του Γιώργου Κυριακού
Ο σεισμός έλειπε από την Αλβανία για να αποκαλυφθεί σε ακόμα μεγαλύτερη διάσταση το ζήτημα της διαφθοράς της πολιτικής εξουσίας, των υπηρεσιών και των εργολάβων. Αυτοί είναι υπεύθυνοι για πάνω από 50 νεκρούς μετά τους σεισμούς μεταξύ Τιράνων και Δυρραχίου. Το χαμηλό κόστος των υλικών για την ανέγερση οικοδομών, η εγκληματική αδιαφορία ή συνενοχή των υπηρεσιών και των πολιτικών παραγόντων για την ανέγερση κτιρίων ακόμα και μέσα στην άμμο ή σε πρώην έλος είχε την τραγική κατάληξη για τον αδελφό αλβανικό λαό. Έτσι, μαζί και με άλλες «ευυπόληπτες» δραστηριότητες (λαθρεμπόριο, ναρκωτικά, όπλα, κ.λπ.) στις πλάτες των μεταναστών που αγόρασαν με τις αιματηρές οικονομίες τους ένα διαμερισματάκι δημιουργήθηκε το πλεόνασμα για την κατασκευή μιας εγχώριας ελίτ. Η προστασία αυτής της ελίτ από το δικομματικό πολιτικό σύστημα, σε σημείο ώστε να λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία, ήταν δεδομένη με απών τον αλβανικό λαό που μετανάστευσε ή που παρέμεινε εκεί, στην οικονομία των λιγοστών λεκ του μισθού, της σύνταξης, των εμβασμάτων και της οικιακής οικονομίας. Για κάποιους, βέβαια, η προσαρμογή σήμαινε και τη σιωπηρή συμμετοχή στους τελευταίους τροχούς της αμάξης για να εκτρέφεται το σωφρονιστικό σύστημα ως άλλοθι δικαιοσύνης και το κύκλωμα δικηγόρων, υπηρεσιών, πολιτικών και αστυνομίας.
ΜΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΜΕΤΑ την κρίση του 2008-9 η επένδυση στην κατοικία άλλαξε προσανατολισμό προς την τουριστική ανάπτυξη, επενδύοντας το πλεόνασμα αυτής της εγχώριας ελίτ. Η «Ριβιέρα» της Αλβανίας, στο Ιόνιο και στην Αδριατική θάλασσα, θέρετρο φθηνών διακοπών για Ευρωπαίους κυρίως, γέμισε με κτίρια παρόμοια με αυτά που κατάρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα. Κάποιοι μιλάνε για την «αλβανική φούσκα ακινήτων» που έσκασε με τον σεισμό: «Μας σκότωσαν» λέει ο φτωχός κοσμάκης και προσπαθεί να επιβιώσει ως πρόσφυγας, φιλοξενούμενος σε συγγενείς ή σε πρόχειρους καταυλισμούς που στήνουν. Κι έχει να αντιμετωπίσει φαινόμενα διαφθοράς όπως αυτό της συμμορίας του αστυνομικού διοικητή ασφαλείας στον κρατικό αερολιμένα Τιράνων που έστησε επιχείρηση με τη διεθνή βοήθεια πωλώντας μέχρι και την κουβέρτα 5.000 λεκ (περίπου 4 ευρώ). Και δεν φτάνουν όλα αυτά, αλλά τον κοροϊδεύουν κιόλας. Ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα ανακοίνωσε για την επίρριψη ευθυνών στους κατασκευαστές που έχτισαν χωρίς προδιαγραφές και υποσχέθηκε 10.000 κατοικίες, λες και ήταν κάποιος άλλος δήμαρχος Τιράνων για 12 χρόνια. Ο «αδιάφθορος», επίσης, σοσιαλιστής πρόεδρος Ιλίρ Μέτα, πρώην πρόεδρος κόμματος που για χρόνια ήταν μπαλαντέρ στην πολιτική, άνθρωπος που ενέχεται σε απόπειρα σκανδάλου ολκής (εύνοια σε συγκεκριμένη εταιρία κατασκευής υδροηλεκτρικού σταθμού) αναβάλλει τον «ανένδοτο» αγώνα του ενάντια στη διαφθορά και τον αυταρχισμό του επίσης σοσιαλιστή πρωθυπουργού Ράμα.
Ο σεισμός έλειπε από την Αλβανία για να αποκαλυφθεί σε μεγαλύτερη διάσταση η πολλαπλή εξάρτηση της χώρας από την Τουρκία σε σημείο που να υπάρχουν δημοσιεύματα επί δημοσιευμάτων για αμφιλεγόμενες αντιευρωπαϊκές δηλώσεις του Ράμα
Ο σεισμός έλειπε από την Αλβανία για να αποκαλυφθεί σε μεγαλύτερη διάσταση η πολλαπλή εξάρτηση της Αλβανίας από την Τουρκία σε σημείο που να υπάρχουν δημοσιεύματα επί δημοσιευμάτων για αμφιλεγόμενες αντιευρωπαϊκές δηλώσεις του Ράμα. Ο Ερντογάν παρόλο που ήταν πολύ απασχολημένος στα μέτωπα που έχει ανοίξει (Συρία, Ιράκ, Ελλάδα, Κύπρος και… Τυνησία, S400, F35 κ.λπ.) εργαλειοποίησε την τραγωδία στην Αλβανία και δήλωσε πως «οι ομάδες μας θα πραγματοποιήσουν το έργο σε κατάλληλες τοποθεσίες στην Αλβανία και οι Τούρκοι αδελφοί θα χτίσουν 500 οικιστικές μονάδες». Ο αδερφός Ράμα ευχαριστούσε με νόημα: «Η Τουρκία είναι μια μεγάλη χώρα, μια ισχυρή χώρα, εμείς είμαστε μια μικρή χώρα, ακόμη αδύναμοι, αλλά θα είμαστε εκεί για εσάς όποτε θα έχετε ανάγκη, και αυτή (ΣτΣ: η βοήθεια) δεν θα ξεχαστεί ποτέ από τον αλβανικό λαό». Στα ερείπια η τουρκική σημαία των συνεργείων διάσωσης προκάλεσε εντύπωση όπως έγραφε μεταφρασμένο κείμενο εφημερίδας (Βαλκανικό Περισκόπιο, echedoros-a.gr): «δεν έτυχε να δούμε τη σερβική σημαία, τη σημαία του Μαυροβουνίου, την ελληνική σημαία, την ιταλική σημαία, τη σημαία του Ισραήλ, κ.ο.κ. Αυτές οι προβολές των εθνικών συμβόλων από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης δεν δίνουν την καλύτερη εικόνα για την υπεράνθρωπη προσπάθεια των ομάδων διάσωσης, θυμίζουν, μάλλον και δυστυχώς, ποδοσφαιρικό αγώνα». Στο τέλος όμως ο Ράμα ευχαρίστησε τους πάντες: «όλοι τους ήταν υπέροχοι» κι ετοιμάζεται για ένα μεγάλο παζάρι δωρητών στο Λονδίνο με διοργανωτές τον Τραμπ και τον Ερντογάν.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ, στην Ελλάδα, η κατάσταση θύμισε τους σεισμούς στην Τουρκία του 1999, μια κατάσταση ανάμικτη και γεμάτη αντιφάσεις. Τον απλό, φτωχό κόσμο να βλέπει, στον Τούρκο, τον εαυτό του στα ερείπια των σεισμών του 1999, του 1995, του 1986, του 1981, του 1978, στην Αθήνα, στο Αίγιο, στην Καλαμάτα, στη Θεσσαλονίκη… και να στέλνει από το υστέρημά του ή το περίσσευμά του. Και την ελίτ να εκμεταλλεύεται την κοινή τραγωδία για την ελληνοτουρκική φιλία των (εμπόρων) των λαών, περίοδος που εκθείαζαν τον «Ευρωπαίο» Ερντογάν ως πρότυπο του ήπιου και δημοκρατικού Ισλάμ. Έτσι, αυθόρμητες εκδηλώσεις αλληλεγγύης υπήρξαν από την Ελλάδα και τα χωριά της ελληνικής μειονότητας, δίπλα στην ΕΜΑΚ, τους μηχανικούς, τους καθηγητές πανεπιστημίων, την Εκκλησία της Αλβανίας. Μαζί και οι Αλβανοί μετανάστες στη χώρα μας.
Ο αλβανικός λαός που υφίσταται τα πάνδεινα είναι αυτός που θα δώσει τη λύση για τον εαυτό του. Μακάρι να γιομίσει άνθη «το χάσμα π’ άνοιξε ο σεισμός» αλλά μιας και οι ποιητές μας λένε περισσότερα αυτή την εποχή «για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή».
