Της Ματίνας Παπαχριστούδη. Ένα από τα σοβαρά ερωτηματικά που τίθενται αυτό, το μετά των μνημονίων, διάστημα για τις σχέσεις πολιτικής και μιντιακής εξουσίας αφορά στο στόχο των κυβερνητικών παρεμβάσεων.
Ενέργειες και κινήσεις που οδηγούν στην καταστροφή Μέσων και δομών της ισχύουσας ενημέρωσης. Μια σειρά ευεργετικών διατάξεων για την ενίσχυση του Τύπου και των εφημερίδων –άρρηκτα δεμένες με τις έννοιες του «πλουραλισμού» και της «ελευθερίας του Τύπου» στις δυτικές κοινωνίες– καταρρέουν (ισολογισμοί, κρατική διαφήμιση, ατέλεια διακίνησης, ενίσχυση διανομής, κ.λπ.). Η αγορά των εντύπων παραπαίει στη φουρτούνα της οικονομικής κρίσης.
Δομές στη λειτουργία της ενημέρωσης, οι οποίες στήθηκαν σε συνεργασία πολιτικών προσώπων και εκδοτών και γιγαντώθηκαν μέσα από πολύπλοκες σχέσεις διαπλοκής σε όλα τα επίπεδα της οικονομίας και της ιδεολογίας, καταρρέουν επίσης. Και ήταν αυτές που καθόρισαν την ελληνική κοινωνία τα τελευταία είκοσι χρόνια.
Από την αρχή της κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου, ο Τύπος καταρχήν και τα ΜΜΕ γενικότερα, έγιναν στόχος. Για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων σκοπών, το τοπίο των ΜΜΕ παρέμεινε αρρύθμιστο, χωρίς κανόνες και όρια, έρμαιο προσωπικών και πολιτικών επιδιώξεων από τους εκάστοτε «ισχυρούς» συνομιλητές των τροϊκανών και των επιχειρηματικών λόμπι. Σε πολλές περιπτώσεις τα ανώτατα κυβερνητικά στελέχη έδειξαν δημόσια πως θεωρούν «συνομιλητές» στο τραπέζι της διαπλοκής μόνο τους ιδιοκτήτες της τηλεόρασης. Γιατί ουσιαστικά μόνο με την τηλεόραση και τα δελτία των 20:00 όλα αυτά τα χρόνια έκαναν το μεγάλο παιχνίδι της χειραγώγησης των πολιτών.
Οι εφημερίδες ακολουθούσαν το δικό τους παιχνίδι, μαθημένες στις σχέσεις διαπλοκής με την εξουσία, χωρίς καμία αντίδραση. Και χάνουν. Σαρωτικά. Σε αξιοπιστία και επιρροή. Σε κοινό, σε αναγνώστες. Παρά το γεγονός ότι είναι τα μόνα Μέσα που έχουν (ακόμη) τους ανθρώπους για να παράγουν ενημέρωση, αργοπεθαίνουν και αποσυντίθενται στην επίμονη πορεία εξαφάνισής τους.
Πορεία που χάραξαν και ακολουθούν χωρίς καμία παρέκκλιση οι εκδότες τους. Ανοίγοντας μια μεγάλη παρένθεση, αξίζουν σίγουρα προσοχής τα ρεπορτάζ για το πού δόθηκαν από την κυβέρνηση Παπανδρέου τα μεγάλα έργα με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Με προϋπολογισμούς δισεκατομμυρίων ευρώ.
Μια πρόχειρη μόνο αναζήτηση δείχνει πως αυτά τα έργα τα πήραν επιχειρηματίες που δεν κατέχουν ΜΜΕ. Επηρεάζουν όμως και ελέγχουν σε μεγάλο βαθμό περισσότερα τους ενός Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, κυρίως ελέγχουν ισχυρή μερίδα δημοσιογράφων σε πολλά media.
Οι παραδοσιακοί μεγαλοεκδότες, ομοτράπεζοι στη διαπλοκή όλα τα προηγούμενα χρόνια, πιστεύουν ότι μόνο αυτοί θα σωθούν στο τσουνάμι. Θεωρούν πως η εξαφάνιση των μικρότερης κυκλοφορίας εφημερίδων, επειδή θα καταργηθεί για παράδειγμα η υποχρεωτική δημοσίευση ισολογισμών στον Τύπο, το κλείσιμο της Ελευθεροτυπίας ή το κλείσιμο κάποιων τηλεοπτικών σταθμών θα λειτουργήσει υπέρ των δικών τους επιχειρήσεων.
Η λογική «ο θάνατός σου η ζωή μου» διέπει τη συμπεριφορά, τις συμμαχίες και τις επιλογές τους. Θεωρούν πως οι τράπεζες θα ανοίξουν το θησαυροφυλάκιο μετά τη «σωτηρία» τους από το ευρωπαϊκό πακέτο στήριξης και θα τους δώσουν τα εκατομμύρια ευρώ που χρειάζονται για την επιβίωσή τους.
Γι’ αυτό και εμφανίζονται τόσο πειστικά σε ρόλο προπαγανδιστικού δήμιου για έναν ολόκληρο λαό. Κι όμως αυτή η επιλογή τους το πιθανότερο είναι να τους οδηγήσει πιο γρήγορα στον αφανισμό τους. Από τους ίδιους τους πολίτες γι’ αρχή. Και αργότερα από το ίδιο το νέο σύστημα μιντιακής διαπλοκής που, αυτό το διάστημα, φρονούμε πως διαμορφώνεται.
Δομές στη λειτουργία της ενημέρωσης, οι οποίες στήθηκαν σε συνεργασία πολιτικών προσώπων και εκδοτών και γιγαντώθηκαν μέσα από πολύπλοκες σχέσεις διαπλοκής σε όλα τα επίπεδα της οικονομίας και της ιδεολογίας, καταρρέουν επίσης. Και ήταν αυτές που καθόρισαν την ελληνική κοινωνία τα τελευταία είκοσι χρόνια.
Από την αρχή της κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου, ο Τύπος καταρχήν και τα ΜΜΕ γενικότερα, έγιναν στόχος. Για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων σκοπών, το τοπίο των ΜΜΕ παρέμεινε αρρύθμιστο, χωρίς κανόνες και όρια, έρμαιο προσωπικών και πολιτικών επιδιώξεων από τους εκάστοτε «ισχυρούς» συνομιλητές των τροϊκανών και των επιχειρηματικών λόμπι. Σε πολλές περιπτώσεις τα ανώτατα κυβερνητικά στελέχη έδειξαν δημόσια πως θεωρούν «συνομιλητές» στο τραπέζι της διαπλοκής μόνο τους ιδιοκτήτες της τηλεόρασης. Γιατί ουσιαστικά μόνο με την τηλεόραση και τα δελτία των 20:00 όλα αυτά τα χρόνια έκαναν το μεγάλο παιχνίδι της χειραγώγησης των πολιτών.
Οι εφημερίδες ακολουθούσαν το δικό τους παιχνίδι, μαθημένες στις σχέσεις διαπλοκής με την εξουσία, χωρίς καμία αντίδραση. Και χάνουν. Σαρωτικά. Σε αξιοπιστία και επιρροή. Σε κοινό, σε αναγνώστες. Παρά το γεγονός ότι είναι τα μόνα Μέσα που έχουν (ακόμη) τους ανθρώπους για να παράγουν ενημέρωση, αργοπεθαίνουν και αποσυντίθενται στην επίμονη πορεία εξαφάνισής τους.
Πορεία που χάραξαν και ακολουθούν χωρίς καμία παρέκκλιση οι εκδότες τους. Ανοίγοντας μια μεγάλη παρένθεση, αξίζουν σίγουρα προσοχής τα ρεπορτάζ για το πού δόθηκαν από την κυβέρνηση Παπανδρέου τα μεγάλα έργα με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Με προϋπολογισμούς δισεκατομμυρίων ευρώ.
Μια πρόχειρη μόνο αναζήτηση δείχνει πως αυτά τα έργα τα πήραν επιχειρηματίες που δεν κατέχουν ΜΜΕ. Επηρεάζουν όμως και ελέγχουν σε μεγάλο βαθμό περισσότερα τους ενός Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, κυρίως ελέγχουν ισχυρή μερίδα δημοσιογράφων σε πολλά media.
Οι παραδοσιακοί μεγαλοεκδότες, ομοτράπεζοι στη διαπλοκή όλα τα προηγούμενα χρόνια, πιστεύουν ότι μόνο αυτοί θα σωθούν στο τσουνάμι. Θεωρούν πως η εξαφάνιση των μικρότερης κυκλοφορίας εφημερίδων, επειδή θα καταργηθεί για παράδειγμα η υποχρεωτική δημοσίευση ισολογισμών στον Τύπο, το κλείσιμο της Ελευθεροτυπίας ή το κλείσιμο κάποιων τηλεοπτικών σταθμών θα λειτουργήσει υπέρ των δικών τους επιχειρήσεων.
Η λογική «ο θάνατός σου η ζωή μου» διέπει τη συμπεριφορά, τις συμμαχίες και τις επιλογές τους. Θεωρούν πως οι τράπεζες θα ανοίξουν το θησαυροφυλάκιο μετά τη «σωτηρία» τους από το ευρωπαϊκό πακέτο στήριξης και θα τους δώσουν τα εκατομμύρια ευρώ που χρειάζονται για την επιβίωσή τους.
Γι’ αυτό και εμφανίζονται τόσο πειστικά σε ρόλο προπαγανδιστικού δήμιου για έναν ολόκληρο λαό. Κι όμως αυτή η επιλογή τους το πιθανότερο είναι να τους οδηγήσει πιο γρήγορα στον αφανισμό τους. Από τους ίδιους τους πολίτες γι’ αρχή. Και αργότερα από το ίδιο το νέο σύστημα μιντιακής διαπλοκής που, αυτό το διάστημα, φρονούμε πως διαμορφώνεται.
Σχόλια
