίνημα διεξόδου, το ζήτημα του ανθρωπολογικού τύπου στο μετανεωτερικό περιβάλλον, το ζήτημα του πολιτικού συστήματος και όποια άλλα επιλέξουμε, πρέπει να γίνουν αντικείμενο προβολής και διαλόγου από τις στήλες της εφημερίδας, καθώς και άλλων πρακτικών πρωτοβουλιών.
1.Αντιμετώπιση της καταστροφής
Ως εφημερίδα οφείλουμε να προσδιορίσουμε τη διέξοδο όχι ως ένα στάδιο μιας φανταστικής επανάστασης, αλλά ως αποτέλεσμα αντιμετώπισης των σχεδιασμών και πειραματισμών που εφαρμόζονται, είτε με την οικονομική και κοινωνική ισοπέδωση, είτε με τη διάλυση της χώρας και την ένταξή της στους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς Δύσης, ΝΑΤΟ κ.λπ., είτε με την επεκτατική και εμπρηστική πολιτική της Τουρκίας στην περιοχή.
Πόλεμος, Προσφυγικό, Κυπριακό, Αιγαίο και εμπλοκές θέτουν, έτσι κι αλλιώς, το ζήτημα των σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας-Ευρώπης-ΗΠΑ, και η πριμοδότηση της Τουρκίας σε βάρος της Ελλάδας είναι κραυγαλέα. Το ζήτημα των γεωπολιτικών γενικά και το ζήτημα της Ευρώπης πιο ειδικά οφείλουν να αναλυθούν και να προσδιοριστεί μια στάση και μια πολιτική απέναντί τους. Ο ευρωπαϊσμός δεν είναι λύση, όπως δεν είναι λύση η εγκατάλειψη της ευρωπαϊκής διάστασης. Η μεγαλύτερη πρόσδεση της χώρας στον ευρωατλαντικό άξονα και στους τυχοδιωκτισμούς που επιχειρεί βυθίζει περαιτέρω τη χώρα σε αδιέξοδα και διάλυση.
Η πολιτική της διεξόδου αφορά την αντιμετώπιση της ήδη συντελεσμένης εθνικής και κοινωνικής καταστροφής, αλλά και την απόκρουση των νέων πιο βαθιών ρωγμών που προωθούνται στα μεγαλύτερα κύματα τέτοιας καταστροφής που μας περιβάλλουν από παντού.
2.Πολιτικό σύστημα και πραγματική δημοκρατία
Ο Δρόμος οφείλει, επίσης, να προσδιορίσει τη διέξοδο ως αποτέλεσμα κινητοποίησης και συμμετοχής του λαϊκού παράγοντα, πέρα και έξω από τα όρια του υπάρχοντος πολιτικού Συστήματος.
Αυτό σημαίνει ότι: α) πρώτα απ’ όλα οφείλουμε να δώσουμε φωνή σε όσους δεν έχουν φωνή, β) να προβάλουμε την ανάγκη και τις διεργασίες να οικοδομηθεί ένα πολιτικό κίνημα διεξόδου, γ) να θέσουμε το ζήτημα της διανόησης σε σχέση με το σημερινό βάλτωμα και την ανάγκη αναγέννησης της χώρας.
Η νέα μορφή καθεστώτος που διαμορφώνεται πρέπει να αναλυθεί και σε αυτό να αντιπαρατεθεί ένα άλλο επιθυμητό, μιας πραγματικής Δημοκρατίας.
3.Υπέρβαση της χρεοκοπίας της Αριστεράς
Η διέξοδος πρέπει να προσδιοριστεί ως υπέρβαση της σημερινής χρεοκοπίας της Αριστεράς, δίνοντας έμφαση σε αξίες και αρετές, που κάποτε ήταν σε μεγάλο βαθμό αυτονόητες, αλλά ξεχάστηκαν στη συνέχεια. Όπως η αρετή της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, της δοτικότητας, του πατριωτισμού, του διεθνισμού, της ανάγκης επανασύνδεσης της πολιτικής με την ηθική, προβολή της αλήθειας κ.λπ.
Η πολιτική μας δεν είναι ο «αριστερός πόλος» ή «η ενότητα της Αριστεράς». Αυτά σημάδεψαν έναν προηγούμενο κύκλο, δοκιμάστηκαν και οδήγησαν εκεί που οδήγησαν. Πρέπει να εξηγηθεί και ερμηνευτεί η χρεοκοπία της Aριστεράς, να αναζητηθούν προτάσεις και συνθέσεις που να έχουν πιο έντονα αντισυστημικά χαρακτηριστικά. Υπάρχουμε ως εγχείρημα για να συμβάλουμε στο λαό και τον τόπο και όχι για να διασωθεί η υπαρκτή αριστερά ή να διαιωνιστεί το μαγαζί μας.
4.Ριζική κοινωνική, ανθρωπολογική και πολιτιστική κριτική
Η διέξοδος πρέπει να προσδιοριστεί ως συστηματική κριτική και ανάδειξη παραδειγμάτων που ξεπερνούν ή θέτουν στο στόχαστρο τον ανθρωπολογικό τύπο που αναδείκνυε η δυτική καταναλωτική κοινωνία, κι όπως τον διαμορφώνει σήμερα το μετανεωτερικό περιβάλλον. Σχετιζόμενο με αυτά είναι τα ζητήματα της ιδεολογίας, της ατομικότητας, της ελευθερίας. Πιο βαθιά υπάρχει το ζήτημα της αλλοτρίωσης του ανθρώπου σε όλο το φάσμα των σχέσεών του. Δεν επιτρέπεται να είμαστε συντηρητικοί ή εντελώς επιφανειακοί.
Επίσης, ο Δρόμος οφείλει να προσδιορίσει τη διέξοδο και ως στοιχείο πολιτισμού. Ο πολιτισμός ως στιγμή και ανάγκη ανύψωσης του ανθρώπου για να αντιμετωπίσει την τραγικότητα της ύπαρξης και να χαράξει δρόμους λεπτούς και ελικοειδείς που τον οδηγούν περισσότερο στην κατανόηση, την λύτρωση, την υπέρβαση. Η φύση και η ουσία του ανθρώπου μας αναγκάζουν να απλωθούμε σε περιοχές όπου δεν τα έχει πει όλα ο μαρξισμός ή που πρέπει να κάνουμε δάνεια από άλλες περιοχές και επιστήμες.
5.«Αποσυριζοποίηση»
Ο Δρόμος οφείλει να «αποσυριζοποιηθεί» με τις εξής έννοιες: α) Κάνουμε αντικυβερνητικό αγώνα και δεν θεωρούμε αυτήν την κυβέρνηση καλύτερη από μιαν άλλη που πιθανόν μπορεί να προκύψει. β) Η κεντροαριστερή φόρμουλα δεν είναι η δεξιά πτέρυγα του προοδευτικού κινήματος, αλλά είναι η αριστερίζουσα, τάχα κοινωνικά ευαίσθητη πλευρά του αστισμού, του συστήματος κ.λπ., που πολιτεύεται εφαρμόζοντας όλες τις αστικές κυρίαρχες συνταγές μέσω της συνεννόησης, του διαλόγου, της οργάνωσης της συναίνεσης (όσο και όταν μπορεί) και μέσω αριστεροδέξιων κινήσεων. γ) Ο εχθρός μας δεν είναι απλώς ο νεοφιλελευθερισμός, ούτε είναι λύση ο κεϊνσιανισμός. δ) Δεν μπορούμε να τοποθετούμαστε με βάση την «ατζέντα ΣΥΡΙΖΑ»· δηλαδή ό,τι δημιουργεί η προπαγανδιστική του μηχανή για να πετά την μπάλα στην εξέδρα.
6.Κριτική στα προσωποκεντρικά εγχειρήματα
Ο Δρόμος οφείλει να είναι κριτικός και εξαιρετικά προσεκτικός απέναντι στα προσωποκεντρικά εγχειρήματα. Να αναζητά και να αναδεικνύει κριτήρια με τα οποία θα αξιολογεί τα διάφορα εγχειρήματα. Ο ανοικτός χαρακτήρας τους, η χωρητικότητά τους, η μορφή και ο τρόπος που συμπεριφέρεται η ηγεσία τους (οι «σημαίες» κάθε εγχειρήματος), όλα αυτά είναι βασικά ζητήματα, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που γίνονται λογής-λογής πλασαρίσματα.
7.Το ζήτημα του υποκειμένου
Ο Δρόμος οφείλει να αναδεικνύει το πρόβλημα του υποκειμένου στην ελληνική κοινωνία με τρόπο σύνθετο και ουσιαστικό. Το υποκειμενοποιητικό πρόβλημα σε όλα τα επίπεδα που το προσδιορίζουν: κοινωνίας, λαού, στρατευμένης διανόησης, Αριστεράς, ηγεσιών κ.λπ. Τοποθετείται απέναντι στο αίτημα αυτό, θεωρώντας την αναζήτηση κεντρικό ζήτημα κι όχι την έτοιμη συνταγή των παλιών κιταπιών. Συμβάλλει με την αρθρογραφία και τις πρωτοβουλίες του για την αντιμετώπιση του θέματος αυτού, έξω και πέρα από τα στερεότυπα της Αριστεράς (κόμμα-πρωτοπορία, δυαδική αντίληψη για την ταξική πάλη καθώς και διάφορες μονοκαλλιέργειες κ.λπ.) ασκώντας κριτική και στις μεταμοντέρνες απόψεις.