Όσκαρ Λόπεζ Ριβέρα, σύμβολο του αγώνα του Πουέρτο Ρίκο
Να τολμάμε να βρίσκουμε ουσιαστικό νόημα στη ζωή μας
Ο Όσκαρ Λόπεζ Ριβέρα, ηγέτης και σύμβολο του κινήματος για την Ανεξαρτησία του Πουέρτο Ρίκο από τις ΗΠΑ, πέρασε 36 χρόνια στις αμερικανικές φυλακές (εκ των οποίων τα περισσότερα σε καθεστώς πλήρους απομόνωσης). Είχε καταδικαστεί για «ανταρσία» σε ισόβια κάθειρξη, παρόλο που δεν βαρυνόταν με καμία πράξη βίας… Απελευθερώθηκε μόλις τον περασμένο Μάιο, σε ηλικία 74 ετών, αφού επί δεκαετίες αρνούνταν να δηλώσει μετάνοια ώστε να του απονεμηθεί χάρη. Η πρώτη δήλωσή του μόλις αποφυλακίστηκε είναι χαρακτηριστική του αγωνιστικού πνεύματος που πάντα είχε και έχει: «Τίποτα δεν κοστίζει η αγάπη προς την πατρίδα. Αυτό που κοστίζει είναι να τη χάσεις». Τα τελευταία χρόνια η κοινότητα του Resistance Festival πήρε μέρος στο διεθνές κίνημα για την απελευθέρωσή του, ενώ στο περσινό φεστιβάλ το πορτορικάνικο κίνημα εκπροσωπήθηκε από την πανεπιστημιακό Ντέμπορα Σαντάνα – που θα είναι και φέτος μαζί μας! Καθώς οι πάμπολλες υποχρεώσεις του Όσκαρ Λόπεζ Ριβέρα, αλλά και αντικειμενικά προβλήματα (με αποκορύφωμα τον καταστροφικό τυφώνα που σάρωσε το Πουέρτο Ρίκο…), δεν του επιτρέπουν να είναι μαζί μας, μας έστειλε το παρακάτω μήνυμα:
Συντρόφισσες και σύντροφοι του Resistance Festival,
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω διαβεβαιώνοντάς σας ότι, για όσους από εμάς τολμάμε να αντιστεκόμαστε και να αγωνιζόμαστε, το τελικό επιστέγασμα των μακροχρόνιων μόχθων μας θα είναι η νίκη. Η ζωή μας διδάσκει ότι ο αγώνας ποτέ δεν τερματίζεται, ποτέ δεν σταματά. Αλλά μας διδάσκει και κάτι ακόμη: ότι, για να βιώσουμε την εμπειρία του, πρέπει πρώτα να ανακαλύψουμε τόσο το στόχο του όσο και το νόημά του. Με την ευκαιρία αυτού του σύντομου μηνύματος, θα ήθελα επίσης να στείλω τον επαναστατικό χαιρετισμό μου στον Μανόλη Γλέζο, έναν άνθρωπο-υπόδειγμα πατριωτισμού. Πρέπει να τολμάμε να αγωνιζόμαστε, να τολμάμε να νικάμε. Και, πάνω απ’ όλα, να τολμάμε να βρίσκουμε ουσιαστικό νόημα στη ζωή μας.
Αντιστεκόμενος και αγωνιζόμενος, σας χαιρετώ!
Όσκαρ Λόπεζ Ριβέρα
Κάρλος Λατούφ, βραζιλιάνος σκιτσογράφος
Η αντίσταση είναι αναγκαία περισσότερο από ποτέ
Ο Κάρλος Λατούφ γεννήθηκε το 1968 στα προάστια του Ρίο ντε Τζανέιρο, στη Βραζιλία, και ζει στο Πόρτο Αλέγκρε. Σκιτσογράφος και ακτιβιστής, έχει γίνει παγκόσμια γνωστός για τα σκίτσα και την υποστήριξή του στα κινήματα που ξετυλίγονται σ’ όλο τον κόσμο τα τελευταία χρόνια. Με ταλέντο και καυστικότητα σκιτσάρει για την κατάσταση στην Παλαιστίνη, τη Βραζιλία, την Ελλάδα, την Τουρκία, τη Μέση Ανατολή, τις ΗΠΑ, τη Λατινική Αμερική και για πολλές άλλες χώρες και περιοχές, όπου διεξάγονται αγώνες. Με τον ίδιο τρόπο σχολιάζει και τα διεθνή γεγονότα, με ιδιαίτερη ευαισθησία γύρω από την επιθετικότητα του βορειοαμερικανικού και ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού αλλά και την υποκρισία της διεθνούς κοινότητας.
Τα σκίτσα του δεν θα τα βρείτε τόσο στα επίσημα ΜΜΕ όσο σε χιλιάδες ιστοσελίδες και μπλογκ του διαδικτύου που αναφέρονται σε κινήματα και σε εναλλακτικά μέσα ενημέρωσης. Και είναι τέτοια η επίδραση της δουλειάς του που έχει ενοχλήσει πολλούς, ιδιαίτερα σιωνιστικούς κύκλους αλλά και «επιφανείς» της διεθνούς κοινότητας και του βραζιλιάνικου πολιτικού κατεστημένου. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι μέχρι και ο πρώην γ.γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν έχει κριτικάρει την «προκλητικότητα του έργου του».
Η κατάσταση στην Ελλάδα δεν είναι εύκολη, όπως και στην Βραζιλία, στην πατρίδα μου, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο. Σε καιρούς που η ελευθερία του λόγου και τα ανθρώπινα δικαιώματα μοιάζουν σαν έννοιες περασμένων ετών, σε καιρούς που η δημαγωγία και η τυχοδιωκτική ρητορική της άκρας δεξιάς κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος, η αντίσταση είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία. Για αυτό και είμαι πολύ χαρούμενος που θα πάρω μέρος στο Resistance Festival 2017.
Κάρλο Φορμέντι, πολιτικός αναλυτής και συγγραφέας
Να επανέλθουμε στην κεντρικότητα του εθνικού ζητήματος
Ο Κάρλο Φορμέντι είναι Ιταλός πολιτικός αναλυτής, δημοσιογράφος και συγγραφέας του βιβλίου La variante populista (Η εκδοχή του λαϊκισμού). Η άποψή του παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς είναι από τους λίγους που πιάνουν το ζήτημα του λαϊκισμού με έναν ιδιαίτερο, αριστερό και καθόλου προκατειλημμένο τρόπο. Ο Κ. Φορμέντι αναφέρει στο βιβλίο του: «Καταλαβαίνω ότι είναι δύσκολο να το χωνέψουμε, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι τα τελευταία χρόνια η Αριστερά (όλες οι εκδοχές της!) “δώρισε” στους δεξιούς λαϊκισμούς την εκπροσώπηση των συμφερόντων των κατώτερων τάξεων, ικανοποιημένη με την διαχείριση συμφερόντων και δικαιωμάτων ατόμων και μειονοτήτων που ανήκουν στις μορφωμένες μεσαίες τάξεις, ενώ μόνο οι λαϊκισμοί της αριστεράς επεδίωξαν να “ισιώσουν το πηδάλιο”. Το να αποδεχθείς την πρόκληση του λαϊκισμού σημαίνει να κατανοήσεις ότι είναι αδύνατον να αντιταχθείς στο παγκόσμιο κεφάλαιο χωρίς να παλέψεις για να ξανακερδηθεί η λαϊκή κυριαρχία, η οποία με τη σειρά της συνεπάγεται την ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας.»
Δέχτηκα με μεγάλη ευχαρίστηση την πρόσκληση από την Οργανωτική Επιτροπή του Resistance Festival που μου ζήτησε να συμμετέχω στη φετινή διοργάνωση. Θεωρώ αυτή την πρόσκληση σαν μία τιμή και μία ευκαιρία να αποτίσω έναν φόρο τιμής στους ηρωικούς αγώνες του ελληνικού λαού ενάντια στη δικτατορία του παγκοσμιοποιημένου και χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού. Θεσμοί όπως η Ε.Ε. και η ΕΚΤ – που ηγεμονεύονται από τον γερμανικό ιμπεριαλισμό και λειτουργούν για το σχέδιο του «Ορντοφιλελευθερισμού» – στοχεύουν στην καταστροφή της δημοκρατίας και στην απαλλοτρίωση της κυριαρχίας από τους λαούς.
Σ’ αυτά τα πλαίσια πιστεύω ότι οι αντικαπιταλιστικές αριστερές παγκοσμίως χρειάζεται να επανέλθουν –στα ίχνη του Λένιν, του Σαμίρ Αμίν και του επαναστατικού μαρξισμού της Λατινικής Αμερικής– στην κεντρικότητα του εθνικού ζητήματος μπροστά από τον ταξικό αγώνα. Επιπλέον, πιστεύω ότι χρειάζεται να ερμηνεύσουμε τη λαϊκιστική μορφή που παίρνει η προλεταριακή αντίσταση στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές σε πολλές χώρες – Λατινική Αμερική, Ηνωμένες Πολιτείες, Νότια Ευρώπη κλπ. – υπό το φως των κατηγοριοποιήσεων του Γκράμσι όπως το κοινωνικό μπλοκ, η ηγεμονία και ο πόλεμος θέσεων.
Έλενα Σίαν, μαρξίστρια ακαδημαϊκός
Πρέπει να βρούμε πως να νικάμε
Η Έλενα Σίαν είναι μαρξίστρια ακαδημαϊκός, ιστορικός επιστημών, καθώς και συγγραφέας επιστημών επικοινωνίας, πολιτικής και φιλοσοφίας. Παρακολούθησε στενά τα γεγονότα των τελευταίων ετών και έγραψε το βιβλίο The Syriza Wave (Το κύμα του ΣΥΡΙΖΑ). Στο βιβλίο της περιγράφονται σε αδρές γραμμές η Ελλαδική κατάσταση και κυρίως τα γεγονότα που σημάδεψαν το μόρφωμα του ΣΥΡΙΖΑ και η μεταμόρφωσή του από «έναν ορίζοντα ελπίδας σε μία δίνη απελπισίας», όπως περιγράφει η ίδια.
Γιατί αντίσταση; Κοιτάζοντας τον κόσμο, υπάρχουν τόσα πράγματα που είναι τόσο άδικα, τόσο απαράδεκτα, τόσο εξοργιστικά. Υπάρχει η ακραία ανισότητα στη διανομή του πλούτου στον κόσμο, η υποβάθμιση της δημοκρατίας στην πολιτική διακυβέρνηση, η επίθεση στις κατακτήσεις των προοδευτικών δυνάμεων σε μέρη όπως η Βενεζουέλα και η Ελλάδα, ο παραλογισμός της προεδρίας Τραμπ. Υπάρχουν τόσα πολλά να αντισταθείς. Όλες αυτές οι φρικαλεότητες, που απαιτούν πολλούς αγώνες, έχουν την ρίζα τους στη φύση του ίδιου του παγκόσμιου συστήματος, ενός συστήματος ανακατανομής πόρων από τους κάτω στους πάνω, απογύμνωσης του δημόσιου τομέα προς το συμφέρον του ιδιωτικού τομέα, πιέζοντας όλο και περισσότερο τη διαδικασία συσσώρευσης μέσω του εκδιωγμού.
Γιατί ένα φεστιβάλ αντίστασης; Για να γιορτάσουμε τη δύναμη της ανάλυσής μας να δούμε πέρα από τις απάτες της εποχής μας, την ικανότητά μας να συνεχίσουμε τις μάχες μας παρά τις τόσες ήττες, την αλληλεγγύη μας, καθώς παίρνουμε δύναμη από τους εαυτούς μας και ο ένας από τον άλλο για να κάνουμε ο,τι χρειάζεται να γίνει.
Που καλύτερα από την Αθήνα για να γιορτάσουμε την αντίσταση; Είναι το μέρος με τόσο μακρά ιστορία τεράστιων αντιστάσεων στις καταπιεστικές δυνάμεις, το μέρος μιας πολύ πρόσφατης «έκρηξης» και μιας πολύ πικρής ήττας. Η ελληνική αριστερά έξαψε τη φαντασία της διεθνούς αριστεράς (και ξεπέρασε την υπάρχουσα αριστερά) και αύξησε την αίσθηση των δυνατοτήτων μας σε μια περίπλοκη και δύσκολη ιστορική περίοδο. Τώρα οι περισσότεροι κοιτάζουν αλλού για μια τέτοια έμπνευση καθώς προσπαθούν να βρουν ένα νέο μονοπάτι προς το αύριο. Ο Σύριζα ήταν ένας ορίζοντας ελπίδας. Τώρα είναι μία δίνη απελπισίας.
Ακόμα κοιτάζω προς την Ελλάδα. Έχω δει την απογοήτευση, την κατάθλιψη, την απελπισία, τη διασπορά των δυνάμεων. Αλλά υπάρχει ακόμη αντίσταση. Είναι διάσπαρτη και υποβαθμισμένη και θλιβερή. Η αντίσταση δεν είναι πλέον απλά εναντίον του παγκόσμιου συστήματος και της τρόικας, αλλά και κατά της κυβέρνησης που εσείς βάλατε στην εξουσία, ενάντια στο κόμμα που εσείς οικοδομήσατε. Είναι μια πικρή και δύσκολη αντίσταση και ένας φόρος τιμής σε όσους βρίσκουν ακόμη το κουράγιο και τη δύναμη να επιμείνουν.
Φέτος στην εκατονταετηρίδα της Οκτωβριανής, της θριαμβευτικής, της ανησυχητικά επίμονης και της τελικώς νικημένης επανάστασης, πρέπει να σκεφτούμε τι θα χρειαστεί για να νικήσουμε στους καιρούς μας. Τόση πολλή δύναμη και πλούτους έχουν συσσωρευτεί εναντίον μας. Ξέρουμε πως να διαμαρτυρόμαστε και να αντιστεκόμαστε, αλλά πρέπει να βρούμε πως να νικάμε, πως να απαλλοτριώσουμε τους απαλλοτριωτές σε αυτές τις πιο περίπλοκες εποχές, πως να μετατοπίσουμε την ισορροπία δυνάμεων σε παγκόσμια κλίμακα. Πρέπει να πάρουμε πίσω τον κόσμο που μας έχουν κλέψει!
Ντέμπορα Σαντάνα, ακαδημαϊκός και ακτιβίστρια
Γιατί συμμετέχω στο φετινό φεστιβάλ
Η Ντέμπορα Σαντάνα είναι συνταξιούχος Πανεπιστημιακή καθηγήτρια Σπουδών Γεωγραφίας και Εθνών του Mills College της Καλιφόρνια. Ακτιβίστρια για την απελευθέρωση και την ανεξαρτησία της πατρίδας της, του Πουέρτο Ρίκο. Συμμετείχε και πέρυσι στο Resistance Festival, όπου μέσα από την ομιλία της αναδείχθηκαν τα πολλά κοινά σημεία της πολιτικής και οικονομικής κατάστασης της Ελλάδας με το Πουέρτο Ρίκο.
Χαιρετισμούς και αλληλεγγύη από το Πουέρτο Ρίκο. Τον περασμένο χρόνο μοιράστηκα μαζί σας το πώς η χώρα μου, ένα έθνος της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, είναι αποικία των Ηνωμένων Πολιτειών από την εισβολή του 1898. Περιέγραψα τις διάφορες φάσεις της εκμετάλλευσης που οδήγησαν σε μία οικονομική κρίση δεκαετίας η οποία επιβαρύνεται με ένα παράνομο δημόσιο χρέος που είναι αδύνατο να αποπληρωθεί. Κατά τη διάρκεια του Resistance Festival 2016 η κυβέρνηση των ΗΠΑ ενέκρινε ένα νόμο για τη δημιουργία ενός Συμβουλίου Φορολογικού Ελέγχου, το οποίο θα ενεργούσε ως μη εκλεγμένος άμεσος κυβερνήτης στο Πουέρτο Ρίκο, εγκρίνοντας ή απορρίπτοντας προϋπολογισμούς και αγνοώντας τους τοπικούς νόμους που παρεμποδίζουν την αποστολή τους: να επιβάλουν τη λιτότητα στον λαό και τις δημόσιες υπηρεσίες, να ιδιωτικοποιήσουν τους εθνικούς πόρους και να εξασφαλίσουν την αποπληρωμή του χρέους στους δανειστές, ιδίως στα αρπακτικά της Γουόλ Στριτ που έχουν αγοράσει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους.
Από πέρσι το Συμβούλιο Φορολογικού Ελέγχου – αποκαλούμενο στα ισπανικά ως «Χούντα Φορολογικού Ελέγχου», αλλά στο Πουέρτο Ρίκο απλώς ονομάζεται «Η Χούντα» – έχει θεσμοθετήσει πολιτικές οι οποίες θα είχαν νόημα μόνο εάν δεν προσπαθούσαν να «σώσουν» το Πουέρτο Ρίκο, αλλά να διαλύσουν τη χώρα μας. Αύξησαν τη μηνιαία πληρωμή που θα πρέπει να καταβάλει το Πουέρτο Ρίκο για τα έξοδά τους από 2 σε 5 εκατομμύρια δολάρια, απέρριψαν τον προϋπολογισμό της κυβέρνησης και ζήτησαν περισσότερες περικοπές στις υπηρεσίες, στις δουλειές και στις συντάξεις. Ανακήρυξαν το Πουέρτο Ρίκο ως μία ειδική «περιοχή (αποικία) χρεωκοπίας» και τώρα ένας Αμερικανός δικαστής πτώχευσης από τη Νέα Υόρκη ετοιμάζεται να αποφασίσει τι υπηρεσίες μπορεί να παρέχει το Πουέρτο Ρίκο, τι πρέπει να πουλάμε, και ποιους δανειστές πρέπει να αποπληρώσουμε πρώτους. Την ίδια στιγμή οι λακέδες της τοπικής κυβέρνησης πέρασαν νέους νόμους που ποινικοποιούν τη διαφωνία και τις διαμαρτυρίες και το αμερικανικό σύστημα φυλακών επέλεξε μια νεαρή διαδηλώτρια – μία φοιτήτρια ονόματι Νίνα Ντροθ – ως δοκιμαστική περίπτωση για δαιμονοποίηση από τα μίντια και κακομεταχείριση στις φυλακές, ενώ περιμένει την καταδίκη της για τις υποτιθέμενες πράξεις της κατά τη διάρκεια της μαζικής πορείας της Πρωτομαγιάς στο Πουέρτο Ρίκο.
Θέλω επίσης να σας αναφέρω μερικά καλά νέα: πέρσι πολλοί από εσάς συμμετείχατε σε μια σειρά από κινητοποιήσεις για την υποστήριξη της απελευθέρωσης από τις φυλακές των ΗΠΑ του Όσκαρ Λόπεζ Ριβέρα, ο οποίος τότε είχε φυλακιστεί για 35 χρόνια, αγωνιζόμενος για την ανεξαρτησία του Πουέρτο Ρίκο. Μόλις δύο μέρες πριν φύγει από τον Λευκό Οίκο, ο Πρόεδρος Ομπάμα υπέγραψε τελικά τα έγγραφα για την απελευθέρωσή του. Ο Όσκαρ επέστρεψε στην πατρίδα και από τις 17 Μαΐου είναι και σωματικά όσο ελεύθερος ήταν πάντα πνευματικά. Ευχαριστώ πολύ για την αλληλεγγύη την οποία όλοι εσείς εκφράσατε κατά τη διάρκεια αυτής της μακράς εκστρατείας! Υπάρχουν, φυσικά, πολλά περισσότερα να ειπωθούν για την ιστορία καταπίεσης και αντίστασης του Πουέρτο Ρίκο. Ελπίζω να τα μοιραστώ όλα αυτά και πολλά ακόμα μαζί σας στο Resistance Festival 2017!
