Φωτογραφία : Διαβατά 11/1/2017 Alexandros Avramidis
Συνέντευξη του Απόστολου Βεΐζη, διευθυντή προγραμμάτων του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Σοφία Παπασπυρίδωνος
Τη Δευτέρα 8 Ιανουαρίου διαβάσαμε την ανακοίνωση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ), στην οποία ζητούσαν την άμεση λήψη έκτακτων μέτρων προκειμένου να προστατευτούν οι χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες που είναι εγκλωβισμένοι στη χώρα. Παράλληλα επισήμαιναν πως οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να σταματήσουν να αυτοσυγχαίρονται, καθώς η προετοιμασία για τον χειμώνα έχει αποτύχει. Σήμερα εκατοντάδες άνθρωποι εξακολουθούν να διαμένουν σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες καθώς τα καιρικά φαινόμενα αποκάλυψαν την ακαταλληλότητα των εγκαταστάσεων. Για την όλη κατάσταση καθώς και για τις «καταστροφικές πολιτικές αποτροπής της ΕΕ» όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, μας μίλησε ο γιατρός κ. Απόστολος Βεΐζης, Διευθυντής προγραμμάτων του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.
Το 2014 στην αναφορά που δημοσιεύθηκε με τίτλο «Αθέατος πόνος στα κέντρα κράτησης μεταναστών», μιλούσατε για συνθήκες κράτησης που όχι μόνο παραβιάζουν την εθνική, ευρωπαϊκή και διεθνή νομοθεσία, αλλά και βλάπτουν την υγεία και αξιοπρέπεια αυτών των ανθρώπων. Σήμερα 2 χρόνια μετά κι έπειτα από το προσφυγικό κύμα που δέχτηκε η χώρα μας, τι έχει αλλάξει;
Είναι γεγονός ότι πολλά έχουν αλλάξει από το 2014, αλλά πολλά έχουν παραμείνει τα ίδια. Τότε φωνάζαμε για να σταματήσει η παρατεταμένη και συστηματική κράτηση μεταναστών και αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα, καθώς είχαμε διαπιστώσει δεινές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων αυτών. Το 2015, με τη ραγδαία αύξηση στις αφίξεις προσφύγων, μιλήσαμε για ανθρώπινη και αξιοπρεπή υποδοχή από την Ευρώπη και ασφαλές πέρασμα ώστε ο κάθε άνθρωπος να κάνει αίτηση για προστασία και άσυλο, όπως ακριβώς το δικαιούται. Σε όλες τις περιπτώσεις κάνουμε λόγο για σεβασμό στην αξιοπρέπεια των ανθρώπων και στα δικαιώματα των προσφύγων. Η απάντηση δεν είναι να κλείνουμε την πόρτα σε θύματα φρικτής βίας και πολέμου. Το καθεστώς του πρόσφυγα πρέπει να προστατεύεται και όχι να αμφισβητείται. Είναι ανάγκη να καταφύγουμε στις κοινές μας αξίες ως άνθρωποι, υποστηρίζοντας όσους χρειάζονται βοήθεια.
Το κύμα κακοκαιρίας που έπληξε τη χώρα είναι μια έκτακτη κατάσταση; Και γιατί οι άνθρωποι στα κέντρα υποδοχής βρέθηκαν στη δεινή θέση με τις τραγικές εικόνες από εκεί να κάνουν τον γύρο του κόσμου;
Όλοι γνωρίζουμε ότι έχουμε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες τον χειμώνα στην Ελλάδα, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα και σε κάποια μέρη όπως η Μαλακάσα. Δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση δικαιολογία ότι βρέθηκαν οι Αρχές προ εκπλήξεως μπροστά σε μια έκτακτη κατάσταση. Οι πρόσφυγες έχουν ξεκάθαρα περιέλθει σε αυτή τη δεινή θέση εξαιτίας της έλλειψης προγραμματισμού, πρόβλεψης και προετοιμασίας από την πλευρά των Αρχών ενόψει του χειμώνα. Ενώ οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είχαμε προειδοποιήσει για αυτή την έλλειψη από τον Οκτώβριο, οι Αρχές επέλεξαν να κάνουν αποσπασματικές κινήσεις και να βρίσκονται πάντα πίσω από τις εξελίξεις. Παρά τους ισχυρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης ότι τα σχετικά μέτρα έχουν ολοκληρωθεί με επιτυχία, η προετοιμασία για τον χειμώνα για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες που είναι εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα και κυρίως στα νησιά έχει αποτύχει.
Τον Μάρτιο του 2016 μετά την εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, η οργάνωσή σας αποχώρησε από τα hotspots, αναφέροντας πως δεν μπορείτε να είστε μέρος ενός συστήματος που στερεί από ανθρώπους θεμελιώδη δικαιώματα και καταγγέλλοντας πολιτικές αποφάσεις των ηγετών της ΕΕ. Συνεχίζετε να πιστεύετε πως ορθά πράξατε;
Σαφέστατα και συνεχίζουμε να το πιστεύουμε. Σήμερα μάλιστα, 9 μήνες μετά τη συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας, βλέπουμε ακόμη πιο έντονα το μέγεθος της ανθρωπιστικής κρίσης που έχουν δημιουργήσει οι πολιτικές της ΕΕ στα ελληνικά νησιά. Η αποχώρησή μας από τα hotspots μετά από την εφαρμογή της συμφωνίας, έχει να κάνει ακριβώς με την εμμονή ευρωπαικών κυβερνήσεων στα μέτρα αποτροπής αντί των ανθρωπιστικών λύσεων. Το μόνο που κάνουν οι πολιτικές αυτές είναι να αυξάνουν τη δυστυχία των ανθρώπων και να τους σπρώχνουν σε πιο επικίνδυνες οδούς. Η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας συνεχίζει να αποτελεί ένα τεράστιο βήμα προς τη λάθος κατεύθυνση, καθώς επισημοποιεί ένα σύστημα που απειλεί το δικαίωμα στο άσυλο, περιφρονώντας πλήρως τις ανθρωπιστικές ανάγκες και τις ανάγκες προστασίας.
Στην ανακοίνωσή σας στις 9/1/2017 αναφέρετε πως δεν έχετε δεχτεί ποτέ χρήματα της ΕΕ για τα προγράμματα μετανάστευσης και ειδικά μετά την υπογραφή συμφωνίας με την Τουρκία. Θα μας εξηγήσετε τον λόγο;
Προκειμένου να παραμείνουμε ανεξάρτητοι, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δεν έχουμε δεχτεί ποτέ χρήματα της ΕΕ για τα προγράμματά μας που αφορούν τη μετανάστευση στην Ευρώπη. Μετά την υπογραφή της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας τον Μάρτιο του 2016, προχωρήσαμε ακόμη ένα βήμα παραπέρα και ανακοινώσαμε ότι δεν θα δεχόμαστε πλέον χρήματα από τα κράτη-μέλη της ΕΕ και τη Νορβηγία, σε καμία από τις χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται η οργάνωση. Η απόφαση αυτή πάρθηκε σε ένδειξη αντίθεσης στις καταστροφικές πολιτικές αποτροπής της ΕΕ και τις συνεχιζόμενες προσπάθειες να απωθηθούν οι άνθρωποι και η δυστυχία τους από τις ακτές της Ευρώπης. Η ΕΕ διώχνει μακριά ανθρώπους που ζητούν προστασία και προέρχονται από τις πιο ενεργές εμπόλεμες ζώνες που υπάρχουν αυτήν τη στιγμή. Και αυτό είναι επιεικώς απαράδεκτο.
Πιστεύετε ότι η διαρκής ανθρωπιστική βοήθεια ή η δημιουργία πρόσθετων χώρων υποδοχής στα νησιά για τους πρόσφυγες, όπως πρότεινε η εκπρόσωπος της Κομισιόν Ν. Μπερτό, αποτελούν λύση;
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ζητάμε να στεγαστούν όλοι οι πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται στα νησιά σε αξιοπρεπή και ζεστά καταλύματα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη μείωση του πληθυσμού στην προβλεπόμενη δυναμικότητα των hotspots και τη μεταφορά των υπολοίπων σε αξιοπρεπή καταλύματα στην ηπειρωτική χώρα.
Καθώς οι συνθήκες χειροτερεύουν, φοβόμαστε ότι είναι απλώς θέμα χρόνου να συμβεί μια νέα τραγωδία, καθώς οι άνθρωποι ζεσταίνονται μέσα στις μικρές νάιλον σκηνές τους με γκαζάκια, ή να χαθούν ανθρώπινες ζωές από υποθερμία, σε μια κατάσταση που μπορεί να προληφθεί εντελώς. Αυτό πρέπει να σταματήσει τώρα.
Οι αρχές σταδιακά υλοποιούν βελτιώσεις και μεταφέρουν μικρούς αριθμούς ανθρώπων στην ηπειρωτική χώρα. Αυτό είναι θετικό βήμα, όμως τα μέτρα αυτά δεν επηρεάζουν ιδιαίτερα την πλειονότητα των ανθρώπων στα νησιά. Όλοι θα πρέπει να μεταφερθούν σε καταλύματα που διαθέτουν θέρμανση και παρέχουν προστασία από τον αέρα και τη βροχή. Αυτή είναι η ελάχιστη απαίτηση που έχουμε από τις Αρχές.
Τι δεν καταλαβαίνεις;
Όπως διαβάζω, η ΕΕ έριξε 350.000.000 ευρώ για το Προσφυγικό στην Ελλάδα. Τα μισά πήγαν στις μεγάλες ΜΚΟ και τα άλλα μισά στα ελληνικά εμπλεκόμενα υπουργεία (Άμυνας κλπ).
Αν διαιρέσεις τα 350 εκατομμύρια με τον αριθμό των προσφύγων που βρίσκονται στην Ελλάδα (60.000 άτομα), θα διαπιστώσεις ότι αναλογούν περίπου 6.000 ευρώ στον κάθε έναν. Δηλαδή, μια μέση πενταμελής οικογένεια θα είχε ετήσιο εισόδημα γύρω στις 30.000 ευρώ, αν τους τα έδιναν σε μετρητά.
Γιατί άραγε μια οικογένεια με εισόδημα 30.000 ευρώ το χρόνο (ή 2.500 το μήνα) πρέπει να ζει σε μια βρωμοσκηνή, σε ένα παλιό εργοστάσιο, να τρώει ρύζι με φακές και να ψοφάει στο κρύο;
Μα, για να πανηγυρίζει ο Μουζάλας ότι με 350 μύρια τελικά κατάφερε να τους ζεστάνει όλους.
Για να ζεσταθούν οι τσέπες κάποιων.
Για να ζεσταθεί η αγορά.
Τί δεν καταλαβαίνεις;
Απόσπασμα από ανάρτηση στο προσωπικό προφίλ facebook του Αχιλλέα Πεκλάρη
