Ατοπήματα, δάκρυα και το εργόχειρο του χρόνου. Του Βασίλη Κεχαγιά
Τι ατυχία οι «γενναίοι, οι μεγάλοι κι οι αληθινοί» όπως περίπου τους προσονοματίζει ο Εγγονόπουλος -αναφερόμενος στον Σιμόν Μπολιβάρ- να μην είναι πάντα (ή σχεδόν ποτέ;) ποιητές ή αθλητές! Και τι δεύτερη ατυχία, όταν η πολιτική τους καλεί να γίνουν «γενναίοι, μεγάλοι κι αληθινοί» όσο τα γραπτά τους ή οι ντρίπλες τους. Κοντά-κοντά, τα εξώφυλλα του «δακρυσμένου θεού», με το πρόσωπο του κάποτε μετανάστη Νίκου Γκάλη και της ελέω μεταναστών «ξεπεσμένης θεάς» Κικής Δημουλά χαρτογραφούν τη διαδρομή από τον ουρανό στην κόλαση της κοινής γνώμης. Αρκεί ένα εκφραστικό ή διατυπωτικό γλίστρημα στο παρκέ της πολιτικής ορθολογίας (γνωστότερον ως: politically correct) για να σε καταπιεί η μαρμάγκα λίγο πριν από το οριστικό Χαίρε ποτέ (τίτλος ποιητικής συλλογής της Κικής Δημουλά) της ζωής σου.
Αν, σε ρόλο νεοπλουταρχικών, παραλληλίσουμε τους βίους της ποιήτριας και του αθλητή, η πρώτη μοιάζει συνεχώς να λυγίζει από το βάρος της πολιτικής μπάρας, ενώ ο δεύτερος άνετα σηκώνει τα λάθη του και ελίσσεται ανάμεσά τους, γυμνασμένος και ευέλικτος καθώς είναι. Με τον τρόπο που κάθε θεός πειράσσεται (κι ας το αρνείται επίμονα η εκκλησία, όταν επιτίθεται στον Τελευταίο πειρασμό του Χριστού), η Κική Δημουλά είχε πάντοτε αδύναμη σχέση με τα πειρασφόρα δήγματα της εξουσίας. Πέρασε έξω από τα ψηφοδέλτια Επικρατείας του Καραμανλή, όταν κάποιος σύμβουλος τον απέτρεψε από τη «χρησιμοποίησή» της, ίσως γιατί «ήταν πολύ άσχημη» (ρατσισμός ή ρεαλισμός;), όπως οι φήμες καταμαρτυρούν. Παραπάτησε, δεν έπεσε…
Λίγο αργότερα, δεύτερο ατόπημα, πρόσθεσε την υπογραφή της σ’ ένα κείμενο τριάντα δύο ηγητόρων του πολιτισμού μας (θυμίζω μερικούς: Διονύσης Σαββόπουλος, Απόστολος Δοξιάδης, Αθηνά Κακούρη, Τάκης Θεοδωρόπουλος, Νίκος Αλιβιζάτος αλλά και… Γιάννης Στουρνάρας), οι οποίοι ήθελαν να μας πείσουν να συμπαρασταθούμε στον Παύλο Γερουλάνο και στο έργο του (εμμέσως, πλην σαφώς), τελευταία ελπίδα ανόρθωσης της πληγωμένης Ελλάδας. Κι όταν το έργο του Παύλου Γερουλάνου -και των φίλων του, βεβαίως- έσπρωξε την Ελλάδα στα τάρταρα να πίνει καφέ στον Άδη, ουδείς θυμήθηκε τις προτροπές των τριανταδυό, που εν-δυό βηματοδότησαν την κάθοδο, σε ρόλο «πολιτιστικών εθνοσωτήρων».
Το όνομά της δίπλα σε ονόματα καλά καλυμμένα από τη δημοσιογραφική ασυλία (ανώτερη της βουλευτικής) έμεινε στο απυρόβλητο, την ώρα που η υπογραφή της εκθείαζε το πυρ το εξώτερον. Και τώρα, άρση της δημοσιογραφικής ασυλίας, από την Κυψέλη στον Καμίνη, δίχως οίκτο. Άλλωστε, «η συμπόνοια πρωτογράφτηκε λάθος από τον Θεό», όπως μαρτυράς κι εσύ, Κική Δημουλά…
Όταν έκλαψε ο Γκάλης
Λάθη διέπραξε κι ο Νίκος Γκάλης. Είδε το είδωλό του να θαμπώνει πότε εξαιτίας αυτών των λαθών και πότε εξαιτίας μιας παρεούλας από «άλλη γειτονιά» (κοινό μυστικό η σχέση του με Γιαννάκη, Φασούλα, Χριστοδούλου, αλλά και Βασιλακόπουλο), η οποία αισθανόταν ενοχλημένη στο ρόλο-πλαίσιο του πρώτου βιολιού. Μια πρώην σύζυγος το κατέστησε αχνό με τον επιθανάτιο ρόγχο της, η διάχυτη αργυρολατρεία του θόλωσε την εικόνα του «εθνικού ήρωα» (βρίθει κενών η αφήγηση της αποκόλλησής του από την εθνόσημη φανέλα), ήταν τελικά μόνον ένας τέλειος επαγγελματίας; Ήταν αυτός που με ακρίβεια ισοσταθμισμένου προϋπολογισμού έδωσε τόσες χαρές όσες ενθυλακώθηκε;
Δεκαοχτώ χρόνια μετά τα παραπάνω, ελάχιστη σημασία έχουν οι απαντήσεις. Ένα δάκρυ μπορεί να γίνει ποταμός που ξεπλένει τα πάντα: χείμαρρος συγγνώμης, ποταμός χαράς, κοίτη αγάπης.
Καμιά λέξη από τον Νίκο Γκάλη, αρκεί η υγρασία των δακρύων για να μουσκέψει κάθε κακεντρέχεια. Και, τελικά, ο αθλητής διαθέτει ένα μετρήσιμο μέγεθος, ανθεκτικό στην όποια επίθεση.
Οι πόντοι που έγραψε στο ενεργητικό του, τα «θεϊκά βήματα» στον αέρα, οι ντρίπλες σε αποσβολωμένους αντιπάλους, τα τρίποντα σαν νεράκι σε ποτήρι, μετράνε. Μαζί τους οι τίτλοι, η εικόνα του «φανελάτου» (ο Γκάλης ποτέ δεν εγκατέλειψε τον Άρη οικεία βουλήσει), αλλά και η προστασία από το καθημερινό ξεθώριασμα συγκροτούν τη νίκη απέναντι στις λέξεις.
Όταν παίζεις μαζί τους, δύσκολα βρίσκεις το δρόμο για το καλάθι, εύκολα σε πετάνε στο καλάθι των αχρήστων. Ακόμη κι ο αθλητής που μπλέκει τη γλώσσα του, εκεί κάπου καταλήγει. Μήπως έμεινε στο θρόνο του ο Πύρρος Δήμας, από την ώρα που προτίμησε ένα έδρανο στο Κοινοβούλιο; Δεν οξειδώθηκε το μετάλλιο της Βούλας Πατουλίδου, όταν το άφησε εκτεθειμένο στον ήλιο του ΠΑΣΟΚ; Τελικά, το εργόχειρο του χρόνου είναι το πιο λεπτό και δύσκολο κέντημα. Αυτή είναι η προίκα του Νίκου Γκάλη…
