Χαριστική βολή στο μικρομεσαίο εμπόριο και στους εργαζόμενους η κατάργηση της αργίας της Κυριακής. Του Γιώργου Κατερίνη
Λύση στο πρόβλημα της αγοράς ανακαλύπτει η κυβέρνηση, σχεδιάζοντας την απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων 40 με 45 Κυριακές το χρόνο! Για να φανεί ως δήθεν μέτρο τόνωσης της εμπορικής κίνησης των μικρών καταστημάτων, οι αρμόδιοι υπουργοί, Χατζηδάκης και Σκορδάς, ανακοίνωσαν ως όριο εφαρμογής του μέτρου τα καταστήματα μέχρι 250τ.μ., ενώ για τα υπόλοιπα εργάσιμες θα είναι μέχρι επτά Κυριακές το χρόνο. Μάλιστα, ξεκίνησαν από τη φετινή εορταστική περίοδο, θεσπίζοντας και δεύτερη εργάσιμη Κυριακή.
Όλα τα παραπάνω, οι επικεφαλής του υπουργείου Ανάπτυξης τα παρουσίασαν μαζί με μια σειρά «εκσυγχρονιστικές» αλλαγές του αγορανομικού κώδικα, ο οποίος θα μπει σύντομα σε «διαβούλευση» με στόχο να έρθει ως νομοσχέδιο το Γενάρη. Να θυμίσουμε, βέβαια, ότι μια από τις πιο γνωστές «εκσυγχρονιστικές» τροποποιήσεις στον… αναχρονιστικό σημερινό κώδικα, είναι και η περίφημη διάταξη για τη δυνατότητα πώλησης τροφίμων «περασμένης διατηρησιμότητας» (τα περίφημα ληγμένα), η οποία ξεσήκωσε ακόμα και τον ΕΦΕΤ.
Όταν στις αρχές του περασμένου Σεπτέμβρη ήρθε στη δημοσιότητα το περίφημο non paper της τρόικας για τα εργασιακά, η κυβέρνηση είχε σπεύσει να το θεωρήσει περίπου ανύπαρκτο. Κι όμως, δυο μήνες μετά νομοθέτησε την κατάργηση μιας σειράς εργασιακών δικαιωμάτων. Στο ίδιο εκείνο non paper η τρόικα απαιτούσε «αύξηση του μέγιστου αριθμού των εβδομαδιαίων εργάσιμων ημερών» και «αναθεώρηση της εργατικής νομοθεσίας για συγκεκριμένους τομείς ή επαγγέλματα στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών», προκαλώντας αμηχανία στον αρμόδιο υπουργό Ανάπτυξης. Κι όμως, δεν πέρασαν τρεις μήνες και ο Κ. Χατζηδάκης έσπευσε να ανακοινώσει ως αναπτυξιακό μέτρο την απελευθέρωση των εργάσιμων Κυριακών.
Η επιλογή να παρουσιαστεί η ουσιαστική κατάργηση της αργίας της Κυριακής ως μέτρο υπέρ των μικρών επιχειρήσεων είναι, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, ένα «ανόητο εφεύρημα». Κι αυτό γιατί η εξαίρεση των μεγαλύτερων καταστημάτων από το μέτρο είναι σίγουρο ότι θα εκπέσει στα δικαστήρια ή στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Άλλωστε, η μοναδική ομάδα επιχειρήσεων που εδώ και χρόνια θέτει το θέμα της πλήρους απελευθέρωσης του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων είναι οι μεγάλοι εμπορικοί όμιλοι και τα πολυκαταστήματα.
Ουσιαστικά, η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου θα οδηγήσει στη φυσική εξόντωση του μικρομεσαίου εμπορίου ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, όποιου εμπορίου έχει απομείνει. Γιατί τα μεγάλα αστικά κέντρα μετρούν ήδη δεκάδες χιλιάδες κλειστές εμπορικές επιχειρήσεις. Η μικρομεσαία επιχείρηση σήμερα δεν έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει περισσότερες ώρες, γιατί πολύ απλά δεν μπορεί να απασχολήσει περισσότερο προσωπικό, ούτε μπορεί να αμείβει με τις ανάλογες επιβαρύνσεις (υπερωρίες, αμοιβή κυριακάτικης εργασίας) τους εργαζόμενους που απασχολεί. Οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων αυτών δεν μπορούν να αντέξουν δεκάωρα και δωδεκάωρα λειτουργίας των επιχειρήσεών τους επί επτά ημέρες την εβδομάδα.
Φυσικά, δεν συζητάμε για τις ανατροπές στη ζωή των εργαζομένων στο εμπόριο. Άλλωστε, η λειτουργία των σούπερ μάρκετ, που ανοίγουν 71 ώρες την εβδομάδα, δείχνει ότι όχι μόνο δεν έφερε αύξηση της απασχόλησης, αντίθετα οδήγησε σε πλήρη ελαστικοποίηση της εργασίας και της ζωής των εργαζομένων, με τετράωρα, κυλιόμενες βάρδιες και ατέλειωτες παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας.
Οι άνεργοι δεν ψωνίζουν ούτε τις καθημερινές
Η δυσπραγία και τα λουκέτα στην αγορά δεν οφείλονται σε κάποιο αναχρονιστικό πλαίσιο λειτουργίας. Η αιτία δεν είναι παρά η ραγδαία μείωση των εισοδημάτων, η οποία οδήγησε σε πτώση της κατανάλωσης κατά 14,77%, σύμφωνα με στοιχεία που έχει δώσει σχετικά πρόσφατα η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (από 36,9 δισ. ευρώ το β’ τρίμηνο του 2010 σε 31,45 δισ. το ίδιο τρίμηνο του 2012 σε σταθερές τιμές). Δεν είναι, λοιπόν, το ωράριο που εμποδίζει την εμπορική κίνηση, αλλά η μείωση μισθών και συντάξεων και η διόγκωση της ανεργίας. Να επισημάνουμε ότι εδώ και αρκετά χρόνια το επιτρεπτό ωράριο είναι 9 το πρωί με 9 το βράδυ, από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης. Αν οι έμποροι διέβλεπαν δυνατότητα τόνωσης της εμπορικής κίνησης, θα είχαν προσαρμόσει τα ωράρια των καταστημάτων τους ανάλογα. Κι όμως, τις Δευτέρες και τις Τετάρτες στις περισσότερες περιοχές της χώρας τα καταστήματα είναι κλειστά.
