Της Δέσποινας Κουτσούμπα. Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν. Τώρα τελευταία, μάλιστα, και πριν γεράσουν. Κι όχι μόνο τα άλογα. Από την Αρχαιολογική Υπηρεσία μέχρι το Εθνικό Θέατρο, ο πολιτισμός βγαίνει σε εφεδρεία.
Είναι μια γλυκόπικρη αίσθηση, μετά από τρεις δεκαετίες και κάτι σκληρής δουλειάς, να σε σπρώχνουν στο περιθώριο. Να σε παροπλίζουν, να σε αναγκάζουν να βρεθείς έφεδρος με τη βία, να σε «αποχαιρετούν» με κάτι περισσότερο από το επίδομα ανεργίας. Όταν ακριβώς η συσσωρευμένη πείρα είναι τέτοια που αισθάνεσαι πως μπορείς να δώσεις τα μέγιστα. Όταν ήδη έδινες όσα περισσότερα μπορούσες, στη σκέψη ότι σε λίγα χρόνια θα μπορούσες να πάρεις τη σύνταξη για την οποία πληρώνεις μια ζωή. Όταν, ούτως ή άλλως, τα παιδιά είναι άνεργα κι έχουν ανάγκες, κι ας μεγάλωσαν. Στο μυαλό γυρνάνε όσα διάβασες για τον Καιάδα.
Είναι μια περίεργη αίσθηση, σαν να κόβεται ξαφνικά το νήμα της ζωής. Μετά από χρόνια σε ανασκαφές, σε μουσεία, σε περιοδείες, σε παραστάσεις, στην τρεχάλα, σκληρή δουλειά που όμως σε γεμίζει. Σαν ένα αόρατο χέρι να σε τραβά μακριά από όλα αυτά που θες κι εσύ ακόμη να απλώνεις τα χέρια να τα πιάσεις. Χέρι ανθρώπων που δεν νοιάστηκαν ποτέ, που δεν γνωρίζουν. Δεν αγκάλιασαν έναν αμφορέα, δεν πρωτοαντίκρισαν τον παιδικό τάφο, δεν έστησαν σκηνικά στην Επίδαυρο. Δεν σε γνωρίζουν κι όμως μπορούν να καταστρέφουν τη ζωή σου. 30.000 έφεδροι δεν ισοδυναμούν με το 1,1 δισ. ευρώ στην τράπεζα Λαυρεντιάδη… Πριν απαντήσουμε τα ερωτήματα για τις αρχαίες ανθρωποθυσίες, είμαστε τα θύματα για τις σύγχρονες.
Κι όλα αυτά γιατί; Για να ξεδοντιαστούν Εφορείες Αρχαιοτήτων, για να κλείσουν μουσεία, για να ρημάζουν μνημεία σε όλη την ύπαιθρο, για να γίνονται ανασκαφές μόνο από τους ιδιώτες, για να γυρίσουμε στα χιλιοπαιγμένα «εμπορικά» ρεπερτόρια; Όποιος φεύγει δεν αντικαθίσταται… Απλώς ανοίγει το δρόμο στο επόμενο φευγιό.
Την «αναδιοργάνωση του δημόσιου τομέα». Σφαγή, πες το καλύτερα, αυτό που ετοιμάζουν: άλλες 100.000 απολύσεις τον άλλο χρόνο. Και τον τρίτο χρόνο, θα έχουν μείνει μόνο οι «επιτελικές» λειτουργίες στο Δημόσιο. Λέγε με: σφραγίδες στις μελέτες και δυο πρωτόκολλα στη διαδρομή της χαρτούρας από τον Άννα στον Καϊάφα (τους γνωστούς εργολάβους). Μοίρασμα των χρηματοδοτήσεων στους ιδιώτες. Και να μην ξεχάσουμε τις κουστωδίες στα γραφεία υπουργών: αυτοί, σίγουρα, εκτελούν «επιτελική εργασία». Κι έχει πληθύνει η δουλειά με τόσες εκτελέσεις…
Αξιολόγηση, αναδιοργάνωση, συγχώνευση: τόσες «σύγχρονες» έννοιες για να περιγράψει κανείς το πανάρχαιο κρεβάτι του Προκρούστη. Καταϊδρωμένος ο πολιτισμός, να προσπαθεί να αποδείξει ότι η «αξιολόγηση» δεν μετριέται με εισιτήρια, ότι δεν μπαίνει σε εβδομαδιαία δελτία η καλλιτεχνική δημιουργία, ότι δεν αποτιμάται σε ευρώ η μουσειακή εκπαίδευση, ότι δεν ισοδυναμούν με κυβικά χώματος οι νεολιθικές φάσεις ενός οικισμού. Δεν γίνεται CDS και ομόλογο το βλέμμα του επισκέπτη στο μουσείο, η έκπληξη του παιδιού που περιεργάζεται τις πλαγγόνες, η στάση του τουρίστα μπροστά στον Παρθενώνα, η γνώση, ο πολιτισμός, η μνήμη… Στη χώρα που επαίρεται να λέει ότι γέννησε τον πολιτισμό, ήρθαν όλα ανάποδα. Αντί για σοσιαλισμό, βαρβαρότητα. Αντί για πολιτισμό, εξαθλίωση. Αντί για κοινωνική προσφορά, εμπορευματοποίηση. Αντί για αλληλεγγύη, εφεδρεία.
Αν ξέφτισαν πια τα οράματα και οι συμβολισμοί για τις κυβερνήσεις, περισσεύουν για τον λαό. Την 28η Οκτωβρίου η Ακρόπολη βροντοφώναξε το «Όχι», μαζί με χιλιάδες εργαζόμενους που κατέλαβαν τις εξέδρες των επισήμων. Ποδοπατώντας τα σύμβολα του παλιού κόσμου, μη γνωρίζοντας τι θα βάλουν ακόμη στη θέση τους. Οι «βέβηλοι» ίσως γνωρίζουν ότι η θητεία των αρχόντων στην Αθήνα ήταν ετήσια, ίσως έχουν ακούσει κάτι για την Πνύκα, ίσως έχουν δει τον ανδριάντα των Τυραννοκτόνων σε αμφορέα των Παναθηναίων. Ίσως γνωρίζουν πόσες αυτοκρατορίες έγιναν στάχτη στο πέρασμα του χρόνου, πόσοι τύραννοι είχαν το τέλος του Αρδιαίου. Ίσως για όλους αυτούς, για όλους εμάς, να ξημερώνει μια νέα μέρα. Άβε Καίσαρα, οι έφεδροι παραμονεύουν!
Είναι μια περίεργη αίσθηση, σαν να κόβεται ξαφνικά το νήμα της ζωής. Μετά από χρόνια σε ανασκαφές, σε μουσεία, σε περιοδείες, σε παραστάσεις, στην τρεχάλα, σκληρή δουλειά που όμως σε γεμίζει. Σαν ένα αόρατο χέρι να σε τραβά μακριά από όλα αυτά που θες κι εσύ ακόμη να απλώνεις τα χέρια να τα πιάσεις. Χέρι ανθρώπων που δεν νοιάστηκαν ποτέ, που δεν γνωρίζουν. Δεν αγκάλιασαν έναν αμφορέα, δεν πρωτοαντίκρισαν τον παιδικό τάφο, δεν έστησαν σκηνικά στην Επίδαυρο. Δεν σε γνωρίζουν κι όμως μπορούν να καταστρέφουν τη ζωή σου. 30.000 έφεδροι δεν ισοδυναμούν με το 1,1 δισ. ευρώ στην τράπεζα Λαυρεντιάδη… Πριν απαντήσουμε τα ερωτήματα για τις αρχαίες ανθρωποθυσίες, είμαστε τα θύματα για τις σύγχρονες.
Κι όλα αυτά γιατί; Για να ξεδοντιαστούν Εφορείες Αρχαιοτήτων, για να κλείσουν μουσεία, για να ρημάζουν μνημεία σε όλη την ύπαιθρο, για να γίνονται ανασκαφές μόνο από τους ιδιώτες, για να γυρίσουμε στα χιλιοπαιγμένα «εμπορικά» ρεπερτόρια; Όποιος φεύγει δεν αντικαθίσταται… Απλώς ανοίγει το δρόμο στο επόμενο φευγιό.
Την «αναδιοργάνωση του δημόσιου τομέα». Σφαγή, πες το καλύτερα, αυτό που ετοιμάζουν: άλλες 100.000 απολύσεις τον άλλο χρόνο. Και τον τρίτο χρόνο, θα έχουν μείνει μόνο οι «επιτελικές» λειτουργίες στο Δημόσιο. Λέγε με: σφραγίδες στις μελέτες και δυο πρωτόκολλα στη διαδρομή της χαρτούρας από τον Άννα στον Καϊάφα (τους γνωστούς εργολάβους). Μοίρασμα των χρηματοδοτήσεων στους ιδιώτες. Και να μην ξεχάσουμε τις κουστωδίες στα γραφεία υπουργών: αυτοί, σίγουρα, εκτελούν «επιτελική εργασία». Κι έχει πληθύνει η δουλειά με τόσες εκτελέσεις…
Αξιολόγηση, αναδιοργάνωση, συγχώνευση: τόσες «σύγχρονες» έννοιες για να περιγράψει κανείς το πανάρχαιο κρεβάτι του Προκρούστη. Καταϊδρωμένος ο πολιτισμός, να προσπαθεί να αποδείξει ότι η «αξιολόγηση» δεν μετριέται με εισιτήρια, ότι δεν μπαίνει σε εβδομαδιαία δελτία η καλλιτεχνική δημιουργία, ότι δεν αποτιμάται σε ευρώ η μουσειακή εκπαίδευση, ότι δεν ισοδυναμούν με κυβικά χώματος οι νεολιθικές φάσεις ενός οικισμού. Δεν γίνεται CDS και ομόλογο το βλέμμα του επισκέπτη στο μουσείο, η έκπληξη του παιδιού που περιεργάζεται τις πλαγγόνες, η στάση του τουρίστα μπροστά στον Παρθενώνα, η γνώση, ο πολιτισμός, η μνήμη… Στη χώρα που επαίρεται να λέει ότι γέννησε τον πολιτισμό, ήρθαν όλα ανάποδα. Αντί για σοσιαλισμό, βαρβαρότητα. Αντί για πολιτισμό, εξαθλίωση. Αντί για κοινωνική προσφορά, εμπορευματοποίηση. Αντί για αλληλεγγύη, εφεδρεία.
Αν ξέφτισαν πια τα οράματα και οι συμβολισμοί για τις κυβερνήσεις, περισσεύουν για τον λαό. Την 28η Οκτωβρίου η Ακρόπολη βροντοφώναξε το «Όχι», μαζί με χιλιάδες εργαζόμενους που κατέλαβαν τις εξέδρες των επισήμων. Ποδοπατώντας τα σύμβολα του παλιού κόσμου, μη γνωρίζοντας τι θα βάλουν ακόμη στη θέση τους. Οι «βέβηλοι» ίσως γνωρίζουν ότι η θητεία των αρχόντων στην Αθήνα ήταν ετήσια, ίσως έχουν ακούσει κάτι για την Πνύκα, ίσως έχουν δει τον ανδριάντα των Τυραννοκτόνων σε αμφορέα των Παναθηναίων. Ίσως γνωρίζουν πόσες αυτοκρατορίες έγιναν στάχτη στο πέρασμα του χρόνου, πόσοι τύραννοι είχαν το τέλος του Αρδιαίου. Ίσως για όλους αυτούς, για όλους εμάς, να ξημερώνει μια νέα μέρα. Άβε Καίσαρα, οι έφεδροι παραμονεύουν!
Σχόλια
