Μετά το φιάσκο των διαπραγματεύσεων στην Κωνσταντινούπολη για τον τερματισμό της ουκρανικής σύρραξης* συνεχίζεται η διελκυστίνδα μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων, με φούντωμα του επικοινωνιακού πολέμου αλλά και των συγκρούσεων επί του πεδίου. Έχουν ήδη διαμορφωθεί δύο σαφείς αντίπαλες τάσεις, με τις ΗΠΑ να αποτελούν τον τρίτο (αμφίσημο) παράγοντα:
- Η Ρωσία επιδιώκει να τεθούν επί τάπητος στις όποιες συνομιλίες οι «απώτερες αιτίες» του πολέμου, τονίζοντας ότι μόνο εάν αυτές εκλείψουν θα επιτευχθεί μόνιμη ειρήνη. Δεν επιδιώκει δηλαδή απλώς την επίσημη αναγνώριση της Κριμαίας και των υπόλοιπων εδαφών που ελέγχει ως ρωσικών, αλλά και έμπρακτες εγγυήσεις για την ασφάλειά της. Αυτό μεταφράζεται στη διαμόρφωση μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην Ευρώπη, που θα εδραιωθεί και από ευρύτερη μακροπρόθεσμη συνεργασία σε οικονομικό κ.λπ. επίπεδο, η οποία θα καταστήσει ασύμφορη και για τις δύο πλευρές την παραβίαση των συμφωνηθέντων.
- Η Ε.Ε. (συν το Κίεβο), υποστηριζόμενη από το ευρύτερο στρατόπεδο της παγκοσμιοποίησης, έχει εντελώς αντίθετη προσέγγιση: Πιέζει για την υπογραφή εκεχειρίας 30 ημερών άνευ όρων, ώστε να κερδίσει χρόνο προκειμένου να ανασυγκροτηθούν οι ουκρανικές δυνάμεις. Επιπλέον «απαιτεί» οι διαπραγματεύσεις να έχουν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, και να μην συζητηθούν οι κατά Μόσχα «απώτεροι λόγοι» του πολέμου, των οποίων την ύπαρξη αρνείται. Οι Ευρωπαίοι ευελπιστούν ότι έτσι θα νομιμοποιήσουν τη στρατιωτική «ειρηνευτική» παρουσία τους επί ουκρανικού εδάφους, κατοχυρώνοντας τα δικά τους συμφέροντα.
- Οι ΗΠΑ έχουν την πλέον αμφίσημη στάση, αφού και μέσα στο προεδρικό επιτελείο συμβιώνουν (δύσκολα) δύο διαφορετικές γραμμές. Φαίνεται ότι ο Τραμπ επιθυμεί τον τερματισμό της ουκρανικής σύρραξης με όποιο τρόπο, ώστε να επικεντρωθεί μεταξύ άλλων στον «κίτρινο κίνδυνο». Τώρα η επιδίωξη αυτή μεταφράζεται στην άσκηση πίεσης προς τις δύο άλλες πλευρές ώστε να υπάρξει χρονοδιάγραμμα επίλυσης της σύγκρουσης. Χωρίς να αποκλείεται ανατροπή αυτής της τακτικής από εσωτερικές αντιπαραθέσεις, μέχρι στιγμής η αμερικανική διοίκηση αποφεύγει να μπει στο (ατελέσφορο) παιχνίδι των κυρώσεων επί της Ρωσίας.
Ευρωπαϊκοί τυχοδιωκτισμοί
Κάθε πλευρά ταλανίζεται από διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό της. Η Ρωσία δεν εξαιρείται, καθώς πληθαίνουν εκεί οι φωνές που θεωρούν ότι ο Πούτιν κακώς αντιμετωπίζει τις ΗΠΑ λίγο-πολύ ως διαμεσολαβητή, ενώ στην πραγματικότητα είναι δύναμη εμπλεκόμενη στη σύρραξη. Την ίδια στιγμή, οι πραγματικές μάχες εξακολουθούν να μην πηγαίνουν καλά για την ευρωουκρανική πλευρά, καθώς η ρωσική εαρινή επίθεση φαίνεται να αποσπά κι άλλα κέρδη. Οι Ευρωπαίοι κάνουν ό,τι μπορούν για να κρατήσουν ζωντανό τον πόλεμο στην Ουκρανία, ακόμη και για να τον επεκτείνουν. Τελευταίο παράδειγμα, η υποκίνηση της… Εσθονίας να ξεκινήσει ναυτικό αποκλεισμό της Ρωσίας! Δεν φαίνεται βέβαια πολύ ρεαλιστική η επιδίωξή τους να καθορίσουν αυτοί τις εξελίξεις, καθώς έχουν να κάνουν όχι με έναν, αλλά με δύο πολύ ισχυρότερους ξενοδόχους: τη Ρωσία, και τις ΗΠΑ (που μάλλον δεν σκοπεύουν να μοιραστούν με ευρωπαϊκές δυνάμεις την Ουκρανία).
Παρ’ όλα αυτά, οι Ευρωπαίοι επιχειρούν «έστω και μόνοι» να αποτρέψουν μια ρωσική κυριαρχία στη Μαύρη Θάλασσα. Φιλοδοξούν ακόμα και να ξανακερδίσουν την Κριμαία (αιώνιο πεδίο αγγλορωσικής αντιπαράθεσης). Πέραν των Βρετανών, και οι Γάλλοι θέλουν να αποσπάσουν χειροπιαστά κέρδη: λέγεται ότι σχεδιάζουν «ειρηνευτική» απόβαση στην Οδησσό! Οι Γερμανοί, από την άλλη, παίρνουν θέσεις μάχης σε αυτό που θεωρούν δικό τους «ζωτικό χώρο», δηλαδή τη Βαλτική. Ταυτόχρονα όλοι μαζί επιβάλλουν νέες κυρώσεις στη Ρωσία (17ο πακέτο, ενώ πανηγυρίζουν ότι έρχεται και 18ο), κι ας βλέπουν ότι δεν φέρνουν αποτέλεσμα. Αρκεί να διατηρηθεί το πολεμικό κλίμα…
Μάλλον δεν είναι ορατός ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία. Αντίθετα, η Ε.Ε., η Βρετανία και το παγκοσμιοποιητικό στρατόπεδο κάνουν ό,τι μπορούν για να αποτρέψουν οποιαδήποτε μόνιμη διευθέτηση. Την ίδια στιγμή οι Τραμπ-Πούτιν κρατούν μια όλο και πιο ασταθή ισορροπία, καθώς πιέζονται από εσωτερικούς διχασμούς αλλά και από τα υπόλοιπα ανοιχτά μέτωπα σε άλλες γειτονιές του κόσμου. Η Ουκρανία δεν είναι το μοναδικό αγκάθι, ούτε υπάρχει μόνωση μεταξύ αυτής και των υπόλοιπων συγκρούσεων στον πλανήτη.
* Παρωδία στην Κωνσταντινούπολη (φύλλο 731).
