Ο 11χρονος Βασίλης πήγε στο σχολείο και δεν γύρισε το μεσημέρι στο σπίτι του. Πέθανε στο διάλειμμα όταν μετά από έκρηξη η πόρτα του σχολικού λεβητοστασίου εκτοξεύτηκε σε απόσταση 40 μέτρων.
Ο 16χρονος Κώστας βάζει 20 ευρώ βενζίνη στο αγροτικό και φεύγει χωρίς να πληρώσει. Νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση μετά από πυροβολισμό στο κεφάλι που δέχτηκε από αστυνομικό, μέλος της ομάδας που τον καταδίωξε – υπάρχουν σοβαρές καταγγελίες ότι έχει ήδη πεθάνει και δεν το ανακοινώνουν για να μην γενικευτούν οι αντιδράσεις.
Μοιάζουν ασύνδετα τα δύο περιστατικά. Το ένα συνέβη μέρα-μεσημέρι στις Σέρρες και το άλλο έλαβε χώρα στα Διαβατά Θεσσαλονίκης τα μεσάνυχτα. Είναι όμως πραγματικά ασύνδετα;
Το γαϊτανάκι των ευθυνών
Τις τελευταίες μέρες γίνεται προσπάθεια από την κυβέρνηση, τους αρμόδιους φορείς, τα ΜΜΕ να επικρατήσει μια λογική «της κακιάς στιγμής», της ατυχίας, της αστοχίας. Ταυτόχρονα, αρχίζει ένα γαϊτανάκι ευθυνών. Ο μαθητής στις Σέρρες χάθηκε γιατί εκτελούνταν εργασίες εν ώρα λειτουργίας του σχολείου. Σε αυτή την περίπτωση ευθύνονται πότε οι εργαζόμενοι, πότε ο εργολάβος. Πότε ο Δήμος και πότε ο διευθυντής του σχολείου. Μάλιστα γράφτηκε πως ο Βασίλης δεν ήθελε εκείνη την ημέρα να πάει στο σχολείο. Μήπως ήταν η κακή του τύχη; Το γραφτό του τελικά;
Ο Κώστας έκλεψε βενζίνη αξίας 20 ευρώ. «Αν δεν το είχε κάνει», δεν θα κρεμόταν σήμερα η ζωή του από μία κλωστή. «Πώς μπορούμε να κάνουμε κριτική στην αστυνομία; Τη δουλεία τους έκαναν. Ας μην ήταν κλέφτης ο τσιγγάνος». Μήπως σε αυτή την περίπτωση φταίει η κακή του μοίρα και το ξερό του το κεφάλι;
Τα πράγματα όμως στη ζωή δεν εξελίσσονται με βάση την τύχη και τη μοίρα. Ή και να εξελίσσονται ως τέτοια, η τύχη και μοίρα αυτού του τόπου και της κοινωνίας βρίσκονται στα χέρια των εκάστοτε ιθυνόντων. Δηλαδή, της κάθε κυβέρνησης, του πολιτικού προσωπικού και των ελίτ.
Διάλυση και καταστολή
Αυτό που πραγματικά συνδέει τα δύο γεγονότα είναι το πλήρες ξεχαρβάλωμα του (εναπομείναντος) κρατικού μηχανισμού. Το έγκλημα στις Σέρρες σε συνδυασμό με τη φωτιά στο σχολικό λεωφορείο στον περιφερειακό Θεσσαλονίκης και στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου (την τιμητική της έχει η Θεσσαλονίκη), η πλήρης διάλυση των δημόσιων δομών υγείας δεν είναι ούτε συμπτώσεις ούτε ανεξάρτητα. Είναι τα εμφανή συμπτώματα μια κρατικής μηχανής που σαλαμοποιείται, ευτελίζεται και είτε απενεργοποιείται είτε δίνεται εργολαβία.
Η παραπάνω διάλυση δεν μπορεί να προχωρήσει από μόνη της. Χρειάζεται και ένα αντιδημοκρατικό και βίαια κατασταλτικό πλαίσιο. Εκεί ξεκινά και ο ρόλος της αστυνομίας και της δικαιοσύνης. Οι αστυνομικές δυνάμεις μπορούν να ανοίγουν πυρ κατά βούληση (περίπτωση του Ρομά Νίκου Σαμπάνη), να προχωρούν σε άγριους ξυλοδαρμούς (περίπτωση Βασίλη Μάγγου) ακόμη και να βιάζουν (περίπτωση ΑΤ Ομόνοιας). Η δικαιοσύνη μπορεί να κάνει τα στραβά μάτια σε ημέτερους (περίπτωση Λιγνάδη) αλλά να κρίνει παράνομες και καταχρηστικές τις απεργιακές κινητοποιήσεις.
Φυσικά σε αγαστή συνεργασία, σε μια ιδιότυπη ομερτά για τέτοιες περιπτώσεις ή όταν δεν είναι αυτό εφικτό σε πλήρη δικαιολόγηση και υποστήριξη των κυβερνητικών αποφάσεων και πράξεων είναι και τα συστημικά ΜΜΕ. Έπιασαν τόπο φαίνεται οι επιχορηγήσεις της λίστας Πέτσα.
Μόνη της η κοινωνία
Η κοινωνία απέναντι σε όλη αυτή την κατάσταση είναι εκκωφαντικά μόνη της. Ακόμη και η αντιπολίτευση ακολουθεί μια ακίνδυνη –και με αποκλειστικό ορίζοντα τις εκλογές– τακτική. Καμία σύνδεση όλων αυτών των περιπτώσεων και μερική αφωνία για την τραγωδία στις Σέρρες αλλά και τη γενικευμένη αδυναμία του δημόσιου τομέα να παρέχει τα στοιχειώδη. Αναμενόμενη στάση, μιας και μια διαφορετική πολιτική κατεύθυνση θα την έφερνε αφενός αντιμέτωπη με τα δικά της πεπραγμένα αφετέρου δεν έχει καμία πρόθεση να συμβάλλει στη συγκρότηση της κοινωνίας και του λαού σε ένα σώμα που θα μπορέσει να διεκδικήσει και να φέρει αλλαγές. Την ενδιαφέρει απλώς να ενσωματώσει εκλογικά όλο αυτό το κομμάτι το οποίο αποστρέφεται η κυβέρνηση. Αυτό το οποίο χτυπάει το Μαξίμου –κυριολεκτικά και μεταφορικά– ακολουθώντας μια σκληρή λογική «Νόμου και Τάξης» που δεν χωράει τη νεολαία, τις ομάδες που κοινωνικού περιθωρίου (όπως οι Ρομά) στοχεύοντας σε ένα πιο «συντηρητικό» ακροατήριο. Ακριβώς σε αυτή την τακτική εντάσσεται και τα 600 ευρώ δώρο στους ένστολους. Αυτούς που πυροβόλησαν εν ψυχρώ έναν 16χρονο και μετά ξυλοφόρτωσαν τον πατέρα του.
Αυτού του πατέρα που δεν δίστασε να παραδεχτεί το λάθος του γιου και να ζητήσει δημόσια συγνώμη. Αυτού του πατέρα «που μεγάλωσε τον γιο του με τη φτώχεια του» και πλέον το μόνο που αναζητά είναι δικαιοσύνη. Όπως ακριβώς και οι γονείς του αδικοχαμένου Βασίλη στις Σέρρες.
Νόμος, τάξη και διαχωρισμοί
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως πολλές φορές έχουμε τονίσει από τις στήλες μας, εφαρμόζει μια ακραία αντικοινωνική πολιτική που γεννά φτώχεια, ανασφάλεια και βία. Έτσι για να μπορέσει να «ρεφάρει» τα προβλήματα που γεννά η ίδια η πολιτική της εφαρμόζει κάποιες ειδικές πολιτικές.
Μία από αυτές είναι η καταστολή –και μάλιστα χωρίς πρόσχημα–, ειδικά απέναντι στη νεολαία αλλά και το δόγμα «Νόμος και Τάξη» απέναντι συνολικά στη κοινωνία. Η κυβέρνηση έχει μια ακραία πολιτική κατά της νεολαίας σε πολλά και διαφορετικά πεδία. Έτσι δεν έχει την παραμικρή υποστήριξη από τους νέους ανθρώπους αν εξαιρέσεις όσους ανήκουν κομματικά στη Ν.Δ. Για να μπορέσει να αναπληρώσει τη χασούρα που έχει από τους νέους, απευθύνεται στα παραδοσιακά δεξιά και ακροδεξιά ακροατήρια με αιχμή του δόρατος το πολιτικό δόγμα «Νόμος και Τάξη» και προσπαθεί για τη εκλογική συσπείρωσή τους γύρω από τη Ν.Δ. Για να μπορέσει να έχει πέραση αυτή η πολιτική της εκμεταλλεύεται τα κοινωνικά άγχη και ανασφάλειες που γεννά η διάλυση της κοινωνίας – πάντα κάτω από τη δική της πολιτική μπαγκέτα και με τις ευλογίες ολόκληρου του πολιτικού συστήματος. Και βέβαια, το μόνο που επί της ουσίας κάνει είναι να «χαϊδεύει αυτιά», αφού μόνο «πουλάει ασφάλεια» στους πολίτες, δεν κάνει κάτι για να αισθάνεται ασφαλής ο πολίτης πέρα από το σπέρνει καταστολή στο κοινωνικό σώμα και ειδικά απέναντι στους νέους και στους πιο περιθωριοποιημένους.
Όμως αυτή είναι μια πλευρά της πολιτική της κυβέρνησης. Υπάρχει και μια άλλη που είναι συμπληρωματική και είναι η δημιουργία τεχνητών διαχωρισμών, η διάλυση κοινωνικών δεσμών, η καλλιέργεια του φόβου και το σπρώξιμο στο να κλειστούν οι πολίτες στο καβούκι τους. Στόχος αυτής της πολιτικής είναι να γίνει η διαχείριση και η χειραγώγηση της κοινωνίας πολύ ευκολότερη. Θα μπορούσε μάλιστα κάποιος να πει ότι αυτή η πολιτική έχει γίνει ένα μόνιμο και γνώριμο μοτίβο τα τελευταία χρόνια και έχει ακολουθηθεί από όλες τις κυβερνήσεις. Και έχουμε διάφορους μηχανισμούς όπως π.χ. τα ΜΜΕ που μέσα από το οργανωμένο ψέμα σπρώχνουν διάφορα τμήματα της κοινωνίας να έρθουν σε αντιπαράθεση με άλλα κοινωνικά κομμάτια ,την ίδια στιγμή που καλλιεργούνται καταστάσεις έντονης πόλωσης, μίσους και έντασης. Βασικός στόχος να καλυφθούν οι βασικοί ένοχοι κάθε φορά και οι πολιτικές που γεννούν τα προβλήματα.
